ใจความสำคัญ
- เราไม่พบหลักฐานคุณภาพดีเพียงพอที่จะตัดสินว่าวิตามินดีเป็นวิธีการรักษาที่มีประสิทธิผลหรือปลอดภัยสำหรับผู้ใหญ่ที่ติดเชื้อ COVID-19
- เราต้องการการวิจัยเพิ่มเติมในหัวข้อนี้ การวิจัยในอนาคตควรมุ่งเน้นไปที่การศึกษาที่ได้รับการออกแบบมาอย่างดีด้วยวิธีการที่มีประสิทธิภาพ
- เราระบุการศึกษา 21 รายการในหัวข้อนี้ที่กำลังดำเนินอยู่ เราวางแผนที่จะปรับปรุงการทบทวนวรรณกรรมนี้เป็นประจำเมื่อมีการวิจัยเพิ่มเติม
อะไรคือความเชื่อมโยงระหว่างวิตามินดีกับ COVID-19
ผลการศึกษาบางรายการแสดงให้เห็นว่าผู้ที่อยู่ในโรงพยาบาลที่ติดเชื้อ COVID-19 ขั้นรุนแรงก็มีวิตามินดีในระดับต่ำเช่นกัน (การขาดวิตามินดี) อย่างไรก็ตาม ปัจจัยเสี่ยงในการเกิด COVID-19 ที่รุนแรงนั้นเหมือนกับปัจจัยในการเกิดการขาดวิตามินดี ดังนั้นจึงเป็นการยากที่จะบอกได้ว่าการขาดวิตามินดีนั้นเป็นปัจจัยเสี่ยงต่อการติดเชื้อไวรัส COVID-19 ปัจจัยเสี่ยง ได้แก่ การเจ็บป่วยโดยทั่วไป การรับประทานอาหารที่ไม่ดี และภาวะสุขภาพที่มีอยู่ก่อนแล้ว เช่น โรคเบาหวาน โรคตับและไต
วิตามินดีมีความสำคัญต่อสุขภาพกระดูก ฟัน และกล้ามเนื้อ ช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด หัวใจและหลอดเลือด ปอดและทางเดินหายใจ ยังมีบทบาทในการส่งเสริมระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย เรื่องเหล่านี้ได้รับผลกระทบจากโควิด-19 ดังนั้นการให้วิตามินดีแก่ผู้ที่ติดเชื้อ COVID-19 อาจช่วยให้พวกเขาฟื้นตัวเร็วขึ้นหรือทำให้โรครุนแรงน้อยลง
เราต้องการทราบอะไร
เราต้องการทราบผลของการให้วิตามินดีแก่ผู้ใหญ่ที่ได้รับการยืนยันว่าติดเชื้อ COVID-19 ในเรื่องต่อไปนี้:
- เสียชีวิตจากสาเหตุใด ๆ
- อาการของผู้ป่วยดีขึ้นหรือแย่ลง
- ผลกระทบที่ไม่ต้องการ; และ
- คุณภาพชีวิต
เราได้ทำอะไร
เราสืบค้นการศึกษาที่ประเมินการใช้วิตามินดีในการรักษาผู้ใหญ่ที่ได้รับการยืนยันว่าติดเชื้อโควิด-19 เทียบกับยาหลอก (การรักษาหลอก) หรือการรักษาอื่น วิตามินดีสามารถให้ได้ในทุกรูปแบบและทุกขนาด
เราเปรียบเทียบและสรุปผลการศึกษา และให้คะแนนความเชื่อมั่นของเราในหลักฐาน โดยพิจารณาจากปัจจัยต่างๆ เช่น วิธีการศึกษาและขนาดของการศึกษา
เราพบอะไร
