คำถามของการทบทวนวรรณกรรม
การตรวจปัสสาวะในการตรวจหา endometriosis มีความแม่นยำเพียงใด การตรวจปัสสาวะใด ๆ ที่แม่นยำเพียงพอที่จะทดแทนหรือลดความจำเป็นในการผ่าตัดเพื่อวินิจฉัย endometriosis ได้หรือไม่
ความเป็นมา
สตรีที่เป็นโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ มีเนื้อเยื่อเยื่อบุโพรงมดลูก (เนื้อเยื่อที่เรียงตัวอยู่ในมดลูกและหลั่งออกมาในช่วงมีประจำเดือน) เติบโตนอกมดลูกภายในโพรงอุ้งเชิงกราน เนื้อเยื่อนี้ตอบสนองต่อฮอร์โมนการเจริญพันธุ์ทำให้เกิดอาการปวดท้องในช่วงที่เป็นประจำเดือน ปวดท้องส่วนล่างเรื้อรัง และตั้งครรภ์ลำบาก ปัจจุบันวิธีเดียวที่น่าเชื่อถือในการวินิจฉัย endometriosis คือการผ่าตัดส่องกล้องและเห็นภาพเยื่อบุโพรงมดลูกที่สะสมอยู่ในช่องท้อง เนื่องจากการผ่าตัดมีความเสี่ยงและมีราคาแพง การตรวจปัสสาวะจึงได้รับการประเมินเพื่อดูความสามารถในการตรวจหา endometriosis การตรวจปัสสาวะอย่างถูกต้องอาจนำไปสู่การวินิจฉัย endometriosis โดยไม่ต้องผ่าตัด หรืออาจลดความจำเป็นในการผ่าตัดวินิจฉัย ดังนั้นเฉพาะสตรีที่มีแนวโน้มว่าจะเป็นโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่เท่านั้นจึงจะต้องการการตรวจนี้ วิธีอื่นๆ ในการวินิจฉัยโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ โดยใช้เลือด การถ่ายภาพ การตรวจเยื่อบุโพรงมดลูก และการทดสอบร่วมกันจะได้รับการประเมินในการทบทวนวรรณกรรมของ Cochrane แยกจากชุดนี้
ลักษณะของการศึกษา
หลักฐานที่รวมอยู่ในการตรวจสอบนี้เป็นข้อมูลล่าสุดจนถึงเดือนกรกฎาคม 2015 เรารวมการศึกษาแปดเรื่องที่เกี่ยวข้องกับผู้เข้าร่วม 646 คน การศึกษาทั้งหมดประเมินสตรีวัยเจริญพันธุ์ที่ได้รับการผ่าตัดเพื่อวินิจฉัยเพื่อตรวจสอบอาการของเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่หรือสำหรับสิ่งบ่งชี้อื่นๆ มี 5 การศึกษา ที่ประเมินความถูกต้องในการวินิจฉัยของ biomarkers ในปัสสาวะ 4 ตัว ซึ่งรวมถึง biomarkers 4 ตัวที่แสดงความแตกต่างกันในสตรีที่มีและไม่มีโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ และ 1 การศึกษา ที่ไม่พบความแตกต่างระหว่าง 2 กลุ่ม อีก 3 การศึกษา พบว่า biomarkers 3 ตัว ไม่สามารถแยกความแตกต่างของทั้ง 2 กลุ่ม
ผลลัพธ์สำคัญ
ไม่มีการประเมิน biomarkers ใด ๆ ซึ่งรวมถึง cytokeratin 19 (CK 19), enolase 1 (NNE), vitamin D binding protein (VDBP) และ urinary peptide profiling ในปัสสาวะโดยการศึกษาที่เพียงพอ เพื่อให้มีการประเมินความแม่นยำในการทดสอบที่มีความหมาย ไม่มีการทดสอบใดที่แม่นยำเพียงพอที่จะนำมาทดแทนการผ่าตัดเพื่อวินิจฉัย การศึกษาหลายฉบับระบุ biomarkers ที่อาจมีประโยชน์ในการวินิจฉัยโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ แต่มีรายงานน้อยเกินไปที่จะแน่ใจว่ามีประโยชน์ในการวินิจฉัย ไม่มีหลักฐานเพียงพอที่จะแนะนำ biomarker ปัสสาวะใด ๆ เพื่อใช้ในการปฏิบัติทางคลินิกสำหรับการวินิจฉัย endometriosis
