آسم یک بیماری شایع در دوران کودکی است. اکثر کودکان مبتلا به آسم مزمن برای کنترل التهاب راههای هوایی و کاهش نشانههای آسم با استفاده از کورتیکواستروئیدهای استنشاقی (inhaled corticosteroids; ICS) درمان میشوند. اگرچه این داروها بسیار بیخطر و موثر تلقی میشوند، در همه کودکان موفق به کنترل کامل آسم نمیشوند و برخی والدین نگران کاهش رشد یا عوارض جانبی موضعی مانند گرفتگی صدا (hoarseness) هستند. چالش پیشروی ICSهای جدید، دستیابی به کنترل بهتر آسم با عوارض جانبی کمتر است. این امر میتواند با استفاده از ICS با اندازه ذرات کوچک، منجر به رسوب بهتر در ریهها و نفوذ عمیقتر به راههای هوایی کوچکتر شود. بنابراین، کنترل آسم را میتوان با دوزهای روزانه پائینتر و عوارض جانبی کمتر به دست آورد. در کودکان، اندازه ذرات ICS ممکن است به دلیل راههای هوایی کوچکتر بسیار مهم باشد.
سیکلزوناید (ciclesonide) یک ICS جدید با اندازه ذرات کوچک است. اندازه ذرات کوچکتر ممکن است باعث نفوذ کورتیکواستروئید به عمق ریهها شود. مزایای بالقوه عبارتند از دوز مورد نیاز کمتر برای کنترل آسم، مصرف یکبار در روز به جای دو بار در روز، و کاهش عوارض جانبی موضعی (برفک دهانی (oral thrush)) و سیستمیک (کاهش رشد).
شش مطالعه را یافتیم که مصرف سیکلزوناید را با بودزوناید (budesonide) یا فلوتیکازون (fluticasone) در 3256 کودک (چهار تا 17 ساله) مبتلا به آسم مزمن مقایسه کردند. پس از سه ماه درمان با سیکلزوناید در مقایسه با بودزوناید یا فلوتیکازون، هیچ تفاوت مرتبطی در نشانههای آسم، تشدید حملات یا عوارض جانبی مشاهده نشد. در یک مطالعه، سیکلزوناید در مقایسه با دوز دو برابر فلوتیکازون مورد ارزیابی قرار گرفت و هیچ تفاوتی در نشانههای آسم، استفاده از داروهای نجات (rescue medication) و عوارض جانبی دیده نشد. با این حال، کودکانی که سیکلزوناید دریافت کردند، دچار تشدید بیشتر آسم نسبت به کودکان گروه فلوتیکازون شدند.
نتایج این مرور در مورد کارآمدی و بیخطری (safety) سیکلزوناید در مقایسه با دیگر ICSها قطعی نیست. مطالعات نسبتا کمی پیدا شدند، اسپریهای استنشاقی مختلفی مقایسه شدند و مدت زمان درمان و پیگیری (12 هفته) برای ارزیابی پیامدهای مرتبط مانند تشدید حملات و تاخیر رشد بسیار کوتاه بودند. مطالعات آتی باید به این ابعاد توجه کنند.
بهبود نشانههای آسم، تشدیدها و عوارض جانبی سیکلزوناید را در مقایسه با بودزوناید و فلوتیکازون، نه میتوان اثبات کرد و نه میتوان رد کرد، و trade-off میان مزایا و آسیبهای استفاده از سیکلزوناید به جای بودزوناید یا فلوتیکازون نامشخص است. همچنین، کاربرد منابع یا هزینههای ICSهای مختلف باید در تصمیمگیری نهایی در نظر گرفته شوند.
برای تعیین سودمندی و بیخطری سیکلزوناید در مقایسه با دیگر ICSها، انجام کارآزماییهای طولانیمدتتر اثبات برتری، مورد نیاز است. علاوه بر این، این مطالعات باید توان و قدرت کافی را برای بررسی پیامدهای مرتبط با بیمار (تشدید حملات، نشانههای آسم، کیفیت زندگی و عوارض جانبی) داشته باشند. ضروری است که مطالعاتی برای مقایسه مصرف یکبار در روز سیکلزوناید با دیگر ICSها با دوز دو بار در روز انجام شوند تا مزایای سیکلزوناید به عنوان یک پیشدارو که میتواند یکبار در روز تجویز شود، و با احتمال افزایش پایبندی منجر به کنترل بیشتر آسم و عوارض جانبی کمتر شود، ارزیابی شود.
کورتیکواستروئیدهای استنشاقی (inhaled corticosteroids; ICS) سنگبنای درمان نگهدارنده آسم را در کودکان تشکیل میدهند. نگرانی در مورد بیخطری (safety) مصرف ICS، به ویژه میان والدین، وجود دارد زیرا مطالعات انجامشده روی کودکان کاهش رشد آنها را نشان دادهاند. ICS با اندازه ذرات کوچک که راههای هوایی کوچکتر را هدف قرار میدهد، کمتر در ریه تهنشین شده و دوزهای روزانه پائینتر آن منجر به کنترل موثر آسم میشود.
