سوال مطالعه مروری
ما میخواستیم بدانیم که آنتیبیوتیکها برای افراد مبتلا به برونشیت حاد (acute bronchitis) باعث بهبود پیامدها میشوند یا خیر. عوارض جانبی بالقوه درمان آنتیبیوتیکی را نیز مورد بررسی قرار دادیم.
پیشینه
برونشیت حاد یک تشخیص بالینی (بنا شده بر اساس علائم پزشکی و نشانههای گزارش شده توسط بیمار) برای سرفه حاد است که ممکن است با یا بدون موکوس یا خلط باشد. این بیماری میتواند توسط ویروسها یا باکتری ایجاد شود. نشانههای آن معمولا دو هفته طول میکشد؛ اما میتواند تا هشت هفته هم ادامه یابد. آنتیبیوتیکها بهطور گستردهای برای درمان برونشیت حاد تجویز میشوند؛ اما میتوانند عوارض جانبی مانند تهوع و اسهال و همچنین واکنشهای جدی بیشتری در افرادی که به آن آلرژی دارند، داشته باشند. هیچ تست عملی برای تفکیک بین برونشیت باکتریایی و ویروسی وجود ندارد.
ویژگیهای مطالعه
ما کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شدهای را در این مرور وارد کردیم که هر درمان آنتیبیوتیکی را با دارونما (placebo) یا عدم درمان در افراد مبتلا به برونشیت حاد یا سرفه حاد خلطدار و بدون سایقه هیچ بیماری مزمن ریوی زمینهای مقایسه کرده بودند. 17 کارآزمایی را با 5099 شرکتکننده در مرور وارد کردیم. استفاده همزمان از سایر داروها، اگر برای تمام شرکتکنندگان در این مطالعه تجویز شده بود، برای تسکین نشانهها مجاز بود.
نتایج کلیدی
شواهد ما تا 13 ژانویه 2017 بهروز است.
ما شواهد محدودی را از مزایای بالینی برای حمایت از استفاده از آنتیبیوتیکها در درمان برونشیت حاد پیدا کردیم. برخی از افرادی که با آنتیبیوتیکها درمان شده بودند اندکی زودتر درمان شده و کاهش پیامدهای مرتبط با سرفه داشتند. با این حال، این تفاوت ممکن است از اهمیت عملی برخوردار نباشد، چرا که این مقدار تقریبا نصف روز در یک دوره 8 تا 10 روزه است. در افراد درمان شده با آنتیبیوتیکها، عوارض جانبی به میزان ناچیز اما معنیداری افزایش یافته بود. شایعترین عوارض جانبی که گزارش شده عبارت بودند از تهوع، استفراغ، اسهال، سردرد و بثورات پوستی.
این مرور پیشنهاد میکند که استفاده از آنتیبیوتیکها در درمان برونشیت حاد در افراد از جهات دیگر سالم، مزایای محدودی دارد. پژوهش بیشتری در مورد تاثیرات استفاده از آنتیبیوتیکها در درمان برونشیت حاد در افراد سالمند و ناتوان مبتلا به وضعیتهای مزمن که ممکن است در کارآزماییهای موجود جای نگرفته باشند، مورد نیاز است. استفاده از آنتیبیوتیک باید در زمینه عوارض جانبی بالقوه، پزشکیسازی برای شرایط خود-محدود شونده، هزینه درمان آنتیبیوتیکی و به ویژه در معرض آسیبهای مرتبط با جمعیت عمومی به علت افزایش مقاومت آنتیبیوتیکی در نظر گرفته شود.
کیفیت شواهد
کیفیت این کارآزماییها، به ویژه برای مطالعات اخیر، بهطور کلی خوب بود.
شواهد محدودی از مزایای بالینی برای حمایت از استفاده از آنتیبیوتیکها در برونشیت حاد وجود دارد. آنتیبیوتیکها ممکن است در برخی از بیماران مانند افراد سالخورده و ناتوان مبتلا به عوارض چند-گانه که ممکن است تاکنون در کارآزماییها وارد نشده باشند، تاثیرات مثبت اندکی داشته باشند. با این حال، میزان این مزایا باید در زمینه گستردهای از عوارض جانبی بالقوه، مدیکالیزاسیون (medicalisation)برای شرایط خود-محدود شونده، افزایش مقاومت به پاتوژنهای عامل بیماریهای تنفسی و هزینه درمان آنتیبیوتیکی مورد توجه قرار گیرد.
