ข้อความสำคัญ
• เราไม่ทราบว่าไฮเปอร์อิมมูนอิมมูโนโกลบูลิน (สารที่เตรียมจากแอนติบอดีของผู้ที่หายจากโควิด-19) ช่วยลดการเสียชีวิตหรือผลกระทบที่ไม่พึงประสงค์ร้ายแรงในผู้ที่มี COVID-19 ปานกลางถึงรุนแรงหรือไม่ แต่ผลิตภัณฑ์ที่คล้ายคลึงกันเตรียมโดยการฉีดสัตว์ด้วยแอนติบอดีบางชนิดอาจลดการเสียชีวิตและผลกระทบที่ไม่พึงประสงค์ร้ายแรง และอาจหยุดอาการที่แย่ลงได้
• เราไม่พบการศึกษาที่ตรวจสอบผู้ที่มี COVID-19 แต่ไม่มีอาการหรือผู้ที่มี COVID-19 อาการไม่รุนแรง ดังนั้นเราจึงไม่ทราบว่าภูมิคุ้มกันไฮเปอร์อิมมูนของมนุษย์หรือสัตว์มีประสิทธิผลเพียงใดสำหรับพวกเขา
• เราพบการศึกษา 10 ฉบับ ที่กำลังดำเนินอยู่ เราจะปรับปรุงการทบทวนวรรณกรรมนี้เมื่อมีผลการศึกษา
Hyperimmune immunoglobulin คืออะไร
ร่างกายผลิตแอนติบอดีเพื่อป้องกันการติดเชื้อ แอนติบอดีหรือ 'อิมมูโนโกลบูลิน' พบได้ในพลาสมาของเลือด แอนติบอดีทำหน้าที่เป็นส่วนสำคัญของการตอบสนองทางภูมิคุ้มกัน
พลาสมาจากผู้ที่หายจาก COVID-19 มีแอนติบอดีต่อ COVID-19 และสามารถใช้เตรียมสารได้ 2 อย่าง ประการแรก สามารถใช้ทำ convalescent plasma ซึ่งเป็นพลาสมาที่มีแอนติบอดีเหล่านี้ ประการที่สอง สามารถใช้เพื่อสร้าง hyperimmune immunoglobulin ซึ่งมีความเข้มข้นมากกว่า และดังนั้นจึงมีแอนติบอดีมากกว่า กระบวนการผลิตของไฮเปอร์อิมมูนอิมมูโนโกลบูลินนั้นซับซ้อนและต้องใช้พลาสมาของมนุษย์จำนวนมาก
แอนติบอดีที่คล้ายกันนี้สามารถสร้างจากสัตว์และใช้ในมนุษย์ได้
เหตุใด hyperimmune immunoglobulin จึงเป็นการรักษาที่เป็นไปได้สำหรับ COVID-19
ผลิตภัณฑ์ hyperimmune immunoglobulin ประกอบด้วยแอนติบอดีในระดับสูงที่กำหนดเป้าหมายไปที่ SARS-CoV-2 ซึ่งเป็นไวรัสที่ก่อให้เกิด COVID-19 ผลิตภัณฑ์เหล่านี้คิดว่าจะทำให้อนุภาคไวรัสหยุดทำงาน
เราต้องการค้นหาอะไร
เราต้องการทราบว่า hyperimmune immunoglobulin เป็นวิธีการรักษาที่มีประสิทธิผลและเป็นประโยชน์สำหรับผู้ที่สงสัยหรือได้รับการยืนยันว่าติดเชื้อ COVID-19 ในทุกสถานการณ์ (เช่น บ้านหรือโรงพยาบาล)
เราสนใจในสิ่งต่อไปนี้
• เสียชีวิตจากสาเหตุใดก็ตามภายใน 30 วันหลังการรักษา 60 วันหรือนานกว่านั้นหากมีการรายงาน
• อาการดีขึ้นหรือแย่ลง;
• คุณภาพชีวิต;
• ผลข้างเคียงต่างๆ
เราทำอะไร
เราค้นหาการศึกษาที่ตรวจสอบ hyperimmune immunoglobulin และการดูแลตามปกติเทียบกับการดูแลตามปกติเท่านั้น หรือเทียบกับยาหลอกที่ไม่มีสารออกฤทธิ์ (ยาหลอก)
เพื่อทำการเปรียบเทียบอย่างยุติธรรม ผู้ป่วยในการศึกษาทั้งหมดต้องมีโอกาสสุ่มเหมือนกัน (เช่น การพลิกเหรียญ) ที่จะได้รับ hyperimmune immunoglobulin หรือการรักษาอื่นๆ การศึกษาอาจรวมคนทุกวัย เพศ หรือเชื้อชาติใดก็ได้