เราพบการศึกษา 3 รายการที่มีผู้เข้าร่วม 356 คน การศึกษาหนึ่งเกิดขึ้นในบราซิล และอีก 2 การศึกษาในสเปน การศึกษา 2 รายการมีผู้เข้าร่วมที่ติดเชื้อ COVID-19 ระดับรุนแรง และอีก 1 รายการมีผู้เข้าร่วมที่ป่วยด้วยโรค COVID-19 ไม่รุนแรงหรือไม่มีอาการ ผู้เข้าร่วมทั้งหมดได้รับการทดสอบเป็นบวกสำหรับ COVID-19 ด้วยการทดสอบในห้องปฏิบัติการที่เรียกว่า 'PCR' ซึ่งเป็นการทดสอบที่แม่นยำที่สุดในปัจจุบัน
การศึกษาให้วิตามินดีในปริมาณที่ต่างกันแก่ผู้เข้าร่วม โดยใช้เวลาต่างกันไป จากปริมาณที่มากในการศึกษา 1 รายการ ไปจนถึงปริมาณที่น้อยกว่าแต่หลายครั้งใน 14 วันในการศึกษาอื่น มีเพียง 2 การศึกษาเท่านั้นที่ระบุว่าผู้เข้าร่วมของพวกเขาขาดวิตามินดี อีก 1 การศึกษาอื่นไม่ได้พูดอะไรเกี่ยวกับสถานะวิตามินดีของผู้เข้าร่วม
เสียชีวิตจากเหตุใดๆ
เราไม่ทราบว่าวิตามินดีช่วยป้องกันการเสียชีวิตจาก COVID-19 ได้หรือไม่ การศึกษา 2 รายการ (ในผู้เข้าร่วมที่ติดเชื้อโควิด-19 ระดับรุนแรง) ให้หลักฐานเกี่ยวกับการเสียชีวิตจากสาเหตุใดๆ การศึกษา 1 รายการรายงานว่าไม่มีผู้เสียชีวิตในผู้เข้าร่วม 50 รายที่ได้รับวิตามินดี แต่มีผู้เสียชีวิต 2 รายในผู้เข้าร่วม 26 รายที่ได้รับการรักษาด้วยโรค COVID-19 ตามปกติของโรงพยาบาล อีก 1 การศึกษารายงานผู้เสียชีวิต 9 รายในผู้เข้าร่วม 119 คนที่ได้รับวิตามินดีและเสียชีวิต 6 รายในผู้เข้าร่วม 118 รายที่ได้รับยาหลอก การศึกษาเหล่านี้แตกต่างกันเกินกว่าที่เราจะสรุปได้
สภาพของผู้ป่วย
วิตามินดีอาจลดความจำเป็นที่ผู้ป่วยต้องสวมเครื่องช่วยหายใจเพื่อช่วยให้หายใจได้ แต่หลักฐานไม่ชัดเจน การศึกษา 1 รายการ (ในผู้เข้าร่วมที่ติดเชื้อโควิด-19 ขั้นรุนแรง) รายงานว่าผู้เข้าร่วม 9 ใน 119 คนที่ได้รับวิตามินดีต้องสวมเครื่องช่วยหายใจ และ 17 คนจาก 118 คนที่ได้รับยาหลอกจำเป็นต้องใช้เครื่องช่วยหายใจ
ผลข้างเคียงต่างๆ
เราไม่ทราบว่าวิตามินดีทำให้เกิดผลที่ไม่พึงประสงค์หรือไม่ มีเพียงการศึกษาเดียว (ในผู้เข้าร่วมที่ติดเชื้อ COVID-19 ระดับรุนแรง) ที่รายงานข้อมูลเกี่ยวกับผลกระทบที่ไม่พึงประสงค์ในแบบที่เราสามารถใช้ได้ พบว่าผู้เข้าร่วม 1 คนจาก 119 คนอาเจียนไม่นานหลังจากได้รับวิตามินดี
คุณภาพชีวิต
ไม่มีการศึกษาใดรายงานคุณภาพชีวิต
ข้อจำกัดของหลักฐาน
ความเชื่อมั่นในหลักฐานของเรามีอย่างจำกัด เนื่องจากการศึกษาให้ปริมาณวิตามินดีที่แตกต่างกัน ในเวลาที่ต่างกัน ไม่ได้รายงานสถานะวิตามินดีของผู้เข้าร่วมทั้งหมด และไม่ได้วัดและบันทึกผลลัพธ์โดยใช้วิธีการที่สอดคล้องกัน
เราพบหลักฐานเพียงเล็กน้อยเกี่ยวกับผลกระทบที่ไม่พึงประสงค์ และไม่มีหลักฐานเกี่ยวกับคุณภาพชีวิต
