محققان سازمان همکاری کاکرین (Cochrane Collaboration) مروری را بر تاثیرات استفاده از تستهای تشخیصی سریع (RDTs) برای تشخیص مالاریا در مناطقی که تشخیص بهطور سنتی فقط بر اساس علائم بالینی بوده، انجام دادند. آنها پس از جستوجو برای یافتن کارآزماییهای مرتبط، تعداد هفت کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده را، شامل 17,505 فرد مبتلا به تب، وارد این مرور کردند.
RDT چیست و چگونه ممکن است مراقبت از بیمار را بهبود بخشد
RDTها کیتهای تشخیصی سادهای هستند که میتوانند انگلهای عامل مالاریا را از یک قطره خون بیمار شناسایی کنند. آنها نیازی به امکانات آزمایشگاهی یا آموزش گسترده ندارند، و میتوانند یک نتیجه مثبت یا منفی ساده را در عرض 20 دقیقه ارائه دهند، که آنها را برای استفاده در مناطق روستایی آفریقا که موارد مالاریا بیشتر رخ میدهند، مناسب میکند.
بهبودی در روند تشخیص مالاریا با استفاده از RDTها بعید به نظر میرسد که پیامدهای سلامت افراد مبتلا به مالاریا واقعی را بهبود بخشد، زیرا آنها احتمالا داروهای ضدمالاریا را دریافت کردند حتی اگر کارمند بخش خدمات سلامت فقط بر علائم بالینی تکیه کرد. با این حال، برای بیماران مبتلا به تب که به دلیل مالاریا نیست، RDTها میتوانند با ترغیب کارکنان سلامت به جستوجو و درمان زودتر علت واقعی آن، پیامدهای سلامت را بهبود بخشند.
پژوهشها چه میگویند؟
در این کارآزماییها، تشخیص با استفاده از RDT تاثیری اندک یا عدم تاثیر بر تعداد افرادی داشت که چهار تا هفت روز پس از درمان همچنان بیمار بودند ( شواهد با کیفیت پائین ).
با این حال، استفاده از RDT تجویز داروهای ضدمالاریا را تا سه چهارم کاهش داد ( شواهد با کیفیت متوسط )، و میزان این کاهش در جایی که کارکنان خدمات سلامت فقط داروهای ضدمالاریا را پس از یک آزمایش مثبت تجویز کردند، و جایی که مالاریا کمتر شایع بود، در بالاترین سطح خود ایستاد.
استفاده از RDT برای حمایت از تشخیص، تاثیر ثابتی بر تجویز آنتیبیوتیکها نداشت، و برخی کارآزماییها افزایش تجویز آنتیبیوتیک و برخی کاهش آن را نشان دادند ( شواهد با کیفیت بسیار پائین ).
استفاده از RDT باعث نشد تعداد بیشتری از بیماران مبتلا به مالاریا به اشتباه مبتلا به تشخیص داده نشوند و بدون درمان به خانه فرستاده شوند ( شواهد با کیفیت پائین ).
اگر کارکنان سلامت به نتایج آزمایش پایبند باشند، الگوریتمهای حاوی RDT میتوانند تجویز داروهای ضدمالاریا را به میزان قابل توجهی کاهش دهند. نشان داده نشده که استفاده از RDT پیامدهای سلامت بیماران را بهبود میبخشد، اما به نظر نمیرسد پایبندی به نتیجه آزمایش منجر به پیامدهای بالینی بدتری نسبت به درمان به صورت پیشفرض شود.
تمرکز بر بهبودی مراقبت از بیماران RDT منفی میتواند پیامدهای سلامت را در کودکان تبدار بهبود بخشد.
در سال 2010، سازمان جهانی بهداشت توصیه کرد که همه بیماران مشکوک به مالاریا (malaria) قبل از درمان، آزمایش مالاریا را انجام دهند. در مناطق روستایی آفریقا، میکروسکوپ نوری اغلب در دسترس قرار ندارد. تشخیص بر یافتن تب متکی بوده، و به اکثر افراد به صورت پیشفرض داروهای ضدمالاریا داده میشود. تستهای تشخیصی سریع (rapid diagnostic tests; RDTs)، تست قابل انجام در بالین بیمار (point-of-care test) را ارائه میکنند که ممکن است مدیریت بالینی بیماران را بهبود بخشند، به ویژه افرادی که RDT تشخیص مالاریا را برای آنها رد میکند.