เราได้เปรียบเทียบและสรุปผลการศึกษา เราใช้วิธีการที่เป็นมาตรฐานในการให้คะแนนความเชื่อมั่นในหลักฐาน ความเชื่อมั่นจะขึ้นอยู่กับลักษณะของการศึกษา เช่น วิธีการออกแบบและจำนวนคนที่ศึกษา
เราพบอะไร
เราพบการศึกษา 5 ฉบับ ใน 957 คน การศึกษาเกิดขึ้นในปากีสถาน อินเดีย ฝรั่งเศส และอาร์เจนตินา และหนึ่งการศึกษาดำเนินการในหลายประเทศ ได้แก่เดนมาร์ก กรีซ ญี่ปุ่น ไนจีเรีย สเปน สหราชอาณาจักร และสหรัฐอเมริกา การศึกษาเกิดขึ้นก่อนหรือระหว่างการเกิดขึ้นของไวรัส COVID-19 สายพันธุ์ใหม่หลายสายพันธุ์ และก่อนที่จะมีการเปิดตัววัคซีนอย่างแพร่หลาย ผู้เข้าร่วมทั้งหมดในสี่การศึกษา ไม่ได้รับวัคซีน การศึกษา 1 ฉบับ ผู้เข้าร่วม 12 คนจาก 579 คนได้รับการฉีดวัคซีน
เรายังพบการศึกษา 10 ฉบับ ที่กำลังดำเนินอยู่
ผลลัพธ์หลัก
การศึกษาทั้งหมดเปรียบเทียบ hyperimmune immunoglobulin จากมนุษย์หรือสัตว์กับการดูแลตามปกติหรือยาหลอก การศึกษานี้รวมเฉพาะผู้ที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลด้วยโรคระดับปานกลางถึงรุนแรง ไม่มีการศึกษาใดที่ศึกษาผู้ที่ไม่มีอาการ COVID-19 หรือ COVID-19 ที่ไม่รุนแรง ไม่มีรายงานการศึกษาคุณภาพชีวิต
เราไม่แน่ใจว่า hyperimmune immunoglobulin ที่เตรียมจากมนุษย์จะส่งผลต่อความเสี่ยงของการเสียชีวิตจากสาเหตุใด ๆ หรือไม่ภายใน 28 วันหลังการรักษา อาจมีผลเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลยในการทำให้อาการดีขึ้นหรือแย่ลงจนถึง 28 วันหลังการรักษา เราไม่แน่ใจเกี่ยวกับความแตกต่างที่เป็นไปได้ในผลกระทบที่ไม่ต้องการหรืออาการไม่พึงประสงค์ร้ายแรง การศึกษาแต่ละฉบับตัดสินใจว่าเหตุการณ์ใดที่จะจัดว่าเป็นผลกระทบที่ไม่พึงประสงค์ร้ายแรง แต่โดยปกติแล้วหมายถึงเหตุการณ์ที่อาจทำให้เกิดการเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลหรืออันตรายถาวร
Hyperimmune immunoglobulin จากสัตว์อาจลดการเสียชีวิตได้ถึง 28 วันหลังการรักษา อาจลดอาการแย่ลง อาจทำให้อาการของผู้ป่วยดีขึ้น และอาจลดเหตุการณ์ร้ายแรงที่ไม่พึงประสงค์
ข้อจำกัด ของหลักฐานคืออะไร
เราไม่แน่ใจว่า hyperimmune immunoglobulin เป็นการรักษาที่มีประสิทธิผลสำหรับผู้ที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลด้วย COVID-19 หรือไม่ และมีผลต่อจำนวนของอาการที่ไม่พึงประสงค์หรือที่ร้ายแรงหรือไม่ เนื่องจากการศึกษามีขนาดเล็กและไม่ได้ให้หลักฐานทั้งหมดเกี่ยวกับประเด็นที่เราสนใจ การศึกษาส่วนใหญ่ดำเนินการในผู้คนจากประเทศที่ร่ำรวย ก่อนที่จะมีการเปิดตัววัคซีน COVID-19 อย่างแพร่หลายและการเกิดขึ้นของสายพันธุ์โอไมครอน ดังนั้นผลลัพธ์อาจใช้ไม่ได้กับผู้ที่ติดเชื้อสายพันธุ์โอไมครอน หรือผู้ที่ได้รับวัคซีนก่อนป่วย
ไม่มีหลักฐานสำหรับผู้ที่ไม่มีอาการหรือมี COVID-19 ที่ไม่รุนแรง
หลักฐานนี้เป็นปัจจุบันแค่ไหน
หลักฐานของเราเป็นปัจจุบันถึงวันที่ 31 มีนาคม 2022
