عملکرد باقی‌مانده کلیه، نقش کلیدی در سلامت و کیفیت زندگی بیماران تحت دیالیز صفاقی (peritoneal dialysis; PD) دارد. حفظ بهتر عملکرد باقی‌مانده کلیه به کاهش مورتالیتی می‌انجامد، حتی در 1 میلی‌لیتر/دقیقه نرخ فیلتراسیون گلومرولی (glomerular filtration rate; GFR) باقی‌مانده، که با نزدیک به 50% کاهش نرخ مورتالیتی همراه است. دو نوع داروی آنتی‌هیپرتانسیو، مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (angiotensin-converting enzyme inhibitors; ACEis) و مسدودکننده‌های گیرنده آنژیوتانسین-II؛ (angiotensin receptor blockers; ARBs)، اغلب برای بیماران تحت PD (عمدتا برای کنترل هیپرتانسیون یا نارسایی قلبی) تجویز می‌شوند و می‌توانند مزایای قلبی‌عروقی قابل‌توجهی برای بیماران ESKD داشته باشند. امروزه، در حالی که از استفاده از ACEiها و ARBها در بیماران تحت PD حمایت می‌شود، شواهد حمایت‌کننده هنوز هم نامشخص است. با این حال، مطالعات به جای عملکرد باقی‌مانده کلیه، بر محافظت از قلب متمرکز شده‌اند. هدف از انجام این مرور، ارزیابی مزایا و آسیب‌های درمان با ACEiها و ARBها برای حفظ عملکرد باقی‌مانده کلیه در بیماران تحت PD بود. شش مطالعه (257 بیمار) وارد شدند (سه مطالعه ARB، یک مطالعه ACEi و مطالعاتی برای مقایسه ACEi در برابر ARB). استفاده طولانی‌مدت (12 ماه یا بیشتر) از ARB مزایای قابل‌توجهی را از نظر حفظ عملکرد باقی‌مانده کلیه در بیماران تحت PD سرپایی پیوسته (continuous ambulatory PD; CAPD) در مقایسه با دیگر داروهای آنتی‌هیپرتانسیو نشان داد، اگرچه با استفاده کمتر از شش ماه از ARB، هیچ مزیت قابل‌توجهی مشاهده نشد. یک مطالعه نشان داد که استفاده طولانی‌مدت از ACEi رامیپریل (ramipril) در مقایسه با دیگر داروهای آنتی‌هیپرتانسیو، کاهش قابل‌توجهی را در کاهش عملکرد باقی‌مانده کلیه در بیماران مبتلا به CAPD، همچنین نرخ آنوری (anuria) به دنبال دارد. در حالی که سرگیجه و سرفه عوارض جانبی اصلی هنگام استفاده از ACEi هستند، فقط یک مطالعه که ARB را با ACEi مقایسه کرد، این پیامد را گزارش داد و هیچ تفاوت معنی‌داری میان دو گروه دیده نشد. در حالی که استفاده از ARB یا ACEi ممکن است هر دو در حفظ عملکرد باقی‌مانده کلیه مفید باشند، تعداد کم مطالعات و تعداد اندک بیماران واردشده به این معنی است که در حال حاضر شواهد کافی برای حمایت از استفاده از ACEi یا ARB به‌عنوان خط اول درمان آنتی‌هیپرتانسیو در بیماران تحت PD وجود ندارد.
استفاده طولانی‌مدت (12 ماه و بیشتر) از ACEiها یا ARBها در مقایسه با دیگر داروهای آنتی‌هیپرتانسیو، مزایای بیشتری را از نظر حفظ عملکرد باقی‌مانده کلیه در بیماران CAPD نشان داد. تفاوت معنی‌داری در حفظ عملکرد باقی‌مانده کلیه میان ARBها و ACEiها وجود نداشت. با این حال، با توجه به کم بودن تعداد RCTها و تعداد اندک شرکت‌کنندگان، در حال حاضر شواهد کافی برای حمایت از استفاده از ACEi یا ARB به عنوان خط اول درمان آنتی‌هیپرتانسیو در بیماران تحت PD وجود ندارد.
مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (angiotensin-converting enzyme inhibitors; ACEis) و مسدودکننده‌های گیرنده آنژیوتانسین (angiotensin receptor blockers; ARBs) به‌طور گسترده‌ای در بیماران تحت دیالیز صفاقی (peritoneal dialysis; PD) مورد استفاده قرار می‌گیرند، اما در مورد تاثیر آنها بر عملکرد باقی‌مانده کلیه‌ها اختلاف‌نظر وجود دارد.
