درمان سرطان (از جمله پیوند مغزاستخوان) میتواند باعث ایجاد موکوزیت دهانی (oral mucositis) (زخمهای شدید در دهان) شود. این وضعیت دردناک مشکلاتی را در غذا خوردن، آشامیدن و بلع ایجاد میکند، و ممکن است با عفونتهایی نیز همراه باشد که مدت زمان بستری بیمار را در بیمارستان طولانیتر میکنند. برای پیشگیری از بروز این مشکل، از استراتژیهای مختلفی استفاده میشود، و مرور کارآزماییها نشان داد که برخی از آنها موثر هستند. دو مداخله، سرمادرمانی یا کرایوتراپی (تکههای یخ) و فاکتور رشد کراتینوسیت (پالیفرمیین) (®palifermin)، در پیشگیری از بروز موکوزیت مفید شناخته شدهاند. سوکرالفات (sucralfate)، در کاهش شدت موکوزیت موثر است، و هفت مداخله دیگر شامل آلوئهورا، آمیفوستین (amifostine)، گلوتامین داخل وریدی، فاکتور محرک کلونی گرانولوسیت (granulocyte-colony stimulating factor; G-CSF)، عسل، لیزر و قرصهای مکیدنی آنتیبیوتیکی حاوی پلیمیکسین (polymixin)/توبرامایسین (tobramycin)/آمفوتریسین (amphotericin) (PTA)، شواهد ضعیفتری را به نفع سودمندی خود نشان دادند. این موارد در بیماران مبتلا به انواع مختلف سرطان که تحت انواع متفاوت درمان سرطان بودند، بررسی شدند. مزایا ممکن است به ترکیبهایی از بیماری و درمان مورد بررسی محدود باشند.
ده مداخله از نظر پیشگیری یا کاهش شدت موکوزیت مرتبط با درمان سرطان، تا حدودی مفید شناخته شدند. قطعیت شواهد متغیر بود و کاربردهای عملی شامل در نظر گرفتن این نکته بود که مزایای مداخله ممکن است ویژه انواع خاصی از سرطانها و درمان باشند. انجام کارآزماییهایی با طراحی بهتر و با تعداد کافی شرکتکنندگان برای آنالیز زیر-گروه بر اساس نوع بیماری و داروی شیمیدرمانی لازم است.
درمان سرطان بهطور فزایندهای موثرتر است، اما همراه با عوارض جانبی کوتاه-مدت و بلند-مدت. با وجود استفاده از انواع مختلف داروها برای پیشگیری از بروز عوارض جانبی دهانی، همچنان منبع اصلی بیماری تلقی میشوند. یکی از این عوارض جانبی، موکوزیت دهانی (oral mucositis) (زخمهای دهانی) است.
ارزیابی اثربخشی داروهای پروفیلاکتیک در موکوزیت دهانی در بیماران مبتلا به سرطان تحت درمان، در مقایسه با سایر مداخلات بالقوه فعال، دارونما (placebo) یا عدم درمان.
جستوجوهای الکترونیکی در گروه سلامت دهان در کاکرین و پایگاههای ثبت کارآزماییهای PaPaS (تا 16 فوریه 2011)؛ CENTRAL (کتابخانه کاکرین، 2011، شماره 1)؛ MEDLINE از طریق OVID (1950 تا 16 فوریه 2011)؛ EMBASE از طریق OVID (1980 تا 16 فوریه 2011)؛ CINAHL از طریق EBSCO (1980 تا 16 فوریه 2011)؛ CANCERLIT از طریق PubMed (1950 تا 16 فوریه 2011)؛ OpenSIGLE (1980 تا 2005) و LILACS از طریق Virtual Health Library (1980 تا 16 فوریه 2011) انجام شدند. فهرست منابع از مقالات مرتبط جستوجو شده و با نویسندگان کارآزماییهای واجد شرایط برای شناسایی کارآزماییها و کسب اطلاعات بیشتر تماس گرفته شد.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده با محوریت مداخلات در پیشگیری از بروز موکوزیت دهانی در بیمارانی که تحت درمان سرطان هستند.
اطلاعات مربوط به روشها، شرکتکنندگان، مداخلات، معیارهای پیامد، نتایج و خطر سوگیری (bias)، توسط دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم در دو نسخه استخراج شدند. برای دریافت جزئیات بیشتر که نامشخص بودند، با نویسندگان تماس گرفته شد. از دستورالعملهای آماری سازمان همکاری کاکرین استفاده شده و خطرات نسبی (RR) با استفاده از مدلهای اثرات-تصادفی محاسبه شدند.
در مجموع 131 مطالعه با حضور 10,514 شرکتکننده تصادفیسازی شده وارد شدند. به طور کلی فقط 8% از این مطالعات با خطر پائین سوگیری ارزیابی شدند. ده مداخله، در شرایطی که بیش از یک کارآزمایی در متاآنالیز وارد شد، شواهدی را با معنیداری آماری برای مزیت مداخله (البته گاهی ضعیف) در پیشگیری یا کاهش شدت موکوزیت، در مقایسه با دارونما یا عدم درمان، نشان دادند. این ده مداخله عبارت بودند از: آلوئهورا، آمیفوستین، کرایوتراپی، فاکتور محرک کلونی گرانولوسیت (G-CSF)، گلوتامین داخلوریدی، عسل، فاکتور رشد کراتینوسیت، لیزر، پاستیل یا آبنبات آنتیبیوتیکی پلیمیکسین/توبرامایسین/آمفوتریسین (PTA) و سوکرالفات.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.