سوال مطالعه مروری
ما شواهد تاثیر لیدوکائین را برای پیشگیری از بروز گلودرد در افراد پس از جراحی تحت بیهوشی عمومی بررسی کردیم. (داروهای بیهوشی عمومی عواملی هستند که برای خواباندن افراد استفاده میشوند. آنها را میتوان از طریق یک لاین داخل وریدی (IV)، از طریق یک ماسک، یا از طریق یک لوله داخل تراشه که از راه دهان و حنجره (جعبه صوتی) داخل نای قرار میگیرد، استفاده کرد. در این مرور، داروهای بیهوشی از طریق لوله داخل تراشه داده شدند.)
پیشینه
گلودرد یکی از عوارض جانبی رایج بیهوشی عمومی است، که معمولا توسط لوله تراشهای ایجاد میشود که از طریق دهان فرد وارد راه هوایی میشود تا راه هوایی او باز مانده و اطمینان حاصل شود که فرد به درستی نفس میکشد. گاهی اوقات افراد وقتی لوله را در راه هوایی خود قرار میدهند، سرفه میکنند و حتی اگر این کار را انجام ندهند، وجود لوله حین جراحی میتواند باعث گلودرد آنها شود. برای پیشگیری از بروز گلودرد پس از جراحی ممکن است از داروهایی مانند بیحس کننده موضعی لیدوکائین استفاده شود. (یک بیحس کننده موضعی از احساس درد در فرد پیشگیری میکند. این ماده به جای کل بدن، در یک منطقه خاص تزریق میشود.)
ویژگیهای مطالعه
شواهد تا اکتبر 2013 بهروز است. تعداد 19 کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) را در این مرور بهروز شده وارد کردیم، که شامل 1940 شرکتکننده بودند. (جستوجو را در فوریه 2015 دوباره اجرا کرده و چهار مطالعه مورد نظر را پیدا کردیم. در زمان بهروزرسانی این مرور، آنها را وارد خواهیم کرد.) لیدوکائین یا داخل کاف قرار داده میشود (کاف اطمینان میدهد که لوله در جای خود باقی میماند)، روی تارهای صوتی فرد اسپری میشود، یا به عنوان ژل آغشته به انتهای لوله استفاده میشود.
نتایج کلیدی
نتایج خلاصهشده از مطالعات واردشده، نتایج مثبتی را نشان دادند. با این حال، تفسیر نتایج باید با دقت مورد قضاوت قرار گیرد. اگرچه عوارض جانبی احتمالی استفاده از لیدوکائین در مطالعات واردشده گزارش نشدند، گزارشهای موردی (case reports) کمی در مورد سمیّت ناشی از لیدوکائین وجود دارد، اگرچه این بسیار نادر است.
کیفیت شواهد
برای بررسی درمان لیدوکائین در مقابل کنترل، کیفیت شواهد برای خطر بروز گلودرد پائین بود (طبق درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation; GRADE)). این به این دلیل است که بیشتر کارآزماییها نحوه پنهانسازی تخصیص (allocation) را توصیف نکردند و نتایج خطر گلودرد متناقض بودند، کیفیت شواهد مربوط به شدت گلودرد، بر اساس مقیاس بصری- آنالوگ، در حد متوسط بود (طبق GRADE).
در مرور سیستماتیک بازنگریشده ما، اگرچه نتایج مطالعات واردشده نتایج بهطور کلی مثبت است، باید به دقت تفسیر شوند. به نظر میرسد اندازه تاثیرگذاری (effect size) لیدوکائین تحت تاثیر کیفیت مطالعه؛ غلظت دارو؛ مسیر تجویز؛ مدیریت فشار کاف حین بیهوشی؛ جمعیت واردشده؛ و نوع پیامد اندازهگیری شده باشد.
گلودرد یک عارضه جانبی رایج بیهوشی عمومی است و در 30% تا 70% بیماران پس از لولهگذاری تراشه گزارش میشود. احتمال گلودرد بسته به نوع، قطر، و فشار کاف لوله داخل تراشه مورد استفاده، متفاوت است. اگر انجام لولهگذاری ضروری باشد، تجویز داروها به صورت پیشگیرانه برای کاهش گلودرد پس از جراحی ممکن است مفید باشد. برای این منظور از بیحس کنندههای موضعی و استروئیدها استفاده شده است. این مرور، ابتدا در سال 2009 منتشر و سپس در سال 2015 بهروز شد.
هدف از انجام این مرور، ارزیابی اثربخشی و هرگونه آسیب ناشی از استفاده از لیدوکائین موضعی و سیستمیک به منظور پیشگیری از بروز گلودرد پس از جراحی در بزرگسالانی بود که تحت بیهوشی عمومی با لولهگذاری داخل تراشه قرار داشتند.
ما CENTRAL ( کتابخانه کاکرین، 2013، شماره 9)، MEDLINE (ژانویه 1966 تا اکتبر 2013) و EMBASE (1980 تا اکتبر 2013) را جستوجو کردیم. همچنین با تولید کنندگان و پژوهشگران در این زمینه تماس گرفتیم. جستوجوی اولیه در جون 2007 انجام شد. جستوجو را در فوریه 2015 دوباره اجرا کرده و چهار مطالعه مورد نظر را پیدا کردیم. در زمان بهروزرسانی این مرور، آنها را وارد خواهیم کرد.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (randomised controlled trials; RCTs) را از درمان پیشگیرانه لیدوکائین موضعی و سیستمیک در مقابل کنترل (استفاده از هوا یا سالین) وارد کردیم که خطر و شدت گلودرد پس از جراحی را به عنوان پیامد گزارش کردند.
دو نویسنده بهطور مستقل از هم کیفیت کارآزمایی را ارزیابی کرده و به استخراج دادهها پرداختند. با نویسندگان مطالعه برای اطلاعات بیشتر، مانند خطر هر گونه عوارض جانبی تماس گرفتیم.
تعداد 19 مطالعه را شامل 1940 شرکتکننده در این بهروزرسانی مرور وارد کردیم. از این 1940 شرکتکننده، 952 نفر درمان لیدوکائین موضعی یا سیستمیک دریافت کردند و 795 نفر به گروههای کنترل اختصاص یافتند. به نظر میرسد درمان با لیدوکائین موضعی و سیستمیک خطر بروز گلودرد پس از جراحی را کاهش میدهد (16 مطالعه، 1774 شرکتکننده، خطر نسبی (RR): 0.64؛ 95% فاصله اطمینان (CI) 0.48 تا 0.85، شواهد با کیفیت پائین)، اگرچه زمانی که فقط کارآزماییهایی با کیفیت بالا گنجانده شدند (هشت مطالعه، 814 شرکتکننده)، این تاثیر دیگر معنیدار و قابل توجه نبود (RR: 0.71؛ 95% CI؛ 0.47 تا 1.09). لیدوکائین که در دو مطالعه (320 شرکتکننده) به صورت سیستمیک تجویز شد، شواهدی را از تاثیر نشان نداد (RR: 0.44؛ 95% CI؛ 0.19 تا 1.05). شدت گلودرد که در مقیاس دیداری-آنالوگ (visual-analogue scale; VAS) اندازهگیری شد، با درمان لیدوکائین کاهش یافت (شش کارآزمایی، 611 شرکتکننده، (تفاوت میانگین (MD): 10.80-؛ 95% CI؛ 14.63- تا 6.98-). عوارض جانبی لیدوکائین در این مطالعات گزارش نشدند، اگرچه مسمومیت با آن بهطور کلی نادر است.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.