پیشینه: آنتیکولینرژیکها (به عنوان مثال ایپراتروپیوم بروماید (ipratropium bromide)، آتروپین سولفات (atropine sulfate)) داروهای استنشاقی هستند. آنها عضلات راه هوایی را شل کرده و ترشحات را کاهش میدهند. گاهی اوقات از آنتیکولینرژیکها علاوه بر بتا 2 -آگونیستها (مانند سالبوتامول (salbutamol) و تربوتالین (terbutaline)) استفاده میشود که داروهایی قوی بوده و برای شل کردن عضلات صاف در راههای هوایی کودکان مبتلا به آسم حاد تجویز میشوند. ما نمیدانیم که افزودن آنتیکولینرژیکهای استنشاقی به بتا 2 -آگونیستها برای کودکان بستری در بیمارستان با آسم حاد مفید است یا خیر.
سوال مطالعه مروری: ما خواستیم اثربخشی و بیخطری (safety) استفاده از آنتیکولینرژیکهای استنشاقی یا نبولیزه شده (مه (mist) استنشاقشده به ریهها) را بررسی کنیم که به بتا 2 -آگونیستها اضافه شده، و با مصرف بتا 2 -آگونیستها به تنهایی در کودکان یک تا 18 سال بستری در بیمارستان به دلیل تشدید حاد آسم مقایسه شدند.
ویژگیهای مطالعه: در بررسی شواهد موجود تا نوامبر 2013، هفت مطالعه واجد شرایط را در مورد کودکان بستری در بیمارستان و مبتلا به آسم حاد یافتیم؛ چهار مورد از این مطالعات (472 کودک یک تا 18 سال) دادههایی را به مرور اعطا کردند. چهار مطالعه ترکیب آنتیکولینرژیکها (ایپراتروپیوم بروماید) و بتا 2 -آگونیستها را در مقابل همان دوز از بتا 2 -آگونیستها به تنهایی مقایسه کردند. مطالعات واردشده هم دختران و هم پسران را، با نسبت جنسیتی از 59% تا 73% مرد، وارد کردند.
نتایج: با افزودن آنتیکولینرژیکها به β 2 -آگونیستها از نظر مدت بستری در بیماران در مقایسه با بیمارانی که فقط بتا 2 -آگونیستها را دریافت کردند، هیچ مزیت بیشتری مشاهده نشد. دو مورد از چهار کارآزمایی (50%) که دادههای خود را به اشتراک گذاشتند، کیفیت روششناسی بالایی داشتند. هیچ یک از کارآزماییها اطلاعاتی را در مورد عوارض جانبی جدی گزارش نکردند. در دیگر نشانگرهای پاسخ به درمان، یعنی نیاز به درمان کمکی برای آسم، زمان لازم تا مصرف بتا 2 -آگونیستهای کوتاهاثر با فاصله زمانی چهار ساعت یا بیشتر، نمرات بالینی آسم، عملکرد ریه و خروج بیمار از مطالعه به هر دلیلی، تفاوت گروهی آماری معنیداری مشاهده نشد.
نتیجهگیری: هیچ فایدهای از افزودن آنتیکولینرژیکها به بتا 2 -آگونیستها در کودکانی که به دلیل تشدید حاد آسم بستری شدند، یعنی فراتر از درمان اولیه در بخش اورژانس، به دست نمیآید. هیچ اثر نامطلوبی از مداخله برای سلامت گزارش نشد، اما تعداد کم کارآزماییها همراه با گزارشدهی ناکافی، از اطمینان قاطع در مورد بیخطری استفاده از آنتیکولینرژیکها پیشگیری میکند. در غیاب کارآزماییهایی که در بخش مراقبتهای ویژه (ICU) انجام شده باشند، نمیتوان در مورد کودکان مبتلا به تشدید بسیار شدید حملات که در بخش مراقبتهای ویژه بستری میشوند، نتیجهگیری کرد. یافتههای ما از توصیههای جاری ارائهشده توسط دستورالعملهای ملی و بینالمللی پشتیبانی میکند.
کیفیت نتایج: این مرور بر مبنای تعداد کمی از کارآزماییهای انجامشده در کودکان مبتلا به آسم حاد صورت گرفت. تمام کارآزماییهایی که به پیامد اولیه کمک کردند، کیفیت روششناسی (methodology) بالایی دارند، اما تعداد آنها اندک است. از آنجایی که افزودن کارآزماییهای جدید ممکن است نتیجهگیری را تغییر دهد، کیفیت شواهد از بالا به متوسط کاهش یافت. انجام کارآزماییهای بیشتر و بزرگتر مورد نیاز است.
در کودکان بستری در بیمارستان به دلیل تشدید حاد آسم، هنگامی که آنتیکولینرژیکهای نبولیزه شده به β 2 -آگونیستهای کوتاهاثر اضافه شدند، هیچ شواهدی مبنی بر مزیت طولانیمدت بستری در بیمارستان و دیگر نشانگرهای پاسخ به درمان به دست نیامد. هیچ تاثیر نامطلوبی از مداخله برای سلامت گزارش نشد، با این حال تعداد کم کارآزماییها همراه با گزارشدهی ناکافی، از اطمینان قاطع در مورد بیخطری استفاده از آنتیکولینرژیکها پیشگیری میکند. در غیاب کارآزماییهای انجامشده در ICU، هیچ نتیجهگیری در مورد کودکان مبتلا به نارسایی تنفسی قریبالوقوع نمیتوان گرفت. این یافتهها از توصیههای ملی و بینالمللی فعلی حمایت میکنند که پزشکان باید از استفاده از آنتیکولینرژیکها در کودکان بستری به دلیل آسم حاد، اجتناب کنند.
