پیشینه
کودکان مبتلا به فلج مغزی در راه رفتن مستقل دچار مشکل هستند. تصور میشود که آنها ممکن است از مزیت تمرین راه رفتن با کمک مکانیکی (mechanically assisted walking training)، در مقایسه با راه نرفتن یا راه رفتن بدون حمایت مکانیکی (overground walking) بهرهمند شوند. آموزش راه رفتن با کمک مکانیکی، شامل استفاده از وسایل موتوری مانند یک تردمیل، یک آموزش دهنده راه رفتن (یک وسیله راه رفتن چرخدار) یا یک دستگاه روباتیک برای تمرین (مانند یک زانو-بند روباتیک) برای کمک به کودکان مبتلا به فلج مغزی در بیشتر راه رفتن است. این تمرین را میتوان با یا بدون حمایت وزن بدن (مانند مجموعهای از اتصالات و تسمهها که به بدن فرد متصل میشوند (harness)، نرده (handrail) یا حمایت فیزیکی دستی (manual physical support)) ارائه داد.
سوال مطالعه مروری
تأثیر راه رفتن با کمک مکانیکی در مقایسه با راه نرفتن یا همان مقدار راه رفتن بدون حمایت مکانیکی، بر میزان راه رفتن، مشارکت، و کیفیت زندگی در کودکان مبتلا به فلج مغزی 3 تا 18 سال چیست.
ویژگیهای مطالعه
این مرور شامل 17 مطالعه است که در مجموع 451 کودک با میانگین سنی 4 تا 14 سال در آنها شرکت داشتند. همه کودکان مبتلا به فلج مغزی بودند. ما چهار مطالعه را یافتیم که به مقایسه راه رفتن با کمک مکانیکی بدون حمایت وزن بدن، با راه نرفتن پرداختند؛ دو مطالعه راه رفتن را با کمک مکانیکی بدون حمایت وزن بدن با همان مقدار راه رفتن بدون حمایت مکانیکی مقایسه کردند؛ هشت مطالعه به مقایسه راه رفتن با کمک مکانیکی به علاوه حمایت وزن بدن با راه نرفتن پرداخته؛ و سه مطالعه به مقایسه راه رفتن با کمک مکانیکی با حمایت وزن بدن با همان مقدار راه رفتن بدون حمایت مکانیکی پرداختند. تمرین با کمک مکانیکی به مدت 15 تا 40 دقیقه در هر جلسه، دو تا پنج بار در هفته، به مدت 4 تا 12 هفته ارائه شد. بودجه پنج مطالعه از طریق یک گرنت، و یک مطالعه از طریق دو گرنت مختلف تأمین شدند. هشت مطالعه، اطلاعات حمایت مالی خود را گزارش نکردند، و سه مطالعه هیچ گونه حمایت مالی نداشتند.
شواهد تا ژانویه 2020 بهروز است.
نتایج کلیدی
راه رفتن با کمک مکانیکی بدون حمایت وزن بدن
1. این نوع مداخله در مقایسه با راه نرفتن، مزیت اندکی را برای سرعت راه رفتن و عملکرد حرکتی درشت (gross motor function) (مهارتهای مورد نیاز برای کنترل عضلات بزرگ بدن که در راه رفتن استفاده میشوند) نشان داد. در یک مطالعه، هیچ تفاوتی میان گروهها از نظر بروز عوارض جانبی (پیامدهای نامطلوب) وجود نداشت.
2. این مداخله در مقایسه با همان مقدار راه رفتن بدون حمایت مکانیکی، مزیت اندکی را از نظر سرعت راه رفتن، عملکرد حرکتی درشت، و مشارکت، نشان داد. هیچ مطالعهای میزان عوارض جانبی را گزارش نکرد.
راه رفتن با کمک مکانیکی با حمایت وزن بدن
1. این نوع از مداخله در مقایسه با راه نرفتن، مزیت کوچکی را از نظر سرعت راه رفتن نشان داد، اما از نظر عملکرد حرکتی درشت، مشارکت، یا بروز عوارض جانبی، تفاوت آشکاری دیده نشد.
