คำถามของการทบทวนวรรณกรรม
อะไรคือบทบาทของการเสริมวิตามินซีในการป้องกันและรักษาโรคปอดบวมในผู้ใหญ่และเด็กเมื่อเทียบกับการไม่เสริม?
ที่มาและความสำคัญของปัญหา
โรคปอดบวมคือการติดเชื้อที่หน้าอกที่เกิดจากไวรัส แบคทีเรีย และเชื้อรา วิตามินซีมีบทบาทในระบบภูมิคุ้มกัน ดังนั้นการเสริมจึงอาจมีความสำคัญในการป้องกันและรักษาโรคปอดบวมในเด็กและผู้ใหญ่ เราประเมินบทบาทของวิตามินซีในการป้องกันและรักษาโรคปอดบวม
ช่วงเวลาที่สืบค้น
เราค้นหาหลักฐานจนถึง 4 มีนาคม 2020
ลักษณะของการศึกษา
เรารวม 5 การศึกษาและ 2 การศึกษาที่กำลังดำเนินการ 5 การศึกษาที่รวมเข้าที่เกี่ยวข้องกับผู้เข้าร่วมทั้งหมด 2,655 คนและดำเนินการในประเทศที่มีรายได้สูงหนึ่งประเทศ (สหรัฐอเมริกา) และสองประเทศที่เป็นรายได้ต่ำหรือปานกลาง (บังคลาเทศและปากีสถาน) 4 การศึกษาที่ทำในโรงพยาบาล 2 การศึกษาทำในโรงเรียน และอีกหนึ่งการศึกษาทำที่ศูนย์ฝึกทหาร 3 การศึกษารวมเด็กอายุต่ำกว่า 5 ปี 1 การศึกษารวมเด็กในวัยเรียน และ 1 การศึกษารวมผู้เข้าร่วมที่เป็นผู้ใหญ่ 2 การศึกษาประเมินผลของการเสริมวิตามินซีในการป้องกันโรคปอดบวม และ 3 การศึกษา ประเมินผลของการเสริมวิตามินซีเป็นส่วนเสริมในการรักษาโรคปอดบวม ปริมาณการเสริมวิตามินซีที่ใช้คือ 125 มก. 200 มก. 1 กรัมและ 2 กรัม
แหล่งเงินทุนสนับสนุนการศึกษา
2 การศึกษาได้รับทุนจากบริษัทยา 3 การศึกษาไม่่มีรายงานแหล่งที่มาของเงินทุน
ผลการศึกษาที่สำคัญ
เราประเมินอัตราของโรคปอดบวม (อุบัติการณ์) โรคปอดบวมพบบ่อยแค่ไหน (ความชุก) จำนวนผู้เสียชีวิตจากโรคปอดบวม (อัตราการเสียชีวิต) และผลลัพธ์ที่ไม่ตั้งใจและเป็นอันตราย (ผลเสีย) ที่เกี่ยวข้องกับวิตามินซีในการป้องกันโรคปอดบวม มีเพียงการศึกษาเดียว (ผู้เข้าร่วม 674 คน) ที่รายงานอุบัติการณ์ และการศึกษาหนึ่งรายงานผลเสีย (ลมพิษ) ที่เกี่ยวข้องกับวิตามินซีในการป้องกันโรคปอดบวม ไม่มีการศึกษาที่รายงานความชุกหรืออัตราการเสียชีวิต หลักฐานไม่เพียงพอที่จะตรวจสอบผลของวิตามินซีในการป้องกันโรคปอดบวม
นอกจากนี้เรายังประเมินว่าคนป่วยนานแค่ไหน (ระยะเวลาของการเจ็บป่วย), จำนวนคนที่หายจากโรค, จำนวนคนที่เสียชีวิตและผลข้างเคียงที่เกี่ยวข้องกับการใช้วิตามินซีในการรักษาโรคปอดบวม มีเพียงการศึกษาเดียวที่รายงานระยะเวลาของการเจ็บป่วย ไม่มีการศึกษาใด ที่รายงานเรื่องอัตราการหายจากโรคหรือผลข้างเคียง หลักฐานไม่เพียงพอที่จะตรวจสอบผลของวิตามินซีในการป้องกันโรคปอดบวม
ความเชื่อมั่นของหลักฐาน
เราตัดสินว่าการศึกษาที่รวบรวมมานั้นมีความเสี่ยงที่จะมีอคติสูงโดยรวมหรือไม่ชัดเจน ความเชื่อมั่่นของหลักฐานต่ำมากเนื่องจากข้อจำกัดในการศึกษา ความผันแปรระหว่างการศึกษา ขนาดกลุ่มตัวอย่างที่น้อย และความไม่แน่นอนของการประมาณการ
เนื่องจากมีการศึกษาจำนวนน้อยและหลักฐานที่มีอยู่มีความเชื่อมั่นต่ำมาก เราจึงไม่เชื่อมั่นถึงผลของการเสริมวิตามินซีในการป้องกันและรักษาโรคปอดบวม จำเป็นต้องมีการศึกษาที่มีคุณภาพดีเพิ่มเติมเพื่อประเมินบทบาทของการเสริมวิตามินซีในการป้องกันและรักษาโรคปอดบวม
