سوال مطالعه مروری
در این مرور به این موضوع پرداختیم که ویتامینهای C و E، زمانی که روزانه با هم مصرف شوند، میتوانند برای افراد مبتلا به آسم یا تنگینفس ناشی از ورزش مفید باشند یا خیر.
پیشینه
آسم یک بیماری التهابی ریه است که با تنگ شدن راههای هوایی مشخص میشود؛ این وضعیت با تنگینفس، تنگی قفسه سینه، سرفه و خس خس سینه همراه است. این شرایط کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار میدهد. تخمین زده میشود که بیش از 300 میلیون نفر از آسم رنج میبرند و ویتامینهای C و E به عنوان مکملهایی پیشنهاد شدهاند که ممکن است به کاهش نشانهها کمک کنند.
ویژگیهای مطالعه
پنج مطالعه در مورد مقایسه ویتامینهای C و E در برابر دارونما (عدم مصرف ویتامینهای C و E) در 214 فرد مبتلا به آسم یا تنگینفس ناشی از ورزش، در این مرور گنجانده شدند. چهار مطالعه شامل بزرگسالان و یک مطالعه شامل کودکان بودند. تعداد بسیار محدود مطالعات موجود برای مرور و طراحیهای مختلف آنها به این معنی است که فقط میتوانیم مطالعات مجزا را توصیف کنیم، نه اینکه نتایج آنها را برای تعیین یک نتیجه میانگین تجمیع کنیم. در بیشتر گزارشهای مطالعاتی، روش انجام به خوبی توصیف نشد؛ بنابراین ارزیابی خطر سوگیری (bias) برای اکثر مطالعات غیر ممکن بود. از نظر پیامدهای کلیدی، دادههای مرتبط بسیار کمی توسط نویسندگان کارآزمایی ارائه شدند.
نتایج کلیدی
در مطالعاتی که مصرف ویتامین C و E را در ارتباط با آسم در نظر گرفتند، هیچ نشانهای را از مزیت مداخله پیدا نکردیم. با این حال، در این مرحله، اتخاذ نتیجهگیری روشن بر اساس این یافتهها امکانپذیر نیست، زیرا شواهد موجود برای ارزیابی مناسب استفاده از ویتامینهای C و E به عنوان درمان برای بیماران مبتلا به آسم کافی نیست. برای پاسخ به این سوال، انجام پژوهشهای دقیق و با طراحی خوب بیشتری مورد نیاز است.
کیفیت شواهد
نحوه تخصیص بیماران برای دریافت ویتامینهای C و E یا دارونما در هیچ یک از پنج مطالعه وارد شده به وضوح توضیح داده نشد. این ممکن است به این معنی باشد که مطالعات به خوبی تصادفیسازی نشدهاند، که میتواند بر نتایج تاثیر بگذارد. نگرانی دوم این است که طراحیهای مطالعات متفاوت بوده باشند، به این معنی که نمیتوانیم مطمئن باشیم مطالعات یک معیار واحد را اندازهگیری کردند. با در نظر گرفتن این موضوع، کیفیت شواهد موجود را در این مرور عموما در سطح پائین تا متوسط ارزیابی کردیم.
بر اساس مقایسه مصرف مکمل ویتامین C و E در برابر دارونما برای مدیریت بالینی آسم یا انقباض برونش ناشی از ورزش، اتخاذ نتیجهگیریهای قطعی از این مرور امکانپذیر نیست. فقط یک مطالعه را مرتبط با انقباض برونش ناشی از ورزش پیدا کردیم؛ بیشتر شرکتکنندگان از مطالعاتی بودند که برای ارزیابی تاثیر مصرف مکملهای ویتامین بر تاثیر آلایندههای جوّی (مانند ازن (ozone)) بر بیماران طراحی شدند. با توجه به پیامدهایی مانند HRQL و تشدید حملات، شواهدی در مورد مقایسه مصرف مکمل ویتامین C و E در برابر دارونما برای درمان آسم وجود ندارد، و در هیچ یک از مطالعات وارد شده به آن پرداخته نشد.
نمرات HRQL و فراوانی تشدید حملات، در مقایسه با تستهای عملکرد ریه بهتنهایی، شاخصهای بهتری از شدت آسم، تاثیر آن بر فعالیتهای روزانه و پاسخ آن به درمان در جمعیت بیمار است. این نکات نهایی در مطالعاتی با کیفیت خوب برای مدیریت آسم به خوبی شناخته شدهاند. با این حال، مطالعات بالینی بررسی کننده مصرف ویتامینهای C و E در مدیریت آسم با استفاده از این نقاط پایانی مهم یعنی تشدید حملات و تاثیر بر کیفیت زندگی در دسترس نبوده، و شواهد برای حمایت از نتیجهگیریهای قوی در مورد نقش مکملهای ویتامین C و E در آسم و تنگینفس ناشی از ورزش کافی نیست.