مزایا و خطرات آنتیبیوتیکها در درمان برونشیت حاد (acute bronchitis) هنوز مشخص نیست، با وجود اینکه این بیماری یکی از شایعترین بیماریهایی است که در بخشهای مراقبتهای اولیه دیده میشود.
ارزیابی تاثیرات آنتیبیوتیکها در بهبود پیامدها و ارزیابی عوارض جانبی درمان آنتیبیوتیکی برای افراد مبتلا به تشخیص بالینی برونشیت حاد.
ما CENTRAL، سال 2016 شماره 11 (دسترسی در 13 ژانویه 2017)؛ MEDLINE (از 1966 تا هفته 1 ژانویه 2017)، Embase (از 1974 تا 13 ژانویه 2017) و LILACS (از 1982 تا 13 ژانویه 2017) را جستوجو کردیم. در 5 اپریل 2017، پلتفرم بینالمللی پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی سازمان جهانی بهداشت (CTRP WHO) و ClinicalTrials.gov را جستوجو کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده که هر نوع درمان آنتیبیوتیکی را با دارونما (placebo) یا عدم درمان در برونشیت حاد یا سرفههای حاد خلطدار در افراد بدون بیماری ریوی، مقایسه کرده باشند.
حداقل دو نویسنده مرور دادهها را استخراج و کیفیت کارآزمایی را ارزیابی کردند.
برای بهروز کردن در سال 2017 هیچ کارآزمایی جدیدی را شناسایی نکردیم. 17 کارآزمایی را با 5099 شرکتکننده در تجزیهوتحلیل اولیه وارد کردیم. کیفیت کارآزماییها بهطور کلی خوب بود. در پیگیریهای انجام شده، هیچ تفاوتی بین گروههای آنتیبیوتیک و دارونما (placebo) در شرکتکنندگانی که به صورت بالینی بهبود یافته توصیف شدند وجود نداشت (11 مطالعه با 3841 شرکتکننده؛ خطر نسبی (RR): 1.07؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.99 تا 1.15). شرکتکنندگان دریافت کننده آنتیبیوتیک احتمال سرفه کمتر (4 مطالعه با 275 نفر؛ RR: 0.64؛ 95% CI؛ 0.49 تا 0.85؛ تعداد افراد مورد نیاز جهت درمان تا حصول یک پیامد مثبت بیشتر (number needed to treat for an additional beneficial outcome; NNTB): 6) و سرفه شبانه کمتر (4 مطالعه با 538 شرکتکننده: RR: 0.67؛ 95% CI؛ 0.54 تا 0.83؛ NNTB: 7) داشتند. شرکتکنندگانی که آنتیبیوتیک دریافت کرده بودند میانگین دوره کمتری از سرفه داشتند (7 مطالعه با 2776 نفر؛ تفاوت میانگین (MD): 0.46- روز؛ 95% CI؛ 0.87- تا 0.04-). تفاوت در وجود سرفه خلطدار در دوره پیگیری و MD سرفه خلطدار دارای اهمیت آماری نبود.
شرکتکنندگان تحت درمان با آنتیبیوتیک، بر اساس ارزیابی کلی بالینی احتمال بهبود بیشتری داشتند (6 مطالعه با 891 نفر؛ RR: 0.61؛ 95% CI؛ 0.48 تا 0.79؛ NNTB: 11) و کمتر احتمال داشت معاینه غیر-طبیعی ریه داشته باشند (5 مطالعه با 613 شرکتکننده؛ RR: 0.54؛ 95% CI؛ 0.41 تا 0.70؛ NNTB: 6). شرکتکنندگان تحت درمان با آنتیبیوتیک تعداد روزهای کمتری را با احساس بیماری گذراندند (5 مطالعه با 809 شرکتکننده؛ MD: -0.64 روز؛ 95% CI؛ 1.16 - تا 0.13-) و روزهای کاری مختل شده کمتری داشتند (6 مطالعه با 767 شرکتکننده؛ MD: 0.49 روز؛ 95% CI؛ 0.94- تا 0.04-). تفاوت در اختلال در کار در دوره پیگیری به حد اهمیت آماری نرسید. روند قابل توجهی در جهت افزایش عوارض جانبی در گروه آنتیبیوتیکی وجود داشت (12 مطالعه با 3496 شرکتکننده؛ RR: 1.20؛ 95% CI؛ 1.05 تا 1.36؛ NNT تا حصول یک پیامد مضر بیشتر: 24).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.