آب مروارید زمانی رخ می‌دهد که لنز شفاف جلوی چشم، تیره و کدر شود. این وضعیت، علت اصلی کاهش بینایی قابل اصلاح در سراسر جهان است. اکثر آب مرواریدها با افزایش سن به تدریج ایجاد می‌شوند. با این حال، آب مروارید ممکن است با بیماری‌های ژنتیکی و شرایط پزشکی مانند دیابت نیز مرتبط باشد. عوامل دیگری همچون سوء‌تغذیه، آسیب ناشی از آفتاب، رادیاسیون، مصرف کورتیکواستروئیدها، سیگار کشیدن، مصرف الکل، ترومای چشم یا جراحی‌های چشمی دیگر، می‌توانند بر تشکیل آب مروارید تاثیر بگذارند.
آب مروارید خفیف یا اولیه ممکن است بینایی را مختل نکند. در برخی از موارد آب مروارید، تجویز عینک جدید، استفاده از نور روشن‌تر یا لنزهای بزرگ‌نما ممکن است کاهش بینایی را جبران کنند. در صورتی که این مداخلات نتوانند بینایی ضعیف ناشی از آب مروارید را بهبود بخشند، برداشتن (خارج کردن) آن از طریق جراحی می‌تواند به عنوان یک روش درمانی موثر و پذیرفته‌شده در نظر گرفته شود. با این حال، جراحی آب مروارید با برخی خطرات همراه است. تخمین هزینه سالانه خدمات سرپایی، بستری و داروهای تجویزی مربوط به درمان آب مروارید، 6.8 میلیارد دلار است.
مصرف مکمل ویتامین آنتی‌اکسیدان به عنوان وسیله‌ای برای پیشگیری از تشکیل یا کُند کردن سرعت پیشرفت آب مروارید تحت مطالعه قرار گرفته است. نتایج حاصل از مطالعات مشاهده‌ای متناقض بوده‌اند.
نویسندگان مرور در جست‌وجوی کارآزمایی‌های تصادفیسازی و کنترل‌شده‌ای بودند که مکمل ویتامین‌های آنتی‌اکسیدان بتا-کاروتن (beta-carotene) (پروویتامین A)، ویتامین C و ویتامین E را با دارونمای (placebo) غیرفعال یا عدم مصرف مکمل مقایسه کردند. تعداد نه کارآزمایی شامل 117,272 بزرگسال در سنین 35 سال یا بالاتر در این مرور وارد شدند. کارآزمایی‌های مذکور در استرالیا، فنلاند، هند، ایتالیا، بریتانیا و ایالات متحده انجام شده و از کیفیت روش‌شناسی (methodology) بالایی برخوردار بودند. دوز آنتی‌اکسیدان‌های تجویزشده در هر کارآزمایی، بالاتر از مقدار مجاز توصیه‌شده روزانه بود. این کارآزمایی‌ها هیچ شواهدی را مبنی بر تاثیر ویتامین‌های آنتی‌اکسیدان بتا-کاروتن، ویتامین E و ویتامین C، به تنهایی یا به صورت ترکیبی، بر بروز آب مروارید، خارج کردن یا پیشرفت آن و بر از دست دادن حدت بینایی ارایه ندادند. برخی از شرکت‌کنندگان (7% تا 16%) با مصرف بتا-کاروتن دچار زردی پوست (هیپرکاروتنودرمی (hypercarotenodermia)) شدند.
هیچ شواهدی از RCTها وجود ندارد که نشان دهد مصرف مکمل ویتامین‌های آنتی‌اکسیدان (بتا-کاروتن، ویتامین C یا ویتامین E) موجب پیشگیری یا کُند شدن سرعت پیشرفت آب مروارید وابسته به سن می‌شود. انجام مطالعات بیشتر را برای بررسی نقش ویتامین‌های آنتی‌اکسیدان بتا-کاروتن، ویتامین C و ویتامین E در پیشگیری یا کُند کردن پیشرفت آب مروارید وابسته به سن توصیه نمی‌کنیم. پیش از آنکه مصرف آنها بالاتر از میزان توصیه‌شده روزانه پیشنهاد شود، هزینه‌ها و عوارض جانبی باید با دقت تمام در برابر مزایای اثبات‌نشده سنجیده شوند.
آب مروارید (cataract) وابسته به سن یکی از دلایل اصلی اختلال بینایی در سالمندان است. استرس اکسیداتیو (oxidative stress) در شکل‌گیری و پیشرفت آن نقش دارد. استفاده از مکمل ویتامین آنتی‌اکسیدان در این زمینه مورد بررسی قرار گرفته است.
ارزیابی اثربخشی مکمل ویتامین آنتی‌اکسیدان در پیشگیری و کُند کردن سرعت پیشرفت آب مروارید وابسته به سن.