จากการศึกษา the Global Burden of Disease Study 2015 การติดเชื้อทางเดินหายใจส่วนล่างเป็นสาเหตุสำคัญของการเสียชีวิตจากโรคติดเชื้อ และเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับที่ 5 โดยรวม วิตามินซีมีบทบาทในการปรับความต้านทานเพื่อต่อต้านต่อเชื้อโรค ดังนั้นการเสริมวิตามินซีอาจมีความสำคัญในการป้องกันและรักษาโรคปอดบวม
เพื่อประเมินผลของการเสริมวิตามินซีเพื่อป้องกันและรักษาโรคปอดบวมในเด็กและผู้ใหญ่
เราค้นหา CENTRAL, MEDLINE, Embase, PubMed, CINAHL, LILACS, Web of Science และทะเบียนการทดลอง 2 ฉบับจนถึง 4 มีนาคม 2020 เรายังตรวจสอบเอกสารอ้างอิงเพื่อหาการศึกษาเพิ่มเติม เราไม่ได้ใช้สถานะของการตีพิมพ์หรือภาษาในการจำกัด
เรารวมการทดลองแบบสุ่มที่มีกลุ่มเปรียบเทียบ(RCTs) และ quasi-RCTs (การศึกษาโดยใช้วิธีการจัดสรรที่ไม่สุ่ม เช่น วันเดือนปีเกิด, หมายเลขทะเบียนเวชระเบียน) เพื่อประเมินผลของการเสริมวิตามินซีในการป้องกันและรักษาโรคปอดบวมในเด็กและผู้ใหญ่ เปรียบเทียบกับกลุ่มควบคุมหรือกลุ่มที่ได้รับยาหลอก
เราใช้ขั้นตอนวิธีการมาตรฐานที่ Cochrane คาดหวัง
เรารวม 5 การศึกษาในการทบทวนวรรณกรรมและพบ 2 การศึกษาที่กำลังดำเนินการ 5 การศึกษาที่รวมเข้านี้มีผู้เข้าร่วมทั้งหมด 2,655 คน; 2 การศึกษาเป็น RCTs และ 3 การศึกษาเป็น quasi-RCT การศึกษาที่รวบรวมได้ดำเนินการในประเทศที่มีรายได้สูงหนึ่งประเทศ (สหรัฐอเมริกา) และ 3 ประเทศที่มีรายได้ปานกลางถึงต่ำ (บังคลาเทศและปากีสถาน) 3 การศึกษาดำเนินการในโรงพยาบาล 1 การศึกษาในโรงเรียน และอีก 1 การศึกษาในศูนย์ฝึกทหาร 3 การศึกษารวมเด็กอายุต่ำกว่า 5 ปี 1 การศึกษารวมเด็กในวัยเรียน และ 1 การศึกษารวมผู้เข้าร่วมที่เป็นผู้ใหญ่ 2 การศึกษาประเมินผลของการเสริมวิตามินซีในการป้องกันโรคปอดบวม และ 3 การศึกษา ประเมินผลของการเสริมวิตามินซีเป็นส่วนเสริมในการรักษาโรคปอดบวม สำหรับการป้องกันโรคปอดบวม การศึกษาที่รวบรวมได้ให้การเสริมในปริมาณ 1 กรัมต่อวันเป็นเวลา 14 สัปดาห์ 2 กรัมต่อวันเป็นเวลา 8 สัปดาห์ และ 2 กรัมต่อวันเป็นเวลา 14 สัปดาห์ สำหรับการรักษาโรคปอดบวม การศึกษาที่รวบรวมได้ให้การเสริมวิตามินซีในขนาด 125 มก. ต่อวันและ 200 มก. ต่อวัน จนกว่าอาการจะหาย หรือออกจากโรงพยาบาล เพื่อเป็นการรักษาเสริมในการรักษาโรคปอดบวม โดยรวมแล้ว การศึกษาที่รวบรวมมานั้นได้รับการตัดสินว่ามีความเสี่ยงสูงหรือไม่ชัดเจนของการเกิดอคติสำหรับ random sequence generation, allocation concealment, and blinding และความเชื่อมั่นในหลักฐานก็ต่ำมาก
2 การศึกษาประเมินผลของการเสริมวิตามินซีในการป้องกันโรคปอดบวม เราตัดสินความเชื่อมั่นของหลักฐานว่าต่ำมาก เราไม่เชื่อมั่นเกี่ยวกับผลของการเสริมวิตามินซีต่ออุบัติการณ์ปอดบวมและเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ (ลมพิษ) ไม่มีการศึกษาใดที่รวมเข้ามารายงานผลลัพธ์หลักอื่นๆ ของเรา (ความชุกโรคปอดบวมและการเสียชีวิต) หรือผลลัพธ์รองใดๆ
3 การศึกษาประเมินผลของการเสริมวิตามินซีในการรักษาโรคปอดบวม เราตัดสินความเชื่อมั่นของหลักฐานว่าต่ำมาก เราไม่เชื่อมั่นถึงผลของการเสริมวิตามินซีต่อระยะเวลาการเจ็บป่วยและการรักษาในโรงพยาบาล ไม่มีการศึกษาใดที่รายงานผลลัพธ์หลักหรือรองอื่นๆ
แปลโดย ศ.นพ.ภิเศก ลุมพิกานนท์ ภาควิชาสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น 27 พฤศจิกายน 2021