پیشینه
هنگامی که فردی از ناحیه شکم آسیب میبیند، کبد شایعترین عضوی است که دچار آسیب میشود. آسیب شکمی معمولا در اثر تصادف با وسیله نقلیه موتوری، افتادن، مشت زدن به شکم یا دلایل دیگر ایجاد میشود. زمانی که فردی از ناحیه شکم به شدت آسیب ببیند، 10% تا 15% احتمال مرگومیر وجود دارد. طبق پژوهش قبلی، احتمال مرگومیر به دنبال آسیب کبدی در طول 30 سال گذشته کاهش نیافته است.
آسیب کبدی در یک مقیاس 1 تا 6 طبقهبندی میشود. آسیب درجه 1 کمترین شدت را دارد، در حالی که آسیب درجه 6 شدیدترین است. اکثر افرادی که آسیب درجه 6 دارند، فوت میکنند. معمولا، افراد مبتلا به آسیبهای کبدی درجه 1 و 2 برای درمان تحتنظر قرار میگیرند؛ بنابراین بدن آنها میتواند به طور طبیعی بهبود یابد. افرادی که آسیبهای درجه بالاتری دارند، ممکن است نیاز به جراحی پیدا کنند. در طول جراحی، پزشکان ممکن است کبد را برای کمک به بهبودی آن بخیه بزنند.
سوال مطالعه مروری
ما میخواستیم بدانیم که جراحی یا تحت نظر قرار دادن بیمار برای افراد مبتلا به آسیب شدید غیر-نافذ کبدی بهتر است یا خیر. مطالعاتی وارد شدند که افراد آسیب کبدی درجه 3، 4 یا 5 داشتند. ما علاقهمند بودیم بدانیم تفاوتی در مرگومیر، بیماری، یا کیفیت زندگی وجود دارد یا خیر.
به جستوجوی هر کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شدهای در سطح جهان، از مداخله جراحی یا مشاهده، برای افرادی با آسیب کبدی درجه 3، 4 یا 5 پرداختیم. در 14 اپریل 2014، به جستوجوی کارآزماییها پرداختیم.
نتایج
هیچ کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شدهای را در این زمینه نیافتیم. هیچ مطالعهای در این مرور وارد نشد.
نتیجهگیری
انجام کارآزماییهایی مورد نیاز است تا پزشکان و بیماران هنگام تصمیمگیری در مورد درمان، از آنها استفاده کنند.
به منظور بررسی بیشتر یافتههای اولیه ارائهشده توسط مدلهای حیوانی و مطالعات بالینی مشاهدهای که نشان میدهند ممکن است مدیریت غیر-جراحی در برابر مدیریت جراحی در آسیب غیر-نافذ کبدی با درجه بالا منفعتی داشته باشد، انجام کارآزماییهای تصادفیسازی شده بزرگ با کیفیت بالا مورد نیاز است.
در گذشته جراحی درمان انتخابی در موارد آسیب غیر-نافذ کبدی بود، اما این رویکرد به تدریج طی دو دهه اخیر تغییر کرده، زیرا ارتقای مدیریت غیر-جراحی (non-operative management; NOM) آسیب طحال منتهی به استفاده از آن برای آسیب کبدی شد. بهبود در مانیتورینگ مراقبتهای ویژه و اسکن توموگرافی کامپیوتری، همچنین استفاده مکرر از تکنیکهای رادیولوژی مداخلهای، به ایجاد این تغییر در مدیریت غیر-جراحی کمک کرده است. ترومای کبد، از یک پارگی کوچک کپسولی، بدون پارگی پارانشیم، تا آسیب گسترده پارانشیم با ضایعات ورید اصلی کبدی/ورید اجوف رتروهپاتیک (retrohepatic vena cava) متغیر است. در سال 1994، کمیته مقیاسبندی آسیب عضو (Organ Injury Scaling Committee) انجمن جراحی ترومای آمریکا (Association for the Surgery of Trauma; AAST)، مقیاس آسیب کبدی (Hepatic Injury Scale) را برای داشتن محدودهای از درجه I تا VI بازنگری کرد. آسیبهای جزئی (درجه I یا II)، شایعترین آسیبهای کبدی هستند (80% تا 90% از همه موارد)؛ آسیبهای شدید، ضایعات درجه III-V هستند؛ ضایعات درجه VI، اغلب در تناقض با بقا قرار دارند. در منابع علمی پزشکی، اکثر بیمارانی که تحت NOM قرار میگیرند، آسیبهای کبدی با درجه پائین دارند. بیخطری (safety) NOM در ضایعات کبدی با درجه بالا، درجه IV و V از AAST، موضوع بحث باقی مانده، زیرا میزان بروز بالای عوارض کبدی و کولترالهای خارج-شکمی، هنوز تحت بررسی و توصیف قرار دارند.
ارزیابی تاثیرات مدیریت غیر-جراحی در مقایسه با مدیریت جراحی در آسیب غیر-نافذ کبدی با درجه بالا (درجه III-V).
جستوجو برای یافتن مطالعات، در 14 آوریل 2014 انجام شد. پایگاه ثبت تخصصی گروه آسیبها و صدمات در کاکرین؛ کتابخانه کاکرین؛ Ovid MEDLINE(R)؛ Ovid MEDLINE(R) In-Process & Other Non-Indexed Citations؛ Ovid MEDLINE(R) Daily و Ovid OLDMEDLINE(R)؛ Embase Classic+Embase (Ovid)؛ PubMed؛ ISI WOS (SCI-EXPANDED, SSCI, CPCI-S & CPSI-SSH)؛ پایگاههای ثبت کارآزماییهای بالینی؛ خلاصه مقالات کنفرانسها را جستوجو کرده و فهرست منابع را غربالگری کردیم.
همه کارآزماییهای تصادفیسازی شده که به مقایسه مدیریت غیر-جراحی در برابر مدیریت جراحی در آسیب غیر-نافذ کبدی درجه بالا پرداختند.
دو نویسنده بهطور مستقل از هم معیارهای انتخاب را برای گزارشهای مطالعات مرتبط ارائه دادند. از پروسیجرهای روششناسی استاندارد تعریف شده از سوی سازمان همکاری کاکرین استفاده کردیم.
ما نتوانستیم هیچ کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شدهای را در زمینه مدیریت غیر-جراحی در برابر مدیریت جراحی در آسیب غیر-نافذ کبدی با درجه بالا بیابیم.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.