هدف از این مطالعه مروری چه بود؟
لاروکشی (larviciding) عبارت است از استفاده منظم از حشرهکشهای میکروبی یا شیمیایی در بدنه آب یا مخازن آب. هدف از لاروکشی، کاهش جمعیت بالغ پشهها با کشتن پشههای نابالغ آبزی است، به این ترتیب پشههای کمتری بالغ خواهند شد. این کار باید تعداد پشههایی را که انسانها را نیش زده و آنها را به مالاریا مبتلا میکنند، کاهش دهد.
پیامهای کلیدی
هر چهار مطالعه وارد شده در این مرور، لاروکشها را به صورت دستی توزیع کردند. لاروکشی دستی در زیستگاههای کوچک پشه ممکن است در پیشگیری از مالاریا موثر باشد. فقط یک مطالعه در منطقهای انجام شد که در آن زیستگاههای لاروی منطقه بزرگی را تحت پوشش قرار دادهاند و این مطالعه هیچ تاثیری را از لاروکشی نیافت.
چه چیزی در این مطالعه مروری مورد بررسی قرار گرفت؟
ما به دنبال کارآزماییهایی بودیم که تاثیر لاروکشی را با استفاده از یک عامل میکروبی یا حشرهکش شیمیایی در انتقال مالاریا مورد بررسی قرار دادند. ما به بررسی تاثیرات هم بر پیامدهای سلامت انسان و هم بر جمعیتهای پشهها پرداختیم.
نتایج اصلی این مطالعه مروری چه هستند؟
شواهد به دست آمده از سه مطالعه نشان میدهند که لاروکشی ممکن است حداقل یک پیامد بیماری مالاریا را در برخی از مطالعات کاهش دهد، و این در مناطقی امکانپذیر بود که در آنها زیستگاههای آبی پشه کمتر از یک km2 وسعت داشت (شواهد با قطعیت پایین). ما بر اساس نتایج حاصل از یک مطالعه در گامبیا نمیدانیم که آیا لاروکشی در مناطق بزرگ آبی، تاثیری بر مالاریا دارد یا خیر (شواهد با قطعیت بسیار پایین).
این مطالعه مروری تا چه زمانی بهروزرسانی شده است؟
ما به جستوجوی کارآزماییهای مربوطه تا 6 جون 2019 پرداختیم.
اکثر مطالعات کنترلشده در مورد لاروکشی با استفاده از عوامل میکروبی انجام شدهاند. لاروکشی زمینی در زیستگاههای غیرگسترده لاروی ممکن است در انتقال مالاریا موثر باشد، و ما نمیدانیم که آیا تاثیری بر زیستگاههای آبی در مقیاس بزرگ دارد یا خیر. ما هیچ مطالعهای را نیافتیم که از تکنیکهای کاربردی لاروکشی که بتواند زیستگاههای آبی بزرگ را پوشش دهد، مانند اسپری هوایی با استفاده از هواپیما، استفاده کرده باشد.
لاروکشی (larviciding) عبارت است از استفاده منظم از حشرهکشهای شیمیایی یا میکروبی در آب یا مخازن آب برای کشتن پشههای نابالغ آبزی (لارو (larvae) و شفیره (pupae)).
خلاصه کردن شواهد حاصل از تحقیقات مربوط به ارزیابی اینکه آیا لاروکشی با حشرهکشهای شیمیایی یا میکروبی از انتقال مالاریا پیشگیری میکند یا خیر.
ما به جستوجو در پایگاه ثبت تخصصی گروه بیماریهای عفونی در کاکرین، پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL)، منتشر شده در کتابخانه کاکرین، MEDLINE؛ Embase؛ CAB Abstracts؛ LILACS؛ پلتفرم بینالمللی ثبت کارآزماییهای بالینی سازمان جهانی بهداشت (WHO ICTRP)؛ ClinicalTrials.gov؛ و ISRCTN registry، تا 6 جون 2019 پرداختیم.
