SBO یکی از شایعترین عوارض اورژانسی برای جراحی عمومی به شمار میرود. چسبندگیهای داخل شکمی شایعترین عارضه جراحی شکم هستند. SBO ناشی از چسبندگیهای داخل شکمی پساز جراحی، با نرخ بالای بستری مجدد و هزینههای هنگفت همراه است. بنابراین، مدیریت غیرجراحی ترجیح داده میشود. داروهای گیاهی چینی اغلب برای درمان SBO چسبنده در چین مورد استفاده قرار میگیرند. این مرور، پنج کارآزمایی تصادفیسازی شده را روی پنج داروی گیاهی چینی مختلف که در مجموع شامل 664 شرکتکننده بودند، مورد بررسی قرار داد. تمام کارآزماییها در چین انجام و منتشر شدند. هیچیک از کارآزماییها به عوارض جانبی اشاره نکردند. محدودیتهای روششناسی (methodology) در این مطالعات کاملا واضح است، و اتخاذ هرگونه نتیجهگیری براساس نتایج آنها باید با احتیاط انجام شود. این مرور سیستماتیک، شواهد کافی را برای حمایت از کارآمدی و بیخطری عینی TCM در بیماران مبتلا به SBO چسبنده پیدا نکرد. برای ارزیابی اثربخشی TCM خوراکی در مدیریت بالینی SBO چسبنده، انجام کارآزماییهای بیشتر و با کیفیت بالا به فوریت مورد نیاز است.
اگرچه بسیاری از مطالعات، استفاده از محصولات TCM را برای SBO چسبنده ارزیابی کردهاند، اکثر آنها به دلیل محدودیتهای روششناسی از این مرور حذف شدند. این مرور سیستماتیک، شواهد کافی را برای حمایت از کارآمدی و بیخطری عینی TCM برای بیماران مبتلا به SBO چسبنده پیدا نکرد. با توجه به ناکافی بودن تعداد مطالعات با حجم نمونه بزرگ، فقدان کارآزماییهایی با طراحی خوب و کیفیت بالا، و فقدان اطلاعات مربوط به بیخطری، شواهد مثبت موجود باید با احتیاط تفسیر شوند. بنابراین، انجام مطالعات بیشتر با حجم نمونه بزرگتر، و کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده با کیفیت بالا برای تولید دادههای دقیقتر و معنادارتر در مورد کارآمدی داروهای گیاهی چینی در مدیریت درمانی SBO چسبنده ضروری است.
انسداد روده کوچک (small bowel obstruction; SBO) یکی از شایعترین عوارض اورژانسی برای جراحی عمومی به شمار میرود. چسبندگیهای داخل شکمی، علت اصلی SBO هستند. از آنجا که جراحی میتواند باعث ایجاد چسبندگیهای جدید شود، در صورت عدم وجود علائم پریتونیت (peritonitis) یا استرانگولاسیون (strangulation)، درمان غیرجراحی ترجیح داده میشود. داروهای گیاهی سنتی چینی خوراکی مدتهاست که بهعنوان یک روش درمانی غیرجراحی برای درمان SBO چسبنده در چین مورد استفاده قرار گرفتهاند. کارآزماییهای کنترلشده بسیاری برای بررسی ارزش درمانی این داروها در رفع SBO چسبنده انجام شدهاند.
هدف از انجام این مرور، ارزیابی کارآمدی و بیخطری (safety) طب سنتی چینی (traditional Chinese medicine; TCM) خوراکی در مدیریت بالینی انسداد چسبنده روده کوچک بود.
