هنگامی که توده استخوانی با افزایش سن کاهش مییابد، خطر شکستگی افزایش پیدا میکند. روشهای کنترل بارداری که حاوی هورمون هستند، ممکن است منجر به تغییر در تراکم استخوان زنان شوند. وجود نگرانی در مورد بروز شکستگیها ممکن است استفاده از این داروهای موثر را محدود کند. مطالعات مشاهدهای میتوانند دادههایی را در مورد استفاده از داروهای ضد-بارداری همچنین خطر شکستگی در دوران بعدی زندگی جمعآوری کنند. تا جون 2015، به جستوجو برای یافتن چنین مطالعاتی در چندین بانک اطلاعاتی پرداختیم.
مطالعاتی را وارد کردیم که به بررسی استفاده از داروهای هورمونی برای کنترل بارداری و خطر شکستگی پرداختند. کیفیت روشهای پژوهش را با استفاده از ابزار مخصوص مطالعات مشاهدهای بررسی کردیم. با این نوع مطالعات، محققین باید تفاوتها را در گروههای مورد مطالعه کنترل کنند. از نتایج حاصل از آنالیزهای تعدیل شده، در صورتی که گزارش شده بودند، استفاده کردیم. در مواردی که آنالیز تعدیل شده نداشتیم، از نسبت شانس برای بررسی تفاوتهای بین گروهها استفاده کردیم.
تعداد 14 مطالعه را یافتیم. شش مورد از آنها نتایجی با کیفیت خوبی داشته و استفاده از قرصهای کنترل بارداری را بررسی کردند. تفاوت کلی را در خطر شکستگی برای مصرفکنندگان و غیر-مصرفکنندگان قرصهای کنترل بارداری نیافتیم. یک مطالعه نشان داد که مصرفکنندگان قرص ضد-بارداری احتمال بیشتری برای شکستگی دارند. مطالعه دیگر، دادههای بعدی را برای زیر-مجموعهای از آن زنان در اختیار داشت. مصرف قرص ضد-بارداری، به جز به مدت 10 سال یا بیشتر، ارتباطی با خطر شکستگی نداشت. هنوز یک مطالعه دیگر خطر بیشتری را زمانی نشان داد که یک زن 10 نسخه یا بیشتر از دارو را مصرف میکرد. هنگامی که مطالعه انجام شده روی زنان یائسه، شروع به حذف زنانی کرد که شکستگی قبلی داشتند، نشان داد که مصرفکنندگان قرص خطر شکستگی بالاتری نداشتند. دو مطالعه دیگر شکستگیهای بیشتری را در مصرفکنندگان قرص مشاهده کردند اما فقط برای زیر-گروههای خاص.
دو مطالعه به روشهای کنترل بارداری پرداختند که فقط حاوی هورمون پروژستین (progestin) هستند. آنها دریافتند که مصرفکنندگان «دپوی» (دپو مدروکسیپروژسترون استات (depot medroxyprogesterone acetate)) تزریقی شکستگیهای بیشتری داشتند، همینطور زنانی که به مدت طولانی از آنها استفاده کردند. یک مطالعه شکستگیهای بیشتری را برای زنانی نشان داد که در گذشته از «دپو» استفاده کردند. مطالعه دیگر نشان داد زنانی که از دستگاه داخل رحمی (intrauterine device; IUD) هورمونی استفاده کردند، کمتر دچار شکستگی شدند.
این مطالعات نشان ندادند که قرصهای ضد-بارداری به طور کلی با شکستگیهای بیشتری مرتبط هستند. برخی از مطالعات خطر بیشتری را برای زیر-گروهها گزارش کردند. مصرفکنندگان «دپو» ممکن است با خطر بیشتر شکستگی روبهرو باشند. مطالعات مشاهدهای نیاز به بررسی تفاوتها بین گروههای مطالعه دارند. محققین باید از عوامل مورد مطالعه در آنالیزها آگاه باشند.
