سوال مطالعه مروری
آیا انجام هچینگ کمکی (کمک به هچ کردن جنینهای انسانی در آزمایشگاه) حین دریافت روشهای کمک-باروری احتمال باردار شدن و تولد زنده را بهبود میبخشد و این موضوع تاثیری بر خطر بارداری چند-قلویی دارد؟
پیشینه
هچینگ کمکی روشی است که گاهی اوقات برای کمک-باروری در لقاح آزمایشگاهی (in vitro fertilisation; IVF) یا تزریق داخل سیتوپلاسمی اسپرم (intracytoplasmic sperm injection; ICSI) استفاده میشود. این روش شامل نازک کردن پوشش اطراف تخم بارور شده یا ایجاد شکاف در آن است. گفته شده که این روش احتمال اتصال جنین را به پوشش داخلی رحم بهبود میبخشد و در نتیجه بارداری آغاز میشود.
ویژگیهای مطالعه
نویسندگان مرور کاکرین 39 کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) را وارد کردند که شامل 7249 زن بودند. همه مطالعات بارداری بالینی را گزارش کردند، اما فقط 14 مطالعه تولد زنده، و فقط 18 مطالعه بارداری چند-قلویی را گزارش دادند. شواهد تا می 2020 بهروز است.
نتایج کلیدی
این مرور از RCTها نشان میدهد که از تاثیر هچینگ کمکی بر نرخ تولد زنده در مقایسه با عدم استفاده از آن نامطمئن هستیم. هچینگ کمکی در مقایسه با عدم استفاده از آن ممکن است نرخ بارداری چند-قلویی را اندکی افزایش دهد. این روش میتواند احتمال بارداری بالینی را در زنان اندکی بهبود بخشد. ما از تاثیرات AH بر سقط جنین نامطمئن هستیم.
در آینده فقط باید مطالعاتی انجام و تامین مالی شوند که تولد زنده و بارداری چند-قلویی را به عنوان معیارهای پیامد اولیه خود گزارش کنند.
کیفیت شواهد
کیفیت شواهد از پائین تا بسیار پائین متغیر است. محدودیتهای اصلی عبارتند از خطر سوگیری (bias) جدی مرتبط با گزارشدهی ضعیف از روشهای مطالعه، ناهمگونی، عدم-دقت، و سوگیری انتشار.
این بهروزرسانی مرور نشان میدهد که اطمینانی به تاثیرات هچینگ کمکی (AH) بر نرخ تولد زنده نداریم. AH ممکن است منجر به افزایش خطر بارداری چند-قلویی شود. خطرات عوارض مرتبط با بارداری چند-قلویی میتوانند بدون شواهدی برای اثبات افزایش نرخ تولد زنده افزایش یابند، این امر مستلزم بررسی دقیق استفاده روتین از AH برای زوجینی است که تحت لقاح آزمایشگاهی (in vitro fertilisation; IVF) یا تزریق داخل سیتوپلاسمی اسپرم (intracytoplasmic sperm injection; ICSI) قرار دارند.
AH ممکن است احتمال بارداری بالینی را اندکی افزایش دهد، اما کیفیت دادهها از درجه پائینی برخوردار بود. در مورد چگونگی تاثیر AH بر نرخ سقط جنین مطمئن نیستیم.
شکست در لانهگزینی (implantation) و باروری ممکن است ناشی از ناتوانی بلاستوسیست در خارج شدن از پوشش خارجی خود باشد، که تحت عنوان زونا پلوسیدا (zona pellucida) نامیده میشود. تخریب مصنوعی این پوشش، هچینگ کمکی (assisted hatching) نامیده میشود و به عنوان روشی برای بهبود موفقیت روشهای کمک-باروری از طریق تسهیل در لانهگزینی جنین پیشنهاد شده است.
تعیین تاثیرات هچینگ کمکی (AH) جنینهای حاصل از روشهای کمک-باروری بر نرخ تولد زنده و بارداری چند-قلویی.
بانکهای اطلاعاتی (از آغاز به کار آنها تا 27 می 2020) زیر را، بدون اعمال محدودیت در زبان یا تاریخ انتشار، جستوجو کردیم: پایگاه ثبت تخصصی گروه زنان و باروری در کاکرین (CGFG)؛ CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ و PsycINFO. فهرست منابع مطالعات مرتبط را بررسی و پایگاههای ثبت کارآزمایی را جستوجو کردیم.