เรารวมข้อมูลจาก RCTs 5 ฉบับ ที่ประเมิน hiVIG เทียบกับการรักษามาตรฐาน กับผู้เข้าร่วมที่เป็นโรคระดับปานกลางถึงรุนแรง เนื่องจากการศึกษาประเมินชนิดของ IVIG (จากมนุษย์หรือจากสัตว์ต่างๆ) และขนาดที่ใช้ที่แตกต่างกัน เราจึงไม่สามารถรวมผลเข้าด้วยกันได้ hiVIG ที่เตรียมจากมนุษย์อาจมีผลเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลยต่อการตาย การดีขึ้นและอาการแย่ลงทางคลินิก hiVIG อาจเพิ่มเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ระดับ 3-4 การศึกษาไม่ได้ประเมินคุณภาพชีวิต RBD-specific polyclonal F(ab´)2 fragments of equine antibodies อาจลดอัตราการตายและเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ร้ายแรง และอาจลดอาการแย่ลงทางคลินิก อย่างไรก็ตาม การศึกษาได้ดำเนินการก่อนหรือระหว่างการเกิด SARS-CoV-2 หลายสายพันธุ์ที่น่ากังวล และก่อนที่จะมีการใช้วัคซีนอย่างแพร่หลาย
เนื่องจากไม่มีการศึกษาใดที่ประเมินค่า hIVIG สำหรับผู้เข้าร่วมที่มีการติดเชื้อที่ไม่แสดงอาการหรือเป็นโรคที่ไม่รุนแรง ประโยชน์สำหรับบุคคลเหล่านี้จึงยังไม่แน่นอน
นี่คือ living systematic review เราค้นหาหลักฐานใหม่ทุกเดือนและปรับปรุงการทบทวนวรรณกรรมเมื่อเราพบหลักฐานใหม่ที่เกี่ยวข้อง
Hyperimmune immunoglobulin (hIVIG) ประกอบด้วย polyclonal antibodies ซึ่งสามารถเตรียมได้จาก convalescent plasma จำนวนมากหรือเตรียมจากสัตว์ผ่านการสร้างภูมิคุ้มกัน พวกเขากำลังถูกตรวจสอบเกียวกับศักยภาพในการรักษาโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID‐19) การทบทวนนี้เคยเป็นส่วนหนึ่งของการทบทวนหลักที่จัดการเรื่อง Convalescent Plasma และ HIVIG สำหรับผู้ที่ติดเชื้อ COVID-19 และถูกแยกเพื่อจัดการเรื่อง HIVIG และ Convalescent Plasma แยกกัน
เพื่อประเมินประโยชน์และโทษของการบำบัดด้วย hIVIG สำหรับการรักษาผู้ที่ติดเชื้อ COVID-19 และรักษากระแสของหลักฐานโดยใช้แนวทางการทบทวนอย่างเป็นระบบแบบ living
เพื่อค้นหาการศึกษาที่เสร็จสมบูรณ์และกำลังดำเนินการเราได้ค้นหา the World Health Organization (WHO) COVID-19 Global literature on coronavirus disease Research Database, MEDLINE, Embase, the Cochrane COVID-19 Study Register, the Epistemonikos COVID-19 L*OVE Platform and Medline and Embase ตั้งแต่ 1 มกราคม 2019 เราดำเนินการค้นหาเมื่อวันที่ 31 มีนาคม 2022
เรารวมการทดลองแบบสุ่มที่มีกลุ่มควบคุม (RCTs) ที่ประเมิน hiVIG สำหรับ COVID-19 โดยไม่คำนึงถึงความรุนแรงของโรค อายุ เพศ หรือเชื้อชาติ
เราไม่รวมการศึกษาที่รวมประชากรที่เป็นโรคไวรัสโคโรนาอื่นๆ (โรคทางเดินหายใจเฉียบพลันรุนแรง (SARS) หรือโรคทางเดินหายใจตะวันออกกลาง (MERS)) รวมถึงการศึกษาที่ประเมินอิมมูโนโกลบูลินมาตรฐาน
