ใจความสำคัญ
ไม่มีหลักฐานที่สนับสนุนหรือต่อต้านการลดของเหลวว่าเป็นทางเลือกในการรักษา patent ductus arteriosus ในทารกคลอดก่อนกำหนด
เราจำเป็นต้องมีการทดลองแบบสุ่มที่มีกลุ่มควบคุมเพื่อตอบคำถามของเราเพื่อช่วยในการตัดสินใจทางคลินิก
PDA (patent ductus arteriosus) คืออะไร
Ductus arteriosus เป็นหลอดเลือดพิเศษที่วิ่งระหว่างหัวใจและปอดในทารกก่อนและหลังคลอด เพื่อให้หัวใจและปอดทำงานได้อย่างเหมาะสมหลังคลอด หลอดเลือดนี้จะต้องปิดลง ในทารกส่วนใหญ่ จะปิดเองตามธรรมชาติภายในไม่กี่วัน และจะไม่มีปัญหาอะไร
อย่างไรก็ตาม ในทารกคลอดก่อนกำหนดบางราย (ทารกที่คลอดก่อน 37 สัปดาห์ของการตั้งครรภ์) ductus arteriosus จะยังคงเปิดอยู่ (เรียกว่า หลอดเลือดเปิด) ซึ่งหมายความว่าเลือดส่วนเกินอาจไหลเข้าไปในปอดและทำให้เกิดปัญหา (มีอาการ) โรคนี้เรียกว่า patent ductus arteriosus (PDA)
PDA สามารถรักษาได้โดยการลดปริมาณของเหลวที่ให้กับทารกเหล่านี้ เราไม่แน่ใจเกี่ยวกับประโยชน์และความเสี่ยงในการให้ทารกคลอดก่อนกำหนดได้รับของเหลวน้อยลงเพื่อลดปัญหาที่เกี่ยวข้องกับ PDA
การจำกัดของเหลวหมายถึงอะไร
การจำกัดของเหลว หมายความว่า การจำกัดปริมาณของเหลวที่ให้สารอาหารหรือยาแก่ทารกที่ไม่สามารถกินนมแม่หรือขวดนมได้ เมื่อทารกไม่สามารถกินอาหารอะไรทางปากได้ อาหารและยาจะถูกส่งผ่านทางเส้นเลือด (สารอาหารทางเส้นเลือด) หรือผ่านทางท่อเข้าไปในกระเพาะอาหาร (สารอาหารทางปาก) การจำกัดปริมาณของเหลวนี้เป็นวิธีการรักษาหนึ่งที่ใช้กับทารกที่เป็นโรค PDA
ผู้เชี่ยวชาญเชื่อว่าการจำกัดของเหลวอาจช่วยเปลี่ยนวิธีการสูบฉีดเลือดของหัวใจไปทั่วร่างกายได้ และลดความพยายามที่หัวใจต้องใช้ในการสูบฉีดเลือด อย่างไรก็ตามการจำกัดการบริโภคของเหลวอาจมีความเสี่ยงเช่นกัน ความเสี่ยงประการหนึ่งคือทารกอาจไม่ได้รับสารอาหารเพียงพอ
เราต้องการค้นหาอะไร
เราต้องการทราบว่าการจำกัดของเหลวช่วยลดการเจ็บป่วยหรือการเสียชีวิตในทารกที่เป็นโรค PDA ได้หรือไม่
เราต้องการค้นหาหลักฐานที่จะช่วยให้แพทย์ตัดสินใจว่าจะจำกัดการให้อาหารของเหลวหรือไม่ แต่เราไม่พบการศึกษาใด ๆ
เราทำอะไรบ้าง
เราค้นหาการศึกษาที่ประเมินการลดการให้อาหารของเหลวโดยใส่ท่อเข้าไปในกระเพาะอาหารหรือโดยเข็มเข้าเส้นเลือดในทารกที่เป็นโรค PDA
เราพบอะไร
เราไม่พบการทดลองแบบสุ่มที่มีกลุ่มควบคุมใด ๆ (การทดลองที่ผู้เข้าร่วมได้รับมอบหมายไปยังกลุ่มศึกษาที่แตกต่างกันโดยบังเอิญ) ที่ประเมินการรักษานี้ในทารกคลอดก่อนกำหนดที่มี PDA
หลักฐานมีข้อจำกัดอะไรบ้าง
เราไม่พบหลักฐานใด ๆ จากการทดลองแบบสุ่มที่มีกลุ่มควบคุม
หลักฐานนี้เป็นปัจจุบันแค่ไหน
หลักฐานเป็นปัจจุบันจนถึงเดือนตุลาคม 2023
ขณะนี้ยังไม่มีหลักฐานจาก RCTs เพื่อประเมินประโยชน์และอันตรายของการจำกัดของเหลวเพื่อการรักษา ductus arteriosus ที่เปิดอยู่ซึ่งมีอาการในทารกคลอดก่อนกำหนด เราพบว่าไม่มีการศึกษาที่กำลังดำเนินการอยู่
จำเป็นต้องมีหลักฐานจาก RCTs ที่มีกำลังเพียงพอในการประเมินการจำกัดของเหลวเพื่อรักษา PDA ที่มีอาการในทารกแรกเกิดก่อนกำหนด เพื่อช่วยในการตัดสินใจทางคลินิก