دو نویسنده مرور کارآزماییها را شناسایی و بهطور مستقل از هم آنها را غربالگری کردند. کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) را با محوریت استفاده از AH (تخریب مکانیکی، شیمیایی، یا لیزری زونا پلوسیدا پیش از جایگزینی جنین) در برابر عدم استفاده از AH وارد کردیم که دادههای مربوط به تولد زنده یا بارداری بالینی را گزارش کردند.
از پروسیجرهای روششناسی استاندارد توصیه شده توسط کاکرین استفاده کردیم. دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم ارزیابی کیفیت و استخراج دادهها را انجام دادند.
ما 39 RCT (7249 زن) را وارد کردیم. تمام RCTها دادههای مربوط به بارداری بالینی را، از جمله 2486 مورد بارداری بالینی، گزارش کردند. فقط 14 مطالعه دادههای مربوط به تولد زنده را، با 834 مورد تولد زنده، گزارش دادند. کیفیت شواهد از بسیار پائین تا پائین متغیر بود. محدودیتهای اصلی عبارت بودند از خطر سوگیری (bias) جدی مرتبط با گزارشدهی ضعیف روشهای مطالعه، ناهمگونی، عدم-دقت، و سوگیری انتشار. در حال حاضر پنج کارآزمایی درحال انجام است.
ما مطمئن نیستیم که هچینگ کمکی در مقایسه با عدم استفاده از آن بتواند نرخ تولد زنده را بهبود ببخشد (نسبت شانس (OR) : 1.09؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.92 تا 1.29؛ 14 RCT؛ N = 2849؛ I² = 20%؛ شواهد با کیفیت پائین). این تجزیهوتحلیل نشان میدهد اگر نرخ تولد زنده در زنانی که از هچینگ کمکی استفاده نکنند حدود 28% باشد، این عدد در زنانی که از هچینگ کمکی استفاده کنند بین 27% و 34% خواهد بود.
تجزیهوتحلیل نرخ بارداری چند-قلویی به ازای هر زن نشان داد در زنانی که برای استفاده از AH تصادفیسازی شدند در مقایسه با زنانی که برای عدم استفاده از آن انتخاب شدند، ممکن بود افزایش اندکی در نرخ بارداری چند-قلویی وجود داشته باشد (OR: 1.38؛ 95% CI؛ 1.13 تا 1.68؛ 18 RCT؛ N = 4308؛ I² = 48%؛ شواهد با کیفیت پائین). این تجزیهوتحلیل نشان میدهد اگر نرخ بارداری چند-قلویی در زنانی که از هچینگ کمکی استفاده نکنند حدود 9% باشد، این عدد در زنانی که از هچینگ کمکی استفاده کنند بین 10% و 14% خواهد بود.
با تجمیع تمام مطالعات وارد شده (39 مورد)، نرخ بارداری بالینی در زنانی که تحت AH قرار گرفتند در مقایسه با زنانی که آن را دریافت نکردند، اندکی بهبود یافت (OR: 1.20؛ 95% CI؛ 1.09 تا 1.33؛ 39 RCT؛ N = 7249؛ I² = 55%؛ شواهد با کیفیت پائین). با این حال، هنگامی که به دلیل ناهمگونی بالا از یک مدل اثرات-تصادفی استفاده میشود، ممکن است تفاوتی اندک تا عدم تفاوت در نرخ بارداری بالینی وجود داشته باشد (0.04 = P).
تمام 14 RCT که نرخ تولد زنده را گزارش کردند، به نرخ بارداری بالینی نیز پرداختند، و تجزیهوتحلیل این مطالعات نشان میدهد که AH ممکن است در مقایسه با عدم استفاده از آن تفاوتی اندک تا عدم تفاوت را در نرخ بارداری بالینی ایجاد کند (OR: 1.07؛ 95% CI؛ 0.92 تا 1.25؛ 14 RCT؛ N = 2848؛ I² = 45%).
به دلیل کیفیت شواهد، مطمئن نیستیم که AH نرخ سقط جنین را تحت تاثیر میگذارد یا خیر (OR: 1.13؛ 95% CI؛ 0.82 تا 1.56؛ 17 RCT؛ N = 2810؛ I² = 0%؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.