استفاده از آنتیکولینرژیکهای استنشاقی که علاوه بر β 2 -آگونیستها داده میشوند، در کاهش بستری کودکان مبتلا به حملات متوسط تا شدید آسم که به بخش اورژانس مراجعه میکنند، موثر است. منطقی به نظر میرسد که انتظار تاثیر مفید مشابهی از آنها در کودکان بستریشده در بیمارستان به دلیل تشدید آسم حاد داشته باشیم.
ارزیابی اثربخشی و بیخطری (safety) استفاده از آنتیکولینرژیکهای افزوده شده به β 2 -آگونیستها به عنوان درمان استنشاقی یا نبولیزه شده در کودکان بستری ناشی از تشدید حاد آسم. بررسی ویژگیهای بیماران یا نوع درمان، در صورت وجود، که بر میزان پاسخ قابل انتساب به افزودن آنتیکولینرژیکها تاثیر میگذارند.
کارآزماییها را در پایگاه ثبت تخصصی گروه راههای هوایی در کاکرین (CAGR) شناسایی کردیم، که از طریق انجام جستوجوی سیستماتیک در بانکهای اطلاعاتی کتابشناختی (bibliographic) شامل پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL)؛ MEDLINE؛ EMBASE؛ CINAHL؛ AMED و PsycINFO و از طریق جستوجوی دستی در مجلات تنفسی و چکیده مقالات کنفرانسها، به دست آمدند. جستوجو تا نوامبر 2013 بهروز است.
کارآزماییهای تصادفیسازی شده که ترکیب آنتیکولینرژیکهای استنشاقی یا نبولیزه شده و β 2 -آگونیستهای کوتاهاثر را در مقابل β 2 -آگونیستهای کوتاهاثر به تنهایی در کودکان یک تا 18 سال که به دلیل تشدید حاد آسم در بیمارستان بستری شدند، مقایسه کردند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم کیفیت روششناسی (methodology) کارآزماییها را ارزیابی کرده و دادهها را استخراج کردند؛ در صورت لزوم، اختلاف نظر با اجماع یا با نظر نویسنده سوم مرور حل شد. پیامدهای اولیه عبارت بودند از مدت بستری در بیمارستان و عوارض جانبی جدی. پیامدهای ثانویه شامل بستری و طول مدت بستری در بخش مراقبتهای ویژه (ICU)، نیاز به ونتیلاسیون کمکی، زمان لازم تا استفاده از β 2 -آگونیستهای کوتاهاثر با فاصله زمانی چهار ساعت یا بیشتر، نیاز به دریافت درمان کمکی آسم، مدت زمان دریافت اکسیژن مکمل، تغییر در شدت آسم نسبت به سطح پایه، عود حملات پس از ترخیص، عوارض جانبی و موارد خروج از مطالعه، بودند.
هفت کارآزمایی تصادفیسازی شده وارد شدند، که چهار مورد از آنها دادههای قابل استفاده را برای 472 کودک یک تا 18 سال مبتلا به آسم که در بخشهای اطفال بستری شدند، گزارش کردند. هیچ یک از کارآزماییها شامل بیماران بستری در ICU نبودند. آنتیکولینرژیک مورد استفاده، ایپراتروپیوم بروماید (ipratropium bromide) با دوز 250 میکروگرم بود، که هر یک تا هشت ساعت در یک دوره از چهار ساعت تا کل مدت بستری در بیمارستان داده شد. دو مورد از چهار کارآزمایی (50%) که دادههای خود را به اشتراک گذاشتند، کیفیت روششناسی بالایی داشتند. افزودن آنتیکولینرژیکها به β 2 -آگونیستها تاثیری بر طول مدت بستری در بیمارستان نداشت (تفاوت میانگین (MD): 0.28- ساعت؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 5.07- تا 4.52، 3 مطالعه، 327 شرکتکننده، شواهد با کیفیت متوسط) و بروز هیچ عارضه جانبی جدی یا غیرجدی در هیچ یک از کارآزماییهای واردشده گزارش نشد. در نتیجه شباهت کارآزماییها، ما نتوانستیم تاثیر سن، محل بستری، شدت درمان با آنتیکولینرژیک و مداخلات مشترک را بر پیامدهای اولیه بررسی کنیم. در سایر پیامدهای ثانویه، از جمله نیاز به درمان تکمیلی آسم، زمان تا آگونیستهای کوتاه اثر β 2 با فاصله زمانی چهار ساعت یا بیشتر، نمرات بالینی آسم، عملکرد ریه و قطع کلی بیماری به هر دلیل، تفاوت گروهی از نظر آماری معنی داری مشاهده نشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.