نوزادانی که پیش از هفته 37 به دنیا میآیند، و به ویژه آنهایی که پیش از هفته 34 متولد میشوند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به مشکلات هنگام تولد و عوارض در دوران نوزادی قرار دارند. نوزادانی که نارس به دنیا میآیند، بیشتر در معرض خطر مرگ در سال اول زندگی خود بوده، و میان نوزادانی که زنده میمانند، خطر بستری مکرر در بیمارستان و پیامدهای نامطلوب از جمله فلج مغزی و ناتوانی طولانیمدت وجود دارد. پروژسترون هورمونی است که انقباضات رحم را کاهش میدهد و نقش مهمی در حفظ بارداری دارد و برای پیشگیری از وقوع زایمان زودرس پیشنهاد میشود. عوارض جانبی درمان با پروژسترون در مادر شامل سردرد، حساسیت پستان، حالت تهوع، سرفه و تحریک موضعی در صورت تجویز عضلانی است. در حال حاضر، اطلاعات کمی در مورد بهترین دوز پروژسترون، نحوه تجویز، سن بارداری تا شروع درمان، یا طول دوره درمان وجود دارد.
مرور 36 کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده، شامل 8523 زن که در معرض خطر زایمان زودرس بوده، و 12,515 نوزاد، نشان داد در جایی که پروژسترون تجویز شد (در برخی مطالعات از طریق تزریق عضلانی و در مابقی به عنوان یک پساری (pessary) داخل واژن قرار گرفت)، تاثیرات مفیدی از جمله کاهش خطر مرگ نوزاد پس از تولد، ابتلا به عوارضی مانند نیاز به ونتیلاسیون کمکی، انتروکولیت نکروزان یا نیاز به بستری در بخش مراقبتهای ویژه نوزادان، طولانیشدن بارداری و کاهش احتمال بستری در بخش مراقبتهای ویژه نوزادان داشت.
اطلاعات مربوط به پیامدهای طولانیمدتتر نوزاد و دوران کودکی محدود بود. بهطور کلی، کارآزماییهای واردشده در این مرور، عمدتا با کیفیت خوب تا متوسط در نظر گرفته شدند. انجام کارآزماییهای بیشتری برای ارزیابی بهترین زمان، نحوه تجویز و دوز تجویز پروژسترون، مورد نیاز است.
استفاده از پروژسترون با فوایدی در سلامت نوزاد پس از تجویز در زنانی که به دلیل زایمان زودرس قبلی یا در مواردی که کوتاه شدن دهانه رحم در معاینه اولتراسوند شناسایی شد، در معرض افزایش خطر زایمان زودرس قرار دارند، همراه است. با این حال، اطلاعات محدودی در رابطه با پیامدهای طولانیمدتتر نوزاد و دوران کودکی در دسترس است، که ارزیابی آنها همچنان در اولویت قرار دارد.
برای ارزیابی بهترین زمان، روش تجویز و بهترین دوز پروژسترون در زنانی که در معرض خطر زایمان زودرس هستند، انجام کارآزماییهای بیشتری مورد نیاز است.
زایمان زودرس (preterm birth) یکی از عوارض مهم بارداری است که با مرگومیر و عوارض پریناتال همراه است. تجویز پروژسترون (progesterone) برای پیشگیری از وقوع زایمان زودرس توصیه شده است.
ارزیابی مزایا و مضرات ناشی از مصرف پروژسترون برای پیشگیری از وقوع زایمان زودرس برای زنان در معرض خطر زایمان زودرس و نوزادانشان.
ما در پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه بارداری و زایمان در کاکرین (14 ژانویه 2013) و فهرست منابع همه مطالعات به جستوجو پرداختیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده، که در آنها پروژسترون برای پیشگیری از وقوع زایمان زودرس تجویز شد.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم کیفیت روششناسی (methodology) مطالعات را ارزیابی کرده و دادهها را استخراج کردند.
سی و شش کارآزمایی تصادفیسازی شده و کنترل شده (8523 زن و 12,515 نوزاد) وارد شدند.
