เหตุใดการปรับปรุงการตรวจหาโรคฟันผุ (ฟันผุ) จึงสำคัญ?
ทันตแพทย์มักตั้งเป้าหมายที่จะหาฟันผุที่ลุกลามไปถึงระดับที่จำเป็นต้องได้รับการอุดฟันแล้ว หากทันตแพทย์สามารถตรวจพบฟันผุได้เมื่อยังอยู่เพียงแค่ชั้นนอกของฟันก็สามารถที่จะหยุดการผุไม่ให้ลุกลามไปอีกและป้องกันความจำเป็นในการอุดฟัน สิ่งสำคัญคือต้องหลีกเลี่ยงผลบวกลวง ซึ่งอาจให้การรักษาเมื่อไม่มีฟันผุ
วัตถุประสงค์ของการทบทวนวรรณกรรม
Cochrane Review นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อค้นหาว่าอุปกรณ์เรืองแสง (อุปกรณ์ที่ไม่รุกรานที่ส่องแสงบนผิวฟัน) มีความแม่นยำเพียงใดสำหรับการตรวจจับและวินิจฉัยฟันผุในระยะเริ่มต้นซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของ 'การตรวจสุขภาพ' ทางทันตกรรมสำหรับเด็กและผู้ใหญ่ที่ไปพบทันตแพทย์ทั่วไป ผู้วิจัยรวบรวมการศึกษา 133 รายการเพื่อตอบคำถามนี้
การทบทวนวรรณกรรมนี้ได้ศึกษาอะไร
มีอุปกรณ์เรืองแสง 3 ประเภทที่ใช้แสงประเภทต่างๆซึ่งเราจัดกลุ่มเป็นเรืองแสง สีแดง สีน้ำเงิน และสีเขียว อุปกรณ์แต่ละชิ้นสะท้อนแสงมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับปริมาณฟันผุและสิ่งนี้วัดได้จากอุปกรณ์เพื่อให้คะแนนซึ่งระบุว่ามีฟันผุหรือไม่และการผุรุนแรงเพียงใด เราศึกษาการผุบนผิวฟันบดเคี้ยว (พื้นผิวสำหรับกัดของฟันหลัง) พื้นผิวใกล้เคียง (ผิวฟันที่อยู่ติดกัน) และพื้นผิวเรียบ
ผลลัพธ์หลักของการทบทวนวรรณกรรมนี้คืออะไร
การทบทวนรวมการศึกษาที่เกี่ยวข้อง 133 รายการ แต่ 55 รายการไม่ได้ให้ข้อมูลในรูปแบบที่เราสามารถใช้ในการวิเคราะห์ได ้ดังนั้นการศึกษา 79 รายการที่มีฟันทั้งหมด 21,283 ซี่จึงรวมอยู่ในการวิเคราะห์ การศึกษาบางส่วนรายงานเกี่ยวกับอุปกรณ์เรืองแสงมากกว่าหนึ่งประเภททำให้เราได้ข้อมูล 114 ชุด ผลการศึกษาเหล่านี้บ่งชี้ว่าตามทฤษฎีแล้ว หากทันตแพทย์ต้องใช้อุปกรณ์เรืองแสงในการตรวจฟันเป็นประจำในกลุ่มฟัน 1,000 ตำแหน่งหรือพื้นผิวซึ่ง 574 ตำแหน่ง (57%) มีฟันผุในระยะเริ่มแรก:
•ประมาณ 494 แห่งจะมีผลอุปกรณ์เรืองแสงที่บ่งชี้ว่าฟันผุและในจำนวนนี้ 95 (19%) จะไม่มีฟันผุ (ผลบวกลวง - การวินิจฉัยที่ไม่ถูกต้อง);
•จากพื้นที่ฟัน 506 แห่งหรือพื้นผิวที่มีผลบ่งชี้ว่าไม่มีฟันผุ 171 (34%) จะมีฟันผุในระยะเริ่มต้น (ผลลบลวง - การวินิจฉัยที่ไม่ถูกต้อง)
โปรดดูที่ oralhealth.cochrane.org/fluorescence-devices-results
เราไม่พบหลักฐานว่าอุปกรณ์ที่ใช้แสงประเภทต่างๆ (การเรืองแสงสีแดง สีน้ำเงิน หรือสีเขียว) มีความแม่นยำแตกต่างกัน
ผลของการศึกษาต่าง ๆ ในการทบทวนนี้มีความน่าเชื่อถือเป็นอย่างไร