2. در مقایسه با همان مقدار راه رفتن بدون حمایت مکانیکی، مزیتی برای سرعت راه رفتن، عملکرد حرکتی درشت و مشارکت به دست نیامد. هیچ مطالعهای عوارض جانبی را گزارش نکرد.
نتیجهگیریها
شواهدی با کیفیت متوسط و پائین نشان میدهد که استفاده از راه رفتن با کمک مکانیکی بدون حمایت وزن بدن، در مقایسه با هر دو گروه مقایسهای راه نرفتن و همان مقدار راه رفتن بدون حمایت مکانیکی، ممکن است منجر به بهبود مختصری در سرعت راه رفتن و عملکرد حرکتی درشت شود. برای راه رفتن با کمک مکانیکی با حمایت وزن بدن، در مقایسه با راه نرفتن، مزایایی در سرعت راه رفتن و عملکرد حرکتی درشت دیده شد، اما منفعتی برای همان مقدار راه رفتن بدون حمایت مکانیکی گزارش نشد. تعداد مطالعاتی که عوارض جانبی را گزارش کردند، زیاد نبودند، اما همان مطالعات هم تفاوتی را بین گروهها نشان ندادند. راه رفتن با کمک مکانیکی، میتواند تمرین تکرار شونده، و با دوز-بالا ارائه دهد. هنگامی که انجام همان دوز از راه رفتن بدون حمایت مکانیکی دشوار است، ممکن است یک روش مفید برای ارائه تمرین در کودکان کوچکتر با قدرت تمرکز ضعیف باشد.
تمرین راه رفتن با کمک مکانیکی در مقایسه با راه نرفتن، احتمالا باعث افزایش اندکی در سرعت راه رفتن (با یا بدون پشتیبانی وزن بدن) میشود و ممکن است عملکرد حرکتی درشت (با پشتیبانی وزن بدن) را بهبود بخشد. تمرین راه رفتن با کمک مکانیکی با پشتیبانی وزن بدن در مقایسه با دوز یکسان از راه رفتن بدن حمایت مکانیکی، ممکن است در سرعت راه رفتن و عملکرد حرکتی درشت تفاوتی اندک تا عدم تفاوت ایجاد کند، اگرچه دو مطالعه نشان داد که تمرین راه رفتن با کمک مکانیکی بدون پشتیبانی وزن بدن، احتمالا در میزان سرعت راه رفتن و عملکرد حرکتی درشت، موثرتر از همان دوز از تمرین راه رفتن بدون حمایت مکانیکی است. تعداد مطالعاتی که عوارض جانبی را گزارش کردند، زیاد نبودند، هر چند همان تعداد هم به تفاوتی میان گروهها نرسیدند. نتایج عمدتا از نظر بالینی قابل توجه نیستند، حجم نمونهها کوچک بوده، و خطر سوگیری و شدت مداخله در مطالعات مختلف متفاوت است، بنابراین نتیجهگیری محکم را دشوار میکند. تمرین راه رفتن با کمک مکانیکی، شیوهای برای انجام تمرینات با شدت بالا، تکرار شونده و با هدف خاص است و ممکن است برای کودکان با قدرت تمرکز ضعیف، مفید باشد.
فلج مغزی شایعترین ناتوانی جسمانی در دوران کودکی است. تمرین راه رفتن را با کمک مکانیکی میتوان با یا بدون حمایت وزن بدن ارائه داد تا کودکان مبتلا به فلج مغزی را قادر به انجام تمرین تکرار شونده از دورههای پیچیده راه رفتن کند. بررسی تأثیرات تمرین راه رفتن با کمک مکانیکی، برای شناسایی درمانهای مبتنی بر شواهد به منظور بهبود عملکرد راه رفتن بسیار مهم است.
ارزیابی تأثیرات تمرین راه رفتن با کمک مکانیکی در مقایسه با گروه کنترل، بر راه رفتن، مشارکت و کیفیت زندگی در کودکان مبتلا به فلج مغزی 3 تا 18 سال.