مطالعات مشاهدهای، ارتباط کلی را بین استفاده از داروهای ضد-بارداری خوراکی و خطر شکستگی نشان نمیدهند. برخی مطالعات نیز افزایش خطر را برای زیر-گروههای خاصی از مصرفکنندگان گزارش کردند. در مصرفکنندگان DMPA ممکن است خطر شکستگی افزایش یابد. یک مطالعه نشان داد که استفاده از IUD هورمونی ممکن است با کاهش این خطر مرتبط باشد. مطالعات مشاهدهای نیاز به آنالیز تعدیل شده دارند زیرا گروههای مقایسه معمولا متفاوت هستند. محققین باید از متغیرهای مورد بررسی در آنالیز چند-متغیره آگاه باشند.
کاهش توده استخوانی مرتبط با افزایش سن خطر شکستگیهای اسکلتی را، به ویژه شکستگیهای مفصل ران، ستون فقرات و مچ دست، افزایش میدهد. داروهای ضد-بارداری استروئیدی با تغییراتی در تراکم مواد معدنی استخوان (bone mineral density) در زنان مرتبط هستند. مشخص نیست چنین تغییراتی، بر خطر شکستگی استخوان در مراحل بعدی زندگی تاثیر میگذارند یا خیر . داروهای ضد-بارداری هورمونی از موثرترین و پُر-مصرفترین داروهای ضد-بارداری هستند. نگرانی در مورد بروز شکستگیها ممکن است استفاده از این داروهای موثر را محدود کند. مطالعات مشاهدهای میتوانند دادههایی را در مورد استفاده از روشهای پیشگیری از بارداری پیش از یائسگی و همچنین بروز شکستگی در مراحل بعدی زندگی گردآوری کنند.
ما بهطور سیستماتیک شواهد حاصل از مطالعات مشاهدهای را پیرامون استفاده از داروهای ضد-بارداری هورمونی در پیشگیری از بارداری و خطر شکستگی در زنان مرور کردیم.
تا جون 2015، به جستوجوی مطالعات مشاهدهای پرداختیم. بانکهای اطلاعاتی شامل PubMed؛ POPLINE، پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای بالینی کاکرین (CENTRAL)؛ LILACS؛ EMBASE؛ CINAHL و Web of Science بودند. همچنین برای یافتن کارآزماییهای بالینی در ClinicalTrials.gov و ICTRP به جستوجو پرداختیم. برای یافتن مطالعات دیگر، فهرست منابع مقالات مرتبط را بررسی کرده و برای دریافت گزارشهای بیشتر با محققین مکاتبه کردیم.
مطالعات کوهورت و مورد-شاهدی را در مورد استفاده از داروهای ضد-بارداری هورمونی وارد مرور کردیم. مداخلات شامل مقایسه یک داروی ضد-بارداری هورمونی با یک داروی ضد-بارداری غیر-هورمونی، عدم استفاده از داروی ضد-بارداری، یا یک داروی ضد-بارداری هورمونی دیگر بود. پیامد اولیه، خطر شکستگی در نظر گرفته شد.
دو نویسنده بهطور مستقل از هم دادهها را استخراج کردند. یک نویسنده دادهها را وارد نرمافزار RevMan کرده، و نویسنده دوم دقت آنها را بررسی کرد. کیفیت شواهد را با استفاده از مقیاس ارزیابی کیفیت نیوکاسل-اوتاوا (Newcastle-Ottawa Quality Assessment Scale; NOS)، که برای مطالعات مورد-شاهدی و کوهورت (همگروهی) ایجاد شده، بررسی کردیم. آنالیز حساسیت، مطالعاتی را با کیفیت متوسط یا بالا بر اساس ارزیابی ما با NOS وارد کرد.