คุณภาพของหลักฐาน
โดยทั่วไป รายงานมีคุณภาพต่ำ และการทดสอบปัสสาวะได้รับการประเมินในการศึกษารายบุคคลเพียงเล็กน้อยเท่านั้น
การวิจัยในอนาคต
จำเป็นต้องมีการทดลองวิจัยที่มีคุณภาพสูงขึ้นเพื่อประเมินศักยภาพในการวินิจฉัยของ biomarkers ทางเดินปัสสาวะได้อย่างถูกต้องซึ่งพบในการศึกษาจำนวนน้อยว่ามีประโยชน์ในการตรวจหา endometriosis
มีหลักฐานไม่เพียงพอที่จะแนะนำ biomarker ในปัสสาวะเพื่อใช้แทนหรือเพื่อการแยกแยะ ในการปฏิบัติทางคลินิกสำหรับการวินิจฉัย endometriosis โดย biomarkers ในปัสสาวะหลายตัวอาจมีศักยภาพในการวินิจฉัย แต่ต้องมีการประเมินเพิ่มเติมก่อนที่จะนำไปปฏิบัติทางคลินิกตามปกติ การผ่าตัดส่องกล้อง ยังคงเป็นมาตรฐานสำหรับการวินิจฉัย endometriosis และการวินิจฉัย endometriosis โดยใช้ biomarkers ในปัสสาวะ ควรทำในการตั้งค่าการวิจัยเท่านั้น
ประมาณ 10% ของสตรีวัยเจริญพันธุ์ต้องทนทุกข์ทรมานจากโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ (endometriosis) ซึ่งเป็นโรคเรื้อรังซึ่งทำให้เกิดอาการปวดอุ้งเชิงกรานและภาวะมีบุตรยาก การผ่าตัดส่องกล้อง เป็นการตรวจวินิจฉัย 'ตามมาตรฐาน' สำหรับ โรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ แต่มีราคาแพงและมีความเสี่ยงในการผ่าตัด ปัจจุบันไม่มีการทดสอบที่ไม่รุกรานหรือบุกรุกน้อยที่สุดในการปฏิบัติทางคลินิกที่สามารถวินิจฉัยโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ได้อย่างแม่นยำ
1. เพื่อสรุปการประมาณความแม่นยำในการวินิจฉัยของ biomarkers ในปัสสาวะ สำหรับการวินิจฉัย endometriosis ในอุ้งเชิงกราน เมื่อเทียบกับการวินิจฉัย โดยการผ่าตัดที่เป็นมาตรฐานอ้างอิง
2. เพื่อประเมินประโยชน์การวินิจฉัยของ biomarkers ที่สามารถแยกแยะ endometrioma ของรังไข่ จากโรคที่รังไข่อื่นๆ
Biomarkers ทางปัสสาวะได้รับการประเมินว่าเป็นการทดสอบที่นำมาใช้แทนการผ่าตัดเพื่อวินิจฉัย และเป็นแบบทดสอบเพื่อแยกเพื่อการตัดสินใจทำการผ่าตัด endometriosis
การสืบค้นไม่ได้จำกัดเรื่องการออกแบบการศึกษา ภาษา หรือวันที่ตีพิมพ์ เราสืบค้นในฐานข้อมูลต่อไปนี้จนถึงวันที่ 20 เมษายน - 31 กรกฎาคม 2015: CENTRAL, MEDLINE, EMBASE, CINAHL, PsycINFO, Web of Science, LILACS, OAIster, TRIP และ ClinicalTrials.gov (ทะเบียนทดลอง) นอกจากนี้ผู้วิจัยได้สืบค้นใน MEDION, DARE และ PubMed ค้นหาการทบทวนวรรณกรรม และแนวปฏิบัติ เนื่องจากเป็นแหล่งอ้างอิงของการศึกษาที่อาจเกี่ยวข้อง นอกจากนี้ผู้วิจัยได้สืบค้นเอกสารที่ตีพิมพ์ล่าสุดที่ยังไม่ได้จัดทำดัชนีในฐานข้อมูลหลัก ด้วยเช่นกัน สืบค้นจาก คำในชื่อเรื่อง บทคัดย่อ ในตัวบทความ และหัวข้อเรื่องทางการแพทย์ (MeSH) สำหรับแต่ละฐานข้อมูล
