คำถามการทบทวน
การผ่าตัดลดความอ้วนในการลดน้ำหนักอย่างปลอดภัยในเด็กและวัยรุ่นที่เป็นโรคอ้วน มีประสิทธิภาพเพียงใด
ความเป็นมา
ทั่วโลกมีเด็กและวัยรุ่นจำนวนมากขึ้นกำลังมีน้ำหนักเกินและเป็นโรคอ้วน เนื่องจากเด็กและวัยรุ่นที่มีน้ำหนักเกินและเป็นโรคอ้วนมีแนวโน้มที่จะประสบปัญหาสุขภาพมากขึ้น จึงจำเป็นต้องมีข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับวิธีที่ดีที่สุดในการรักษาปัญหานี้
ลักษณะการศึกษา
เราไม่พบการทดลองใหม่ใด ๆ เมื่อเทียบกับเวอร์ชันเดิม ดังนั้น งานนี้จึงรวมการทดลองแบบสุ่มที่มีกลุ่มควบคุม 1 ฉบับที่มีผู้เข้าร่วมทั้งหมด 50 คน (25 ในกลุ่มการแทรกแซงและกลุ่มเปรียบเทียบ) และติดตามผลเป็นเวลา 2 ปี การผ่าตัดที่ใช้คือ 'Laparoscopic adjustment gastric banding' (แถบกระเพาะวางบริเวณทางเข้าของกระเพาะอาหารโดยการผ่าตัดแบบ keyhole surgery) กลุ่มควบคุมได้รับโปรแกรมที่ประกอบด้วยการบริโภคพลังงานที่ลดลง (แผนอาหารส่วนบุคคลตั้งแต่ 800 ถึง 2000 กิโลแคลอรีต่อวันขึ้นอยู่กับอายุและน้ำหนัก) การทำกิจกรรมเพิ่มขึ้น (เป้าหมาย 10,000 ก้าวต่อวัน) โดยมีตารางการออกกำลังกายอย่างน้อย 30 นาทีต่อวันและการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
ผลการศึกษาที่สำคัญ
วัยรุ่นออสเตรเลีย (สัดส่วนของเด็กหญิงมากกว่าเด็กชาย) ที่มีอายุเฉลี่ย 16.5 และ 16.6 ปีในกลุ่มผ่าตัดทำแถบกระเพาะ และกลุ่มควบคุมเข้าร่วมการศึกษา ผู้ศึกษารายงานว่าน้ำหนักลดลงโดยเฉลี่ย 34.6 กก. ใน 2 ปี ซึ่งแสดงถึงการเปลี่ยนแปลงในหน่วยดัชนีมวลกาย (กก./ตร.ม.) ที่ 12.7 สำหรับกลุ่มแถบรัดในกระเพาะอาหาร และการลดน้ำหนักโดยเฉลี่ย 3.0 กก. แสดงถึงการเปลี่ยนแปลงในหน่วยดัชนีมวลกาย 1.3 สำหรับกลุ่มควบคุม มีรายงานเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ในผู้เข้าร่วม 12/25 (48%) ในกลุ่มแทรกแซง เทียบกับ 11/25 (44%) ในกลุ่มควบคุม วัยรุ่นทั้งหมด 28% ที่ได้รับแถบคาดกระเพาะอาหารจำเป็นต้องมี 'ขั้นตอนการแก้ไข' (การผ่าตัดเนื่องจากภาวะแทรกซ้อนจากการผ่าตัดแถบกระเพาะ) ไม่มีรายงานข้อมูลการเสียชีวิตจากทุกสาเหตุ การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม มุมมองของผู้เข้าร่วมเกี่ยวกับวิธีการแทรกแซง และผลกระทบทางเศรษฐกิจและสังคม ที่การติดตาม 2 ปี ผู้เข้าร่วมที่ทำ gastric band ดีกว่าผู้เข้าร่วมในกลุ่มปรับเปลี่ยนพฤติกรรม 2 ใน 8 ข้อที่เกี่ยวกับคุณภาพชีวิตที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพซึ่งวัดโดยแบบสอบถามสุขภาพเด็ก (คะแนนการทำงานทางกายภาพ (94 เทียบกับ 78, บรรทัดฐานของชุมชน 95) และการเปลี่ยนแปลงในคะแนนสุขภาพ (4.4 เทียบกับ 3.6 บรรทัดฐานของชุมชน 3.5)
คุณภาพของหลักฐาน