بانک‌های اطلاعاتی CENTRAL (شامل پايگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه چشم و بینایی در کاکرین) ( کتابخانه کاکرین ؛ سال 2012، شماره 2)؛ MEDLINE (ژانویه 1950 تا مارچ 2012)؛ EMBASE (ژانویه 1980 تا مارچ 2012)؛ منابع علمی سلامت آمریکای لاتین و کارائیب (LILACS) (ژانويه 1982 تا مارچ 2012)؛ Open Grey (System for Information on Grey Literature in Europe) ( www.opengrey.eu/ )؛ متا رجیستر کارآزمایی‌های کنترل‌شده ( m RCT) ( www.controlled-trials.com )؛ ClinicalTrials.gov ( www.clinicaltrials.gov ) و پلتفرم بین‌المللی پایگاه ثبت کارآزمایی‌های بالینی (ICTRP) سازمان جهانی بهداشت (WHO) ( www.who.int/ictrp/search/en ) را جست‌وجو کردیم. در جست‌وجوهای الکترونیکی برای یافتن کارآزمایی‌ها، هیچ محدودیتی از نظر تاریخ یا زبان نگارش مقاله اعمال نشد. بانک‌های اطلاعاتی الکترونیکی آخرین‌بار در 2 مارچ 2012 جست‌وجو شدند. همچنین فهرست منابع مطالعات واردشده و کارآزمایی‌های در حال انجام را بررسی کرده و برای شناسایی کارآزمایی‌های تصادفیسازی شده واجد شرایط با محققین تماس گرفتیم.
فقط کارآزمایی‌های تصادفیسازی و کنترل‌شده‌ای را وارد کردیم که در آنها مصرف مکمل یک یا چند ویتامین آنتی‌اکسیدان (بتا-کاروتن (beta-carotene)، ویتامین C و ویتامین E) به هر شکل، دوز یا ترکیبی، برای حداقل یک سال با ویتامین آنتی‌اکسیدان دیگر یا با دارونما (placebo) مقایسه شد.
دو نویسنده به‌طور مستقل از هم داده‌ها را استخراج کرده و کیفیت کارآزمایی را ارزیابی کردند. نتایج را برای پیامدهای اولیه، یعنی بروز آب مروارید و خارج کردن آب مروارید، تجمیع کردیم. نتایج مربوط به پیامدهای ثانویه - پیشرفت آب مروارید و از دست دادن حدت بینایی - را به دلیل تفاوت‌ها در تعاریف پیامدها و ارایه داده‌ها تجمیع نکردیم. زمانی که داده‌ها در دسترس بودند، نتایج را بر اساس نوع آب مروارید تجمیع و ادغام کردیم. آنالیز حساسیت (sensitivity) را انجام ندادیم.
تعداد نه کارآزمایی شامل 117,272 نفر در سنین 35 سال یا بالاتر در این مرور وارد شدند. این کارآزمایی‌ها در استرالیا، فنلاند، هند، ایتالیا، بریتانیا و ایالات متحده انجام شده و مدت زمان پیگیری بین 2.1 و 12 سال متغیر بود. دوز ویتامین‌های آنتی‌اکسیدان، بالاتر از مقدار توصیه‌شده روزانه بود. شواهدی دال بر تاثیر مصرف مکمل ویتامین آنتی‌اکسیدان بر کاهش خطر بروز آب مروارید، خارج کردن آب مروارید، پیشرفت آب مروارید یا کُند کردن سرعت از دست دادن حدت بینایی، وجود نداشت. در آنالیزهای تجمعی، شواهدی مبنی بر تاثیر مکمل بتا-کاروتن بر کاهش خطر بروز آب مروارید (دو کارآزمایی) (نسبت خطر (relative risk; RR): 0.99؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.91 تا 1.08؛ n = 57,703) یا بر کاهش خطر خارج کردن آب مروارید (سه کارآزمایی) (RR: 1.00؛ 95% CI؛ 0.91 تا 1.10؛ n = 86,836) یا تاثیر مصرف مکمل ویتامین E بر کاهش خطر بروز آب مروارید (سه کارآزمایی) (RR: 0.97؛ 95% CI؛ 0.91 تا 1.04؛ n = 50,059) یا خارج کردن آب مروارید (پنج کارآزمایی) (RR: 0.98؛ 95% CI؛ 0.91 تا 1.05؛ n = 83,956) به دست نیامد. نسبتی از شرکت‌کنندگان که حین مصرف بتا-کاروتن دچار هیپرکاروتنودرمی (hypercarotenodermia) (زردی پوست) شدند، از 7.4% تا 15.8% متغیر بود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.