بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 در مقایسه با افراد عادی، بسیار بیشتر در معرض خطر سکته مغزی و حملات قلبی قرار دارند. بیشتر موارد سکته مغزی و حملات قلبی در اثر لخته شدن خون رخ می‌دهند. آنتاگونیست‌های گیرنده آدنوزین-دی فسفات (ADP) داروهایی هستند که از تجمع («clumping») پلاکت‌ها جلوگیری کرده و در نتیجه تشکیل لخته‌های خون را کاهش می‌دهند. این داروها برای پیشگیری از بیماری‌های قلبی‌عروقی مانند حملات قلبی و سکته مغزی در جمعیت عمومی استفاده می‌شوند. این مرور بررسی کرد که این داروها در بیماران مبتلا به دیابت مفید هستند یا خیر. ما هشت کارآزمایی را با 21,379 بیمار و میانگین طول دوره پیگیری از 365 تا 913 روز وارد کردیم. داده‌های خاص برای بیماران مبتلا به دیابت فقط از یکی از این کارآزمایی‌ها به‌طور کامل و داده‌های کمی از دو کارآزمایی دیگر در دسترس بودند. آنالیز داده‌های موجود نشان داد که آنتاگونیست‌های گیرنده آدنوزین-دی فسفات (مانند کلوپیدوگرل، پراسوگرل، تیکاگرلور، تیکلوپیدین) برای مرگ‌ومیر به هر دلیلی، مرگ‌ومیر ناشی از بیماری‌های قلبی‌عروقی، حملات قلبی یا سکته مغزی موثرتر از دیگر داروهای رقیق‌کننده خون یا دارونما (placebo) نبودند. هیچ اطلاعاتی در مورد تاثیرات آنتاگونیست‌های گیرنده آدنوزین-دی فسفات بر کیفیت زندگی مرتبط با سلامت، عوارض جانبی به ویژه برای افراد مبتلا به دیابت، یا هزینه‌ها وجود نداشت. استفاده از آنتاگونیست‌های گیرنده آدنوزین-دی فسفات در بیماران مبتلا به دیابت باید بر اساس اطلاعات موجود از کارآزمایی‌هایی که شامل بیماران مبتلا به دیابت و بدون دیابت بودند، هدایت شود. تمام کارآزمایی‌های آتی روی آنتاگونیست‌های گیرنده آدنوزین-دی‌فسفات باید شامل داده‌هایی باشند که به‌طور خاص به بیماران مبتلا به دیابت مربوط می‌شوند تا دستورالعمل‌های بالینی مبتنی بر شواهد را ارائه دهند.
شواهد موجود برای آنتاگونیست‌های گیرنده ADP در بیماران مبتلا به دیابت محدود است و اکثر کارآزمایی‌ها، پیامدها را برای بیماران مبتلا به دیابت به‌طور جداگانه گزارش نمی‌کنند. بنابراین، توصیه‌ها برای استفاده از آنتاگونیست‌های گیرنده ADP در پیشگیری از CVD در بیماران مبتلا به دیابت، بر اساس شواهد موجود از کارآزمایی‌ها از جمله بیماران با و بدون دیابت، است. برای ارائه یک پایه شواهد قوی‌تر در جهت هدایت مدیریت بالینی در بیماران مبتلا به دیابت، انجام کارآزمایی‌هایی با بیماران مبتلا به دیابت و آنالیز‌های زیرگروه از بیماران مبتلا به دیابت در کارآزمایی‌هایی با جمعیت‌های ترکیبی مورد نیاز است.
بیماری قلبی‌عروقی (cardiovascular disease; CVD) شایع‌ترین عارضه دیابت نوع 2 است که تخمین زده می‌شود 65% از افراد مبتلا به دیابت نوع 2 به دلیل مرتبط با آترواسکلروز جان خود را از دست می‌دهند. آنتاگونیست‌های گیرنده آدنوزین-دی‌فسفات (adenosine-diphosphate; ADP) مانند کلوپیدوگرل، تیکلوپیدین، پراسوگرل و تیکاگرلور، تجمع پلاکتی و پیوند متقابل پلاکت با واسطه فیبرینوژن را مختل کرده و ممکن است در پیشگیری از CVD موثر باشند.
