موضوع چیست؟
سرکلاژ (cerclage) دهانه رحم یک پروسیجر جراحی است که در دوران بارداری در ناحیه اطراف گردن رحم (سرویکس) انجام میشود. هدف از این دوخت، حمایت از سرویکس و کاهش خطر زایمان زودهنگام است.
چرا این موضوع مهم است؟
پیش از اینکه ارتفاع سرویکس به تدریج کاهش یابد و برای آمادهسازی لیبر و زایمان نرم شود، تا پایان دوره طبیعی بارداری به شدت بسته میشود. با این حال، گاهی اوقات سرویکس خیلی زود شروع به کوتاه شدن و باز شدن میکند، که این عامل باعث سقط جنین یا زایمان زودهنگام میشود. بخیه دهانه رحم ممکن است احتمال سقط جنین بعدی یا زایمان زودهنگام را کاهش دهد.
ما چه شواهدی به دست آوردیم؟
ما شواهد را تا 30 جون 2016 جستوجو کردیم. این مرور 15 مطالعه شامل 3490 زن را وارد کرد (3 مطالعه شامل 152 زن به این نسخه بهروز اضافه شد).
زنان دارای بخیه، کمتر احتمال دارد نوزادی داشته باشند که خیلی زود متولد شده است. همچنین کمتر احتمال دارد که نوزادان آنها در هفته اول زندگی بمیرند. مشخص نیست که بخیه دهانه رحم میتواند از مردهزایی پیشگیری کند یا سلامت کودک به دنیا آمده را بهبود ببخشد یا خیر.
این یافتهها چه معنایی دارند؟
بخیه زدن به زنان بارداری که در معرض خطر بالا قرار دارند در مقایسه با عدم بخیه، کمک میکند تا از زایمان زودهنگام پیشگیری شود. بخیه زدن همچنین ممکن است شانس بقای کودک را بهبود ببخشد. کارآزماییهای بالینی بسیار کمی یافتیم تا بدانیم که بخیه دهانه رحم نسبت به سایر درمانهای پیشگیری از زایمان زودهنگام، مانند پروژسترون (یک داروی هورمونی که برای پیشگیری از زایمان زودهنگام استفاده میشود) موثرتر است یا خیر. برای دانستن اینکه بخیه زدن در ابتدای بارداری (بر اساس سابقه قبلی مادر) بهتر است یا اینکه منتظر بمانیم تا کوتاهتر شدن دهانه رحم را از طریق اسکن اولتراسوند در دوران بارداری تشخیص دهیم، اطلاعات بسیار کمی در اختیار داریم.
سرکلاژ دهانه رحم خطر زایمان زودرس را در زنانی که در معرض خطر بالای زایمان زودرس قرار دارند کاهش میدهد و احتمالا خطر مرگومیرهای پریناتال را نیز کاهش میدهد. شواهدی مبنی بر تاثیر افتراقی سرکلاژ بر پایه سابقه زایمانی قبلی یا اندیکاسیون طول کوتاه سرویکس وجود نداشت، اما دادهها برای تمام گروههای بالینی محدود بود. این سوال بدون جواب باقی مانده که سرکلاژ نسبت به سایر درمانهای پیشگیرانه، به خصوص پروژسترون واژینال بیشتر موثر است یا کمتر.
بخیه دهانه رحم یک پروسیجر جراحی شناخته شده است که در دوران بارداری انجام میشود. این روش شامل زدن یک بخیه (stitch) در اطراف گردن رحم (سرویکس)، به منظور حمایت مکانیکی از سرویکس و در نتیجه کاهش خطر زایمان زودرس است. اثربخشی و ایمنی این پروسیجر هنوز هم محل بحث است. این یک نسخه بهروز از مرور اخیری است که در سال 2012 منتشر شد.
ارزیابی اینکه بخیه دهانه رحم در بارداری یکقلویی که با خطر بالای از دست دادن بارداری بر اساس سابقه و/یا یافتههای حاصل از اولتراسوند درباره «سرویکس کوتاه» و/یا معاینه فیزیکی همراه است، مراقبتهای زایمانی بعدی و پیامدهای جنینی را بهبود میبخشد یا خیر.
پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه بارداری و زایمان در کاکرین (30 جون 2016) و فهرست منابع مطالعات شناسایی شده را جستوجو کردیم.
تمام کارآزماییهای تصادفیسازی شده درباره بخیه دهانه رحم در بارداری یکقلویی را وارد کردیم. بخیه دهانه رحم زمانی انجام میشود که به علت سابقه قبلی زن، یافتههای مربوط به سرویکس کوتاه از اولتراسوند یا دیگر اندیکاسیون مشخص شده با معاینه فیزیکی، بارداری دارای خطر بالایی باشد. هر مطالعهای را که سرکلاژ (cerclage) را یا با عدم درمان یا با مداخله جایگزین مقایسه کرد، وارد مرور کردیم. ما مایل بودیم مطالعات خوشهای-تصادفیسازی شده را وارد کنیم اما کارآزماییهای متقاطع را وارد نکردیم. مطالعات شبه-تصادفیسازی شده را از مرور خارج کردیم. مطالعاتی را که فقط به صورت چکیده گزارش شدند، وارد کردیم.