پروژسترون در مقابل دارونما (placebo) برای زنان با سابقه قبلی زایمان زودرس خودبهخودی
پروژسترون با کاهش معنیدار آماری در خطر مرگومیر پریناتال (شش مطالعه؛ 1453 زن؛ خطر نسبی (RR): 0.50؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.33 تا 0.75)، زایمان زودرس کمتر از 34 هفته (پنج مطالعه؛ 602 زن؛ میانگین RR؛ 0.31؛ 95% CI؛ 0.14 تا 0.69)، وزن نوزاد هنگام تولد کمتر از 2500 گرم (چهار مطالعه؛ 692 نوزاد؛ RR: 0.58؛ 95% CI؛ 0.42 تا 0.79)، استفاده از تهویه کمکی (سه مطالعه؛ 633 زن؛ RR: 0.40؛ 95% CI؛ 0.18 تا 0.90)، انتروکولیت نکروزان (necrotising enterocolitis) (سه مطالعه؛ 1170 زن؛ RR: 0.30؛ 95% CI؛ 0.10 تا 0.89)، مرگ نوزاد (شش مطالعه؛ 1453 زن؛ RR: 0.45؛ 95% CI؛ 0.27 تا 0.76)، بستری در بخش مراقبتهای ویژه نوزادان (سه مطالعه؛ 389 زن؛ RR: 0.24؛ 95% CI؛ 0.14 تا 0.40)، زایمان زودرس کمتر از 37 هفته (10 مطالعه؛ 1750 زن؛ میانگین RR؛ 0.55؛ 95% CI؛ 0.42 تا 0.74) و افزایش معنیدار از نظر آماری در طولانی شدن بارداری در تعداد هفتهها (یک مطالعه؛ 148 زن؛ تفاوت میانگین (MD): 4.47؛ 95% CI؛ 2.15 تا 6.79) همراه بود. هیچ تاثیر متفاوتی از نظر مسیر تجویز، زمان شروع درمان و دوز پروژسترون برای اکثر پیامدهای مورد بررسی، مشاهده نشد.
پروژسترون در مقابل دارونما در زنان با طول کوتاه دهانه رحم که در سونوگرافی مشخص شد
پروژسترون در مقایسه با دارونما با کاهش آماری معنیداری در خطر زایمان زودرس کمتر از 34 هفته (دو مطالعه؛ 438 زن؛ RR: 0.64؛ 95% CI؛ 0.45 تا 0.90)، زایمان زودرس در کمتر از هفته 28 بارداری (دو مطالعه؛ 1115 زن؛ RR: 0.59؛ 95% CI؛ 0.37 تا 0.93) و افزایش خطر کهیر در زنان (یک مطالعه؛ 654 زن؛ RR: 5.03؛ 95% CI؛ 1.11 تا 22.78) مرتبط بود. ارزیابی تاثیر مسیر تجویز پروژسترون، سن بارداری در زمان شروع درمان، یا دوز تجمعی کل دارو ممکن نبود.
پروژسترون در مقابل دارونما در زنان دارای بارداری چند قلویی
پروژسترون با هیچ تفاوت آماری معنیداری برای پیامدهای گزارششده همراه نبود.
پروژسترون در مقابل عدم درمان/دارونما در زنان پس از مراجعه با تهدید به زایمان زودرس
پروژسترون، با کاهش آماری معنیداری در خطر وزن تولد نوزاد کمتر از 2500 گرم همراه بود (یک مطالعه؛ 70 نوزاد؛ RR: 0.52؛ 95% CI؛ 0.28 تا 0.98).
پروژسترون در مقابل دارونما در زنان دارای «دیگر» عوامل خطر برای زایمان زودرس
پروژسترون، با کاهش آماری قابل توجهی در خطر وزن تولد نوزاد کمتر از 2500 گرم همراه بود (سه مطالعه؛ 482 نوزاد؛ RR: 0.48؛ 95% CI؛ 0.25 تا 0.91).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.