Ductus arteriosus เป็นหลอดเลือดที่เชื่อมต่อระหว่าง main pulmonary artery และ proximal descending aorta หลังคลอด ductus arteriosus มักจะปิดสนิท อย่างไรก็ตาม บางครั้งท่อหลอดเลือดแดงที่เปิดอยู่จะยังคงเปิดอยู่เมื่อทารกแรกเกิด ซึ่งเรียกว่า PDA (Patent ductus arteriosus) หาก PDA มีอาการทางคลินิก อาจทำให้เลือดไหลเวียนในปอดมากเกินไป และทำให้เลือดไปเลี้ยงลำไส้และไตได้น้อยลง แนวปฏิบัติทางคลินิกส่วนใหญ่แนะนำให้จำกัดของเหลวเป็นกลยุทธ์การจัดการแบบอนุรักษ์สำหรับการรักษา PDA ที่มีอาการ การจำกัดของเหลวได้รับการพิสูจน์แล้วว่าช่วยลดการเกิด PDA ในทารกคลอดก่อนกำหนดที่มีอายุมากกว่า อย่างไรก็ตาม การจำกัดของเหลวอย่างเข้มงวดอาจส่งผลต่อการไหลเวียนเลือดทั่วร่างกายในทารกที่คลอดก่อนกำหนดมาก เมื่อพิจารณาถึงผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น จึงมีความสำคัญที่จะต้องประเมินหลักฐานเกี่ยวกับการใช้การจำกัดของเหลวเพื่อรักษา PDA ที่มีอาการอย่างเป็นระบบ เพื่อให้ทราบถึงการตัดสินใจทางคลินิก
เพื่อประเมินผลของการจำกัดของเหลวต่อการเจ็บป่วยและการเสียชีวิตจาก PDA ในทารกคลอดก่อนกำหนดที่มีอาการ
เราค้นหาใน CENTRAL, MEDLINE และ Embase ในเดือนตุลาคม 2023 เราได้ค้นหาในเว็บไซต์ Clinicaltrials.gov, ICTRP, ANZCTR และ Epistemonikos ด้วย เราวางแผนที่จะค้นหาในรายการอ้างอิงของการศึกษาที่รวบรวมเข้ามาและ การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบที่เกี่ยวข้องสำหรับการศึกษาที่ไม่พบโดยการสืบค้นฐานข้อมูล แต่ไม่พบเลย
เราวางแผนที่จะรวม randomized controlled trials (RCTs), quasi-RCTs และ cluster-RCTs เราวางแผนที่จะรวมทารกแรกเกิดที่คลอดก่อนกำหนด (อายุครรภ์น้อยกว่า 37 สัปดาห์) หรือทารกแรกเกิดที่มีน้ำหนักตัวน้อย (น้อยกว่า 2500 กรัม) ที่มี PDA ที่มีอาการซึ่งได้รับการวินิจฉัยทางคลินิกหรือด้วยเกณฑ์การตรวจหัวใจด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง ในช่วงทารกแรกเกิด เราวางแผนที่จะรวมการศึกษาที่เปรียบเทียบการจำกัดของเหลวเพื่อการรักษาที่ฉีดเข้าเส้นเลือดหรือทางเดินอาหาร หรือทั้งสองอย่าง โดยมีหรือไม่มีการใช้ยาขับปัสสาวะ กับกลุ่มควบคุมที่ได้รับการรักษาของเหลวมาตรฐาน ซึ่งกำหนดว่าไม่มีการจำกัดการให้ของเหลวที่ฉีดเข้าเส้นเลือดหรือทางเดินอาหาร โดยมีหรือไม่มีการใช้ยาขับปัสสาวะ
เราใช้วิธีตามมาตรฐานของ Cochrane ผลลัพธ์หลักของเราคือการปิดของ PDA ผลลัพธ์ที่เกี่ยวข้องอื่น ๆ ได้แก่ อัตราการเสียชีวิตจากทุกสาเหตุภายใน 36 สัปดาห์หลังมีประจำเดือน, ความจำเป็นในการปิด PDA, ความจำเป็นในการรักษาด้วยยา cyclooxygenase inhibitor, โรคปอดเรื้อรังในทารกแรกเกิด, เลือดออกในช่องหัวใจอย่างรุนแรง และระยะเวลาในการรักษาในโรงพยาบาล เราวางแผนที่จะใช้ GRADE เพื่อประเมินความเชื่อมั่นของหลักฐานสำหรับผลลัพธ์แต่ละรายการ
เราไม่พบ RCTs ที่เสร็จสมบูรณ์หรือกำลังดำเนินการใด ๆ ที่ตรงตามเกณฑ์การคัดเข้าของเรา และสำรวจประสิทธิผลและความปลอดภัยของการจำกัดของเหลวเพื่อรักษา PDA ที่มีอาการ
แปลโดย ศ.นพ. ภิเศก ลุมพิกานนท์ ภาควิชาสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น 6 มกราคม 2025