درد نوروپاتیک (neuropathic pain)، دردی است که در نتیجه آسیب به اعصاب ایجاد میشود. این نوع درد متفاوت از پیامهای دردی است که در طول اعصاب سالم از بافت آسیبدیده (بهعنوان مثال، زمین خوردن یا بریده شدن، یا زانوی دچار آرتریت) فرستاده میشوند. درد نوروپاتیک، توسط داروهایی درمان میشود که با داروهای مورد استفاده برای درد ناشی از بافت آسیبدیده متفاوت هستند. داروهایی مانند پاراستامول (paracetamol) یا ایبوپروفن (ibuprofen) معمولا در درد نوروپاتیک موثر نیستند، در حالی که داروهایی که گاهی اوقات برای درمان افسردگی یا صرع استفاده میشوند، ممکن است در برخی از افراد مبتلا به درد نوروپاتیک بسیار موثر باشند. دانش ما در مورد فیبرومیالژی حتی کمتر پیشرفته است، اما میتواند به همان داروهایی پاسخ دهد که درد نوروپاتیک جواب میدهد.
توپیرامات (topiramate) دارویی است که برای درمان صرع تجویز میشود، و بنابراین ممکن است دارویی مفید برای تسکین درد نوروپاتیک یا فیبرومیالژی باشد.
در 8 می 2013، جستوجوهایی را برای یافتن کارآزماییهای بالینی در زمینه استفاده از توپیرامات در درمان درد نوروپاتیک یا فیبرومیالژی انجام دادیم. تعداد چهار مطالعه را با کیفیت قابل قبول یافتیم که تاثیر توپیرامات را در برابر دارونما به مدت چند هفته تست کردند. اکثر 1684 بیمار حاضر در این مطالعات، به دلیل آسیبدیدگی اعصاب ناشی از دیابت، دچار درد در اندامها بودند.
توپیرامات به تسکین درد کمک نکرد و هیچ تفاوتی با دارونما (placebo) نداشت، مگر در ایجاد عوارض جانبی بیشتر، که باعث شد بسیاری از افراد زودتر از مطالعه خارج شوند. حدود 3 نفر از هر 10 بیمار به دلیل عوارض جانبی ناشی از توپیرامات در مقایسه با 1 نفر از هر 10 بیمار دریافتکننده دارونما، از مطالعه کنارهگیری کردند.
نشان داده نشده که توپیرامات به عنوان یک داروی درد در نوروپاتی ناشی از دیابت عمل میکند.
توپیرامات بدون شواهدی مبنی بر اثربخشی در درد نوروپاتیک ناشی از دیابت، تنها وضعیت نوروپاتیک است که در آن به اندازه کافی آزمایش صورت گرفته است. دادههایی را که در اختیار داریم، شامل احتمال سوگیری عمده به دلیل انتساب LOCF است، که در آن خروج از مطالعه ناشی از عوارض جانبی با درمان فعال بسیار بیشتر از کنترل دارونما رخ داد. با وجود پتانسیل قوی برای سوگیری، هیچ تفاوتی در اثربخشی میان توپیرامات و دارونما آشکار نشد.
توپیرامات (topiramate) یک داروی ضد صرع با چندین مکانیسم عملکرد احتمالی است. داروهای ضد صرع بهطور گستردهای برای درمان درد نوروپاتیک (neuropathic pain) مزمن (درد ناشی از آسیب عصبی) و فیبرومیالژی (fibromyalgia) استفاده میشوند، و دستورالعملهای بالینی بسیاری آنها را توصیه میکنند.
ارزیابی اثربخشی ضد درد و عوارض جانبی مرتبط با توپیرامات در مدیریت درمانی درد نوروپاتیک مزمن و فیبرومیالژی در بزرگسالان (سن 18 سال و بالاتر).