ผลลัพธ์ของเราจำกัดที่การติดตามผลได้เพียง 2 ปี และอิงจากการศึกษาวิจัยขนาดเล็กของออสเตรเลียเพียงเรื่องเดียวที่มีความเสี่ยงสูงที่จะมีอคติ ซึ่งดำเนินการในโรงพยาบาลเอกชนและได้รับทุนจากผู้ผลิตแถบคาดในกระเพาะอาหาร ยังคงมีหลักฐาน RCT ไม่เพียงพอที่จะให้คำแนะนำของแนวทางปฏิบัติทางคลินิก แนวทางปัจจุบันขึ้นอยู่กับหลักฐานที่เพิ่มขึ้นจากข้อมูลเชิงสังเกต
ความเป็นปัจจุบันของหลักฐาน
หลักฐานนี้เป็นข้อมูลล่าสุดที่เดือนสิงหาคม 2021
การผ่าตัดรัดกระเพาะโดยการส่องกล้องทำให้น้ำหนักตัวลดลงเมื่อเทียบกับโปรแกรมไลฟ์สไตล์ที่มีหลายองค์ประกอบในการศึกษาขนาดเล็กๆ ที่มีผู้เข้าร่วม 50 คน ผลลัพธ์เหล่านี้มีการใช้งานที่จำกัด สาเหตุหลักมาจากคำแนะนำล่าสุดที่ได้จากการศึกษาแบบสังเกตให้หลีกเลี่ยงการใช้แถบคาดรัดกระเพาะในวัยรุ่นเนื่องจากมีอัตราการผ่าตัดซ้ำในระยะยาว การทบทวนอย่างเป็นระบบที่ปรับปรุงครั้งนี้ยังคงเน้นย้ำถึงการขาด RCT ในสาขานี้ ผู้เขียนกังวลว่า RTCs อาจมีอุปสรรคด้านจริยธรรมในด้านนี้ แม้ว่าจะขาดการรักษาอื่นๆ ที่มีประสิทธิภาพสำหรับโรคอ้วนขั้นรุนแรงในเด็กและวัยรุ่น และการเจ็บป่วยที่สำคัญและการตายก่อนวัยอันควรที่เกิดจากโรคอ้วนในเด็ก อย่างไรก็ตาม การศึกษาในอนาคต ไม่ว่าจะเป็นการทดลองแบบสุ่มตัวอย่างที่ลงทะเบียนล่วงหน้าและวางแผนไว้ล่วงหน้าและไม่ได้วางแผนไว้ ควรประเมินผลกระทบของขั้นตอนการผ่าตัดและการดูแลหลังการผ่าตัดเพื่อลดเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ รวมทั้งความจำเป็นในการปรับเปลี่ยนหลังผ่าตัดและการผ่าตัดแก้ไข การติดตามผลในระยะยาวเป็นสิ่งสำคัญในการประเมินผลกระทบของการผ่าตัดอย่างครอบคลุมเมื่อผู้เข้าร่วมเข้าสู่วัยผู้ใหญ่
เด็กและวัยรุ่นที่มีน้ำหนักเกินและโรคอ้วนเพิ่มขึ้นทั่วโลกและเกี่ยวข้องกับผลกระทบด้านสุขภาพในระยะสั้นและระยะยาวอย่างมีนัยสำคัญ
เพื่อประเมินผลของการผ่าตัดเพื่อรักษาโรคอ้วนในวัยเด็กและวัยรุ่น
สำหรับการปรับปรุงครั้งนี้ เราได้ค้นหา Cochrane Central Register of Controlled Trials, MEDLINE, Latin American and Caribbean Health Science Information database (LILACS), World Health Organization International Clinical Trials Registry Platform (ICTRP) และ ClinicalTrials.gov เมื่อวันที่ 20 สิงหาคม 2021 (วันที่ของ การค้นหาล่าสุดสำหรับฐานข้อมูลทั้งหมด) ไม่มีข้อจำกัดด้านภาษา เราตรวจสอบการอ้างอิงของการศึกษาที่ระบุและการทบทวนอย่างเป็นระบบ
เราเลือกการศึกษาวิจัยแบบสุ่มที่มีกลุ่มควบคุม (RCTs) ของการผ่าตัดเพื่อรักษาโรคอ้วนในเด็กและวัยรุ่น (อายุ < 18 ปี) โดยมีการติดตามอย่างน้อย 6 เดือน เราตัดการศึกษาที่เกี่ยวข้องกับการรักษาความผิดปกติของการรับประทานอาหาร หรือโรคเบาหวานประเภท 2 หรือการศึกษาที่รวมผู้เข้าร่วมที่มีสาเหตุทุติยภูมิหรือเป็นกลุ่มอาการที่เป็นสาเหตุของโรคอ้วนหรือคนท้อง