این مرور با هدف ارزیابی مزایا و آسیب‌های ناشی از مصرف ACEiها و ARBها برای حفظ عملکرد باقی‌مانده کلیه در بیماران تحت PD انجام شد.
پایگاه ثبت تخصصی گروه کلیه در کاکرین، پایگاه ثبت کارآزمایی‌های کنترل‌شده کاکرین (CENTRAL)؛ MEDLINE؛ EMBASE (OvidSP interface)، پایگاه اطلاعاتی منابع علمی بیومدیکال چین (Chinese Biomedical Literature Database; CBM)، زیرساخت‌های دانش ملی چین (China National Knowledge Infrastructure; CNKI) و دیگر منابع با استفاده از یک راهبرد جست‌وجوی جامع از پیش تعیین‌شده، جست‌وجو شدند. تاریخ انجام آخرین جست‌وجو: 01 می 2014.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (randomised controlled trials; RCTs) و شبه-RCTهایی که ACEiها یا ARBها را با دارونما (placebo)، دیگر داروهای آنتی‌هیپرتانسیو یا با یکدیگر در بیماران تحت PD مقایسه کردند، در این مرور گنجانده شدند.
غربالگری، انتخاب، استخراج داده‌ها، و ارزیابی کیفیت هر مقاله بازیابی‌شده توسط دو نویسنده با استفاده از فرم‌های استانداردشده انجام شدند. در صورت ناقص بودن داده‌های منتشرشده، با نویسندگان تماس گرفته شد. آنالیزهای آماری با استفاده از مدل تاثیرات تصادفی (random effects model) انجام شده و نتایج در قالب خطر نسبی (RR) با 95% فواصل اطمینان (CI) بیان شدند. ناهمگونی (heterogeneity) میان مطالعات با استفاده از آماره Q در کاکرین (Cochran Q statistic) و تست I²، آنالیزهای زیرگروه و متارگرسیون تاثیرات تصادفی مورد بررسی قرار گرفت.
شش مطالعه با طرح برچسب-باز (open-label) (257 بیمار) شناسایی شدند. یک مطالعه ACEi را با دیگر داروهای آنتی‌هیپرتانسیو، سه مطالعه ARBها را با دیگر داروهای آنتی‌هیپرتانسیو، و دو مطالعه یک ARB را با یک ACEi مقایسه کردند. استفاده طولانی‌مدت (≥ 12 ماه) از ARB مزایای قابل‌توجهی را از نظر حفظ عملکرد باقی‌مانده کلیه در بیماران تحت PD سرپایی پیوسته (continuous ambulatory PD; CAPD) نشان داد (MD؛ 1.11 میلی‌لیتر/دقیقه/1.73 متر مربع (m²)؛ 95% CI؛ 0.38 تا 1.83)، اگرچه با استفاده کوتاه‌‌مدت (≤ شش ماه) از ARB، هیچ مزیت قابل‌توجهی مشاهده نشد. یک مطالعه نشان داد که استفاده طولانی‌مدت (12 ماه) از ACEi رامیپریل (ramipril) در مقایسه با دیگر داروهای آنتی‌هیپرتانسیو، کاهش قابل‌توجهی را در کاهش عملکرد باقی‌مانده کلیه در بیماران مبتلا به CAPD نشان داد (MD؛ 0.93- میلی‌لیتر/دقیقه/1.73 m²؛ 95% CI؛ 0.75- تا 0.11-)، و پیشرفت بیماری را به سمت آنوری (anuria) کامل به تاخیر انداخت (RR: 0.64؛ 95% CI؛ 0.41 تا 0.99). تفاوت معنی‌داری در میزان پتاسیم سرم، دفع پروتئین ادراری، Kt/V، کلیرانس هفتگی کراتینین و فشار خون برای ARBها در برابر دیگر داروهای آنتی‌هیپرتانسیو وجود نداشت. رامیپریل در مقایسه با دیگر داروهای آنتی‌هیپرتانسیو، هیچ تفاوتی را در مورتالیتی و رویدادهای قلبی‌عروقی ایجاد نکرد. ARBها در مقایسه با ACEi، هیچ تفاوتی را در عملکرد باقی‌مانده کلیه بر جای نگذاشتند.
ارزیابی سوگیری انتخاب (selection bias) در چهار مطالعه در سطح پائین و در دو مطالعه نامشخص بود. پنج مطالعه دارای طرح برچسب-باز (open-label) بودند؛ با این حال، پیامد اولیه (عملکرد باقی‌مانده کلیه) به‌طور عینی از تست‌های آزمایشگاهی به دست آمد و احتمالا تحت تاثیر عدم کورسازی (blinding) قرار نداشت. سوگیری گزارش‌دهی (reporting bias) در هر شش مطالعه نامشخص بود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.