عفونت ویروس هپاتیت B مزمن (HBV) موجب مرگومیر و عوارض قابل توجهی شده و بار (burden) اقتصادی زیادی را در سراسر جهان تحمیل میکند. اگرچه درمانهای تائید شده فعلی تاثیرات مفیدی را نشان میدهند، پاسخ به درمان رضایتبخش نیست، بیماران در معرض خطر بالایی برای ایجاد مقاومت ویروسی هستند و عوارض جانبی جدی رخ میدهند. هدف از این مرور، ارزیابی مزایا و آسیبهای ناشی از مصرف گونههای فیلانتوس در مقایسه با داروهای ضدویروسی شایع و پُرکاربرد برای بیماران مبتلا به عفونت HBV مزمن بود. در مرور سیستماتیک قبلی گروه هپاتوبیلیاری در کاکرین، گونههای فیلانتوس را در مقایسه با دارونما (placebo) یا عدم انجام مداخله بررسی کردیم. در آن مرور، نتوانستیم شواهد قانعکنندهای را برای حمایت از مصرف گونههای فیلانتوس برای بیماران مبتلا به هپاتیت B مزمن پیدا کنیم.
یافتههای این مرور بر پنج کارآزمایی بالینی تصادفیسازی شده با 290 بیمار استوار هستند. فیلانتوس در مقایسه با داروهای ضدویروسی، از جمله لامیوودین (lamivudine)، اینترفرون آلفا (interferon alpha)، تیموزین (thymosin) یا تیموزین آلفا 1 به مدت سه تا 12 ماه بررسی شد. یافتههای اولیه این مرور نشان میدهند که در متاآنالیز متداول، به نظر میرسد فیلانتوس ، در پاکسازی HBeAg سرم در پایان درمان تاثیر بیشتری دارد، اما هنگام انجام آنالیز مرحلهای کارآزمایی (trial sequential analysis)، این برتری مشاهده نشد. فیلانتوس در مقایسه با داروهای ضدویروسی، تاثیر قابل توجهی بر پاکسازی HBsAg سرم، HBV DNA سرم یا تبدیل سرمی HBeAg نداشت. هیچ دادهای در مورد مرگومیر یا عوارض، عوارض جانبی، کیفیت زندگی یا بافتشناسی کبد به دست نیامد. بااینحال، یافتههای این مرور به دلیل کم بودن تعداد بیماران و پیامدها، خطر سوگیری (bias) و طراحی مطالعه، غیرقطعی هستند. برای تائید یا رد تاثیرات بالقوه فیلانتوس ، به انجام کارآزماییهای تصادفیسازی شده بیشتری نیاز داریم. ما طرفدار این هستیم که فیلانتوس در درجه اول در مقابل دارونما ارزیابی شود. این کار را میتوان در کارآزماییهای بالینی تصادفیسازی شده انجام داد، که در آنها همه بیماران داروهای ضدویروسیای را دریافت میکنند که مشخص شده مزایای آنها بیشتر از آسیبشان است، و سپس بیماران بهصورت تصادفیسازی شده به گروه فیلانتوس در مقایسه با دارونما تخصیص داده شوند. اگر تاثیر فیلانتوس در مقایسه با دارونما در چنین کارآزماییهایی به صراحت نشان داده شود، ممکن است عاقلانه باشد که تاثیرات فیلانتوس در مقایسه با دیگر داروهای ضدویروسی که در این کارآزماییها برتر از دارونما هستند، ارزیابی شود. همچنین کیفیت کارآزماییها از نظر نحوه اجرا و گزارشدهی باید مدنظر قرار گیرد.
در حال حاضر، شواهد کافی برای حمایت یا رد استفاده از فیلانتوس برای بیماران مبتلا به عفونت ویروس هپاتیت B مزمن وجود ندارد. پژوهشگرانی که علاقهمند به انجام کارآزماییهای بالینی تصادفیسازی شده بیشتری بر فیلانتوس هستند، باید هم تاثیرات سودمند و هم تاثیرات مضر آن را در نظر بگیرند و در درجه نخست، این گیاه را در مقابل دارونما و همچنین داروهای ضدویروسی که مشخص شده مزیت آنها بیشتر از آسیبشان است، تست کنند. فقط به این طریق میتوان مداخلات جدید را بدون به خطر انداختن ملاحظات اخلاقی شخصی ارزیابی کرد.
