سوال مطالعه مروری
داروهای گیاهی چینی به طور گستردهای به عنوان درمان کمکی برای شیمیدرمانی یا پرتودرمانی در بیماران تحت درمان سرطان مری استفاده میشوند. هنوز هیچ شواهدی مبنی بر موثر بودن یا نبودن داروهای گیاهی چینی در این نقش وجود ندارد.
پیشینه
با مقایسه شیمیدرمانی یا پرتودرمانی در مدیریت بالینی سرطان مری با و بدون مصرف همزمان داروهای گیاهی، یک مرور سیستماتیک را درباره مزایای بالقوه داروهای گیاهی چینی انجام دادیم. پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه بیماریهای گوارشی فوقانی و پانکراس در کاکرین، کتابخانه کاکرین، MEDLINE؛ EMBASE؛ پایگاه اطلاعات طب مکمل و وابسته (Allied and Complementary Medicine Database; AMED)؛ زیرساختهای دانش ملی چین (China National Knowledge Infrastructure; CNKI)؛ بانک اطلاعاتی VIP، بانک اطلاعاتی Wanfang و پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترل شده کاکرین در چین را تا 1 اکتبر 2015 جستوجو کردیم. همچنین بانکهای اطلاعاتی کارآزماییهای در حال انجام، اینترنت و فهرست منابع را جستوجو کردیم.
ویژگیهای مطالعه
نه کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) را شناسایی کردیم. همه کارآزماییها در چین انجام شدند.
نتایج کلیدی
در این نسخه بهروز شده، نه کارآزمایی را شامل 490 شرکتکننده وارد کردیم. هنگامی که از داروهای گیاهی چینی به عنوان درمان کمکی همراه با شیمیدرمانی یا پرتودرمانی برای سرطان مری استفاده شد، نتایج تاثیر مثبتی را بر کیفیت زندگی، افزایش تحمل بیماران در برابر عوارض جانبی ناشی از پرتودرمانی یا شیمیدرمانی (مانند ازوفاژیت ناشی از رادیاسیون، واکنشهای گوارشی و کاهش سلولهای خونی) نشان دادند، اما هیچ تاثیری بر مورتالیتی به هر علتی (all-cause mortality)، میانه (median) زمان بقا (survival) یا زمان سپری شده تا پیشرفت بیماری مشاهده نشد.
کیفیت شواهد
سطح کیفیت شواهد را به دلیل خطر سوگیری (bias)، پائین تا متوسط ارزیابی کردیم؛ کم بودن تعداد افرادی که در این مطالعات وارد شدند، باعث ایجاد عدم دقت و نتایج متناقض شد. نه کارآزمایی وارد شده امکان انجام تجزیهوتحلیل زیر گروه انواع مختلف داروهای گیاهی چینی را، که اهداف درمانی آنها با یکدیگر متفاوت است، فراهم نکردند؛ این ممکن است دلیل دیگری برای نتایج غیر دقیق باشد. انجام کارآزماییهایی با کیفیت بالا در آینده مورد نیاز است.
در حال حاضر، هیچ شواهدی را برای تعیین اینکه TCM یک درمان موثر برای سرطان مری است یا خیر، پیدا نکردیم. تاثیر TCM بر تاثیرات کوتاهمدت درمان نامطمئن است. TCM احتمالا تاثیرات مثبتی بر کیفیت زندگی و برخی از عوارض جانبی ناشی از پرتودرمانی یا شیمیدرمانی در بیماران مبتلا به سرطان مری پیشرفته دارد که تحت پرتودرمانی یا شیمیدرمانی هستند. با توجه به وجود شواهدی با کیفیت پائین، نتایج حاصل از مرور باید با احتیاط تفسیر شوند. کارآزماییهای آینده باید بزرگ بوده و به درستی طراحی شوند تا تاثیرات بالینی مهم را شناسایی کرده و خطر سوگیری را به حداقل برسانند.
سرطان مری هفتمین علت مرگومیر ناشی از سرطان در سراسر جهان به حساب میآید. داروهای گیاهی سنتی چینی گاهی به عنوان مکمل برای پرتودرمانی یا شیمیدرمانی در این نوع سرطان استفاده میشود. این مرور نخستینبار در سال 2007 منتشر شده و در سال 2009 بهروز شد؛ نسخه 2016 آخرین نسخه بهروز شده این مرور است.
ارزیابی اثربخشی و عوارض جانبی احتمالی افزودن داروهای گیاهی چینی به درمان با پرتودرمانی یا شیمیدرمانی در سرطان مری.
پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه بیماریهای گوارشی فوقانی و پانکراس در کاکرین، کتابخانه کاکرین، MEDLINE؛ EMBASE؛ پایگاه اطلاعات طب مکمل و وابسته (Allied and Complementary Medicine Database; AMED)؛ زیرساختهای دانش ملی چین (China National Knowledge Infrastructure; CNKI)؛ بانک اطلاعاتی VIP، بانک اطلاعاتی Wanfang و پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترل شده کاکرین در چین را تا 1 اکتبر 2015 جستوجو کردیم. همچنین بانکهای اطلاعاتی کارآزماییهای در حال انجام، اینترنت و فهرست منابع را جستوجو کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) که استفاده از پرتودرمانی یا شیمیدرمانی را با و بدون افزودن داروهای گیاهی چینی مقایسه کردند.
