پیشینه
بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) یک اصطلاح عمومی است که به برونشیت مزمن، آمفیزم، یا هر دو، اشاره دارد. تصور میشود افراد مبتلا به COPD نسبت به دیگر افراد هم سن و سال خود در معرض خطر بیشتری برای داشتن مشکلات عملکرد جنسی قرار دارند. این مشکلات میتوانند شامل مشکلاتی در رسیدن به حالت نعوظ یا حفظ آن (برای مردان)، کاهش میل جنسی، داشتن مشکل در رسیدن به ارگاسم، احساس ناراحتی در طول رابطه جنسی، اضطراب درباره عملکرد جنسی، یا عدم-رضایت از رابطه جنسی باشند. هدف از این مرور خلاصه کردن نتایج مطالعاتی بود که به بررسی دقیق اثرات داروها، کمکهای فیزیکی، مداخلات سایکولوژیکی از جمله مشاوره، یا مداخلات آموزشی با هدف بهبود عملکرد جنسی یا رضایت جنسی افراد مبتلا به COPD و همسران آنها پرداختند.
نتایج
دو مطالعه منتشر شده را پیش از دسامبر سال 2014 شامل مجموعا 48 فرد مبتلا به COPD (عمدتا مردان) یافتیم که تحت مداخلات دارویی برای رفع مشکلات مربوط به عملکرد جنسی قرار گرفتند. این مداخلات دارویی دربرگیرنده تستوسترون-درمانی و اکسیژن-درمانی بودند. یکی از این مطالعات شواهدی را با کیفیت پائین فراهم کرد مبنی بر اینکه تزریق تستوسترون به برخی مردان مبتلا به COPD کمک میکند تواناییشان برای رسیدن به نعوظ و حفظ حالت آن بهبود یابد. با وجود این، اطلاعات کافی وجود ندارد تا تعیین کنیم تستوسترون-درمانی رضایت کلی جنسی را بهبود میبخشد یا خیر، و اینکه این نوع درمان منجر به بروز دیگر مشکلات مربوط به سلامت میشود یا خیر، یا اینکه اکسیژن-درمانی اختلال عملکرد نعوظ را برای مردان مبتلا به COPD بهبود میبخشد یا خیر.
نتیجهگیری
متخصصان سلامت نیاز دارند به هنگام تصمیمگیری درباره چگونگی راهنمایی افراد مبتلا به COPD به بهترین شیوه ممکن در رابطه با مشکلات مربوط به عملکرد جنسی یا رضایت جنسی، بر نتایج پژوهشهای دربرگیرنده افراد فاقد COPD و نظر کارشناسان اتکا کنند. لازم است تا کارآزماییهای بسیار بیشتری در این زمینه از عملکرد بالینی انجام شوند.
در حال حاضر شواهد کافی از کارآزماییهای بالینی برای اطلاع از بهترین روش ارائه مداخلات در جهت بهبود عملکرد جنسی و رضایت جنسی در افراد مبتلا به COPD و همسران آنها وجود ندارد. در نتیجه، پزشکان باید بر نتایج کارآزماییهای بالینی شامل افراد غیر-مبتلا به COPD و نظر متخصصین برای هدایت عملکرد بالینی در این زمینه تکیه کنند. باید کارآزماییهای بسیار بیشتری در این زمینه از عملکرد بالینی انجام شود.
اعتقاد بر آن است که افراد مبتلا به بیماری مزمن انسدادی ریه (chronic obstructive pulmonary disease; COPD) در معرض خطر بالاتری از نظر مواجهه با مشکلات مربوط به اختلال عملکرد جنسی نسبت به همسالان خود قرار دارند. مشکلات مربوط به تمایلات جنسی یا عملکرد جنسی مرتبط با بیماری مزمن انسدادی ریه، ممکن است به دلیل مشکلات هورمونی، فیزیولوژیکی، یا سایکولوژیکی، یا در نتیجه تغییرات در روابط جنسی بروز کنند که به دلیل ماهیت مزمن این وضعیت ایجاد میشوند.
ارزیابی اثربخشی مداخلات برای مدیریت بالینی اختلال عملکرد جنسی در افراد مبتلا به COPD.
در تاریخ 8 جولای سال 2015 در پایگاه ثبت تخصصی گروه راههای هوایی در کاکرین به جستوجو پرداختیم و همزمان با بررسی فهرست منابع، جستوجوی استنادها و تماس با نویسندگان مطالعات برای شناسایی مطالعات بیشتر، نسبت به اجرای جستوجوهای بیشتر در پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL)، MEDLINE، چهار بانک اطلاعاتی دیگر، EMBASE و دو پایگاه ثبت کارآزمایی تا جولای سال 2015 اقدام کردیم. از هیچ محدودیت زبان یا تاریخ استفاده نکردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs)، RCTهای خوشهای، و شبه-RCTهایی که به ارزیابی اثرات مداخلات دارویی، مکانیکی، سایکولوژیکی، یا آموزشی برای رفع مشکلات مربوط به بهزیستی (well-being) جنسی در افراد مبتلا به COPD و همسران ایشان پرداختند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم به مرور نتایج جستوجو بر مبنای معیارهای انتخاب از پیش تعیین شده پرداختند. دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم نسبت به استخراج دادهها و ارزیابی خطر سوگیری (bias) در مطالعات وارد شده اقدام کردند. برای کسب اطلاعات بیشتر، با نویسندگان مطالعات تماس برقرار کردیم.
دو مطالعه را شامل 48 شرکتکننده وارد مرور کردیم. یکی از این مطالعات (یک RCT) به بررسی تاثیر یک مداخله دارویی (تستوسترون-درمانی) در مقایسه با یک دارونما (placebo) در طول یک دوره چهار-ماهه پرداخت. مطالعه دیگر (یک شبه-RCT) به مقایسه یک ماه اکسیژن-درمانی طولانی-مدت با یک دوز واحد 24-ساعته اکسیژن-درمانی در طول یک دوره یک-ماهه پرداخت. هر دو مطالعه فقط شامل مردان مبتلا به COPD با شدت متوسط تا خیلی شدید بودند (متوسط FEV1% در هر دو مطالعه: 41%؛ انحراف معیار (SD): 11.7%) که زیر 74 سال سن داشتند (متوسط سنی در هر دو مطالعه: 65 سال؛ SD: 7.1). شواهدی را با کیفیت پائین یافتیم مبنی بر اینکه تستوسترون-درمانی برای مردان مبتلا به COPD باعث بهبودی در عملکرد نعوظ شد، اما هیچ شواهدی را مبنی بر تاثیر مداخله بر رضایت کلی از عملکرد جنسی به دست نیاوردیم. دادههای کافی برای نتیجهگیری در مورد احتمال بروز عوارض جانبی ناشی از درمان با تستوسترون برای COPD یا تاثیر اکسیژن-درمانی بر اختلال نعوظ وجود ندارد. هیچ یک از مطالعات دادههای بیشتری را درباره عملکرد جنسی، به جز عملکرد نعوظ، ارائه نکردند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.