فنیل‌کتونوری (phenylketonuria) به دلیل کمبود ارثی آنزیم فنیل‌آلانین هیدروکسیلاز رخ می‌دهد. این وضعیت اگر درمان نشود، باعث تجمع بیش از حد اسید آمینه فنیل‌آلانین در بدن شده که از رشد طبیعی مغز پیشگیری می‌کند. درمان تایید شده فنیل‌کتونوری شامل محدودیت در رژیم غذایی پروتئین طبیعی اما با تجویز آمینو اسید بدون فنیل‌آلانین، مکمل‌های مواد معدنی و ویتامین است. با این درمان، پیامد طولانی‌مدت برای افراد مبتلا به فنیل‌کتونوری عالی است، اما رعایت رژیم غذایی آن طاقت‌فرسا است. ساپروپترین دی‌هیدروکلراید (sapropterin dihydrochloride)، کوفاکتور فنیل‌آلانین هیدروکسیلاز، می‌تواند غلظت فنیل‌آلانین را به‌طور قابل توجهی در فنیل‌کتونوری کاهش دهد و ممکن است محدودیت‌های غذایی را کم کند. این مطالعه، دو کارآزمایی ساپروپترین دی‌هیدروکلراید را شناسایی کرد؛ یکی در کودکان و بزرگسالان بدون محدودیت در رژیم غذایی و دیگری در کودکانی که رژیم غذایی آنها محدود شد. کارآزمایی‌ها از دوزهای مختلف ساپروپترین دی‌هیدروکلراید (10 میلی‌گرم/کیلوگرم/روز و 20 میلی‌گرم/کیلوگرم/روز) استفاده کردند. به دلیل اشکال مختلف ارائه داده‌ها، نتوانستیم هیچ داده‌ای را ترکیب کنیم. ما شواهدی را یافتیم که برخی از افراد مبتلا به فنیل‌کتونوری خفیف یا متوسط می‌توانند در کوتاهمدت از ساپروپترین دی‌هیدروکلراید بهره ببرند؛ غلظت فنیل‌آلانین خون پس از درمان در هر دو کارآزمایی کاهش یافت. کارآزمایی با دوز بالاتر، تغییر پیامد تحمل پروتئین را نیز اندازه‌گیری کرد، و افزایش در تحمل پروتئین را در پاسخ به ساپروپترین گزارش کرد. عوارض جانبی مرتبط با استفاده از ساپروپترین دی‌هیدروکلراید در کوتاهمدت گزارش نشد. ما هیچ شواهدی را در مورد تاثیرات درمان طولانی‌مدت پیدا نکردیم. ما نتوانستیم در مورد فواید آن در فنیل‌کتونوری شدید نتیجه‌گیری کنیم.
شواهدی از فواید کوتاهمدت استفاده از ساپروپترین در برخی افراد مبتلا به اشکالی از فنیل‌کتونوری که به ساپروپترین پاسخ دادند، وجود دارد؛ غلظت فنیل‌آلانین خون کاهش یافته و تحمل پروتئین افزایش می‌یابد. هیچ موردی از عارضه جانبی جدی در ارتباط با استفاده از ساپروپترین در کوتاهمدت وجود ندارد.
شواهدی در مورد تاثیرات طولانی‌مدت ساپروپترین و شواهد بارزی مبنی بر اثربخشی آن در فنیل‌کتونوری شدید به دست نیامد.
فنیل‌کتونوری (phenylketonuria) ناشی از کمبود آنزیم فنیل‌آلانین هیدروکسیلاز است. محدودیت غذایی فنیل‌آلانین غلظت آن را در خون پائین نگه می‌دارد. بیشتر غذاهای طبیعی از رژیم غذایی بیماران حذف شده و از مکمل‌ها برای تامین دیگر مواد مغذی استفاده می‌شود. مقالات اخیر کاهش غلظت فنیل‌آلانین خون را در برخی از بیماران تحت درمان با ساپروپترین دی‌هیدروکلراید (sapropterin dihydrochloride) گزارش کرده‌اند. ما شواهد استفاده از ساپروپترین دی‌هیدروکلراید را در درمان فنیل‌کتونوری بررسی کردیم. این مطالعه، به‌روز‌رسانی از یک مرور کاکرین است که پیش از این منتشر شد.
ارزیابی بی‌خطری (safety) و اثربخشی استفاده از ساپروپترین دی‌هیدروکلراید در کاهش غلظت فنیل‌آلانین خون در افراد مبتلا به فنیل‌کتونوری.
کارآزمایی‌های مرتبط را از پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه خطاهای ذاتی متابولیسم شناسایی کردیم. تاریخ انجام آخرین جست‌وجو: 11 آگوست 2014.
همچنین ClinicalTrials.gov و Current controlled trials را جست‌وجو کردیم. آخرین جست‌وجو: 4 سپتامبر 2014.
با سازندگان دارو (.BioMarin Pharmaceutical Inc) تماس گرفتیم تا اطلاعاتی را درباره کارآزمایی‌های منتشرنشده کسب کنیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده که مصرف ساپروپترین را با عدم استفاده از مکمل یا دارونما (placebo) در افراد مبتلا به فنیل‌کتونوری ناشی از کمبود فنیل‌آلانین هیدروکسیلاز، مقایسه کردند.
دو نویسنده به‌طور مستقل از هم کارآزمایی‌ها را ارزیابی کرده و داده‌های پیامد را استخراج کردند.
دو کارآزمایی کنترل‌شده با دارونما وارد شدند. در یک کارآزمایی، ساپروپترین با دوز 10 میلی‌گرم/کیلوگرم/روز در 89 کودک و بزرگسال مبتلا به فنیل‌کتونوری تجویز شد که رژیم غذایی آنها محدود نشده و قبلا به ساپروپترین پاسخ داده بودند. این کارآزمایی، تغییر در غلظت فنیل‌آلانین خون را اندازه‌گیری کرد. کارآزمایی دوم، 90 کودک (4 تا 12 سال) مبتلا به فنیل‌کتونوری را که رژیم غذایی آنها محدود شده بود، از نظر پاسخ‌گویی به ساپروپترین بررسی کرد. چهل و شش پاسخ‌دهنده به درمان، وارد بخش کنترل‌شده با دارونما شده و 20 میلی‌گرم/کیلوگرم/روز ساپروپترین دریافت کردند. این کارآزمایی تغییر در غلظت فنیل‌آلانین و تحمل پروتئین را اندازه‌گیری کرد. هر دو کارآزمایی عوارض جانبی را گزارش نکردند. کارآزمایی‌ها خطر پائین سوگیری را نشان دادند؛ اما هر دو تحت حمایت بیومارین (Biomarin) هستند. یک کارآزمایی کاهش قابل توجهی را در غلظت فنیل‌آلانین خون در گروه ساپروپترین (10 میلی‌گرم/کیلوگرم/روز)، با تفاوت میانگین 238.80- میکرومول/لیتر (95% فاصله اطمینان: 343.09- تا 134.51-) نشان داد؛ کارآزمایی دوم (20 میلی‌گرم/کیلوگرم/روز ساپروپترین) تفاوت غیرمعنی‌داری را نشان داد، با تفاوت میانگین 51.90- میکرومول/لیتر (95% فاصله اطمینان: 197.27 - تا 93.47). کارآزمایی دوم همچنین افزایش قابل توجهی را در تحمل فنیل‌آلانین، با تفاوت میانگین 18.00 میلی‌گرم/کیلوگرم/روز (95% فاصله اطمینان: 12.28 تا 23.72) در گروه 20 میلی‌گرم/کیلوگرم/روز ساپروپترین گزارش کرد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.