درد حاد اغلب بلافاصله پس از وقوع آسیب احساس میشود، و اکثر افرادی که تحت عمل جراحی قرار میگیرند، بدون درمان درد، آن را با شدت متوسط یا شدید احساس میکنند. در اکثر موارد، البته نه همیشه، درد را میتوان با مسکّنهای خوراکی درمان کرد. مسکّنهای خوراکی متعددی در دسترس بوده، و این مرور یکی از مجموعه مواردی است که بررسی میکند هر کدام در چه دوزی، تا چه اندازه موثر هستند.
این مطالعه، ترکیب دوزهای ثابت ایبوپروفن و پاراستامول (معروف به استامینوفن در ایالات متحده آمریکا و برخی از نقاط جهان) را بررسی میکند. هر دوی آنها مسکّنهای رایجی هستند، که با مکانیسمهای متفاوتی کار میکنند. ما میدانیم که ترکیب آنالژزیکهای مختلف در یک قرص نسبت به مصرف هر یک از آنها بهتنهایی، در همان دوز، تسکین خوبی را در درد برای افراد بیشتری ایجاد میکنند.
این مرور دادههایی را در سه کارآزمایی بالینی، شامل 1647 نفر مبتلا به درد متوسط یا شدید پس از درآوردن دندان عقل یافت. این شرایط معمولا برای آزمایش اثربخشی مسکّن استفاده میشوند، زیرا نتایج قابل تعمیم برای دیگر اشکال درد حاد پس از تروما است.
ایبوپروفن 200 میلیگرم به همراه پاراستامول 500 میلیگرم یا ایبوپروفن 400 میلیگرم در ترکیب با پاراستامول 1000 میلیگرم منجر به تسکین موثر درد برای حدود 7 نفر از هر 10 شرکتکننده (70%)، در مقایسه با فقط کمتر از 1 نفر از هر 10 شرکتکننده (7%) با دارونما شد. تاثیرات ضد-درد، طولانیتر باقی ماندند و عارضه جانبی کمتری با این ترکیبات نسبت به دارونما رخ داد.
ترکیبات ایبوپروفن به همراه پاراستامول بیدردی بهتری را نسبت به هر دو دارو بهتنهایی (با همان دوز) ایجاد کرده، با احتمال کمتری برای نیاز به دریافت داروهای ضد-درد بیشتر در طول حدود هشت ساعت، و با احتمال کمتری برای دچار یک عارضه جانبی شدن.
ترکیب دو نوع مختلف از آنالژزیکها با دوز ثابت در یک قرص، بهتر از هر یک بهتنهایی میتواند در رهایی از درد حاد موثر واقع شود. به نظر میرسد که این مساله در مورد ترکیبهای طیفی از داروها در درمان درد پس از جراحی و سردرد میگرنی صدق میکند. برخی از ترکیبات ایبوپروفن و پاراستامول برای استفاده بدون نیاز به نسخه در برخی موقعیتهای درد حاد در دسترس هستند.
بررسی اثربخشی و عوارض جانبی تک-دوز خوراکی ایبوپروفن به همراه پاراستامول در مدیریت بالینی درد حاد پس از جراحی، با استفاده از روشهایی که اجازه مقایسه آن را با دیگر آنالژزیکهای ارزیابیشده در کارآزماییهای استاندارد با استفاده از روشها و پیامدهای تقریبا یکسان فراهم کردند.
پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL) در کتابخانه کاکرین (شماره 4 از 12، سال 2013)؛ MEDLINE (1950 تا 21 می 2013)؛ EMBASE (1974 تا 21 می 2013)؛ بانک اطلاعاتی تسکین درد آکسفورد (Oxford Pain Relief Database)، ClinicalTrials.gov، و فهرست منابع مقالات را جستوجو کردیم.
کارآزماییهای بالینی تصادفیسازی شده، دوسو-کور، در مورد تاثیر تک-دوز خوراکی ایبوپروفن به همراه پاراستامول در مقایسه با دارونما (placebo) یا همان دوز از ایبوپروفن بهتنهایی در درمان درد حاد پس از جراحی در بزرگسالان.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم به بررسی کارآزماییها برای ورود به این مرور، ارزیابی کیفیت، و استخراج دادهها پرداختند. با استفاده از معادلات معتبر، ناحیه زیر منحنی تسکین درد در برابر زمان را محاسبه کردیم و نسبتی را از شرکتکنندگان به دست آوریم که به حداقل 50% از حداکثر تسکین درد در مدت شش ساعت دست یافتند. خطر نسبی (RR) و تعداد مورد نیاز برای درمان برای رسیدن به یک منفعت (NNT) را برای ایبوپروفن به اضافه پاراستامول، ایبوپروفن بهتنهایی، یا دارونما محاسبه کردیم. از اطلاعات مربوط به مصرف داروی نجات (rescue medication) برای محاسبه نسبتی از شرکتکنندگان که به داروی نجات نیاز داشتند و میانگین وزندهی شده میانه (median) زمان سپری شده تا استفاده از آن، استفاده کردیم. از سوی دیگر، اطلاعات مربوط به عوارض جانبی را گردآوری کردیم.
