سوال مطالعه مروری
هدف از انجام این مرور گردآوری شواهدی برای استفاده از هرگونه مداخله فعالیت بدنی در افراد مبتلا به بیماری مادرزادی قلب بود. هدف ما مقایسه مداخلات شامل آموزش ورزش، ارتقاء فعالیت بدنی یا آموزش تمرینات ریه با عدم مداخله (مراقبت معمول) بود.
پیشینه
بیماری مادرزادی قلب اصطلاحی است که برای طیف وسیعی از نقایص زایمان که عملکرد قلب را تحت تاثیر قرار می‌دهند، استفاده می‌شود. در افراد مبتلا به بیماری مادرزادی قلب، امید به زندگی، آمادگی جسمانی و کیفیت زندگی کاهش می‌یابد. با این حال، به دلیل تشخیص‌های بهتر در دوره پره‌ناتال، انجام پروسیجرهای جراحی (که اغلب در سال‌های اولیه زندگی انجام می‌شوند) و مداخلات زودهنگام، میزان بقا برای کسانی که با این بیماری متولد می‌شوند به‌طور چشمگیری بهبود یافته، به‌طوری که بیشتر افراد اکنون در دوران بزرگسالی به سر می‌برند. نقش آموزش تمرینات ورزشی و مداخلات فعالیت بدنی در بهبود تناسب اندام، فعالیت بدنی، بقا و کیفیت زندگی در افراد سالم شناخته شده، اما مشخص نیست که این برنامه‌ها برای افرادی که دارای شرایط پزشکی طولانی‌مدت هستند، تا چه اندازه موثر خواهند بود.
ویژگی‌های مطالعه
در سپتامبر 2019 برای یافتن مطالعات به جست‌وجو پرداخته و 15 مطالعه را شامل 924 شرکت‌کننده شناسایی کردیم. در این مطالعات از سه نوع مداخله اصلی استفاده شد، از جمله برنامه‌هایی كه برای افزایش فعالیت بدنی، آمادگی جسمانی با ایروبیک و كیفیت زندگی مرتبط با سلامت طراحی شدند، و مطالعات مداخلات فعالیت بدنی و مداخلات كنترل را در افراد مبتلا به بیماری مادرزادی قلب مقایسه کردند.
نتایج کلیدی
ما 15 کارآزمایی را با 924 شرکت‌کننده وارد کردیم. نیمی از شرکت‌کنندگان زن بودند. از 15 کارآزمایی، 5 مورد در مجموع از 500 فرد جوان (کمتر از 18 سال) و 10 کارآزمایی در مجموع از 424 شرکت‌کننده بزرگسال استفاده کردند. ما دریافتیم که آمادگی جسمانی و فعالیت بدنی ممکن است کمی افزایش یابد اما در مورد کیفیت زندگی بسیار نامطمئن هستیم. در حال حاضر هیچ داده‌ای وجود ندارد که نشان دهد این افزایش اندک در آمادگی جسمانی منجر به مراجعه کمتر به بیمارستان می‌شود یا خیر. اما هیچ موردی از مرگ‌ومیر یا عوارض جدی که مرتبط با مشارکت در برنامه‌های فعالیت بدنی باشد، ثبت نشدند.
کیفیت شواهد
با استفاده از یک رویکرد علمی معتبر (درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE))، قطعیت مجموعه شواهد برای آمادگی جسمانی در سطح متوسط، برای فعالیت بدنی در سطح پائین و برای کیفیت زندگی در حد بسیار پائین رتبه‌بندی شدند. بیشتر پیامدها با تعداد اندک شرکت‌کنندگان در مطالعه و گزارش‌دهی ضعیف جزئیات مطالعه محدود شدند.
این مرور آخرین شواهد را در مورد CRF؛ HRQoL و PA خلاصه می‌کند. اگرچه فقط پیشرفت‌های اندکی در CRF و PA رخ داد، و در HRQoL نیز بهبودهای ناچیز یا عدم بهبود رخ داد، هیچ حادثه جانبی جدی گزارش‌شده‌ای در ارتباط با مداخلات دیده نشد. اگرچه این داده‌ها امیدوارکننده هستند، در حال حاضر شواهد کافی برای تعیین دقیق تاثیر مداخلات فعالیت بدنی در ConHD وجود ندارد. بنابراین انجام کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده بیشتر و با کیفیت بالا با دوره پیگیری طولانی‌مدت‌تر، مورد نیاز است.
بیماری مادرزادی قلب (congenital heart disease; ConHD) تقریبا 1% از کل تولدهای زنده را تحت تاثیر قرار می‌دهد. افراد مبتلا به ConHD به دلیل بهبود مداخلات پزشکی عمر طولانی‌تری دارند و در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های غیر-واگیر هستند. تناسب قلبی‌تنفسی (cardiorespiratory fitness; CRF) در افراد مبتلا به ConHD کاهش می‌یابد، که در مقایسه با افراد سالم سریع‌تر رو به وخامت می‌گذارد. CRF به‌عنوان عامل پیش‌بینی کننده مورتالیتی و موربیدیتی در آینده شناخته شده است: بنابراین ارزیابی شواهد مربوط به مداخلات فعالیت بدنی در این جمعیت از بیماران برای تصمیم‌گیری آگاهانه مهم است.
ارزیابی اثربخشی و ایمنی تمام انواع مداخلات فعالیت بدنی در برابر مراقبت استاندارد در افراد مبتلا به بیماری مادرزادی قلب.