با توجه به نیاز به کنترل عوامل مخدوشکننده در مطالعات مشاهدهای، در صورت گزارش نویسندگان، از تخمینهای تعدیل شده حاصل از مدلها استفاده کردیم. در نبود آنالیزهای تعدیل شده، نسبت شانس (OR) را با 95% فاصله اطمینان (CI) محاسبه کردیم. به دلیل تنوع در طراحی مطالعه، متاآنالیز انجام نشد.
تعداد 14 مطالعه (7 مطالعه مورد-شاهدی و 7 مطالعه کوهورت) را وارد کردیم. این مطالعات به بررسی داروهای ضد-بارداری خوراکی (oral contraceptives; OCs)، دپو مدروکسیپروژسترون استات (depot medroxyprogesterone acetate; DMPA)، و دستگاه هورمونی داخل-رحمی (intrauterine device; IUD) پرداختند. این بخش روی آنالیز حساسیت با شش مطالعه تمرکز دارد که شواهدی را با کیفیت متوسط یا بالا ارائه کردند.
هر شش مطالعه استفاده از داروهای ضد-بارداری خوراکی را بررسی کردند. ما به ارتباطی اندک با خطر شکستگی رسیدیم. یک مطالعه کوهورت (همگروهی) گزارش داد افرادی که همیشه از OC استفاده میکنند، در معرض خطر بالای ابتلا به همه انواع شکستگیها قرار دارند (RR: 1.20؛ 95% CI؛ 1.08 تا 1.34). با این حال، یک مطالعه مورد-شاهدی با دادههای بعدی از یک زیر-مجموعه، هیچ ارتباطی را گزارش نکرد، به جز برای مواردی که 10 سال یا بیشتر از استفاده آنها گذشته بود (OR: 1.55؛ 95% CI؛ 1.03 تا 2.33). مطالعه مورد-شاهدی دیگر افزایش خطر را فقط برای کسانی گزارش کرد که 10 نسخه یا بیشتر از دارو داشتند (OR: 1.09؛ 95% CI؛ 1.03 تا 1.16). یک مطالعه کوهورت با حضور زنان یائسه نشان داد که پس از حذف زنان با شکستگی قبلی، خطر شکستگی برای استفاده از OC افزایش نیافت. دو مطالعه دیگر شواهد کمی را از ارتباط بین استفاده از OC و خطر شکستگی یافتند. یک مطالعه کوهورت به افزایش خطر برای زیر-گروهها اشاره کرد، مانند گروههایی که استفاده طولانیتر یا فواصل زمانی خاصی را از مصرف دارو گزارش کردند. یک مطالعه مورد-شاهدی، افزایش خطر هر گونه شکستگی را فقط میان زنان جوان با استفاده کمتر نسبت به میانگین نشان داد.
دو مطالعه مورد-شاهدی نیز فقط داروهای ضد-بارداری حاوی پروژستین (progestin) را بررسی کردند. یک مطالعه، افزایش خطر شکستگی را برای استفاده همیشگی از DMPA (OR: 1.44؛ 95% CI؛ 1.01 تا 2.06)، مصرف بیش از چهار سال (OR: 2.16؛ 95% CI؛ 1.32 تا 3.53) و زنان بالای 50 سال گزارش کرد. مطالعه دیگر، افزایش خطر را برای هر گونه استفاده قبلی، از جمله یک یا دو نسخه (OR: 1.17؛ 95% CI؛ 1.07 تا 1.29) و برای استفاده فعلی از 3 تا 9 نسخه (OR: 1.36؛ 95% CI؛ 1.15 تا 1.60) یا 10 نسخه یا بیشتر (OR: 1.54؛ 95% CI؛ 1.33 تا 1.78) گزارش کرد. برای IUD آزاد کننده لوونورژسترل، یک مطالعه کاهش خطر شکستگی را برای مصرف همیشگی (OR: 0.75؛ 95% CI؛ 0.64 تا 0.87) و برای استفاده طولانیتر آن نشان داد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.