ได้มีการพิจารณานำเข้าการศึกษาแบบ peer-reviewed, randomized controlled หรือ cross-sectional ขนาดใดก็ได้ ซึ่งรวมถึงตัวอย่างที่รวบรวมจากประชากรของสตรีวัยเจริญพันธุ์ที่สงสัยว่ามีเงื่อนไขเป้าหมายอย่างน้อยหนึ่งอย่างต่อไปนี้: รังไข่ เยื่อบุช่องท้อง หรือ endometriosis ที่แทรกซึมลึก (DIE) เรารวมการศึกษาที่เปรียบเทียบความแม่นยำในการทดสอบวินิจฉัยของตัวบ่งชี้ทางชีวภาพในปัสสาวะตั้งแต่ 1 ตัวขึ้นไป ร่วมกับการแสดงภาพการผ่าตัดของรอยโรคในเยื่อบุโพรงมดลูก
ผู้ประพันธ์ 2 คนรวบรวมและดำเนินการประเมินคุณภาพของข้อมูลจากการศึกษาอย่างอิสระต่อกัน สำหรับการทดสอบวินิจฉัยแต่ละครั้ง ข้อมูลถูกจัดประเภทเป็นบวกหรือลบสำหรับการตรวจหา endometriosis จากการผ่าตัดและคำนวณค่าประมาณความไวและความจำเพาะ หากการทดสอบ 2 รายการขึ้นไปได้รับการประเมินในกลุ่มเดียวกัน แต่ละรายการจะถือเป็นชุดข้อมูลที่แยกจากกัน นอกจากนี้เรายังใช้โมเดลเหล่านี้เพื่อประมาณค่าความไวและความจำเพาะ เมื่อมีชุดข้อมูลเพียงพอ เกณฑ์ที่กำหนดไว้ล่วงหน้าสำหรับการทดสอบทางปัสสาวะที่มีประโยชน์ทางคลินิกเพื่อทดแทนการผ่าตัดวินิจฉัยคือเกณฑ์หนึ่งที่มีความไว 94% และความจำเพาะ 79% ในการตรวจหาโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ เกณฑ์สำหรับการทดสอบเพื่อใช้แยกแยะถูกกำหนดไว้ที่ความไวเท่ากับหรือมากกว่า 95% และความจำเพาะเท่ากับหรือมากกว่า 50% ซึ่งในกรณีที่ผลเป็นลบ สามารถตัดออกจากการวินิจฉัย (SnOUT test) หรือความไวเท่ากับหรือมากกว่า 50% ด้วยความจำเพาะเท่ากับหรือมากกว่า 95% ซึ่งในกรณีที่ผลบวกวินิจฉัยใน (การทดสอบ SpIN)
เรารวม 8 การศึกษา มีผู้เข้าร่วม 646 คน ซึ่งการศึกษาส่วนใหญ่มีคุณภาพด้านระเบียบวิธีวิจัยต่ำ biomarkers ของปัสสาวะได้รับการประเมินทั้งในระยะเฉพาะของรอบประจำเดือนหรือโดยไม่คำนึงถึงระยะของรอบประจำเดือน มี 5 การศึกษาประเมินประสิทธิภาพการวินิจฉัยของ biomarkers ในปัสสาวะ 4 ตัวสำหรับ endometriosis รวมถึง biomarkers 3 ตัวที่จำแนกสตรีที่มีและไม่มี endometriosis (enolase 1 (NNE) โปรตีนจับวิตามินดี (VDBP) และการทำโปรไฟล์เปปไทด์ในปัสสาวะ); และ biomarkers 1 ตัว (cytokeratin 19 (CK 19)) ที่ไม่แสดงความแตกต่างที่มีนัยสำคัญระหว่างทั้ง 2 กลุ่ม biomarkers เหล่านี้ทั้งหมดได้รับการประเมินในการศึกษารายบุคคลขนาดเล็กและไม่สามารถประเมินทางสถิติได้อย่างมีความหมาย ไม่มี biomarkers ใดที่ตรงตามเกณฑ์สำหรับการทดสอบที่ใช้ทดแทนหรือเพื่อการทดสอบแยกแยะ (triage test) มี 3 การศึกษาที่ประเมิน biomarkers 3 ตัวที่ไม่ได้แยกความแตกต่างของสตรีที่เป็น endometriosis จากกลุ่มควบคุมที่ไม่ได้เป็นโรค
แปลโดย พญ.วิลาสินี หน่อแก้ว