เรารวมเฉพาะการศึกษาที่ประเมินฟันที่ปกติ หรือผู้ที่คิดว่าฟันผุในระยะเริ่มต้น เนื่องจากฟันที่มีฟันผุลึกจะตรวจพบได้ง่ายกว่า อย่างไรก็ตาม มีปัญหาบางอย่างเกี่ยวกับวิธีดำเนินการศึกษา สิ่งนี้อาจส่งผลให้อุปกรณ์ที่ใช้เรืองแสงมีความแม่นยำมากกว่าที่เป็นจริง เราตัดสินความเชื่อมั่นของหลักฐานว่าต่ำ เนื่องจากวิธีที่การศึกษาเลือกผู้เข้าร่วม การศึกษาจำนวนมากที่ดำเนินการในห้องปฏิบัติการเกี่ยวกับฟันที่ถอนออก และความแตกต่างของผลลัพธ์ที่รายงาน
ผลการทบทวนวรรณกรรมนี้นำไปใช้กับใคร
การศึกษาที่รวมอยู่ในการทบทวนวรรณกรรมนี้ดำเนินการในบราซิล ยุโรป ตะวันออกกลาง เอเชีย อเมริกาเหนือและออสเตรเลีย การศึกษาจำนวนมากใชฟันที่ถอนออก การศึกษาอื่น ๆ ทำในโรงพยาบาลทันตกรรมทันตกรรม บริการทันตกรรมทั่วไป หรือโรงเรียน การศึกษาอยู่ระหว่างปี 1998 และ 2019
ความหมายโดยนัยของการทบทวนวรรณกรรมนี้คืออะไร
เนื่องจากประสิทธิภาพที่แตกต่างกันอย่างมาก ซึ่งไม่สามารถอธิบายได้อย่างง่ายดาย การตีความผลลัพธ์จึงเป็นเรื่องยาก สัดส่วนของกรณีที่พลาดหรือได้รับการวินิจฉัยอย่างไม่ถูกต้องว่าเป็นฟันผุค่อนข้างสูง ข้อมูลสำคัญขาดหายไปจากการศึกษาจำนวนมาก การศึกษาในอนาคตควรดำเนินการในบริบททางคลินิก และดูศักยภาพของอุปกรณ์เรืองแสงที่จะใช้ร่วมกับอุปกรณ์อื่น ๆ
ความเป็นปัจจุบันของการทบทวนวรรณกรรมนี้
ผู้ทบทวนได้สืบค้นการศึกษาที่ได้รับการตีพิมพ์จนถึงวันที่ 30 พฤษภาคม 2019
มีความแตกต่างอย่างมากในประสิทธิภาพของอุปกรณ์ที่ใช้ฟลูออเรสเซนต์เหล่านี้ ซึ่งไม่สามารถอธิบายได้ด้วยความยาวคลื่นที่แตกต่างกันของอุปกรณ์ที่ประเมิน ผู้เข้าร่วมหรือลักษณะการศึกษา อุปกรณ์เรืองแสงสีน้ำเงินและสีเขียวดูเหมือนจะมีประสิทธิภาพดีกว่าอุปกรณ์ที่ใช้เรืองแสงสีแดง แต่ผลการเปรียบเทียบทางสถิติอย่างเป็นทางการไม่รับรองความแตกต่างนี้ หลักฐานมีค่อนข้างมาก แต่เราสามารถรวมการศึกษาเพียง 79 งานจาก 133 ใน meta-analysis เนื่องจากข้อมูลเพื่อประมาณค่าความไวหรือค่าความจำเพาะหรือทั้งสองอย่างไม่สามารถดึงหรือหาค่าได้ ในแง่ของการนำการศึกษาไปใช้ในอนาคต ควรดำเนินการในบริบททางคลินิกซึ่งความยากลำบากในการประเมินโรคฟันผุภายในช่องปาก ได้แก่ คราบจุลินทรีย์ การย้อมสีและการฟื้นฟู ข้อพิจารณาอื่น ๆ ได้แก่ ศักยภาพของอุปกรณ์เรืองแสงที่จะใช้ร่วมกับเทคโนโลยีอื่น ๆ และการศึกษาความแม่นยำในการวินิจฉัยเปรียบเทียบ
ฟันผุเป็นภาวะที่แพร่หลายและป้องกันได้ทั่วโลก หากตรวจพบุได้เร็วพอ ก็สามารถใช้เทคนิคที่ไม่รุกรานได้ ดังนั้นการทบทวนวรรณกรรมนี้จึงมุ่งเน้นไปที่ฟันผุในระยะเริ่มต้นที่เกี่ยวข้องกับผิวเคลือบของฟัน รากฐานที่สำคัญของการตรวจหาฟันผุคือการตรวจฟันด้วยภาพและการสัมผัส อย่างไรก็ตามมีวิธีอื่นในการตรวจหาและรวมถึงอุปกรณ์ที่ใช้สารเรืองแสง อุปกรณ์ที่ใช้ฟลูออเรสเซนต์มีอยู่ 3 ประเภทซึ่งแต่ละประเภทส่วนใหญ่กำหนดโดยความยาวคลื่นที่ใช้ต่างกัน เราได้ระบุว่ากลุ่มเหล่านี้เป็นสารเรืองแสงสีแดง สีน้ำเงิน และสีเขียว อุปกรณ์เหล่านี้สามารถสนับสนุนการตรวจด้วยสายตาเพื่อตรวจหาและวินิจฉัยฟันผุในระยะเริ่มแรกของการผุ