เราปฏิบัติตามระเบียบวิธีมาตรฐานของ Cochrane
การประเมินอคติในการศึกษาที่รวบรวม เราใช้ RoB 2 เราให้คะแนนความเชื่อมั่นของหลักฐานโดยใช้แนวทาง GRADE สำหรับผลลัพธ์ต่อไปนี้: การตายจากทุกสาเหตุ การดีขึ้นและการเลวลงของสถานะทางคลินิก (สำหรับบุคคลที่มีโรคปานกลางถึงรุนแรง) คุณภาพชีวิต เหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ และเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ร้ายแรง
เรารวม RCTs 5 ฉบับ ที่มีผู้เข้าร่วม 947 คน ซึ่ง 688 คนได้รับ hiVIG ที่เตรียมจากมนุษย์ 18 คนได้รับ polyclonal antibody แบบ heterologous swine และ 241 คนได้รับ equine-derived processed and purified F(ab’)2 fragments ผู้เข้าร่วมทั้งหมดเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลด้วยโรคระดับปานกลางถึงรุนแรง ผู้เข้าร่วมส่วนใหญ่ไม่ได้รับการฉีดวัคซีน (มีผู้เข้าร่วมเพียง 12 คนเท่านั้นที่ได้รับการฉีดวัคซีน) การศึกษาดำเนินการก่อนหรือระหว่างการเกิด SARS-CoV-2 หลายสายพันธุ์ที่น่ากังวล
ไม่มีข้อมูลสำหรับผู้ที่ติดเชื้อ COVID-19 ที่ไม่มีอาการ (ไม่แสดงอาการ) หรือผู้ที่ติดเชื้อ COVID-19 ที่ไม่รุนแรง เราพบการศึกษาที่กำลังดำเนินอยู่อีก 10 ฉบับ เพื่อประเมิน hiVIG
ประโยชน์ของ hiVIG ที่เตรียมได้จากมนุษย์
เรารวมข้อมูลเกี่ยวกับ RCT 1 ฉบับ (ผู้เข้าร่วม 579 คน) ที่ประเมินประโยชน์และโทษของ hIVIG 0.4 g/kg เทียบกับยาหลอกที่ให้น้ำเกลือ hIVIG อาจมีผลเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลยต่อการเสียชีวิตจากทุกสาเหตุที่ 28 วัน (อัตราส่วนความเสี่ยง (RR) 0.79, 95% ช่วงความเชื่อมั่น (CI) 0.43 ถึง 1.44; ผลสัมบูรณ์ 77 ต่อ 1000 ด้วยยาหลอกเทียบกับ 61 ต่อ 1000 (33 ถึง 111) ด้วย hIVIG หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำ) หลักฐานมีความไม่แน่นอนอย่างมากเกี่ยวกับผลของการเลวลงของสถานะทางคลินิกในวันที่ 7 (RR 0.85, 95% CI 0.58 ถึง 1.23; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำมาก) อาจมีผลเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลยต่อการดีขึ้นของสถานะทางคลินิกในวันที่ 28 (RR 1.02, 95% CI 0.97 ถึง 1.08; หลักฐานความเชื่อมั่นปานกลาง) เราไม่พบการศึกษาใด ๆ ที่รายงานผลลัพธ์ด้านคุณภาพชีวิต ดังนั้นเราจึงไม่ทราบว่า hiVIG มีผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตหรือไม่
อันตรายของ hiVIG ที่เตรียมจากมนุษย์