سه مطالعه را وارد کردیم که شامل 1647 شرکتکننده بودند. هر یک از آنها چندین ترکیب دوز دارو را بررسی کردند. مطالعات وارد شده دادههای 508 شرکتکننده را برای مقایسه ایبوپروفن 200 میلیگرم + پاراستامول 500 میلیگرم با دارونما، 543 شرکتکننده را برای مقایسه ایبوپروفن 400 میلیگرم + پاراستامول 1000 میلیگرم با دارونما، و 359 شرکتکننده را برای مقایسه ایبوپروفن 400 میلیگرم + پاراستامول 1000 میلیگرم با ایبوپروفن 400 میلیگرم بهتنهایی ارائه دادند.
نسبتی از شرکتکنندگان که به حداقل 50% از حداکثر میزان تسکین درد طی 6 ساعت دست یافتند، 69% با ایبوپروفن 200 میلیگرم + پاراستامول 500 میلیگرم، 73% با ایبوپروفن 400 میلیگرم + پاراستامول 1000 میلیگرم، و 7% با دارونما بود، به معنای NNT معادل 1.6 (1.5 تا 1.8) و 1.5 (1.4 تا 1.7)، به ترتیب، برای دوزهای پائینتر و بالاتر در مقایسه با دارونما. برای ایبوپروفن 400 میلیگرم بهتنهایی، این نسبت 52% بود، و NNT برای ایبوپروفن 400 میلیگرم + پاراستامول 1000 میلیگرم در مقایسه با ایبوپروفن تنها برابر با 5.4 (3.5 تا 12) گزارش شد.
ایبوپروفن + پاراستامول در دوزهای 200/500 میلیگرم و 400/1000 میلیگرم زمان طولانیتری نسبت به دارونما برای درمان مجدد داشت. میانه (median) زمان سپریشده تا استفاده از داروی نجات 7.6 ساعت برای ایبوپروفن 200 میلیگرم + پاراستامول 500 میلیگرم، 8.3 ساعت با ایبوپروفن 400 میلیگرم + پاراستامول 1000 میلیگرم، و 1.7 ساعت با دارونما بود. تعداد کمتری از شرکتکنندگان با ترکیب ایبوپروفن + پاراستامول نسبت به دارونما یا ایبوپروفن تنها، به داروی نجات نیاز پیدا کردند. این نسبت برابر با 34% با ایبوپروفن 200 میلیگرم + پاراستامول 500 میلیگرم، 25% با ایبوپروفن 400 میلیگرم + پاراستامول 1000 میلیگرم، و 79% با دارونما بود، به معنای NNT معادل 2.2 (1.8 تا 2.9) و 1.8 (1.6 تا 2.2)، به ترتیب، در مقایسه با دارونما، برای پیشگیری از مصرف داروی نجات بود. نسبتی از شرکتکنندگان که از داروی نجات با ایبوپروفن 400 میلیگرم استفاده کردند، 48% بود، یعنی NNT برای پیشگیری از نیاز به مصرف داروی نجات برای ایبوپروفن 400 میلیگرم + پاراستامول 1000 میلیگرم در مقایسه با ایبوپروفن بهتنهایی 4.3 (3.0 تا 7.7) به دست آمد.
نسبتی از شرکتکنندگان که دچار یک یا چند عارضه جانبی شدند، 30% با ایبوپروفن 200 میلیگرم + پاراستامول 500 میلیگرم، 29% با ایبوپروفن 400 میلیگرم + پاراستامول 1000 میلیگرم، و 48% با دارونما بود، به معنای NNT معادل 5.4 (3.6 تا 10.5) و 5.1 (3.5 تا 9.5)، به ترتیب، برای دوزهای پائینتر و بالاتر به نفع درمان ترکیبی. وقوع هیچ عارضه جانبی جدی در هیچ یک از مطالعات وارد شده گزارش نشد. خروج بیماران از مطالعه به دلایلی غیر از فقدان اثربخشی درمان کمتر از 5% رخ داد و در تمام بازوهای درمانی متعادل بود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.