سه نویسنده مرور بهطور مستقل از هم به ارزیابی کارآزماییها برای ورود پرداختند. دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم خطر سوگیری (bias) را ارزیابی و دادهها را استخراج کردند. اختلاف نظرات را از طریق بحث حلوفصل کردیم. دقت دادهها کنترل شد. کیفیت شواهد با استفاده از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی شد.
این مرور بهروز شده در مجموع 15 کارآزمایی (3490 زن) را وارد کرد؛ سه کارآزمایی به این نسخه بهروز اضافه شد (152 زن).
سرکلاژ در برابر عدم سرکلاژ
بهطور کلی، سرکلاژ در مقایسه با عدم سرکلاژ احتمالا منجر به کاهش خطر مرگومیر پریناتال شود، هرچند فاصله اطمینان (CI) خط عدم تاثیر را قطع کرد (RR: 0.82؛ 95% CI؛ 0.65 تا 1.04؛ 10 مطالعه؛ 2927 زن؛ شواهد با کیفیت متوسط). با توجه به مردهزایی و مرگومیرهای نوزادی بهطور جداگانه تعداد عوارض و حجم نمونه کاهش یافت. هرچند که تاثیر نسبی سرکلاژ مشابه است، تخمینها با توجه به دادههای اندک، کمتر قابل اعتماد بودند و با کیفیت پائین ارزیابی شدند (مردهزاییها: RR: 0.89؛ 95% CI؛ 0.45 تا 1.75؛ 5 مطالعه؛ 1803 زن؛ شواهد با کیفیت پائین؛ مرگومیرهای نوزادی پیش از ترخیص: RR: 0.85؛ 95% CI؛ 0.53 تا 1.39؛ 6 مطالعه؛ 1714 زن؛ شواهد با کیفیت پائین). موربیدیتی جدی نوزادی با و بدون سرکلاژ مشابه بود (RR: 0.80؛ 95% CI؛ 0.55 تا 1.18؛ 6 مطالعه؛ 883 زن؛ شواهد با کیفیت پائین). زنان باردار با و بدون سرکلاژ شانس مساوی برای داشتن نوزاد سالم ترخیص شده دارند (RR: 1.02؛ 95% CI؛ 0.97 تا 1.06؛ 4 مطالعه؛ 657 زن؛ شواهد با کیفیت متوسط).
زنان باردار با سرکلاژ در مقایسه با کنترل پیش از هفته 37؛ 34 (میانگین RR: 0.77؛ 95% CI؛ 0.66 تا 0.89؛ 9 مطالعه؛ 2415 زن؛ شواهد با کیفیت بالا) و 28 هفته کامل بارداری، کمتر احتمال داشت که زایمان زودرس داشته باشند.
پنج زیر-گروه بر اساس اندیکاسیون بالینی دادههایی را برای تجزیهوتحلیل ارائه کردند (سابقه نشان داده شده، طول کوتاه سرویکس بر اساس یک بار اولتراسوند در زنان دارای خطر بالا، طول کوتاه سرویکس که در اسکنهای زنان در معرض خطر بالا یافت شد، معاینه فیزیکی نشان داده شده، و طول کوتاه سرویکس که در اسکن جمعیت با خطر پائین یا مختلط شناسایی شد). در این زیر-گروههای بالینی، کارآزماییهای بسیار کمی برای نتیجهگیری معنیدار وجود داشت و هیچ شواهدی از تاثیرات افتراقی وجود نداشت.
سرکلاژ در برابر پروژسترون (progesterone)
دو کارآزمایی (129 زن)، سرکلاژ را برای پیشگیری با پروژسترون واژینال در زنان در معرض خطر بالا با سرویکس کوتاه تشخیص داده شده با اولتراسوند مقایسه کردند؛ این کارآزماییها برای تشخیص تفاوتهای قابل اطمینان و بالینی مهم برای هر پیامد مرور بسیار کوچک بودند. یک کارآزمایی وارد شده سرکلاژ را با پروژسترون عضلانی (75 زن) مقایسه کرد که توانایی کافی برای تشخیص تفاوتهای گروهی نداشتند.
سرکلاژ با توجه به سابقه قبلی در برابر سرکلاژ با توجه به اولتراسوند
شواهد حاصل از دو کارآزمایی (344 زن) برای تعیین تفاوتهای موجود در پیامدهای بالینی مهم محدود بود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.