วัตถุประสงค์หลักของเราคือการประเมินความแม่นยำในการวินิจฉัย ของอุปกรณ์ที่ใช้สารเรืองแสงสำหรับการตรวจหาและวินิจฉัยฟันผุในเคลือบฟันในเด็กหรือผู้ใหญ่ เราวางแผนที่จะตรวจสอบแหล่งที่มาของความแตกต่างที่เป็นไปได้ดังต่อไปนี้: ผิวฟัน (ฟันกราม ส่วนที่ใกล้ ผิวเรียบ หรือติดกับการบูรณะ); อุปกรณ์วัดจุดเดียว เทียบกับอุปกรณ์การถ่ายภาพหรือการประเมินพื้นผิว และความชุกของโรคที่รุนแรงมากกว่า ในแต่ละตัวอย่างการศึกษาในระดับของโรคฟันผุในเนื้อฟัน
ผู้เชี่ยวชาญด้านข้อมูลของ Cochrane Oral Health ทำการสืบค้นจากฐานข้อมูลต่อไปนี้: MEDLINE Ovid (1946 to 30 May 2019); Embase Ovid (1980 to 30 May 2019); US National Institutes of Health Ongoing Trials Register (ClinicalTrials.gov ถึง 30 November 2019) และ the World Health Organization International Clinical Trials Registry Platform (ถึง 30 May 2019) เราศึกษารายการอ้างอิง ตลอดจน การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบที่ตีพิมพ์
เราได้รวมการศึกษาความแม่นยำในการวินิจฉัยซึ่งเปรียบเทียบอุปกรณ์ที่ใช้สารเรืองแสงกับมาตรฐานอ้างอิง รวมถึงการศึกษาแบบ prospective ที่ประเมินความแม่นยำในการวินิจฉัยของการทดสอบชนิดเดียว และการศึกษาที่เปรียบเทียบการทดสอบ 2 รายการขึ้นไปโดยตรง ไม่รวมการศึกษาที่ระบุชัดเจนว่า คัดเลือกผู้เข้าร่วมที่เป็นโรคฟันผุถึงชั้น dentine หรือมีโพรงชัดเจน
ผู้ประพันธ์การทบทวนวรรณกรรม 2 คนคัดลอกข้อมูลอย่างอิสระโดยใช้แบบฟอร์มการคัดลอกข้อมูลการศึกษาแบบนำร่องโดยอิง Quality Assessment of Diagnostic Accuracy Studies 2 (QUADAS-2) มีการรายงานความไวและความจำเพาะที่มีช่วงความเชื่อมั่น 95% สำหรับการศึกษาแต่ละรายการ ข้อมูลนี้ได้รับการแสดงเป็น coupled forest plots และ summary receiver operating characteristic (SROC) plots ซึ่งแสดงจุดความไว - จำเพาะสำหรับการศึกษาแต่ละรายการ เราประเมินความแม่นยำในการวินิจฉัยโดยใช้ summary receiver operating characteristic แบบลำดับชั้น (HSROC) เรารายงาน sensitivities ที่ค่า specificity คงที่ (median 0.78, upper quartile 0.90)
