اهمیت مرور
پرولاپس کامل یا تمام ضخامت رکتوم (complete, or full-thickness rectal prolapse) زمانی است که قسمت انتهایی روده (رکتوم) شل شده و به هنگام زور زدن از مقعد خارج شود. این را نباید با هموروئید (یا بواسیر) که تورم وریدهای اطراف مقعد است، اشتباه گرفت. پرولاپس رکتوم در سالمندان به ویژه خانمها شایعتر است، اما علت آن مشخص نیست. این بیماری با عوارضی همچون درد، زخم، خونریزی و بیاختیاری مدفوع (عدم توانایی کنترل حرکات روده) همراه است. جراحی یک درمان شایع برای ترمیم پرولاپس محسوب میشود.
یافتههای اصلی این مرور
اینکه برای جراحی برش از شکم داده شود یا از مقعد (که به عنوان رویکرد پرینهآل شناخته میشود)، تفاوتی در عود پرولاپس یا بروز عوارض پس از جراحی ایجاد نمیکند. زمانی که جراحان عمل را از طریق ایجاد شکاف کوچکی در شکم انجام میدهند (لاپاروسکوپی یا جراحی سوراخ کلیدی) بیمار سریعتر از جراحی باز شکم میتواند بهبودی خود را به دست آورد. وقتی یبوست یکی از مهمترین نشانههای بیمار باشد، رزکسیون روده (برداشتن قسمتی از روده) حین ترمیم پرولاپس میتواند کمک کننده باشد. تفاوتی در نتایج انواع مختلف ترمیمها در رویکرد پرینهآل (مقعدی) وجود نداشت.
عوارض جانبی
هیچ نگرانی خاصی در رابطه با انواع مختلف جراحی که در این مرور شرح داده شدند، وجود نداشت.
محدودیتهای مرور
اگرچه، اکثر 15 مطالعه وارد شده در این مرور، مقایسههای متفاوتی داشتند و برخی از روشهای ضعیفی استفاده کرده بودند که استفاده از یافتههای این مرور را با محدودیت روبهرو میکند. طولانیتر کردن مدت پیگیری بیماران این مطالعات، همراه با نتایج حاصل از کارآزماییهای در حال انجام میتواند در آینده اطلاعاتی را در اختیار قرار دهد.
فقدان شواهد با کیفیت بالا در مورد تکنیکهای مختلف، به علاوه کوچک بودن حجم نمونه کارآزماییهای وارد شده و ضعیف بودن روششناسی آنها، شدیدا قابلیت استفاده از این مرور را به عنوان راهنمای عملکردی با محدودیت روبهرو میکند. شناسایی یا رد تفاوتهای مهم بالینی بین عملهای جراحی جایگزین ممکن نیست. پیگیری طولانیتر بیماران در مطالعات فعلی و انجام کارآزماییهای دقیق بزرگتر برای بهبود شواهد و تعیین درمان جراحی بهینه برای پرولاپس تمام ضخامت رکتوم مورد نیاز است.
پرولاپس (prolapse) کامل (تمام ضخامت یا full-thickness) رکتوم یک ناتوانی تغییر دهنده سبک زندگی است که معمولا سالمندان را گرفتار میکند. شمار زیاد روشهای جراحی در دسترس برای اصلاح نقصهای کف لگنی در پرولاپس تمام ضخامت رکتوم، حاکی از عدم وجود یک توافق کلی در مورد بهترین نوع عمل است.
ارزیابی تاثیرات ترمیمهای جراحی مختلف برای پرولاپس کامل (تمام ضخامت) رکتوم.
ما در پایگاه ثبت تخصصی گروه بیاختیاری در کاکرین (Cochrane Incontinence Group Specialised Register) تا 3 فوریه 2015 به جستوجو پرداختیم که شامل کارآزماییهایی از منابع زیر بود: پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL)؛ MEDLINE؛ MEDLINE In-Process؛ ClinicalTrials.gov؛ و پلتفرم بینالمللی پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی (ICTRP) سازمان جهانی بهداشت (WHO) و نیز کارآزماییهایی که از طریق جستوجوهای دستی در مطالعات و خلاصه مقالات کنفرانسها شناسایی شدند. همچنین در EMBASE و EMBASE Classic (از 1947 تا فوریه 2015) و PubMed (از ژانویه 1950 تا دسامبر 2014) به جستوجو پرداختیم و همچنین مجلات انگلیسی زبان مربوط به جراحی British Journal of Surgery (از ژانویه 1995 تا جون 2014)؛ بیماریهای مربوط به کولون و رکتوم Diseases of the Colon and Rectum (از ژانویه 1995 تا جون 2014)؛ بیماریهای کولورکتال Colorectal Diseases (از ژانویه 2000 تا جون 2014) و مشروح جلسات انجمن کولوپروکتولوژی (Association of Coloproctology) (از ژانویه 2000 تا دسامبر 2014) را به صورت دستی جستوجو کردیم. در نهایت به منظور شناسایی کارآزماییهای بیشتر، فهرست منابع تمامی مقالات مرتبط را به صورت دستی جستوجو کردیم.