در 8 می 2013، پایگاه ثبت تخصصی کارآزماییهای گروه بیماری عصبیعضلانی در کاکرین، CENTRAL؛ MEDLINE، و EMBASE را جستوجو کردیم. برای شناسایی دادههای منتشر شده یا منتشر نشده بیشتر، کتابشناختیهای (bibliography) همه کارآزماییهای تصادفیسازی شده شناسایی شده و مقالات مروری را بررسی کرده و همچنین دو بانک اطلاعاتی کارآزمایی بالینی، ClinicalTrials.gov و پلتفرم بینالمللی پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی سازمان جهانی بهداشت (WHO)، را جستوجو کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) را با ارزیابی دوسو کور (double-blind) از پیامدهای شرکتکننده پس از دو هفته درمان یا بیشتر (اگرچه تاکید مرور بر مطالعات هشت هفتهای یا بیشتر بود) وارد کردیم که از دارونما (placebo) یا مقایسه کننده فعال استفاده کردند.
دادههای مربوط به اثربخشی و عوارض جانبی را استخراج کرده، دو نویسنده مطالعه موضوعات مربوط به کیفیت مطالعه را بهطور مستقل از هم مورد بررسی قرار دادند. آنالیز را با استفاده از سه دسته از شواهد انجام دادیم. دسته اول از دادههایی استفاده کردند که مطالعات پیامد کاهش حداقل 50% درد را نسبت به بدو ورود به مطالعه گزارش کردند، حداقل هشت هفته به طول انجامیدند، طراحی گروه موازی (parallel group) داشتند، شامل 200 شرکتکننده یا بیشتر در هر مقایسه بودند، و یک آنالیز قصد درمان (intention-to-treat) را گزارش کردند. مطالعات دسته اول از آخرین مشاهدات انجام شده رو به جلو (observation carried forward; LOCF) یا دیگر روشهای انتسابی برای خروج از مطالعه استفاده نکردند. دسته دوم از دادههایی استفاده کردند که نتوانستند این استاندارد را برآورده کرده؛ و نتایج دسته دوم در معرض سوگیری (bias) بالقوه قرار داشتند.
چهار مطالعه را با 1684 شرکتکننده وارد کردیم. سه مقایسه گروه موازی با دارونما در نوروپاتی دردناک ناشی از دیابت (1643 شرکتکننده)، و یک مطالعه متقاطع (cross-over) با دیفنهیدرامین به عنوان دارونمای فعال (41 شرکتکننده) در رادیکولوپاتی کمری بودند. دوز توپیرامات تا 200 میلیگرم/روز یا 400 میلیگرم/روز تیتر شد. همه مطالعات دارای یک یا چند منبع سوگیری بالقوه عمده بودند، زیرا آنها یا از انتساب LOCF استفاده کردند یا حجم نمونه کوچکی داشتند.
هیچ مطالعهای شواهد دسته اول یا دوم را برای پیامد اثربخشی ارائه نکرد. هیچ شواهد قانعکنندهای برای اثربخشی توپیرامات 200 تا 400 میلیگرم/روز نسبت به دارونما وجود نداشت.
هشتاد و دو درصد از شرکتکنندگانی که توپیرامات 200 تا 400 میلیگرم/روز مصرف کردند، همچنین 71% بیماران با دارونما، دچار حداقل یک عارضه جانبی شدند، و تعداد افراد مورد نیاز برای درمان برای یک تاثیر مضر بیشتر (number needed to treat for an additional harmful effect; NNTH) برابر با 8.6 (95% فاصله اطمینان (CI): 4.9 تا 35) بود. هیچ تفاوتی در عوارض جانبی جدی ثبت شده وجود نداشت (6.6% در مقابل 7.5%). خروج از درمان به دلیل عوارض جانبی، با 400 میلیگرم/روز توپیرامات (27%) بسیار شایعتر از دارونما (8%) رخ داد، با NNTH معادل 5.4 (95% CI؛ 4.3 تا 7.1). قطع درمان به دلیل نبود اثربخشی، با توپیرامات (12%) کمتر از دارونما (18%) گزارش شد. کاهش وزن یک عارضه رایج در اکثر مطالعات بود. هیچ موردی از مرگ منتسب به درمان گزارش نشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.