بانکهای اطلاعاتی زیر را بدون توجه به محدودیتهای زبان یا انتشار جستوجو کردیم: پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL)؛ MEDLINE؛ EMBASE، بانک اطلاعاتی زیستپزشکی چین (CBM)، زیرساختهای دانش ملی چین (China National Knowledge Infrastructure)/بانک اطلاعاتی متن کامل مجلات دانشگاهی چینی (CNKI) و VIP (بانک اطلاعاتی متن کامل مجلات چینی). این جستوجوها در نوامبر 2011 انجام شدند.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده و کارآزماییهای شبه-تصادفیسازی و کنترلشدهای برای ورود به این مرور در نظر گرفته شدند که به مقایسه داروهای چینی تجویزشده بهصورت خوراکی، از طریق مجرای معده، یا هر دو با دارونما (placebo) یا درمان متداول، در شرکتکنندگان مبتلا به SBO چسبنده پرداختند. همچنین کارآزماییهای حاوی TCM (تجویز خوراکی، پرفیوژن از طریق لوله معده، یا هر دو) را بهعلاوه درمان متداول در مقایسه با درمان متداول بهتنهایی برای بیماران مبتلا به SBO چسبنده در نظر گرفتیم. مطالعاتی که به بررسی بیخطری و کارآمدی عوامل دارویی طب سنتی چینی خوراکی در درمان SBO چسبنده نیز پرداختند، مورد توجه قرار گرفتند.
دو نویسنده بهطور مستقل از هم دادهها را گردآوری کردند. خطر سوگیری (bias) را بر اساس معیارهای روششناسی (methodology) زیر ارزیابی کردیم: تولید تصادفی توالی (random sequence generation)، پنهانسازی تخصیص (allocation concealment)، کورسازی (blinding)، دادههای ناقص پیامد، گزارشدهی انتخابی پیامد و دیگر منابع سوگیری. دادههای دوحالتی (dichotomous data) در قالب خطرات نسبی (OR) و 95% فواصل اطمینان (CI)؛ و پیامدهای پیوسته (continuous outcome) در قالب تفاوتهای میانگین (MD) و 95% CIها ارائه شدند. آنالیز دادهها با استفاده از نرمافزار Review Manager 5.1 انجام شد. برای به دست آوردن مواردی که اطلاعات لازم در مقاله گزارش نشده بود، با نویسندگان اولیه مطالعات تماس گرفتیم.
پنج کارآزمایی تصادفیسازی شده با حضور 664 شرکتکننده آنالیز شدند. پنج داروی گیاهی مختلف در این کارآزماییها بررسی شدند، از جمله جوشانده Huo-Xue-Tong-Fu، جوشانده Xiao-Cheng-Qi-Tang، ترکیبی از جوشاندههای Xiao-Cheng-Qi-Tang و Si-Jun-Zi-Tang، جوشانده Chang-Nian-Lian-Song-Jie-Tang و جوشانده Fufang-Da-Cheng-Qi-Tang. تنوعهایی در ترکیبات گیاهی تستشده و روشهای تجویز دارو وجود داشت. پیامدهای اصلی گزارششده در کارآزماییها عبارت بودند از تاثیر ترکیبات بر درد شکمی، اتساع شکمی، دفع ناقص، یبوست، زمان اولین اجابت مزاج پساز درمان، و میزان نیاز به جراحی مجدد در طول دوره بیماری. پیامدهای ثانویه انتخابشده برای این مرور در دسترس نبودند، از جمله عوارضی مانند پرفیوژن روده کوچک (رزکسیون روده، عوارض سیستمیک و دیگر عوارض احتمالی)، طول مدت بستری در بیمارستان، هزینه بستری در بیمارستان، و زمان سپریشده از پذیرش تا مداخله جراحی. نتایج حاصل از پنج کارآزمایی نشان دادند بیمارانی که TCM را همراه با درمان متداول دریافت کردند، در مقایسه با بیمارانی که فقط درمان متداول را گرفتند، پیامدهای بهتری داشتند (OR: 4.24؛ 95% CI؛ 2.83 تا 6.36).
بااینحال، به دلیل گزارشدهی ناکافی، کیفیت روششناسی پائین، و شیوع سوگیریهای مختلف در مطالعات مرورشده، نمیتوانیم کارآمدی TCM را در این مرور بهطور قطعی تعیین کنیم. علاوهبر این، از آنجایی که هیچیک از کارآزماییهای مرورشده، عوارض جانبی را بررسی نکردند، نمیتوانیم بیخطری TCM را برای بیماران مبتلا به SBO چسبنده ارزیابی کنیم. تمام کارآزماییها در چین انجام و منتشر شدند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.