ما کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده خوشهای (cRCTs)، مطالعات سری زمانی منقطع (ITS)، مطالعات تصادفیسازی شده متقاطع، مطالعات غیرتصادفیسازی شده متقاطع، و مطالعات کنترلشده قبل و بعد (CBAs) را وارد کردیم که به مقایسه لاروکشی با عدم استفاده از آن پرداختند.
ما بهطور مستقل از هم قابلیت ورود کارآزماییها و خطر سوگیری (bias) را ارزیابی و دادهها را استخراج کردیم. ما قطعیت شواهد را با استفاده از رویکرد GRADE ارزیابی کردیم.
چهار مطالعه (یک cRCT، دو CBAs، و یک مطالعه غیرتصادفیسازی شده با طراحی متقاطع) معیارهای ورود را داشتند. همه مطالعات از کاربرد زمینی لاروکشها استفاده کردند (تحویل دستی لاروکشها توسط افراد)؛ یک مطالعه به ارزیابی عوامل شیمیایی و سه مطالعه به ارزیابی عوامل میکروبی پرداختند. مطالعات در گامبیا، تانزانیا، کنیا، و سریلانکا انجام شدند. سه مطالعه در مناطقی انجام شد که وسعت زیستگاههای آبی پشه گستردگی کمتری داشتند (کمتر از 1 کیلومتر مربع)، و وسعت زیستگاههای آبی در یک مطالعه گستردهتر بودند (بیش از 1 کیلومتر مربع؛ یک مطالعه متقاطع از گامبیا).
برای زیستگاههای آبی کمتر از 1 کیلومتر مربع، یک cRCT هشت روستا را در سریلانکا، به منظور ارزیابی لاروکشی شیمیایی با استفاده از تنظیم کننده رشد حشرات، تصادفیسازی کرد؛ و دو مطالعه CBA انجام شده در کنیا و تانزانیا به بررسی لاروکشهای میکروبی پرداختند. در این cRCT، لاروکشی در تمام روستاها، در مقایسه با عدم استفاده از لاروکشی، با شیوع پایینتر مالاریا (میزان نسبت (rate ratio): 0.24؛ 4649 شرکتکننده، شواهد با قطعیت پایین) و شیوع انگل (خطر نسبی (RR)؛ 0.26؛ 5897 شرکتکننده، شواهد با قطعیت پایین) همراه بود. دو مطالعه CBA شیوع پایینتر مالاریا را در طول دوره مداخله گزارش کردند (شیوع انگل، RR: 0.79؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.71 تا 0.89؛ 70902 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت پایین). مطالعهای که در کنیا انجام شد کاهش بروز موارد جدید مالاریا را نیز گزارش کرد (RR: 0.62؛ 95%CI؛ 0.38 تا 1.01؛ 720 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پایین).
برای زیستگاههای آبی بیش از 1 کیلومتر مربع، کارآزمایی غیر تصادفیسازی شده متقاطع که از لاروکشهای میکروبی استفاده میکرد، تاثیری را بر بروز مالاریا (RR: 1.58؛ 95% CI؛ 0.94 تا 2.65؛ 4226 شرکتکننده)، یا شیوع انگل (RR: 1.15؛ 95% CI؛ 0.41 تا 3.20؛ 3547 شرکتکننده) نشان نداد؛ هر دو دارای شواهدی با قطعیت بسیار پایین بودند. یک کارآزمایی که در گامبیا انجام شد نیز میانگین سطح هموگلوبین را گزارش کرد، هیچ تفاوتی در طول چهار مقایسه مشاهده نشد (تفاوت میانگین: 0.13-؛ 95% CI؛ 0.40- تا 0.13؛ 3586 شرکتکننده).
با توجه به دادههای گزارش نشده و ازدسترفته، قادر به خلاصهسازی یا ترکیب پیامدهای حشرهشناسی نبودیم.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.