ความเป็นปัจจุบันของการทบทวนวรรณกรรมนี้
หลักฐานเป็นข้อมูลล่าสุดถึงวันที่ 11 มีนาคม 2021
ขณะนี้ยังไม่มีหลักฐานเพียงพอที่จะบอกถึงประโยชน์และอันตรายของการเสริมวิตามินดีในการรักษาโรค COVID-19 หลักฐานประสิทธิผลของการเสริมวิตามินดีในการรักษา COVID-19 นั้นไม่แน่นอนอย่างมาก นอกจากนี้ เราพบข้อมูลด้านความปลอดภัยที่จำกัด และกังวลเกี่ยวกับความสม่ำเสมอในการวัดและการบันทึกผลเหล่านี้
มีความแตกต่างทางคลินิกและระเบียบวิธีวิจัยอย่างมากในการศึกษาที่รวบรวมมา ส่วนใหญ่เป็นเพราะความแตกต่างของวิธีการเสริม สูตรผสม สถานะวิตามินดีของผู้เข้าร่วม และการรายงานผลลัพธ์
มีความจำเป็นเร่งด่วนสำหรับการศึกษาวิจัยแบบสุ่มที่มีกลุ่มเปรียบเทียบ (RCTs) ที่ออกแบบมาอย่างดีและมีขนาดตัวอย่างเพียงพอ ด้วยขั้นตอนการสุ่มตัวอย่างที่เหมาะสมและ double blind ถ้าทำได้ เราพบการศึกษาที่กำลังดำเนินอยู่ 21 รายการและการศึกษาที่เสร็จสิ้นแล้ว 3 รายการโดยไม่มีผลการตีพิมพ์ ซึ่งบ่งชี้ว่าความต้องการเหล่านี้จะได้รับการแก้ไขและการค้นพบของเราอาจมีการเปลี่ยนแปลงในอนาคต เนื่องจากแนวทางการใช้ชีวิตของงานนี้ เราจะปรับปรุงการทบทวนวรรณกรรมเป็นระยะ
บทบาทของการเสริมวิตามินดีในการรักษา COVID-19 เป็นประเด็นที่มีการถกเถียงกันมาก จำเป็นต้องมีความเข้าใจอย่างถ่องแท้ของหลักฐานในปัจจุบันเกี่ยวกับประสิทธิผลและความปลอดภัยของการเสริมวิตามินดีสำหรับ COVID-19 โดยอาศัยการทดลองแบบสุ่มที่มีกลุ่มควบคุม
เพื่อประเมินว่าการเสริมวิตามินดีมีประสิทธิผลและปลอดภัยสำหรับการรักษา COVID-19 หรือไม่เมื่อเทียบกับตัวเปรียบเทียบ ยาหลอก หรือมาตรฐานการดูแลที่ใช้อยู่เท่านั้น และเพื่อรักษากระแสของหลักฐานโดยใช้แนวทาง living systematic review
เราค้นหา Cochrane COVID-19 Study Register, Web of Science และ WHO COVID-19 Global literature เกี่ยวกับโรคโคโรนาไวรัสเพื่อค้นหาการศึกษาที่เสร็จสมบูรณ์และกำลังดำเนินโดยไม่มีข้อจำกัดด้านภาษาจนถึงวันที่ 11 มีนาคม 2021
เราปฏิบัติตามวิธีมาตรฐานของ Cochrane เรารวม randomized controlled trials (RCTs) ที่ประเมินการเสริมวิตามินดีสำหรับผู้ที่ติดเชื้อโควิด-19 โดยไม่คำนึงถึงความรุนแรงของโรค อายุ เพศ หรือเชื้อชาติ
เราไม่รวมการศึกษาที่ตรวจสอบผลการป้องกัน หรือการศึกษารวมถึงประชากรที่เป็นโรคโคโรนาไวรัสชนิดอื่นๆ (กลุ่มอาการระบบทางเดินหายใจเฉียบพลันรุนแรง (SARS) หรือกลุ่มอาการระบบทางเดินหายใจตะวันออกกลาง (MERS))
