زنان جوان در معرض خطر بالای ابتلا به عفونتهای مقاربتی (STIs)، از جمله انواع ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) هستند که میتوانند باعث سرطان دهانه رحم شوند. نرخ بالای STIها میان جوانان نیاز به اتخاذ استراتژیهای موثر را برای پیشگیری از گسترش عفونتها برجسته میکند. اگرچه رویکردهای رفتاری (مثلا استفاده مداوم از کاندوم) میتوانند در برابر STIها و سرطان دهانه رحم محافظت ایجاد کنند، شواهدی وجود ندارد که کدام استراتژیها در عمل موثرتر باشند. این مرور سیستماتیک متون علمی برای شناسایی انواع استراتژیهای رفتاری آزمایششده و ارزیابی اثربخشی آنها انجام شد.
هشت بانک اطلاعاتی کتابشناختی (bibliographic) تا پایان سال 2009 جستوجو شدند. برای اینکه مطالعات مرتبط در نظر گرفته شوند، باید از طراحی کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده (RCTs) استفاده میکردند؛ شامل زنان جوان تا 25 سال بودند؛ گزارش یک یا چند مداخله رفتاری را با هدف پیشگیری از ابتلا به STIها یا سرطان دهانه رحم ارائه میدادند؛ و پیامدهایی را که رفتاری (مثلا استفاده از کاندوم) یا بیولوژیکی (بروز STI یا سرطان دهانه رحم) بودند، ثبت میکردند.
جستوجوها 5271 رکورد را شناسایی کردند. غربالگری رکوردها توسط دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم، 23 کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده (RCT) مرتبط را شناسایی کرد. کارآزماییها بیشتر در ایالات متحده آمریکا (21 کارآزمایی) و در کلینیکهای مراقبتهای سلامت (مثلا تنظیم خانواده) (14 کارآزمایی) انجام شدند، و فقط چهار مورد در محیطهای آموزشی صورت گرفتند. شرکتکنندگان کارآزمایی، ویژگیهای اجتماعی-اقتصادی و جمعیتشناختی مختلط داشته و بیشتر آنها تجربه رابطه جنسی را ذکر میکردند. مداخلات عمدتا اطلاعاتی را در مورد STIها ارائه داده و مهارتهای جنسی بیخطرتر (مانند ارتباط با شرکای جنسی) را آموزش دادند، که گهگاه با ارائه منابع (مثلا خدمات سلامت جنسی رایگان) تکمیل شدند. مداخلات بهطور قابل توجهی از نظر طول دوره، زمان تماس، ارائهدهنده خدمات، اهداف رفتاری و پیامدها متفاوت بودند. انواع STIها از جمله HIV و کلامیدیا مورد توجه قرار گرفت، اما نه بهطور صریح HPV.
شایعترین پیامد رفتاری (که در 19 کارآزمایی اندازهگیری شد) استفاده از کاندوم برای مقاربت واژینال بود. تعداد شرکای جنسی، پرهیز جنسی و STIها به ترتیب در چهار، دو و 12 کارآزمایی گزارش شدند. از نظر تاثیرات معنیدار از نظر آماری، برخی از مداخلات، رفتار مرتبط با کاندوم را بهبود بخشیده و تعداد شرکای جنسی را کاهش داد، اما هیچ کدام بر دفعات دورههای جنسی تاثیری نداشتند. تاثیرات مداخلات بر STIs محدود بودند. هیچ یک از مداخلات مضر به نظر نمیرسیدند. روشهای مورد استفاده در کارآزماییها همیشه به خوبی توصیف نشده و تشخیص اینکه نتایج آنها ممکن است دارای سوگیری (bias) بوده باشند، دشوار است. به عنوان نتیجهگیری، اگرچه برخی از مداخلات رفتاری رفتار مرتبط با کاندوم را بهبود میبخشند، کارآزماییها عمدتا در محیطهای مراقبتهای سلامت ایالات متحده انجام شدند، بهطور خاص به HPV پرداختند و آنقدر متفاوت بودند که قادر به شناسایی موثرترین نوع مداخله نباشند.