ارتباط میان آنتیاکسیدانهای غذایی و آسم یا انقباض برونش ناشی از ورزش (exercise-induced bronchoconstriction; EIB) بهطور کامل شناخته نشده است. ویتامین C و ویتامین E آنتیاکسیدانهای طبیعی هستند که عمدتا در میوهها و سبزیجات یافت میشوند؛ دریافت ناکافی ویتامین E با التهاب راههای هوایی همراه است. فرض بر این است که این ترکیب ممکن است برای افراد مبتلا به آسم و انقباض برونش ناشی از ورزش مفیدتر از هر آنتیاکسیدان بهتنهایی باشد.
ارزیابی تاثیرات مصرف مکمل ویتامین C و E در برابر دارونما (placebo) (یا عدم استفاده از آنها) بر تشدید بیماری و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت (HRQL) در بزرگسالان و کودکان مبتلا به آسم مزمن. همچنین بررسی تاثیرات بالقوه مصرف ویتامین C و E بر انقباض برونش ناشی از ورزش در افراد مبتلا به آسم و افراد بدون تشخیص آسم که دچار نشانههای بیماری فقط حین ورزش میشوند.
کارآزماییهایی را از پایگاه ثبت تخصصی گروه مرور راههای هوایی در کاکرین و وبسایتهای ثبت کارآزمایی شناسایی کردیم. جستوجوها در سپتامبر 2013 انجام شدند.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده مربوط به بزرگسالان و کودکان مبتلا به آسم را در این مرور گنجاندیم. کارآزماییهایی را که در آنها شرکتکنندگان تشخیص انقباض برونش ناشی از ورزش (یا آسم ناشی از ورزش) داشتند، بهطور جداگانه در نظر گرفتیم. کارآزماییهایی وارد مرور شدند که مکملهای ویتامین C و E را در برابر دارونما مقایسه کردند. کارآزماییهایی را وارد کردیم که در آنها مدیریت درمانی آسم برای گروههای درمان و کنترل، شامل درمان پسزمینه (background) مشابه بود. استفاده کوتاهمدت از ویتامینهای C و E در زمان تشدید حملات یا برای نشانههای سرماخوردگی در افراد مبتلا به آسم خارج از محدوده این مرور است.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم عناوین و چکیدههای مطالعات بالقوه، و پس از آن متن کامل گزارشهای مطالعه را برای گنجاندن در مرور غربالگری کردند. از روشهای استاندارد مورد انتظار مرکز همکاریهای کاکرین (The Cochrane Collaboration) استفاده کردیم.
تجمیع پنج مطالعه وارد شده (214 شرکتکننده) امکانپذیر نبود. چهار مطالعه (206 شرکتکننده) به این سوال پرداختند که هنگام تجویز مکمل ویتامین C و E در برابر دارونما در شرکتکنندگان مبتلا به آسم، تفاوتی در پیامدها مشاهده شد یا خیر، فقط یکی از این مطالعات (160 کودک) شامل جمعیت کودکان بود؛ سه مطالعه باقیمانده در مجموع فقط شامل 46 بزرگسال بودند. یک مطالعه دیگر این سوال را مورد بررسی قرار داد که هنگام مقایسه مکمل ویتامین C و E با دارونما در آسم ناشی از ورزش، تفاوتی در پیامدها مشاهده شد یا خیر؛ این کارآزمایی فقط شامل هشت شرکتکننده بود. روند تصادفیسازی در کارآزماییها نامشخص بود و باعث شد سطح کیفیت شواهد را کاهش دهیم. چهار مطالعه دوسو کور و مطالعه دیگر یک سو کور بودند.
هیچ یک از این مطالعات دادهای را در مورد دو معیار پیامد اولیه از پیش تعیین شده ارائه ندادند: تشدید حملات و HRQL. دادههای عملکرد ریه به دست آمده از مطالعات قطعی نبودند. فقط مطالعاتی که هر گونه پیشنهادی را در مورد تاثیر درمان ارائه دادند، و فقط برای برخی از پیامدها، مطالعات اطفال بودند، به ویژه برای کودکان مبتلا به آسم متوسط تا شدید، و مطالعه کوچکی در مورد آسم ناشی از ورزش انجام شد. با این حال، این شواهد دارای کیفیت متوسط/پائین ارزیابی شد. فقط یک مطالعه دادههایی را در مورد نشانههای آسم و عوارض جانبی ارائه داد، و هیچ شواهدی را مبنی بر تاثیر مداخله بر نشانهها گزارش نکرد، یک شرکتکننده در گروه درمان به دلیل ابتلا به سیستیت (cystitis) از مطالعه خارج شد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.