در ژانویه 2020، CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ شش بانک اطلاعاتی دیگر و دو پایگاه ثبت کارآزماییها را جستوجو کردیم. خلاصه مقالات کنفرانس را به صورت دستی جستوجو و فهرست منابع مطالعات وارد شده را بررسی کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) یا شبه-RCTها شامل کارآزماییهای متقاطع (cross-over)، که به مقایسه هر نوعی از تمرین راه رفتن با کمک مکانیکی (با یا بدون حمایت وزن بدن) با عدم تمرین راه رفتن یا همان دوز از تمرین راه رفتن بدون حمایت مکانیکی در کودکان 3 تا 18 سال مبتلا به فلج مغزی (طبقهبندی شده به صورت سطوح I تا IV از سیستم طبقهبندی عملکرد حرکتی درشت (Gross Motor Function Classification System; GMFCS)) پرداختند.
ما از روشهای استاندارد روششناسی مورد انتظار کاکرین استفاده کردیم.
این مرور شامل 17 مطالعه با 451 شرکتکننده (سطوح I تا IV از GMFCS؛ میانگین سنی 4 تا 14سال) برگرفته از بخشهای سرپایی بود. طول دوره مداخله (4 تا 12 هفته)، همچنین شدت تمرین از نظر طول مدت (15 دقیقه تا 40 دقیقه) و تعداد دفعات جلسات (دو تا پنج بار در هفته)، طیفی گسترده داشتند. شش مطالعه از طریق گرنتها تأمین بودجه شدند، سه مورد پشتیبانی مالی نداشتند، و هشت مورد نیز اطلاعات مربوط به تامین بودجه خود را گزارش نکردند. به دلیل ماهیت مداخله، همه مطالعات در معرض خطر بالای سوگیری (bias) عملکرد قرار داشتند.
تمرین راه رفتن با کمک مکانیکی بدون پشتیبانی وزن بدن در برابر عدم تمرین راه رفتن
چهار مطالعه (100 شرکتکننده) در این مقایسه ارزیابی شدند. تمرین راه رفتن با کمک مکانیکی بدون پشتیبانی وزن بدن، در مقایسه با عدم تمرین راه رفتن، سرعت راه رفتن را که توسط Biodex Gait Trainer 2™ (Biodex, Shirley, NY, USA) اندازهگیری شد، افزایش داده (تفاوت میانگین (MD): 0.05 متر در ثانیه [m/s] [نمرات تغییر]؛ 95% فاصله اطمینان [CI]: 0.03 تا 0.07؛ 1 مطالعه؛ 10 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت متوسط) و منجر به بهبود عملکرد حرکتی درشت پس از مداخله شد (MD استاندارد شده [SMD] برابر با 1.30 [نمرات پس از مداخله]؛ 95% CI؛ 0.49 تا 2.11؛ 2 مطالعه؛ 60 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت پائین). یک مطالعه (30 شرکتکننده) هیچ موردی را از عارضه جانبی گزارش نکرد (شواهد با کیفیت پائین). هیچ مطالعهای مشارکت یا کیفیت زندگی را اندازهگیری نکردند.