مداخلات رفتاری برای زنان جوان که هدف آنها ترویج رفتارهای جنسی محافظتکننده از انتقال STI است، میتوانند در درجه اول در تشویق استفاده از کاندوم موثر باشند. ارزیابیهای آینده باید شامل تمرکز بیشتر بر HPV و ارتباط آن با سرطان دهانه رحم، با پیگیری طولانیمدت برای ارزیابی تاثیر مداخله بر تغییر رفتار، نرخ عفونت HPV و پیشرفت به سرطان دهانه رحم باشد. مطالعات باید در صورت امکان از طراحی RCT با ارزیابی فرآیند یکپارچه و آنالیز هزینه-اثربخشی در صورت لزوم استفاده کنند. با توجه به غلبه مطالعات ایالات متحده در این مرور سیستماتیک، انجام ارزیابیها در کشورهای دیگر بسیار مفید خواهند بود.
ویروس پاپیلومای انسانی (human papillomavirus; HPV) عامل خطر اصلی ابتلا به سرطان دهانه رحم (cervical cancer) است. ادامه نرخ بالای HPV و دیگر عفونتهای مقاربتی (sexually transmitted infection; STI) در جوانان نیاز به ارائه مداخلات رفتاری موثر را نشان میدهد.
ارزیابی اثربخشی مداخلات رفتاری برای زنان جوان در جهت تشویق به در پیش گرفتن رفتارهای جنسی بیخطرتر به منظور پیشگیری از انتقال STIها (از جمله HPV) و ابتلا به سرطان دهانه رحم.
یک جستوجوی سیستماتیک در متون علمی بانکهای اطلاعاتی زیر انجام شد: پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL؛ شماره 4، 2009) پایگاه ثبت تخصصی گروه مرور سرطان زنان در کاکرین (CGCRG)؛ MEDLINE؛ EMBASE؛ CINAHL؛ PsychINFO؛ Social Science Citation Index و Trials Register of Promoting Health Interventions (TRoPHI) تا پایان سال 2009. همه منابع برای گنجاندن بر اساس معیارهای انتخاب غربالگری شدند.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (randomised controlled trials; RCTs) از مداخلات رفتاری برای زنان جوان تا سن 25 سال که شامل ارائه اطلاعات در مورد انتقال و پیشگیری از ابتلا به STIها بود. کارآزماییها میبایست پیامدهای رفتاری (مانند استفاده از کاندوم) و/یا پیامدهای بیولوژیکی (مانند بروز STI، سرطان دهانه رحم) را اندازهگیری میکردند.
یک سنتز در قالب نقل قول (narrative) انجام شد. به دلیل ناهمگونی (heterogeneity) میان مداخلات و جمعیت کارآزمایی، انجام متاآنالیز امکانپذیر نبود.
در مجموع 5271 منبع غربالگری شدند و از این میان، 23 RCT معیارهای ورود را داشتند. بیشتر مطالعات در ایالات متحده آمریکا و در کلینیکهای مراقبتهای سلامت (مانند تنظیم خانواده) انجام شدند.
اکثر مداخلات، اطلاعاتی را در مورد STI ارائه کرده و مهارتهای جنسی بیخطرتر (مانند ارتباط) را آموزش دادند، که گهگاه با ارائه منابع (مثلا خدمات سلامت جنسی رایگان) تکمیل همراه شدند. آنها از نظر طول دوره، زمان تماس، ارائهدهنده خدمات، اهداف رفتاری و پیامدها ناهمگون بودند. انواع STIها از جمله HIV و کلامیدیا (chlamydia) مورد بررسی قرار گرفتند. هیچ یک از کارآزماییها به صراحت به پیشگیری از HPV یا سرطان دهانه رحم اشاره نکردند.
تاثیرات معنیدار از نظر آماری برای پیامدهای رفتاری (مانند افزایش استفاده از کاندوم) دیده شد، اگرچه جهانی نبوده و بر اساس نوع پیامد متفاوت بودند. هیچ تاثیر معنیداری از نظر آماری برای پرهیز یا کاهش فعالیت جنسی وجود نداشت. تاثیرات معنیدار از نظر آماری اندکی بر پیامدهای بیولوژیکی (STI) به دست آمد. به دلیل گزارشدهی ناقص یا مبهم، عدم قطعیت قابل توجهی در خطر سوگیری (bias) وجود دارد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.