حداقل دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم دادهها را استخراج و کیفیت کارآزمایی را ارزیابی کردند.
ما سعی کردیم با 142 نویسنده مطالعه از طریق تلفن تماس بگیریم، و در نهایت نه مطالعه را با 490 شرکتکننده در مرور گنجاندیم. همه مطالعات وارد شده در چین انجام شده، و بیماران مبتلا به سرطان مری پیشرفته را به گروههای پرتودرمانی یا شیمیدرمانی، با و بدون داروهای گیاهی چینی کمکی، اختصاص دادند. در این مطالعات، کیفیت زندگی، تاثیرات کوتاهمدت درمان، نشانههای TCM و عوارض جانبی ناشی از پرتودرمانی یا شیمیدرمانی، گزارش شدند. در کل، خطر سوگیری (bias) را در کارآزماییها، نامشخص یا در سطح بالا در نظر گرفتیم.
کیفیت زندگی پیش و پس از مداخله بررسی شد؛ آنالیز ما تاثیر مفیدی را نشان داد، هم در تعداد شرکتکنندگانی که با بهبودی مواجه شدند (خطر نسبی (RR): 2.20؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.42 تا 3.39؛ 5 RCT؛ 233 شرکتکننده، تغییر در نمره وضعیت عملکرد بیمار ≥ 10) و هم در تعداد شرکتکنندگانی که دچار وخامت بیماری شدند (RR: 0.41؛ 95% CI؛ 0.27 تا 0.62؛ 6 RCT؛ 287 شرکتکننده، تغییر در نمره وضعیت عملکرد بیمار ≤ 10). این شواهد از کیفیت پائینی برخوردار بود، کاهش کیفیت شواهد به دلیل وجود خطر سوگیری و عدم دقت رخ داد، و افزایش سطح کیفیت شواهد ناشی از تاثیر بزرگ مداخله بود.
برای تاثیرات درمانی کوتاهمدت، نتایج نشان میدهند که طب سنتی چینی (traditional Chinese medicine; TCM) تاثیر مثبتی بر بهبودی بیمار (پاسخ کامل + پاسخ نسبی) دارد (RR: 1.17؛ 95% CI؛ 1.02 تا 1.35؛ 8 RCT؛ 450 شرکتکننده)، شواهد با کیفیت متوسط و کاهش رتبه به دلیل وجود خطر سوگیری. تفاوت معنیداری برای بیماری پیشرونده وجود نداشت (RR: 0.73؛ 95% CI؛ 0.52 تا 1.01؛ 8 RCT؛ 450 شرکتکننده)، شواهد با کیفیت پائین و کاهش رتبه ناشی از وجود خطر سوگیری و عدم دقت. سه مطالعه این پیامد را پس از چهار هفته یا سه ماه پیگیری ارزیابی کردند، مطالعات باقیمانده اطلاعات دقیقی را برای این پیامد ارائه ندادند. نشانههای TCM که مشابه تاثیرات درمانی کوتاهمدت ارزیابی شده با معیارهای بالینی TCM بودند، در دو مطالعه روی 88 نفر در پایان مداخله تشخیص داده شد. نتایج نشان میدهند که TCM هم بر اثربخشی کل (RR: 1.84؛ 95% CI؛ 1.20 تا 2.81) و هم بر ناکارآمدی (RR: 0.22؛ 95% CI؛ 0.05 تا 0.93) درمان تاثیر مثبت دارد؛ ما ارزیابی کردیم که مطالعات، شواهدی با کیفیت بسیار پائین دارند، که به دلیل وجود خطر سوگیری و عدم دقت تنزل یافتند.
نه مطالعه مجموعهای را از عوارض جانبی ناشی از پرتودرمانی یا شیمیدرمانی در پایان مداخله گزارش کردند، از جمله موکوزیت، ازوفاژیت ناشی از رادیاسیون، توقف عملکرد مغز استخوان، واکنشهای گوارشی، نارسایی کلیوی و کبدی، کاهش تعداد گلبولهای سفید خون، سمیّت عصبی، سمیّت قلبی و کمخونی. برای مواردی که حاوی مطالعات متعدد بودند، آنالیز تجمعی را انجام دادیم. در نتیجه، TCM تاثیر قابلتوجهی را بر ازوفاژیت ناشی از رادیاسیون (RR: 0.66؛ 95% CI؛ 0.47 تا 0.94؛ 2 RCT؛ 90 شرکتکننده)، واکنشهای گوارشی (RR: 0.54؛ 95% CI؛ 0.36 تا 0.81؛ 4 RCT؛ 268 شرکتکننده) و کاهش تعداد گلبولهای سفید خون (RR: 0.60؛ 95% CI؛ 0.44 تا 0.83؛ 4 RCT؛ 224 شرکتکننده) نشان داد. سطح کیفیت شواهد را پائین یا بسیار پائین قضاوت کردیم، که به دلیل وجود خطر سوگیری (bias) و عدم دقت، سطح آنها را کاهش دادیم.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.