ارزیابی تاثیرات آنتاگونیست‌های گیرنده آدنوزین-دی‌فسفات (ADP) برای پیشگیری از وقوع بیماری‌های قلبی‌عروقی در دیابت نوع 2.
پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های کنترل‌شده کاکرین (CENTRAL) در کتابخانه کاکرین (شماره 2؛ 2011)، MEDLINE (تا اپریل 2011) و EMBASE (تا می 2011) را جست‌وجو کردیم. ما همچنین جست‌وجوی دستی را انجام داده، و منابع مقالات اصلی و مرورهای مربوطه را برای شناسایی مطالعات بیشتر بررسی کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده که یک آنتاگونیست گیرنده ADP را با یک داروی ضدپلاکت دیگر یا دارونما (placebo) به مدت حداقل 12 ماه در بیماران مبتلا به دیابت مقایسه کردند. به‌طور خاص، به دنبال کارآزمایی‌هایی بودیم که پیامدهای بالینی قلبی‌عروقی را ارزیابی کردند.
دو نویسنده مرور با استفاده از الگوهای استاندارد استخراج اطلاعات، داده‌هایی را از مطالعاتی که معیارهای ورود را داشتند، استخراج کردند. ما به دنبال اطلاعات و داده‌های منتشرنشده بیشتر از محققین اصلی همه مطالعات واردشده بودیم.
هشت مطالعه با مجموع 21,379 شرکت‌کننده مبتلا به دیابت در این مرور وارد شدند. سه مطالعه، تیکلوپیدین را در مقایسه با آسپرین یا دارونما بررسی کردند. پنج مطالعه، کلوپیدوگرل را در مقایسه با آسپرین یا ترکیبی از آسپرین و دی‌پیریدامول بررسی کردند، یا کلوپیدوگرل را در ترکیب با آسپرین در مقابل آسپرین به تنهایی مقایسه کردند. همه کارآزمایی‌ها شامل بیماران مبتلا به CVD قبلی بودند به جز کارآزمایی CHARISMA که بیمارانی را با عوامل خطر متعدد برای بیماری عروق کرونر وارد کرد. به‌طور کلی خطر سوگیری (bias) کارآزمایی‌ها پائین بود. میانگین طول دوره پیگیری بین 365 روز و 913 روز بود.
اطلاعات مربوط به بیماران مبتلا به دیابت در مورد مورتالیتی به هر علتی (all-cause mortality)، مورتالیتی عروقی و انفارکتوس میوکارد فقط برای یک کارآزمایی (355 بیمار) در دسترس بودند. این کارآزمایی تیکلوپیدین را با دارونما مقایسه کرد و هیچ تفاوت آماری معنی‌داری را برای مورتالیتی به هر علتی، مورتالیتی عروقی یا انفارکتوس میوکارد نشان نداد. داده‌های پیامد دیابت برای سکته مغزی در سه کارآزمایی (31% از کل شرکت‌کنندگان مبتلا به دیابت) در دسترس بودند. ادغام کلی دو مطالعه (ناهمگون از نظر آماری) هیچ کاهش معنی‌داری را در ترکیب سکته مغزی کشنده و غیرکشنده (359/3194 (11.2%) در مقابل 356/3146 (11.3%)، اثرات تصادفی (random effects) نسبت شانس (OR): 0.81؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.44 تا 1.49) برای آنتاگونیست‌های گیرنده ADP در مقابل دیگر داروهای ضدپلاکتی، نشان نداد. هیچ داده‌ای از هیچ یک از کارآزمایی‌ها در مورد بیماری عروق محیطی، کیفیت زندگی مرتبط با سلامت، عوارض جانبی به ویژه برای بیماران مبتلا به دیابت، یا هزینه‌ها در دسترس نبود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.