ما در 23 سپتامبر 2019 یک جست‌وجوی سیستماتیک را در بانک‌های اطلاعاتی زیر انجام دادیم: CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ CINAHL؛ AMED؛ شاخص استنادی BIOSIS؛ Web of Science Core Collection؛ LILACS و DARE. ما هم‌چنین ClinicalTrials.gov را جست‌وجو کرده و فهرست منابع مرورهای سیستماتیک مرتبط را بررسی کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده‌ای (randomised controlled trial; RCT) را وارد کردیم که هر نوع مداخله فعالیت بدنی را در مقابل کنترل «عدم فعالیت بدنی» (مراقبت معمول) مقایسه کردند. همه افراد مبتلا به بیماری مادرزادی قلب را، بدون در نظر گرفتن سن یا مداخلات پزشکی قبلی، وارد کردیم.
دو نویسنده مرور (CAW و CW) به‌طور مستقل از هم تمام منابع شناسایی شده را برای ورود غربال کردند. تمام مقالات دارای متن کامل را بازیابی و مطالعه کردیم؛ و در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر با نویسندگان مطالعه تماس گرفتیم. همان دو نویسنده مستقل مرور که داده‌ها را استخراج کردند، مقالات وارد شده را پردازش کردند، خطر سوگیری (bias) آن‌ها را با استفاده از RoB 2 بررسی، و قطعیت شواهد را با استفاده از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی کردند. پیامدهای اولیه عبارت بودند از: ارزیابی حداکثر تناسب قلبی‌تنفسی (CRF) بر اساس اوج اکسیژن مصرفی؛ بررسی کیفیت زندگی مرتبط با سلامت (health-related quality of life; HRQoL) با استفاده از یک پرسشنامه معتبر؛ و معیارهای «عینی» فعالیت بدنی با دستگاه‌های مچی یا کمری (device-worn).
ما 15 RCT را با 924 شرکت‌کننده در این مرور وارد کردیم. میانه (median) مدت زمان مداخله/پیگیری 12 هفته بود (دامنه بین چارکی (interquartile range; IQR): 12 تا 26). پنج RCT روی کودکان و نوجوانان (500 = n) و 10 RCT روی بزرگسالان (424 = n) انجام شدند. ما سه نوع مداخله را شناسایی کردیم: ارتقای فعالیت بدنی؛ آموزش ورزش؛ و تمرین عضلات تنفسی دمی. به دلیل عدم موفقیت در کورسازی کارکنان گروه مداخله، خطر سوگیری (bias) نتایج را برای CRF به‌عنوان یک نگرانی (12 = n) یا قرار داشتن در معرض خطر بالای سوگیری (2 = n)، ارزیابی کردیم. یک مطالعه این پیامد را گزارش نکرد. با استفاده از روش GRADE، قطعیت شواهد را برای پیامدهای اندازه‌گیری شده در سطح متوسط تا بسیار پائین ارزیابی کردیم.
زمانی که تمام انواع مداخلات (ارتقای فعالیت بدنی، آموزش ورزش و آموزش عضلات تنفسی دمی)، را در مقایسه با کنترل «عدم ورزش» تجمیع کردیم، ممکن است CRF اندکی افزایش یابد، تفاوت میانگین (MD) در حد 1.89 میلی‌لیتر.کیلوگرم1-.دقیقه1- (95% CI؛ 0.22- تا 3.99؛ n = 732؛ شواهد با قطعیت متوسط). شواهد برای نشان دادن تاثیر مداخلات فعالیت بدنی و ورزش بر HRQoL بسیار نامطمئن است. تفاوت میانگین استاندارد شده (SMD) برای HRQoL معادل 0.76 (95% CI؛ 0.13- تا 1.65؛ n = 163؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین) بود. با این وجود، به دلیل روش‌های مختلف گزارش‌دهی، فقط توانستیم سه مطالعه را در یک متاآنالیز تجمیع کنیم. از میان هشت مطالعه، فقط یک مطالعه تاثیر مثبتی را بر HRQoL نشان داد. بهبودی جزئی در میانگین فعالیت بدنی روزانه (physical activity; PA) ممکن است رخ داده باشد (SMD: 0.38؛ 95% CI؛ 0.15- تا 0.92؛ n = 328؛ شواهد با قطعیت پائین)، که برابر است با تقریبا 10 دقیقه فعالیت بدنی روزانه بیشتر (95% CI؛ 2.50- تا 22.20).
فعالیت بدنی و مداخلات ورزشی احتمالا منجر به افزایش در تناسب قلبی‌تنفسی کمتر از بالاترین حد آن می‌شود (ارزیابی توسط VO2 mL.kg-1.min-1 در حد آستانه تبادل گاز؛ MD: 2.05؛ 95% CI؛ 0.05 تا 4.05؛ n = 179؛ شواهد با قطعیت متوسط). فعالیت بدنی و مداخلات ورزشی احتمالا قدرت عضلانی را افزایش می‌دهند (ارزیابی توسط حداکثر انقباض ارادی کشش‌های زانو؛ MD: 17.13؛ 95% CI؛ 3.45 تا 30.81؛ n = 18؛ شواهد با قطعیت متوسط). یازده مطالعه (501 = n) پیامد حوادث جانبی را گزارش دادند (73% از کل مطالعات). شش مطالعه از 11 مورد، وقوع حادثه جانبی را گزارش نکردند. پنج مطالعه در مجموع 11 حادثه جانبی را گزارش کردند؛ 36% از حوادث جانبی مربوط به قلب بود (4 = n)؛ با این حال، هیچ حادثه جانبی جدی در رابطه با مداخلات یا مرگ‌ومیر گزارش شده وجود نداشت (شواهد با قطعیت متوسط). هیچ مطالعه‌ای پذیرش افراد را در بیمارستان گزارش نکرد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.