เราใช้ขั้นตอนวิธีการมาตรฐานที่ Cochrane กำหนด ผู้ทบทวนวรรณกรรมสองคนดึงข้อมูลอย่างเป็นอิสระและประเมินความเสี่ยงของอคติโดยใช้เครื่องมือ Cochrane Risk of Bias 2.0 ในกรณีที่จำเป็น เราได้ติดต่อผู้เขียนเพื่อขอข้อมูลเพิ่มเติม
การปรับปรุงครั้งนี้ เราไม่พบ RCT ใหม่ ดังนั้น การทบทวนที่ปรับปรุงนี้ยังคงรวม RCT ฉบับเดียว (ผู้เข้าร่วมทั้งหมด 50 คน โดย 25 คนในกลุ่มที่มีการแทรกแซง (intervention) และกลุ่มเปรียบเทียบ) วิธีการที่ใช้ (intevention) มุ่งเน้นไปที่การผ่าตัดรัดกระเพาะอาหารแบบผ่านกล้อง ซึ่งเปรียบเทียบกับกลุ่มควบคุมที่ได้รับโปรแกรมการใช้ชีวิตแบบหลายองค์ประกอบ ประชากรที่เข้าร่วมประกอบด้วยวัยรุ่นออสเตรเลีย (สัดส่วนของเด็กหญิงมากกว่าเด็กชาย) อายุ 14 ถึง 18 ปี โดยมีอายุเฉลี่ย 16.5 และ 16.6 ปีในกลุ่มที่มีกาผ่าตัดรัดกระเพาะและกลุ่มปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิตตามลำดับ การทดลองดำเนินการในโรงพยาบาลเอกชน โดยได้รับทุนจากผู้ผลิตแถบรัดกระเพาะอาหาร สำหรับผลลัพธ์ส่วนใหญ่ เราระบุว่ามีความเสี่ยงสูงที่จะมีอคติ ส่วนใหญ่เกิดจากอคติเนื่องจากข้อมูลผลลัพธ์ที่ขาดหายไป
การผ่าตัดส่องกล้องรัดกระเพาะอาหารอาจลด BMI ได้เฉลี่ย (MD) -11.40 กก./ม. 2 (95% CI -13.22 ถึง -9.58) และน้ำหนัก -31.60 กก. (95% CI -36.66 ถึง -26.54) เมื่อเปรียบเทียบกับ โปรแกรมการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมชีวิตที่มีหลายองค์ประกอบ ที่การติดตามผล 2 ปี หลักฐานมีความไม่แน่นอนอย่างมากเนื่องจากความไม่แม่นยำอย่างร้ายแรงและมีความเสี่ยงสูงที่จะมีอคติ มีรายงานเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ในผู้เข้าร่วม 12/25 (48%) ในกลุ่มแทรกแซง (intervention) เทียบกับ 11/25 (44%) ในกลุ่มควบคุม วัยรุ่นทั้งหมด 28% ที่ได้รับการผ่าตัดรัดกระเพาะจำเป็นต้องได้รับการผ่าตัดแก้ไข หลักฐานมีความไม่แน่นอนอย่างมากเนื่องจากความไม่แม่นยำอย่างร้ายแรงและมีความเสี่ยงสูงที่จะมีอคติ เมื่อติดตามผลเป็นเวลา 2 ปี การผ่าตัดรัดกระเพาะผ่านกล้องอาจเพิ่มคุณภาพชีวิตที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพในคะแนนการทำงานทางกายภาพได้ MD ที่ 16.30 (95% CI 4.90 ถึง 27.70) และการเปลี่ยนแปลงคะแนนสุขภาพโดย MD ที่ 0.82 (95 % CI 0.18 ถึง 1.46) เมื่อเทียบกับกลุ่มปรับเปลี่ยนพฤติกรรม หลักฐานมีความไม่แน่นอนอย่างมากเนื่องจากความไม่แม่นยำอย่างร้ายแรงและมีความเสี่ยงสูงที่จะมีอคติ ไม่มีรายงานข้อมูลการเสียชีวิตจากทุกสาเหตุ การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม มุมมองของผู้เข้าร่วมเกี่ยวกับวิธีการแทรกแซง และผลกระทบทางเศรษฐกิจและสังคม
สุดท้าย เราพบว่ามี RCTs ที่กำลังทำอยู่สามเรื่องที่กำลังประเมินประสิทธิภาพและความปลอดภัยของการผ่าตัดรักษาโรคอ้วน (metabolic and bariatric surgery) ในเด็กและวัยรุ่น
แปลโดย พญ.วิลาสินี หน่อแก้ว Edit โดย ผกากรอง 25 พฤศจิกายน 2022