تمامی کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) مربوط به جراحی کنترل پرولاپس تمام ضخامت رکتوم در بزرگسالان.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم به انتخاب مطالعات از منابع علمی جستوجو، ارزیابی کیفیت روششناسی کارآزماییهای واجد شرایط و استخراج دادهها پرداختند. چهار معیار پیامد اولیه عبارت بودند از: تعداد بیماران با عود پرولاپس رکتوم، تعداد بیماران با پرولاپس مخاطی باقی مانده، تعداد بیمارانی که دچار بیاختیاری مدفوع شدند و بیمارانی که دچار یبوست شدند.
ما 15 مورد RCT را با مجموع 1007 شرکتکننده در سومین نسخه بهروز این مرور وارد کردیم. یک کارآزمایی به مقایسه رویکرد جراحی از شکم یا پرینه پرداخته بود، سه کارآزمایی روشهای فیکساسیون را با هم مقایسه کرده بودند، سه کارآزمایی به بررسی تاثیرات برش دادن لیگامانهای جانبی پرداخته بودند، یک کارآزمایی روشهای رکتوسیگموئیدکتومی (rectosigmoidectomy) را با هم مقایسه کرده بود، دو کارآزمایی جراحی لاپاروسکوپی را با جراحی باز مورد مقایسه قرار داده بودند، و دو کارآزمایی رکتوپکسی (rectopexy) رزکسیون را با بدون رزکسیون مقایسه کرده بودند. یک کارآزمایی جدید رکتوپکسی را در برابر موبیلیزاسیون رکتوم به تنهایی (بدون رکتوپکسی) که به صورت جراحی لاپاروسکوپی یا باز انجام شده بودند، با هم مقایسه کرده بودند. کارآزمایی جدید دیگری تکنیکهای مختلف مورد استفاده را در جراحی پرینهآل مورد بررسی قرار داده بود و یک کارآزمایی دیگر سه موضوع را با هم مقایسه کرده بود: جراحی از شکم در برابر پرینهآل، رکتوپکسی با رزکسیون در برابر بدون رزکسیون در جراحی شکمی، و تکینکهای مختلف استفاده شده در جراحی پرینهآل.
ناهمگونی اهداف کارآزماییها، نوع مداخلات و پیامدها، انجام تجزیهوتحلیل را دشوار میساخت. بسیاری از اهداف مرور فقط توسط یک یا دو مطالعه با تعداد کم شرکتکنندگان پوشش داده شده بود. با توجه به این مسئله، دادههای کافی وجود ندارد تا بتوان گفت از بین رویکرد شکمی و پرینهآل کدامیک موثرتر هستند. تفاوت قابل شناسایی بین روشهای مختلف استفاده شده برای فیکساسیون حین رکتوپکسی وجود نداشت. برش لیگامانهای جانبی، نسبت به نگهداشتن آنها، با عود کمتری همراه بود، اما میزان بروز یبوست پس از جراحی در آن بیشتر بود. در رکتوپکسی لاپاروسکوپی، عوارض پس از جراحی و مدت بستری در بیمارستان کمتر از رکتوپکسی باز بود. انجام رزکسیون روده حین رکتوپکسی با نرخ کمتر بروز یبوست همراه بود. در صورت انجام موبیلیزاسیون رکتوم به تنهایی، شانس عود پرولاپس تمام ضخامت بیشتر از زمانی بود که رکتوپکسی هم انجام شده بود. تفاوتی از لحاظ کیفیت زندگی بین بیمارانی که تحت انواع مختلف جراحی پرولاپس قرار گرفته بودند، وجود نداشت.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.