เรารวมการศึกษาทั้งหมด 133 รายการ 55 รายการไม่ได้รายงานข้อมูลในรูปแบบ 2 x 2 และไม่สามารถรวมไว้ใน meta-analysis ได้ การศึกษา 79 รายการซึ่งให้ข้อมูล 114 ชุดและการประเมินพื้นผิวฟัน 21,283 ซี่ได้รวมอยู่ใน meta-analysis โดเมนการเลือกผู้เข้าร่วมมีความเสี่ยงอคติสูง การทดสอบดัชนี มาตรฐานอ้างอิง และโดเมนการดำเนินการ และเวลาทั้งหมดแสดงให้เห็นว่าการศึกษาในสัดส่วนที่สูงมีความเสี่ยงต่อการเกิดอคติต่ำ ความกังวลเกี่ยวกับการนำหลักฐานไปใช้สูง หรือไม่ชัดเจนในทุกโดเมน ซึ่งสัดส่วนสูงสุดเห็นได้จากการเลือกผู้เข้าร่วม การคัดเลือกผู้เข้าร่วมแบบเจาะจง การคัดเลือกเกณฑ์การวินิจฉัยที่กำหนดไว้ไม่ดี และการศึกษาแบบ in vitro ที่ไม่สามารถใช้กับสถานการณ์ทางคลินิกของการตรวจฟันตามปกติเป็นสาเหตุหลักของการค้นพบนี้ การที่ลักษณะของการศึกษาจำนวนมากเป็นแบบ in vitro ยังหมายความว่าข้อมูลเกี่ยวกับวิธีการใช้ผลของอุปกรณ์เหล่านี้เพื่อสนับสนุนการวินิจฉัย ซึ่งต่างจากการตรวจหาในสถานะการณ์จริงนั้นมีข้อจำกัดอย่างมาก มีความแปรปรวนอย่างมากในผลลัพธ์ซึ่งไม่สามารถอธิบายได้ด้วยอุปกรณ์ หรือฟันที่แตกต่างกัน หรือแหล่งที่มาของความแตกต่างอื่น ๆ ที่เราตรวจสอบ Diagnostic odds ratio (DOR) คือ 14.12 (95% CI 11.17 ถึง 17.84)
ความไวโดยประมาณที่ค่า median specificity คงที่ 0.78 เท่ากับ 0.70 (95% CI 0.64 ถึง 0.75) ในกลุ่มที่ตั้งสมมุติฐานจำนวนฟัน 1,000 ซี่หรือพื้นผิวโดยมีความชุกของโรคฟันผุเคลือบฟัน 57% จากการศึกษาที่รวมไว้ได้ความไว 0.70 และความจำเพาะของ 0.78 จะส่งผลให้เกิดการพลาด 171 ซี่หรือพื้นผิวที่มีโรคฟันผุเคลือบฟัน (ผลลบลวง) และ 95 ซี่หรือพื้นผิวที่จัดประเภทอย่างไม่ถูกต้องว่าเป็นโรคฟันผุระยะแรก (ผลบวกลวง)
เราใช้ meta-regression เพื่อเปรียบเทียบความถูกต้องของอุปกรณ์ต่างๆสำหรับการเรืองแสงสีแดง (ข้อมูล 84 ชุด พื้นที่ฟัน 14,514 ตำแหน่ง) การเรืองแสงสีน้ำเงิน (ข้อมูล 21 ชุด พื้นที่ฟัน 3429 ตำแหน่ง) และอุปกรณ์เรืองแสงสีเขียว (ข้อมูล 9 ชุด พื้นที่ฟัน 3340 ตำแหน่ง) ในขั้นต้น เราอนุญาตให้เกณฑ์ รูปร่าง และความแม่นยำแตกต่างกันไปตามประเภทอุปกรณ์โดยรวมตัวแปรร่วมใน model อนุญาตให้มีความสม่ำเสมอของรูปร่าง การกำจัดความแปรปรวนร่วมเพื่อความแม่นยำมีผลเพียงเล็กน้อยเท่านั้น (Chi 2 = 3.91 องศาอิสระ (df) = 2, P = 0.14)
แม้จะมีหลักฐานค่อนข้างมาก แต่เราให้คะแนนความเชื่อมั่นของหลักฐานว่าต่ำ ลดระดับลงทั้งหมด 2 ระดับ เนื่องจากเสี่ยงต่อการเกิดอคติเนื่องจากข้อจำกัดในการออกแบบและการดำเนินการของการศึกษาที่รวมอยู่ indirectness ที่เกิดจากการศึกษาในห้องทดลองจำนวนมาก และความไม่สอดคล้องกันเนื่องจากความแปรปรวนของผลลัพธ์
แปลโดย ศ.นพ.ภิเศก ลุมพิกานนท์ ภาควิชาสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น 31 ธันวาคม 2020