hiVIG อาจส่งผลเล็กน้อยหรือไม่มีเลยต่อเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ที่ระดับใดๆ ในวันที่ 1 (RR 0.98, 95% CI 0.81 ถึง 1.18; 431 ต่อ 1000; การศึกษา 1 ฉบับ ผู้เข้าร่วม 579 คน; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำ) ผู้ป่วยที่ได้รับ hiVIG อาจมีอาการไม่พึงประสงค์ในระดับความรุนแรง 3-4 มากกว่าผู้ป่วยที่ได้รับยาหลอก (RR 4.09, 95% CI 1.39 ถึง 12.01; หลักฐานความเชื่อมั่นปานกลาง) hiVIG อาจมีผลกระทบเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลยต่อผลรวมของเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ร้ายแรงหรือการเสียชีวิตจนถึงวันที่ 28 (RR 0.72, 95% CI 0.45 ถึง 1.14; หลักฐานความเชื่อมั่นปานกลาง)
นอกจากนี้ เรายังพบผลลัพธ์เพิ่มเติมเกี่ยวกับประโยชน์และโทษของช่วงปริมาณอื่นๆ ของ hiVIG ซึ่งไม่รวมอยู่ในตารางสรุปผล แต่สรุปไว้ในตารางเพิ่มเติม
ประโยชน์ของ animal-derived polyclonal antibodies
เรารวมข้อมูลเกี่ยวกับ RCT 1 ฉบับ (ผู้เข้าร่วม 241 คน) เพื่อประเมินประโยชน์และอันตรายของ receptor-binding domain-specific polyclonal F(ab´)2 fragments of equine antibodies (EpAbs) เปรียบเทียบกับยาหลอกน้ำเกลือ EpAbs อาจลดอัตราการตายจากทุกสาเหตุที่ 28 วัน (RR 0.60, 95% CI 0.26 ถึง 1.37; ผลสัมบูรณ์ 114 ต่อ 1000 ด้วยยาหลอกเทียบกับ 68 ต่อ 1000 (30 ถึง 156) หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำ) EpAbs อาจลดสถานะทางคลินิกที่แย่ลงได้ถึงวันที่ 28 (RR 0.67, 95% CI 0.38 ถึง 1.18; ผลสัมบูรณ์ 203 ต่อ 1000 ด้วยยาหลอก เทียบกับ 136 ต่อ 1000 (77 ถึง 240); หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำ) อาจมีผลบางอย่างในการทำให้สถานะทางคลินิกดีขึ้นในวันที่ 28 (RR 1.06, 95% CI 0.96 ถึง 1.17; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำ) เราไม่พบการศึกษาใดๆ ที่รายงานผลลัพธ์ด้านคุณภาพชีวิต ดังนั้นเราจึงไม่ทราบว่า EpAbs มีผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตหรือไม่
อันตรายของ animal-derived polyclonal antibodies
EpAbs อาจมีผลเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลยต่อจำนวนเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ที่ระดับใดก็ได้จนถึง 28 วัน (RR 0.99, 95% CI 0.74 ถึง 1.31; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำ) ไม่มีรายงานเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ในระดับความรุนแรง 3-4 คนที่ได้รับ EpAbs อาจพบเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ร้ายแรงน้อยกว่าผู้ป่วยที่ได้รับยาหลอก (RR 0.67, 95% CI 0.38 ถึง 1.19; หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำ)
นอกจากนี้ เรายังพบผลลัพธ์เพิ่มเติมเกี่ยวกับประโยชน์และอันตรายของ animal-derived polyclonal antibody ขนาดอื่นๆ ซึ่งไม่รวมอยู่ในตารางสรุปผล แต่สรุปไว้ในตารางเพิ่มเติม
แปลโดย ศ.นพ.ภิเศก ลุมพิกานนท์ ภาควิชาสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น 3 กุมภาพันธ์ 2023 Edit โดย ผกากรอง 21 กุมภาพันธ์ 2023