سیکلزوناید (ciclesonide) یک ICS نسبتا جدید است. این ICS با اندازه ذرات کوچک، یک پیشدارو (pro-drug) است که در راههای هوایی به یک متابولیت فعال تبدیل شده و بنابراین با عوارض جانبی موضعی کمتر (عفونت گلو) و سیستمیک (کاهش رشد) همراه است. این دارو را میتوان روزانه یکبار استنشاق کرد که احتمالا به بهبود پایبندی بیمار به درمان کمک میکند.
ارزیابی کارآمدی و عوارض جانبی سیکلزوناید در مقایسه با دیگر ICSها در مدیریت بالینی آسم مزمن در کودکان.
پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه راههای هوایی در کاکرین را با شرایط از پیش تعیینشده، جستوجو کردیم. در پایگاههای MEDLINE (از طریق PubMed)؛ EMBASE و Clinicalstudyresults.org، جستوجوهای بیشتری صورت گرفت. این جستوجوها تا 7 نوامبر 2012 بهروز هستند.
مطالعات تصادفیسازی و کنترلشده با طراحی موازی (parallel) یا متقاطع (cross-over) برای ورود در این مرور واجد شرایط بودند. مطالعاتی را وارد کردیم که به مقایسه سیکلزوناید با دیگر کورتیکواستروئیدها، در دوزهای معادل یا در دوزهای پائینتر از سیکلزوناید پرداختند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم کیفیت کارآزمایی را ارزیابی کرده و دادهها را استخراج کردند. برای دستیابی به اطلاعات بیشتر، با نویسندگان مطالعه تماس گرفته شد. اطلاعات مربوط به عوارض جانبی از کارآزماییها گردآوری شدند.
شش مطالعه در این مرور وارد شدند (3256 کودک، 4 تا 17 سال). دو مطالعه فقط به صورت چکیده مقالات کنفرانس منتشر شدند. سیکلزوناید با بودزوناید (budesonide) و فلوتیکازون (fluticasone) مقایسه شد.
سیکلزوناید در مقایسه با بودزوناید (نسبت دوز: 1 به 2): نشانههای آسم و عوارض جانبی در هر دو گروه مشابه بودند. نتایج تجمعی، هیچ تفاوت معنیداری را در کودکانی که دچار تشدید حملات شدند، نشان ندادند (خطر نسبی (RR): 2.20؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.75 تا 6.43). هر دو مطالعه گزارش کردند که سطح کورتیزول ادرار 24 ساعته در گروه بودزوناید در مقایسه با گروه سیکلزوناید کاهشی را با اهمیت آماری نشان داد.
سیکلزوناید در مقایسه با فلوتیکازون (نسبت دوز: 1 به 1): هیچ تفاوت معنیداری برای پیامد نشانههای آسم مشاهده نشد. نتایج تجمعی، تفاوتهای معنیداری را در تعداد بیمارانی که دچار تشدید حملات شدند، نشان ندادند (RR: 1.37؛ 95% CI؛ 0.58 تا 3.21) و دادههای مطالعهای که قابل ترکیب در متاآنالیز نبود، تعداد مشابهی را از بیماران با تشدید حملات در هر دو گروه گزارش کرد. هیچ یک از مطالعات، تفاوتی را در عوارض جانبی پیدا نکردند. تفاوت معنیداری برای سطوح کورتیزول ادرار 24 ساعته میان گروهها مشاهده نشد (تفاوت میانگین (MD): 0.54 نانومول/میلیمول؛ 95% CI؛ 5.92- تا 7.00).
سیکلزوناید در مقایسه با فلوتیکازون (نسبت دوز: 1 به 2) در یک مطالعه مورد ارزیابی قرار گرفت و نتایج مشابهی میان دو کورتیکواستروئید برای نشانههای آسم مشاهده شد. تعداد کودکانی که دچار تشدید حملات شدند، در گروه سیکلزوناید به میزان قابل توجهی بیشتر بود (RR: 3.57؛ 95% CI؛ 1.35 تا 9.47). تفاوت معنیداری از نظر میزان عوارض جانبی (RR: 0.98؛ 95% CI؛ 0.81 تا 1.14) و سطوح کورتیزول ادرار 24 ساعته (تفاوت میانگین (MD): 1.15 نانومول/میلیمول؛ 95% CI؛ 0.07 تا 2.23) دیده نشد.
کیفیت شواهد برای پیامد نشانههای آسم و عوارض جانبی در سطح «پائین» و برای پیامد تشدید حملات با سیکلزوناید در مقایسه با بودزوناید در سطح «بسیار پائین» ارزیابی شد (نسبت دوز: 1 به 1). در مقایسه میان سیکلزوناید و فلوتیکازون، کیفیت شواهد برای پیامد نشانههای آسم در سطح «متوسط»، برای پیامد تشدید حملات در سطح «بسیار پائین» و برای پیامد عوارض جانبی در سطح «پائین» درجهبندی شد (نسبت دوز: 1 به 1). برای سیکلزوناید در مقایسه با فلوتیکازون (نسبت دوز: 1 به 2)، کیفیت شواهد برای پیامد نشانههای آسم در سطح «پائین» و برای تشدید حملات و عوارض جانبی در سطح «بسیار پائین» درجهبندی شد (نسبت دوز: 1 به 2).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.