ارزیابی اینکه ورود RDTها به الگوریتمهای تشخیص و درمان افراد مبتلا به تب، در مقایسه با الگوریتمهایی که از تشخیص بالینی استفاده میکنند، پیامدهای سلامت را بهبود میبخشند، تجویز داروهای ضدمالاریا را کاهش میدهند، و بیخطر هستند یا خیر.
پایگاه ثبت تخصصی گروه بیماریهای عفونی در کاکرین؛ CENTRAL (کتابخانه کاکرین)؛ MEDLINE؛ EMBASE؛ CINAHL؛ LILACS؛ و metaRegister of Controlled Trials را برای یافتن کارآزماییهای واجد شرایط تا 10 ژانویه 2014 را جستوجو کردیم. با محققان در این زمینه تماس گرفتیم و فهرست منابع همه کارآزماییهای موجود را برای شناسایی کارآزماییهای بیشتر بررسی کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی شده جداگانه یا خوشهای (cluster) که الگوریتمهای تحت حمایت RDT و الگوریتمهای استفاده کننده از فقط تشخیص بالینی را برای تشخیص و درمان افراد مبتلا به تب که در محیطهای آندمیک مالاریا زندگی میکنند، مقایسه کردند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم معیارهای ورود را اجرا کرده و دادهها را استخراج کردند. دادههای به دست آمده از RCTهای جداگانه و خوشهای را با استفاده از روش واریانس معکوس ژنریک (generic inverse variance method) ترکیب کردیم. همه پیامدها را در قالب خطر نسبی (RR) با 95% فاصله اطمینان (CI) ارائه کرده، و کیفیت شواهد را با استفاده از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation; GRADE) بررسی کردیم.
هفت کارآزمایی را وارد کردیم که 17,505 بیمار مبتلا به تب یا دارای سابقه تب را وارد کردند؛ دو کارآزمایی تصادفیسازی شده جداگانه و پنج کارآزمایی تصادفیسازی شده خوشهای. همه کارآزماییها در محیطهای روستایی آفریقا انجام شدند.
در بیشتر کارآزماییها، کارکنان بخش سلامت که مالاریا را تشخیص داده و درمان کردند، پرستاران یا کارکنان بالینی بودند که کمتر از یک هفته در زمینه تشخیص با کمک RDT، آموزش دیده بودند. کارکنان بخش سلامت که بر اساس نتایج RDT دارو را تجویز کردند، بسیار متغیر بودند: تعداد شرکتکنندگان با نتیجه RDT منفی که داروهای ضدمالاریا دریافت کردند، از 0% تا 81% متغیر بود.
بهطور کلی، تشخیص با کمک RDT تاثیری اندک یا عدم تاثیر بر تعداد شرکتکنندگانی داشت که در چهار تا هفت روز پس از درمان همچنان بیمار بودند (6990 شرکتکننده، پنج کارآزمایی، شواهد با کیفیت پائین )؛ اما استفاده از RDTها تجویز داروهای ضدمالاریا را تا سه چهارم کاهش داد (17,287 شرکتکننده، هفت کارآزمایی، شواهد با کیفیت متوسط ). همانطور که انتظار میرفت، کاهش در نسخههای ضدمالاریا در جایی که کارکنان بخش سلامت به نتیجه RDT زیاد پایبند بودند، و در جایی که شیوع واقعی مالاریا کمتر بود، بالاترین میزان را نشان داد.
استفاده از RDT برای حمایت از تشخیص، تاثیر همسو و سازگاری بر تجویز آنتیبیوتیکها نداشت، برخی کارآزماییها تجویز بالاتر آنتیبیوتیک و برخی تجویز کمتر آنها را در گروه RDT نشان دادند (13,573 شرکتکننده، پنج کارآزمایی، شواهد با کیفیت بسیار پائین ).
یک کارآزمایی، تشخیص میکروسکوپی مالاریا را روی همه بیماران وارد شده در منطقهای با آندمی متوسط گزارش کرد، بنابراین توانستیم تعداد بیمارانی را در گروههای تشخیص بالینی و RDT که در واقع تشخیص عفونت مالاریا را به صورت میکروسکوپی داشتند، اما داروهای ضدمالاریا را دریافت نکردند، مقایسه کنیم. هیچ تفاوتی میان دو راهبرد تشخیصی (1280 شرکتکننده، یک کارآزمایی، شواهد با کیفیت پائین ) مشاهده نشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.