سوال مطالعه مروری
آیا شواهد تاریخی وجود دارد که نشان دهد اولین داروی آنتیسایکوتیک (رزرپین (reserpine)) - که اکنون به ندرت مورد استفاده قرار میگیرد - در مقایسه با یک داروی آنتیسایکوتیک که به مدت بیش از 60 سال است که استفاده میشود (کلرپرومازین (chlorpromazine)) موثر است.
پیشینه
رزرپین در دهه 1940 کشف شد. این دارو برخی از عملکردهای شیمیایی مغز را برای همیشه متوقف میکند، بهطوری که حتی زمانی که مصرف دارو متوقف شده و از سیستم بدن فرد خارج شده باشد، تاثیر دارو (خوب یا بد) تا زمانی که بدن ذخایر تغییر یافته مواد شیمیایی مغز را مجددا جایگزین کند، ادامه مییابد. این یافته در مورد کلرپرومازین - دارویی که کمی دیرتر به وجود آمد - صدق نمیکند، تاثیر آن فقط تا زمانی که ماده شیمیایی در بدن وجود دارد، باقی میماند. انسداد مواد شیمیایی مغز توسط کلرپرومازین برگشتپذیر است، اما با رزرپین قابل برگشت نیست.
ویژگیهای مطالعه
این مرور در حال حاضر شامل نه مطالعه با حدود 60 شرکتکننده در هر مطالعه است. تمام این مطالعات در حال حاضر بیش از 60 سال قدمت دارند که میان سالهای 1955 و 1962 انجام شده و شامل افرادی با شدیدترین بیماریها هستند.
نتایج کلیدی
کلرپرومازین برای «بهبود وضعیت کلی» بهتر از رزرپین عمل میکند، و اکثر کارآزماییها این پیامد را گزارش کردند. هیچ تفاوت بارزی میان داروها از لحاظ «سازگاری شغلی»، «رفتار عمومی»، و بهطور شگفتانگیزی، عوارض جانبی و در نهایت، ترک زودهنگام مطالعه، وجود نداشت.
کیفیت شواهد
با توجه به استانداردهای امروزی، شواهد تا حد زیادی کیفیت محدودی دارند. با این حال، برخی از این مطالعات دهه 1950، از لحاظ آیندهنگری و وضوح خود قابلتوجه هستند.
با توجه به استانداردهای امروزی، شواهد تا حد زیادی کیفیت محدودی دارند. با این حال، برخی از این مطالعات دهه 1950، از لحاظ آیندهنگری و وضوح خود قابلتوجه هستند. رزرپین تا حدی بر وضعیت کلی بیماران تاثیر داشت - اما به نظر میرسید که کلرپرومازین عملکرد بهتری داشته باشد. مسائل مهم در مورد عوارض جانبی واقعا توسط این کارآزماییها مورد توجه قرار نگرفتند. کلرپرومازین همچنان در فهرست داروهای ضروری WHO قرار دارد. مصرف رزرپین در حال حاضر تقریبا منسوخ شده، اگرچه، احتمالا به دلیل شواهدی غیر از شواهد گزارش شده در کارآزماییهای پیشگام مورد استفاده در این مرور بوده است.
در دهه 1940، از رزرپین (reserpine)، دارویی متشکل از عصاره گیاه که قرنها مورد استفاده قرار میگرفت، به عنوان درمانی برای افراد مبتلا به اختلالات روانی استفاده شد و یکی از اولین داروهای آنتیسایکوتیک بود. قدرت دارویی برگشتناپذیر و عوارض جانبی آن به این معنی است که در بریتانیا کنار گذاشته شده و نقش آن با ترکیبات «جدیدتر» جایگزین شده است. تاثیرات رزرپین در طول تاریخ مورد توجه بوده، اگرچه برخی گزارشها حاکی از آن است که هنوز هم در موارد بسیار تخصصی در روانپزشکی تجویز میشود. کلرپرومازین (chlorpromazine) نیز یک داروی قدیمی است اما همچنان برای درمان افراد مبتلا به اسکیزوفرنی (schizophrenia) استفاده میشود.
بررسی تاثیرات دو داروی قدیمی (رزرپین و کلرپرومازین) در درمان افراد مبتلا به اسکیزوفرنی. رزرپین در حال حاضر به ندرت مورد استفاده قرار میگیرد در حالی که کلرپرومازین در فهرست داروهای ضروری سازمان جهانی بهداشت (WHO) باقی مانده است.
پایگاه ثبت کارآزماییهای مطالعه-محور گروه اسکیزوفرنی در کاکرین را جستوجو کردیم (24 مارچ 2016).
کارآزماییهای بالینی تصادفیسازی شدهای را وارد مرور کردیم که بر کلرپرومازین در برابر رزرپین در درمان اسکیزوفرنی متمرکز بوده و دادههای قابل استفادهای را ارائه کردند.
دادهها را مستقل از هم استخراج کردیم. برای پیامدهای دو حالتی (binary)، خطر نسبی (RR) و 95% فاصله اطمینان (CI) آن را، بر اساس قصد درمان (intention-to-treat)، محاسبه کردیم. از مدل اثر ثابت (fixed-effect model) برای آنالیزها استفاده کردیم. خطر سوگیری (bias) را برای مطالعات وارد شده ارزیابی کرده و جدول «خلاصهای از یافتهها» را با استفاده از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation; GRADE) تهیه کردیم.
این مرور در حال حاضر شامل نه مطالعه با میانگین 60 شرکتکننده در هر مطالعه است. تمام این مطالعات اکنون بیش از 60 سال قدمت داشته، و میان سالهای 1955 و 1962 انجام شدند. هنگامی که کلرپرومازین با رزرپین برای افراد مبتلا به اسکیزوفرنی مقایسه شد، بهبود وضعیت کلی در کوتاهمدت برای کسانی که کلرپرومازین دریافت کردند، بهتر بود (n = 781؛ 6 RCT؛ RR برای موارد «بهبود نیافته»: 0.75؛ 95% CI؛ 0.62 تا 0.92؛ شواهد با کیفیت پائین ). بهبودی کوتاهمدت در اعوجاج (distortion) پارانوئید با استفاده از Multidimensional Scale for Rating Psychiatric Patients (MSRPP) اندازهگیری شد. دادهها تفاوت بارزی را میان گروههای درمان نشان ندادند (n = 19؛ 1 RCT؛ RR: 1.33؛ 95% CI؛ 0.62 تا 2.89؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین ). هیچ تفاوتی در عملکرد وجود نداشت: سازگاری شغلی، میانمدت (n = 40؛ 1 RCT؛ RR: 0.83؛ 95% CI؛ 0.47 تا 1.47؛ شواهد با کیفیت متوسط ) و رفتار عمومی (n = 98؛ 1 RCT؛ RR: 0.79؛ CI از 0.41 تا 1.53، شواهد با کیفیت متوسط ). عوارض جانبی بهطور ضعیفی گزارش شدند. برای «واکنش سمّی»، باز هم هیچ تفاوت آشکاری میان دو ترکیب دیده نشد (n = 210؛ 3 RCT؛ RR: 1.68؛ 95% CI؛ 0.43 تا 6.54، شواهد با کیفیت متوسط )، این یافته برای خروج زودهنگام از مطالعه نیز صدق میکند (n = 229؛ 4 RCT؛ RR: 1.16؛ 95% CI؛ 0.94 تا 1.42؛ شواهد با کیفیت متوسط ).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.