เราปฏิบัติตามวิธีมาตรฐานของ Cochrane
ในการประเมินอคติของการศึกษาที่รวบรวมไว้ เราใช้เครื่องมือ Cochrane risk of bias (ROB 2) สำหรับ RCTs เราให้คะแนนความเชื่อมั่นของหลักฐานโดยใช้แนวทาง GRADE สำหรับหมวดหมู่ผลลัพธ์ที่มีความสำคัญดังต่อไปนี้: บุคคลที่เป็นโรคโควิด-19 ในระดับปานกลางหรือรุนแรง: การเสียชีวิตจากทุกสาเหตุ สถานะทางคลินิก คุณภาพชีวิต เหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ เหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ร้ายแรง และสำหรับบุคคลที่ไม่มีอาการ หรือโรคไม่รุนแรง: การตายจากทุกสาเหตุ, การเกิดอาการทางคลินิกที่รุนแรงของ COVID-19, คุณภาพชีวิต, เหตุการณ์ไม่พึงประสงค์, เหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ร้ายแรง
เราพบ RCTs 3 รายการที่มีผู้เข้าร่วม 356 คน โดย 183 คนได้รับวิตามินดี ตามระดับความก้าวหน้าทางคลินิกขององค์การอนามัยโลก (WHO) การศึกษา 2 รายการได้ตรวจสอบผู้เข้าร่วมที่มีโรคปานกลางหรือรุนแรง และการศึกษา 1 รายการในคนที่เป็นโรคไม่รุนแรงหรือไม่แสดงอาการ กลุ่มควบคุมประกอบด้วยการรักษาด้วยยาหลอกหรือการดูแลมาตรฐานเท่านั้น
ประสิทธิผลของการเสริมวิตามินดีในผู้ป่วยโรคโควิด-19 สำหรับผู้ป่วนที่มีโรคระดับปานกลางถึงรุนแรง
เรารวมการศึกษา 2 รายการที่มีผู้เข้าร่วม 313 คน เนื่องจากการศึกษาทั้ง 2 รายการมีความแตกต่างทางคลินิกและระเบียบวิธีวิจัย เราจึงไม่สามารถรวมข้อมูลได้ ไม่ทราบสถานะวิตามินดีในการศึกษา 1 รายการในขณะที่การศึกษาอีก 1 รายการรายงานข้อมูลสำหรับผู้เข้าร่วมที่ขาดวิตามินดี การศึกษา 1 รายการให้ calcifediol ชนิดกินหลายครั้งในวันที่ 1, 3 และ 7 ในขณะที่การศึกษาอีก 1 รายการให้ calcifediol ชนิดกินขนาดสูงเพียงครั้งเดียวตอนเริ่มต้น เราประเมินการศึกษาหนึ่งที่มีความเสี่ยงของอคติต่ำสำหรับผลลัพธ์ด้านประสิทธิผล และอีกการศึกษาหนึ่งมีความกังวลเกี่ยวกับการสุ่มตัวอย่างและการเลือกรายงาน
การเสียชีวิตจากทุกสาเหตุขณะออกจากโรงพยาบาล (ผู้เข้าร่วม 313 คน)
