شواهد کافی از کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده برای حمایت از استفاده روتین از بتامیمتیکهای (betamimetics) خوراکی (داروهایی که انقباضات رحمی را کاهش داده یا از آن پیشگیری میکنند) در پیشگیری از زایمان زودرس دو-قلوها وجود ندارد.
اگر نوزادان خیلی زود به دنیا بیایند، ممکن است از مشکلات بیماری رنج ببرند، که گاهی اوقات شدید بوده و خیلی مواقع نوزادان میمیرند. این ممکن است به این دلیل باشد که ریهها و دیگر اندامها به اندازه کافی بالغ نیستند و رشد نکردهاند. مشکلات مربوط به زایمان زودرس نیز ممکن است منجر به ناتوانیهای طولانی-مدت از جمله فلج مغزی (cerebral palsy) شود. احتمال اینکه دو-قلوها زود به دنیا بیایند، محدودیت رشد داخل رحمی داشته و دچار این مشکلات شوند، بیشتر است. نشان داده شده داروهایی که انقباضات زایمان را کاهش میدهند (بتامیمتیکها)، زمانی زایمان زودرس را به تاخیر میاندازند که مادر یک جنین داشته باشد. با این حال، این مرور از شش کارآزمایی (374 بارداری دو-قلویی) که فقط پنج کارآزمایی (344 بارداری دو-قلویی) دادههای خود را به اشتراک گذاشتند، شواهد کافی را برای حمایت از استفاده روتین از بتامیمتیکهای خوراکی به دست نیاورد. نتایج حاصل از دو مطالعه کوچک متذکر شدند که بتامیمتیکها میتوانند بروز زایمان نارس را کاهش دهند، اما نتایج چهار کارآزمایی کاهش زایمانهای زودرس کمتر از هفتههای 34 یا 37 بارداری را نشان نداد. شواهدی مبنی بر تاثیر بتامیمتیکها بر کاهش تعداد نوزادان با وزن پائین یا کوچک برای سن بارداری یا مرگومیرهای نوزادان وجود نداشت. تفاوت در بروز سندرم زجر تنفسی با بتامیمتیکها مشخص نبود. داروهای بتامیمتیک میتوانند باعث عوارض جانبی مادر مانند طپش قلب (heart palpitations) شوند، اگرچه این مورد در کارآزماییهای وارد شده گزارش نشد. سطح کیفیت شواهد پائین است زیرا تعداد کمی از شرکتکنندگان و پیامدهای معدودی در کارآزماییهای وارد شده وجود داشت.
سن بارداری هنگام ورود به کارآزمایی بین 20 و 34 هفته متغیر بود. انواع بتامیمتیکها و دوزهای مورد استفاده از آن در کارآزماییها متفاوت بوده و پیامدهای گزارش شده ناقص بوده و به روشهای مختلفی تعریف شدند. هیچ یک از کارآزماییهای وارد شده توضیح ندادند که پیش از زایمان از استروئیدها برای بهبود بلوغ ریه نوزاد استفاده شده یا خیر.
شواهد کافی برای حمایت یا رد استفاده از بتامیمتیکهای خوراکی پروفیلاکتیک در پیشگیری از بروز زایمان زودرس در زنان با بارداری دو-قلویی وجود ندارد.
بارداریهای دو-قلویی (twin pregnancies) به دلیل افزایش نرخ زایمان زودرس با مورتالیتی و موربیدیتی نوزادی پُر-خطر همراه هستند. بتامیمتیکها (betamimetics) میتوانند دفعات انقباضات را کاهش دهند یا زایمان زودرس را در بارداریهای تک-قلویی بین 24 تا 48 ساعت به تاخیر اندازند. اثربخشی بتامیمتیکهای خوراکی در زنان با بارداری دو-قلویی ثابت نشده است.
ارزیابی اثربخشی بتامیمتیکهای خوراکی پروفیلاکتیک برای پیشگیری از زایمان زودرس و تولد نارس در زنان با بارداریهای دو-قلویی.
پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه بارداری و زایمان در کاکرین (21 سپتامبر 2015)، MEDLINE (ژانویه 1966 تا 31 جولای 2015)؛ EMBASE (ژانویه 1985 تا 31 جولای 2015) و فهرست منابع مطالعات بازیابی شده را جستوجو کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده از بارداریهای دو-قلویی که بتامیمتیکهای خوراکی را با دارونما (placebo) یا هر مداخله دیگری، با هدف خاص پیشگیری از زایمان زودرس، مقایسه کردند. کارآزماییهای شبه-تصادفیسازی و کنترل شده، کارآزماییهای خوشهای-تصادفیسازی شده و کارآزماییهای متقاطع (cross-over) برای ورود به این مرور واجد شرایط نبودند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم کارآزماییها را از نظر ورود و خطر سوگیری (bias) ارزیابی کرده، دادهها را استخراج کرده، و دقت آنها را بررسی کردند. دو نویسنده کیفیت شواهد را با استفاده از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی کردند.
بهطور کلی، سطح کیفیت شواهد برای پیامدهای اولیه پائین بود. همه کارآزماییهای وارد شده شامل شرکتکنندگانی اندک و تعداد اندک رویدادها بودند. زایمان زودرس، مهمترین پیامد اولیه، فواصل اطمینان گستردهای داشت که از خط عدم-تاثیر گذشت.
شش کارآزمایی (374 بارداری دو-قلویی) وارد مرور شدند، اما فقط پنج کارآزمایی (344 بارداری دو-قلویی) دادهها را ارائه کردند. همه کارآزماییها به مقایسه بتامیمتیکهای خوراکی با دارونما پرداختند.
بتامیمتیکها بروز زایمان نارس را کاهش دادند (دو کارآزمایی، 194 بارداری دو-قلویی، خطر نسبی (RR): 0.37؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.17 تا 0.78؛ شواهد با کیفیت پائین). با این حال، بتامیمتیکها خطر پارگی غشاها را در زمان پیش از زایمان (یک کارآزمایی، 144 بارداری دو-قلویی، RR: 1.42؛ 95% CI؛ 0.42 تا 4.82؛ شواهد با کیفیت پائین)، زایمان زودرس کمتر از هفته 37 بارداری (چهار کارآزمایی، 276 بارداری دو-قلویی، RR: 0.85؛ 95% CI؛ 0.65 تا 1.10؛ شواهد با کیفیت پائین) یا کمتر از هفته 34 بارداری (یک کارآزمایی، 144 بارداری دو-قلویی، RR: 0.47؛ 95% CI؛ 0.15 تا 1.50؛ شواهد با کیفیت پائین) را کاهش ندادند. میانگین وزن نوزاد هنگام تولد در گروه بتامیمتیک به طور قابل توجهی بیشتر از گروه دارونما بود (سه کارآزمایی، 478 نوزاد، تفاوت میانگین (MD): 111.22 گرم؛ 95% CI؛ 22.21 تا 200.24). با این وجود، شواهدی دال بر تاثیر بتامیمتیکها در کاهش وزن پائین هنگام تولد (دو کارآزمایی، 366 نوزاد، میانگین RR: 1.19؛ 95% CI؛ 0.77 تا 1.85، اثرات-تصادفی) یا تولد نوزادان کوچک برای سن بارداری (دو کارآزمایی، 178 نوزاد، میانگین RR: 0.90؛ 95% CI؛ 0.41 تا 1.99، اثرات-تصادفی) وجود نداشت. دو کارآزمایی نشان دادند که بتامیمتیکها بهطور قابل توجهی بروز سندرم زجر تنفسی را کاهش میدهند (388 نوزاد، RR: 0.30؛ 95% CI؛ 0.12 تا 0.77)، اما زمانی که آنالیز برای توضیح عدم استقلال دوقلوها تعدیل شد، تفاوت به سطح معنیداری نرسید (194 دو-قلو، RR: 0.35؛ 95% CI؛ 0.11 تا 1.16). سه کارآزمایی هیچ شواهدی مبنی بر تاثیر بتامیمتیکها در کاهش مورتالیتی نوزادان نشان ندادند، در آنالیز تعدیل نشده، با فرض اینکه دوقلوها کاملا مستقل از یکدیگر باشند (452 نوزاد، میانگین RR: 0.90؛ 95% CI؛ 0.15 تا 5.37، اثرات-تصادفی) یا در آنالیز تعدیل شده، با فرض عدم استقلال دوقلوها (226 دوقلو، میانگین RR: 0.74؛ 95% CI؛ 0.23 تا 2.38، اثرات-تصادفی). مرگومیر مادر در یک کارآزمایی بدون تفاوت معنیدار بین گروهها گزارش شد (144 زن، RR: 2.84؛ 95% CI؛ 0.12 تا 68.57).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.