موضوع چیست؟
نوزادانی که نارس متولد میشوند (پیش از هفته 37 بارداری) در معرض خطر مرگ، خونریزی داخل مغزی و مشکلات تنفسی قرار دارند، زیرا ریههایشان به طور کامل رشد نکرده است. نشان داده شده که درمان کورتیکواستروئید داده شده به مادر پیش از زایمان زودرس در پیشگیری از این مشکلات موثر بوده و در بسیاری از کشورها به مراقبت استاندارد تبدیل شده است. روش شایع برای تجویز کورتیکواستروئیدها، تزریق به عضلات مادر است. درمان کورتیکواستروئیدها سپس از جفت (معروف به انتقال از راه جفت) به جنین منتقل میشود. این درمان خطرات خاص خود را دارد، مانند کاهش رشد جنین و رشد مغز و همچنین افزایش خطرات بیماریهایی نظیر دیابت و فشار خون بالا. تزریق مستقیم کورتیکواستروئیدها به جنین با هدایت اولتراسوند امکانپذیر است.
چرا این موضوع مهم است؟
تزریق مستقیم کورتیکواستروئیدها به جنین به جای تزریق به عضلات مادر، ممکن است از خطر افزایش فشار خون، افزایش سطح گلوکز خون و مستعد شدن مادر برای ابتلا به سپسیس پیشگیری کند. همچنین ممکن است مقدار کورتیکواستروئیدهای مورد نیاز را کاهش دهد. با این حال، خطر عفونت رحم و صدمه به جنین را به همراه دارد و ممکن است باعث زایمان و تولد زودرس شود. ما دریافتیم که هیچ مطالعهای برای ارزیابی مزایا و آسیبهای تزریق مستقیم کورتیکواستروئیدها به جنین در مقایسه با تزریق به مادر انجام نشده است.
ما چه شواهدی را پیدا کردیم؟
در 25 اکتبر 2017 به جستوجوی شواهد پرداختیم و هیچ کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده کامل شدهای را پیدا نکردیم که مزایا و مضرات تزریق مستقیم کورتیکواستروئیدها را به جنین در مقایسه با تزریق به مادر، برای زنانی که در معرض خطر زایمان زودرس قرار دارند، ارزیابی کرده باشند. دو مطالعه پیدا کردیم، اما یکی از آنها تصادفیسازی و کنترل شده نبود، و در مطالعه دیگر، روشها مشخص نبودند، بنابراین با نویسندگان مطالعه برای کسب اطلاعات بیشتر تماس گرفتیم.
این یافتهها چه معنایی دارد؟
ما به مطالعات بیشتر برای ارزیابی تاثیرات تزریق مستقیم کورتیکواستروئیدها به جنین در مقایسه با تزریق به عضلات مادر نیاز داریم. نوزادان در این کارآزماییها نیاز دارند که برای یک دوره طولانی پیگیری شوند تا بتوانیم تاثیرات کورتیکواستروئیدها را بر رشد در دوران کودکی، از جمله اختلالات یا معلولیتها مانند فلج مغزی، بررسی کنیم. به کارآزماییهای تصادفیسازی شده با کیفیت خوب نیاز داریم، تا اگر یک روش بهتر از روش دیگر باشد، آن را تعیین کنیم.
مطالعات بالینی موجود که تا کنون روی حیوانات و انسانها انجام شده، نشان دادهاند که تزریق مستقیم داخل عضلانی کورتیکواستروئیدها به جنین تحت هدایت اولتراسوند امکانپذیر است، اما دادههای مربوط به پیامدهای سلامت آنها در دسترس نیست. بنابراین همچنان این عدم قطعیت وجود دارد که کدام روش میتواند اثربخشی و ایمنی بهتری را فراهم کند. کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده با تمرکز بر مزایا و آسیبهای درمان کورتیکواستروئید جنین به صورت مستقیم در برابر از راه جفت مورد نیاز هستند. تا زمانی که این عدم قطعیتها مورد بررسی قرار نگرفته، توصیه میشود که درمان با استاندارد فعلی با کورتیکواستروئید پیش از زایمان از راه جفت ارائه شده به مادر ادامه یابد.
با وجود پیشرفتهای عمده در فنآوری پزشکی، میزان بروز زایمان زودرس هنوز بالا است. استفاده از کورتیکواستروئیدها پیش از زایمان از راه جفت، به وسیله تزریق داخل عضلانی به زنان در معرض خطر زایمان زودرس، بروز سندرم زجر تنفسی را کاهش و نرخ بقای نوزادان پرهترم را افزایش داده است. با این حال، این مداخله نیز با خطرات و عوارض جانبی آن همراه است. مطالعات حیوانی و مطالعات اولیه در زنان باردار در معرض خطر زایمان زودرس، استفاده از مسیر جایگزین تجویز را با تزریق مستقیم داخل عضلانی کورتیکواستروئیدها به جنین، تحت هدایت اولتراسوند، در تلاش برای به حداقل رساندن پروفایل عوارض جانبی گزارش کردهاند. تزریق کورتیکواستروئیدی جنین به صورت مستقیم، از نظر ایمنی و اثربخشی ممکن است بر تجویز مادری آن سودمند باشد.
ارزیابی این که مسیرهای مختلف تجویز کورتیکواستروئید (مادری در برابر مستقیما به جنین) بر پیامدهای سلامت زنان و نوزادان آنها تاثیر میگذارد یا خیر.
پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه بارداری و زایمان در کاکرین (25 اکتبر 2017)؛ClinicalTrials.gov؛ پلتفرم بینالمللی پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی (ICTRP) سازمان جهانی بهداشت (25 اکتبر 2017) و فهرست منابع مطالعات بازیابی شده را جستوجو کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده که به مقایسه روشهای تجویز کورتیکواستروئیدها پیش از زایمان، تزریق مستقیم به مادر در برابر تزریق به جنین، در زنانی که در معرض خطر زایمان زودرس قرار دارند، پرداختهاند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم واجد شرایط بودن مطالعه را ارزیابی کردند. در نسخههای بهروز آینده این مرور، حداقل دو نویسنده مرور دادهها را استخراج کرده و خطرات سوگیری (bias) را در مطالعات وارد شده ارزیابی خواهند کرد. ما همچنین کیفیت شواهد را با استفاده از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی خواهیم کرد.
هیچ موردی از کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده واجد شرایط برای ورود به این مرور شناسایی نکردیم.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.