گونههای فیلانتوس (Phyllanthus) در کارآزماییهای بالینی برای بیماران مبتلا به عفونت ویروس هپاتیت B مزمن (HBV) مورد ارزیابی قرار گرفته است، اما هیچ اتفاقنظری در مورد مفید بودن آنها وجود ندارد. ما نتوانستیم شواهد قانعکنندهای را مبنی بر مفید بودن گونههای فیلانتوس در مقایسه با دارونما (placebo) یا عدم انجام مداخله، در بیماران مبتلا به هپاتیت B مزمن شناسایی کنیم. برخی کارآزماییهای بالینی تصادفیسازی شده، گونههای فیلانتوس را در مقایسه با داروهای ضدویروسی ارزیابی کردهاند.
ارزیابی مزایا و آسیبهای ناشی از مصرف گونههای فیلانتوس در مقایسه با داروهای ضدویروسی برای بیماران مبتلا به عفونت HBV مزمن.
جستوجوها در پایگاه ثبت کارآزماییهای کنترلشده گروه هپاتوبیلیاری در کاکرین، پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL) در کتابخانه کاکرین ، MEDLINE؛ EMBASE؛ Science Citation Index Expended، و بانک اطلاعاتی Chinese Biomedical CD؛ China Network Knowledge Information؛ بانک اطلاعاتی Chinese Science Journal؛ TCM Online و بانک اطلاعاتی Wanfang انجام شدند. خلاصهمقالات کنفرانسها به زبان چینی بهصورت دستی جستوجو شدند. تمام جستوجوها تا 31 اکتبر 2012 صورت گرفتند.
کارآزماییهای بالینی تصادفیسازی شدهای که به مقایسه گونههای فیلانتوس با داروهای ضدویروسی برای درمان بیماران مبتلا به عفونت HBV مزمن پرداختند. کارآزماییها را بدون در نظر گرفتن کورسازی (blinding)، وضعیت انتشار یا زبان نگارش، وارد این مرور کردیم.
دو نویسنده بهطور مستقل از هم کارآزماییها را انتخاب کرده و دادهها را استخراج کردند. برای آنالیز آماری دادههای دوحالتی (dichotomous data) با استفاده از خطر نسبی (RR) با 95% فواصل اطمینان (CI) از نرمافزار RevMan استفاده شد. خطر سوگیری (bias) را برای کنترل خطاهای سیستماتیک (systematic errors) ارزیابی کردیم. تعداد بیماران مورد نیاز (اندازه اطلاعات مورد نیاز) را برای تصادفیسازی به منظور اتخاذ نتیجهگیریهای قابل اعتماد محاسبه کردیم. یافتههای تجمعی را با آنالیز مرحلهای کارآزمایی (trial sequential analysis) برای کنترل خطاهای تصادفی (random errors) ارزیابی کردیم.
تعداد پنج کارآزمایی بالینی تصادفیسازی شده را با 290 بیمار شناسایی کردیم. همه کارآزماییها در معرض خطر بالای سوگیری در نظر گرفته شدند. بیماران گروه آزمایش، ترکیب فیلانتوس را به مدت سه تا 12 ماه دریافت کردند. بیماران در گروه داروهای ضدویروسی، لامیوودین (lamivudine)، اینترفرون آلفا (interferon alpha)، تیموزین (thymosin) یا تیموزین آلفا 1 دریافت کردند. هیچیک از کارآزماییها میزان مورتالیتی، موربیدیتی مرتبط با هپاتیت B، کیفیت زندگی، یا بافتشناسی کبد را گزارش نکردند. در متاآنالیز متداول، به نظر میرسید فیلانتوس ، در پاکسازی HBeAg سرم در پایان درمان تاثیر بیشتری داشت (RR: 0.76؛ 95% CI؛ 0.64 تا 0.91؛ P = 0.002؛ I 2 = 0%)، اما هنگام انجام آنالیز مرحلهای کارآزمایی، این برتری مشاهده نشد. فیلانتوس در مقایسه با داروهای ضدویروسی، تاثیر قابل توجهی بر پاکسازی HBsAg سرم (RR: 1.00؛ 95% CI؛ 0.93 تا 1.08؛ P = 0.92؛ I 2 = 0%) یا HBV DNA؛ (RR: 0.83؛ 95% CI؛ 0.53 تا 1.31؛ P = 0.43؛ I 2 = 70%) نداشت. در یک کارآزمایی، دادههای مربوط به تبدیل سرمی HBeAg گزارش شد و هیچ تفاوت معنیداری در بررسی فیلانتوس در مقایسه با لامیوودین به دست نیامد (RR: 0.89؛ 95% CI؛ 0.71 تا 1.11). در پنج کارآزمایی، هیچ دادهای در مورد عوارض جانبی گزارش نشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.