بیاختیاری مدفوع (ناتوانی در کنترل حرکات روده یا نشت مدفوع) یک مشکل رایج در مراکز مراقبت سلامت است، بهطوریکه از هر 10 بزرگسالی که در خانه زندگی میکنند یک نفر را تحت تاثیر قرار میدهد. این وضعیت فعالیتهای روزانه حدود یک یا دو نفر را از هر 100 نفر متاثر میکند. وضعیت مذکور در افرادی که در خانههای سالمندان زندگی میکنند، شایعتر است. نشت ادرار نیز اغلب رخ میدهد. بیاختیاری مدفوع میتواند ناتوانکننده و خجالتآور باشد. درمانها شامل ورزش عضلات کف لگن، تحریک الکتریکی، جراحی و دارو هستند. این مرور به بررسی داروها برای درمان بیاختیاری مدفوع پرداخت. آنها شامل داروهای ضداسهال یا ملیّنها برای تنظیم مدفوع، و داروهایی برای تقویت تون عضله اطراف مقعد است که به بسته نگه داشتن آن کمک میکند. شانزده کارآزمایی کوچک، شامل 558 شرکتکننده، یافت شدند. مرور این کارآزماییها شواهدی را نشان داد که داروهای ضداسهال ممکن است بیاختیاری مدفوع را در افرادی که مدفوع مایع دارند، کاهش دهند. با این حال، این داروها با برخی عوارض جانبی همراه بودند. شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه داروها ممکن است برای تقویت تون عضله اطراف مقعد کمککننده باشند، اما انجام تحقیقات بیشتری لازم است.
تعداد کمی از کارآزماییهای شناساییشده برای این مرور، چندین داروی مختلف را در جمعیتهای مختلف از بیماران ارزیابی کردند. تمرکز بیشتر کارآزماییهای واردشده بر درمان اسهال بود، نه بیاختیاری مدفوع. شواهد کمی برای راهنمایی پزشکان در انتخاب درمانهای دارویی برای بیاختیاری مدفوع وجود دارد. انجام کارآزماییهای کنترلشده در ابعاد بزرگتر و با روش انجام خوب که از توصیههای ارایهشده در بیانیه CONSORT پیروی کرده، و شامل معیارهای پیامد مهم از نظر بالینی باشند، ضروری است.
بیاختیاری مدفوع (faecal incontinence؛ نشت محتویات روده یا مدفوع) یک نشانه شایع است که باعث ناراحتی قابل توجهی شده و سطح کیفیت زندگی را کاهش میدهد.
ارزیابی تاثیرات دارودرمانی برای درمان بیاختیاری مدفوع. بهطور خاص، ارزیابی تاثیرات داروهای مجزا نسبت به دارونما (placebo) یا دیگر داروها، و مقایسه درمان دارویی با دیگر روشهای درمانی.
پایگاه ثبت تخصصی کارآزماییهای گروه بیاختیاری در کاکرین، را که شامل کارآزماییهای شناسایی شده از پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL)، MEDLINE و MEDLINE in process بود، بررسی کرده، در مجلات و خلاصه مقالات کنفرانسها جستوجوی دستی انجام دادیم (جستوجو در 21 جون 2012) و فهرست منابع مقالات مرتبط را بررسی کردیم.
همه کارآزماییهای تصادفیسازی یا شبه-تصادفیسازی و کنترلشده در این مرور سیستماتیک گنجانده شدند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم چکیدهها را غربالگری کرده، دادهها را استخراج کرده، و خطر سوگیری (bias) را در کارآزماییهای واردشده ارزیابی کردند.
شانزده کارآزمایی، شامل 558 شرکتکننده، شناسایی شدند. یازده کارآزمایی طراحی متقاطع (cross-over) داشتند. یازده کارآزمایی شامل فقط افراد مبتلا به بیاختیاری مدفوع مرتبط با مدفوع مایع (اسهال مزمن، به دنبال کیسه ایلئوآنال (ileoanal pouch) یا جراحی رکتوم، یا به دلیل استفاده از یک داروی کاهش وزن) بودند. دو کارآزمایی میان افراد مبتلا به اسفنکترهای مقعدی ضعیف، یک مورد در شرکتکنندگان با تجمع مدفوع و نشت بایپس، و یک مورد در بیماران سالمند صورت گرفتند. در یک کارآزمایی دلیل خاصی برای بیاختیاری مدفوع وجود نداشت.
هفت کارآزمایی داروهای ضداسهال را برای کاهش بیاختیاری مدفوع و دیگر نشانههای روده (لوپرامید (loperamide)، دیفنوکسیلات (diphenoxylate) به علاوه آتروپین (atropine)، و کدئین (codeine)) آزمایش کردند. شش کارآزمایی داروهایی را بررسی کردند که عملکرد اسفنکتر مقعدی (ژل فنیلاپینفرین (phenylepinephrine gel) و والپروات سدیم (sodium valproate)) را تقویت کردند. دو کارآزمایی ملیّنهای اسمزی (osmotic laxatives) (لاکتولوز (lactulose)) را برای درمان بیاختیاری مدفوع مرتبط با یبوست در بیماران سالمند ارزیابی کردند. یک کارآزمایی استفاده از پماد روی-آلومینیوم (zinc-aluminium ointment) را برای بیاختیاری مدفوع ارزیابی کرد. هیچ مطالعهای شناسایی نشد که داروها را با دیگر روشهای درمانی مقایسه کرده باشد.
شواهد محدودی وجود داشت مبنی بر اینکه داروهای ضداسهال و داروهایی که تون اسفنکتر مقعدی را افزایش میدهند ممکن است بیاختیاری مدفوع را در بیماران دارای مدفوع مایع کاهش دهند. لوپرامید با عوارض جانبی بیشتری (مانند یبوست، درد شکم، اسهال، سردرد و حالت تهوع) نسبت به دارونما همراه بود. با این حال، دوز آن ممکن است بر اساس نشانههای بیمار برای به حداقل رساندن عوارض جانبی حین دستیابی به توانایی برای حفظ مدفوع، تیتر شود. داروهایی که روی اسفنکتر اثر میگذارند، گاهی منجر به بروز درماتیت موضعی، درد شکمی یا حالت تهوع میشوند. استفاده از ملیّن در بیماران سالمند باعث کاهش آلودگی ناشی از مدفوع و نیاز به کمک پرستاران شد.
پماد روی-آلومینیوم با بهبود کیفیت زندگی همراه بود، بدون آنکه عوارض جانبی داشته باشد. با این حال، بهبودی مشاهدهشده در کیفیت زندگی هم در گروه دارونما و هم در گروه درمان به دست آمد.
لازم به ذکر است که تمامی کارآزماییهای واردشده در این مرور دارای حجم نمونه کوچک و طول دوره کوتاهی برای پیگیری بودند. ارزیابی «خطر سوگیری» برای اکثر حوزهها نامشخص بود، زیرا اطلاعات کافی وجود نداشت. هیچ داده مناسبی برای متاآنالیز به دست نیامد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.