เราพบการศึกษา 2 รายการที่รายงานข้อมูลสำหรับผลลัพธ์นี้ การศึกษา 1 รายการรายงานว่าไม่มีผู้เสียชีวิตเมื่อรับการรักษาด้วยวิตามินดีในผู้เข้าร่วม 50 คน เทียบกับการเสียชีวิต 2 คนจากผู้เข้าร่วม 26 คนในกลุ่มควบคุม (Risk ratio (RR) 0.11 ช่วงความเชื่อมั่น 95% (CI) 0.01 ถึง 2.13) การศึกษาอีก 1 รายการรายงานผู้เสียชีวิต 9 รายจาก 119 รายในกลุ่มวิตามินดี ในขณะที่ผู้เข้าร่วม 6 รายจาก 118 รายเสียชีวิตในกลุ่มยาหลอก (RR 1.49, 95% CI 0.55 ถึง 4.04] เราไม่แน่ใจอย่างมากว่าวิตามินดีมีผลต่อการเสียชีวิตจากทุกสาเหตุในการออกจากโรงพยาบาลหรือไม่ (หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำมาก)
สถานะทางคลินิกประเมินโดยความต้องการใช้เครื่องช่วยหายใจ (ผู้เข้าร่วม 237 คน)
เราพบการศึกษา 1 รายการรายงานข้อมูลการสำหรับผลลัพธ์นี้ ผู้เข้าร่วม 9 ใน 119 คนจำเป็นต้องใช้เครื่องช่วยหายใจเมื่อรับการรักษาด้วยวิตามินดี เมื่อเทียบกับผู้เข้าร่วม 17 คนจาก 118 คนในกลุ่มยาหลอก (RR 0.52, 95% CI 0.24 ถึง 1.13) การเสริมวิตามินดีอาจลดความต้องการใช้เครื่องช่วยหายใจ แต่หลักฐานไม่แน่นอน (หลักฐานมีความเชื่อมั่นต่ำ)
- คุณภาพชีวิต
เราไม่พบข้อมูลคุณภาพชีวิต
ความปลอดภัยของการเสริมวิตามินดีสำหรับผู้ป่วยโรคโควิด-19 และโรคระดับปานกลางถึงรุนแรง
เราไม่ได้รวมข้อมูลจากการศึกษา 1 รายาร เนื่องจากไม่ได้อธิบายวิธีการประเมินเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ร้ายแรง และเรากังวลว่าข้อมูลอาจถูกวัดอย่างไม่สม่ำเสมอ การศึกษานี้รายงานการอาเจียนในผู้เข้าร่วม 1 ใน 119 คนทันทีหลังจากได้รับวิตามินดี (RR 2.98, 95% CI 0.12 ถึง 72.30) เราไม่แน่ใจอย่างยิ่งว่าการเสริมวิตามินดีเกี่ยวข้องกับความเสี่ยงสูงต่อเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์หรือไม่ (ความเชื่อมั่นต่ำมาก)
ประสิทธิผลและความปลอดภัยของการเสริมวิตามินดีสำหรับผู้ที่ติดเชื้อCOVID-19 และไม่แสดงอาการหรือโรคไม่รุนแรง
เราพบการศึกษา 1 รายการซึ่งรวมบุคคล 40 คน ซึ่งไม่ได้รายงานผลลัพธ์ตามลำดับความสำคัญของเรา แต่เป็นข้อมูลสำหรับการขจัดไวรัส ตัววัดการอักเสบ และระดับวิตามินดีในซีรัม ผู้เขียนรายงานว่าไม่มีเหตุการณ์ของภาวะแคลเซียมในเลือดสูง แต่การบันทึกและการประเมินเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์เพิ่มเติมยังคงไม่ชัดเจน ผู้เขียนให้ยา cholecalciferol ชนิดกินในขนาดรายวันอย่างน้อย 14 วัน และให้ต่อเนื่องด้วยขนาดยารายสัปดาห์หากระดับวิตามินดีในเลือด> 50 ng/mL
แปลโดย ศ.นพ.ภิเศก ลุมพิกานนท์ ภาควิชาสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น 8 มิถุนายน 2021