بیماریهای قلبیعروقی (cardiovascular disease; CVD) بار (burden) قابل توجهی است بر دوش سیستم مراقبتهای سلامت در سراسر جهان. با این حال، تصور میشود که با تغییر در تعدادی از عوامل خطر قابل اصلاح مانند رژیم غذایی میتوان خطر CVD را کاهش داد، و این مداخله شامل مصرف چای میشود. این مرور اثربخشی چای سبز، چای سیاه یا عصارههای چای سیاه/سبز را در بزرگسالان سالم و افراد در معرض خطر ابتلا به CVD ارزیابی کرد. ما 11 کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده را پیدا کردیم، که چهار مورد از آنها مداخلات چای سیاه و هفت مورد مداخله چای سبز را بررسی کردند. اختلافهایی در در دوز و شکل (نوشیدنی، قرص یا کپسول) مداخلات چای سیاه و سبز وجود داشت، و طول دوره مداخلات از سه ماه تا شش ماه متغیر بود. حوادث جانبی در پنج مورد از کارآزماییهای وارد شده گزارش شدند. این عوارض شامل تشخیص سرطان پروستات، بستری شدن در بیمارستان به دلیل ابتلا به آنفلوآنزا، آپاندیسیت و جدا شدن شبکیه بودند؛ بعید است این موارد مرتبط با مداخله باشند. نتایج نشان دادند که چای سیاه و سبز تاثیر مفیدی بر سطح چربی و فشار خون دارند، اما این یافتهها فقط بر اساس تعداد کمی از کارآزماییها بودند که در معرض خطر سوگیری قرار داشتند. تجزیهوتحلیل انجام شده روی هر دو نوع چای، تاثیرات مفید آنها را بر میزان کلسترول LDL و فشار خون نشان داد، اما این یافته فقط بر اساس تعداد اندکی از کارآزماییهای انجام شده و در معرض خطر سوگیری به دست آمد. تا به امروز یافتههای حاصل از تعداد کمی از مطالعات حاکی از برخی مزایای چای سبز و سیاه بر فشار خون و سطح چربی است اما برای تائید این موضوع نیاز به انجام کارآزماییهای طولانی-مدت بیشتر و در معرض خطر کم سوگیری است.
تا به امروز، مطالعات طولانی-مدت بسیار کمی برای بررسی چای سبز یا سیاه در پیشگیری اولیه از CVD انجام شده است. شواهد محدودی حاکی از آن است که چای تاثیرات مطلوبی بر عوامل خطر CVD دارد، اما به دلیل تعداد اندک کارآزماییهایی که در هر تجزیهوتحلیل شرکت داده شدند، نتایج باید با احتیاط تفسیر شوند و برای تائید این موضوع، نیاز به انجام کارآزماییهایی با کیفیت بالا و پیگیری طولانی-مدت وجود دارد.
شواهد روزافزونی وجود دارد که مصرف چای سبز و سیاه در پیشگیری از بیماری قلبیعروقی (cardiovascular disease; CVD) مفید است.
تعیین تاثیرات چای سبز و سیاه بر پیشگیری اولیه از CVD.
بانکهای اطلاعاتی زیر را بدون اعمال محدودیت در زبان مطالعه، در 12 اکتبر 2012 جستوجو کردیم: CENTRAL در کتابخانه کاکرین؛ MEDLINE (OVID)؛ EMBASE (OVID)؛ و Web of Science (Thomson Reuters). پایگاههای ثبت کارآزمایی را جستوجو کرده، فهرست منابع را غربالگری کرده و برای کسب اطلاعات بیشتر، هر زمان که لازم بود با نویسندگان تماس گرفتیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) که حداقل سه ماه طول کشیده و شامل بزرگسالان سالم یا افرادی بودند که در معرض خطر ابتلا به CVD قرار داشتند. کارآزماییها به بررسی مصرف چای سبز، چای سیاه یا عصارههای چای پرداختند. گروه مقایسه، عدم مداخله، دارونما (placebo) یا حداقل مداخله بودند. پیامدهای مطلوب عبارت بودند از حوادث CVD بالینی و عوامل خطر ماژور CVD. به منظور اجتناب از مخدوششدگی، هر کارآزمایی که شامل مداخلات چند-عاملی سبک زندگی یا با تمرکز بر کاهش وزن بودند، کنار گذاشته شدند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم کارآزماییها را برای ورود انتخاب کرده، دادهها را خلاصه کرده و خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کردند. کارآزماییهای چای سبز جدا از کارآزماییهای چای سیاه آنالیز شدند.
ما 11 RCT را با مجموع 821 شرکتکننده شناسایی کردیم، دو کارآزمایی در انتظار طبقهبندی و دیگری در حال انجام است. هفت کارآزمایی مداخله چای سبز و چهار کارآزمایی مداخله چای سیاه را بررسی کردند. مقدار و شکل هر دو چای سبز و سیاه بین کارآزماییها متفاوت بودند. کارآزمایی در حال انجام، تاثیر کپسولهای پودر چای سبز را ارزیابی میکند.
هیچ مطالعهای وقایع قلبیعروقی را گزارش نکرد.
مشخص شد که چای سیاه کاهش معنیداری را از نظر آماری در کلسترول لیپوپروتئین با چگالی پائین (LDL) (تفاوت میانگین (MD): 0.43- میلیمول/لیتر، 95% فاصله اطمینان (CI): 5.56- تا 0.31-) و فشار خون (فشار خون سیستولیک (SBP): MD؛ 1.85- میلیمتر جیوه؛ 95% CI؛ 3.21- تا 0.48-)، فشار خون دیاستولیک (DBP): MD؛ 1.27- میلیمتر جیوه؛ 95% CI؛ 3.06- تا 0.53) طی شش ماه، پایدار در تجزیهوتحلیل حساسیت ایجاد کرد، اما فقط تعداد کمی از کارآزماییها در هر آنالیز مشارکت داشتند و مطالعات در معرض خطر سوگیری بودند.
همچنین مشخص شد که چای سبز کاهش قابل توجهی را از نظر آماری در سطح کلسترول کل (MD؛ 0.62- میلیمول/لیتر؛ 95% CI؛ 0.77- تا 0.46-)، LDL کلسترول (MD؛ 0.64- میلیمول/لیتر؛ 95% CI؛ 0.77- تا 0.52-) و فشار خون (SBP؛ MD؛ 3.18- میلیمتر جیوه؛ 95% CI؛ 5.25- تا 1.11-؛ DBP؛ MD؛ 3.42-؛ 95% CI؛ 4.54- تا 2.30-) بر جای میگذارد، اما فقط تعداد کمی از مطالعات به هر تجزیهوتحلیل کمک کردند، و نتایج در تجزیهوتحلیل حساسیت پایدار نبودند. وقتی هر دو نوع چای با هم آنالیز شدند، تاثیرات مطلوبی بر کلسترول LDL (MD؛ 0.48- میلیمول/لیتر؛ 95% CI؛ 0.61- تا 0.35-) و فشار خون (SBP: MD؛ 2.25- میلیمتر جیوه؛ 95% CI؛ 3.39- تا 1.11-؛ DBP؛ MD؛ 2.81- میلیمتر جیوه؛ 95% CI؛ 3.77- تا 1.86-) دیده شد. عوارض جانبی در پنج کارآزمایی اندازهگیری شده و شامل تشخیص سرطان پروستات، بستری شدن در بیمارستان به دلیل آنفلوآنزا، آپاندیسیت و جدا شدن شبکیه بود اما بعید است این موارد مستقیما به مداخله مربوط باشند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.