آموزش راه رفتن با کمک مکانیکی بدون پشتیبانی وزن بدن در برابر همان مقدار تمرین راه رفتن بدون حمایت مکانیکی
چهار مطالعه (55 شرکتکننده) این مقایسه را ارزیابی کردند. تمرین راه رفتن با کمک مکانیکی بدون پشتیبانی وزن بدن، در مقایسه با همان دوز راه رفتن بدون حمایت مکانیکی، سرعت راه رفتن را که توسط آزمون 6-دقیقه راه رفتن یا آنالیز Vicon gait ارزیابی شد، افزایش داد (MD؛ 0.25 متر بر ثانیه [نمرات تغییر یا نمرات پس از مداخله]؛ 95% CI؛ 0.13 تا 0.37؛ 2 مطالعه؛ 55 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت متوسط). همچنین، در مقایسه با همان مقدار تمرین راه رفتن بدون حمایت مکانیکی، عملکرد حرکتی درشت را که با معیار GMFCS ارزیابی شد، بهبود بخشید (MD؛ 11.90% [تغییر در نمرات]؛ 95% CI؛ 2.98 تا 20.82؛ 1 مطالعه؛ 35 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت متوسط) و میزان مشارکت را که با معیار ارزیابی پرسشنامه معلولیت کودکان (Pediatric Evaluation of Disability Inventory) (نمرات از 0 تا 59) ارزیابی شد، افزایش داد (MD؛ 8.20 [تغییر در نمرات]؛ 95% CI؛ 5.69 تا 10.71؛ 1 مطالعه؛ 35 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت متوسط). هیچ مطالعهای بروز عوارض جانبی یا کیفیت زندگی را اندازهگیری نکرد.
تمرین راه رفتن با کمک مکانیکی با پشتیبانی وزن بدن در برابر عدم تمرین راه رفتن
چهار مطالعه (210 شرکتکننده) این مقایسه را ارزیابی کردند. تمرین راه رفتن با کمک مکانیکی با پشتیبانی وزن بدن در مقایسه با عدم تمرین راه رفتن، سرعت راه رفتن را که توسط آزمون 10-متر یا 8-متر راه رفتن ارزیابی شد، افزایش داد (MD؛ 0.07 متر بر ثانیه [نمرات تغییر و نمرات پس از مداخله]؛ 95% CI؛ 0.06 تا 0.08؛ 7 مطالعه؛ 161 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت متوسط). هیچ تفاوتی میان گروهها در عملکرد حرکتی درشت که توسط معیار GMFM ارزیابی شد (MD؛ 1.09% [نمرات تغییر و نمرات پس از مداخله]؛ 95% CI؛ 0.57- تا 2.75؛ 3 مطالعه؛ 58 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت پائین)؛ مشارکت (SMD؛ 0.33 [نمرات تغییر]؛ 95% CI؛ 0.27- تا 0.93؛ 2 مطالعه؛ 44 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت پائین)؛ و کیفیت زندگی که با Pediatric Quality of Life Cerebral Palsy Module (نمرات از 0 (بد) تا 100 (خوب)) اندازهگیری شد (MD؛ 9.50% [نمرات تغییر]؛ 95% CI؛ 4.03- تا 23.03؛ 1 مطالعه؛ 26 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت پائین) وجود نداشت. سه مطالعه (56 شرکتکننده) هیچ موردی را از عارضه جانبی گزارش نکردند (شواهد با کیفیت پائین).
تمرین راه رفتن با کمک مکانیکی با پشتیبانی وزن بدن در برابر همان مقدار تمرین راه رفتن بدون حمایت مکانیکی
چهار مطالعه (86 شرکتکننده) این مقایسه را ارزیابی کردند. هیچ تفاوتی میان گروهها در سرعت راه رفتن که توسط آزمون 10-متر یا 5-متر راه رفتن ارزیابی شد (MD؛ 0.02- متر بر ثانیه [نمرات تغییر و پس از مداخله]؛ 95% CI؛ 0.08- تا 0.04؛ 3 مطالعه؛ 78 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت پائین)؛ عملکرد حرکتی درشت که توسط GMFM ارزیابی شد (MD؛ 0.73-% [نمرات پس از مداخله]؛ 95% CI؛ 14.38- تا 12.92؛ 2 مطالعه؛ 52 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت پائین)؛ و مشارکت که توسط سنجش عملکرد مدرسه (School Function Assessment) (نمرات از 19 تا 76) ارزیابی شد (MD؛ 4.74- [نمرات تغییر]؛ 95% CI؛ 11.89- تا 2.41؛ 1 مطالعه؛ 26 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت متوسط) دیده نشد. هیچ مطالعهای بروز عوارض جانبی یا کیفیت زندگی را اندازهگیری نکرد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.