کودکانی که در معرض ضایعه روانی قرار میگیرند، ممکن است متحمل مشکلات جدی سلامت روان شوند و روشهای رواندرمانی گوناگونی سعی بر جلوگیری از پیامدهای ناشی از این ضایعات داشتهاند. در اکتبر ۲۰۱۶، Donna Gillies و همکارانش از ناحیه سلامت محلی غرب سیدنی در استرالیا شواهد منتج از یک مطالعه کاکرین را در یک مطالعه مروری جدید جمعآوری کردند. ترجمه مصاحبه واحد ویراستاری کاکرین با دونا در این پادکست اطلاعات بیشتری را در اختیار ما قرار میدهد.
احمد: کودکانی که در معرض ضایعه روانی قرار میگیرند، ممکن است متحمل مشکلات جدی سلامت روان شوند و روشهای رواندرمانی گوناگونی سعی بر جلوگیری از پیامدهای ناشی از این ضایعات داشتهاند. در اکتبر ۲۰۱۶، Donna Gillies و همکارانش از ناحیه سلامت محلی غرب سیدنی در استرالیا، شواهد منتج از یک مطالعه کاکرین را در یک مطالعه مروری جدید جمعآوری کردند. مرکز کاکرین ایران مصاحبه واحد ويراستاري كاكرين با دونا را درباره آخرین یافتههای این مطالعه ترجمه و ضبط کرده است. ترجمه این توضیحات را با صدای «المیرا ونکی» بشنوید.
کوثر: این مطالعه مروری در ادامه مطالعه مروری قبلی در مورد روشهای رواندرمانی برای کودکان و نوجوانانی که اختلال استرسی پس از ضایعه روانی یا PTSD برای آنهاتشخیص داده شده بود، صورت گرفت. هدف از این مطالعه جدید بررسی اثربخشی این روشهای درمانی در جلوگیری از پیامدهای منفی، از جمله PTSD، در کودکان و نوجوانانی بود که در معرض ضایعه روانی قرار داشتند
ما ۵۱ کارآزمایی با بیش از ۶۰۰۰ شرکتکننده را وارد مرور کردیم که از این تعداد، بیست کارآزمایی کودکان را شامل میشدند؛ دو کارآزمایی محدود به کودکان پیشدبستانی و ده کارآزمایی محدود به نوجوانان بودند. سایر مطالعات هم کودکان و هم نوجوانان را دربرمیگرفتند.
کارآزماییها شامل شرکتکنندگانی بودند که در معرض انواع گوناگون ضایعات روانی قرار داشتهاند. شایعترین این ضایعهها، سوء استفاده جنسی در دوازده کارآزمایی و جنگ یا خشونت اجتماعی در ده کارآزمایی بودند. شرکتکنندگان در شش کارآزمایی در معرض بلایای طبیعی، در شش کارآزمایی در معرض ضایعههای فیزیکی و در سه کارآزمایی نیز در معرض خشونت بینفردی قرار داشتهاند. یک کارآزمایی شامل شرکتکنندگانی بود که از یک بیماری تهدیدکننده زندگی رنج میبردند؛ یک کارآزمایی افراد در معرض سوء استفاده فیزیکی و یک کارآزمایی افرادی که با آنها بدرفتاری شده بود را شامل میشد. سایر کارآزماییها طیفی از انواع ضایعهها را شامل میشدند.
ما امیدوار بودیم بتوانیم روی کارآزماییهایی تمرکز کنیم که در طی یک سالِ پس از ضایعه وارده انجام شده بودند، اما این امر میسر نشد؛ زیرا اکثر کارآزماییها گزارشی از زمان بین بروز ضایعه و شروع درمان ارایه نکرده بودند.
معمولترین روش درمانی بهکارگرفتهشده، درمان شناختی رفتاری یا CBT بود. روشهای درمانی دیگر عبارت بودند از خانواده درمانی، مواجهه یا exposure، روش پرسشگری یا debriefing، آموزش روانی یا psychoeducation، آموزش مهارتها، روایت درمانی یا narrative therapy، درمان حمایتی و تکنیکی به نام EMDR. علیرغم این طیف وسیع از روشهای رواندرمانی، چند عنصر رواندرمانی در اکثر روشها معمول بودند؛ بهویژه آموزش روانی و مهارتهای مقابلهای در بسیاری از روشها گنجانده شده بودند.
به طور کلی، ما دریافتیم که احتمال بروز علایم و تشخیص PTSD در کودکان و نوجوانانی که رواندرمانی دریافت کرده بودند، در مقایسه با افرادی که تحت مراقبت قرار نگرفته بودند، کمتر بود. ما همچنین شواهدی مبنی بر این که ممکن است CBT از دیگر روشهای رواندرمانی مؤثرتر باشد، بهدست آوردیم. با این حال، شواهدی که نشان دهند روشهای رواندرمانی مانع از بروز عوارض منفی دیگر مانند افسردگی، اضطراب یا تغییرات رفتاری شوند، بهدست نیاوردیم. متأسفانه، از آن جایی که اکثر مطالعات نتایج را تنها تا یک ماه گزارش کرده بودند، شواهدی از اثربخشی درازمدت روشهای رواندرمانی وجود نداشت.
نشانههایی وجود داشتند که برخی از انواع ضایعههای روانی ممکن است به روشهای رواندرمانی بهطور مؤثرتری پاسخ دهند. علایم اختلال در کارآزماییهای شامل کودکان و نوجوانانی که در معرض سوء استفاده جنسی، خشونت اجتماعی، خشونت بین فردی و بلایای طبیعی قرار گرفته بودند، کاهش یافته بود، اما در افرادی که در معرض ضایعههای فیزیکی و یا یک بیماری تهدیدکننده زندگی قرار داشتند، این روند مشاهده نشد. از آن جا که در رابطه با تعدادی از انواع ضایعهها تنها یک مطالعه وجود داشت، ما نمیتوانیم از واقعیبودن این تفاوتها مطمئن باشیم.
بهطور خلاصه، هرچند از پایداری بلندمدت مزایای رواندرمانی اطلاعاتی در دست نیست، میتوان بر اساس شواهد موجود توصیه کرد که رواندرمانی میبایست در درمان کودکان و نوجوانانی که در معرض ضایعههای روانی قرار گرفتهاند، به کار گرفته شود تا بتوان از علایم بالینی مواجهه با ضایعه پیشگیری کرد.
احمد: اگر مایل به مطالعه بیشتر در مورد انواع روشهای درمان و انواع ضایعههای روانی در مطالعه مروری دونا هستید، میتوانید خلاصه و متن کامل آن را به انگلیسی در کتابخانه آنلاین کاکرین به نشانیCochrane Library نقطه com با جستجوی ‘psychological therapies and trauma in children’ و خلاصه فارسی آن را با جستجوی «رواندرمانی در پیشگیری از اختلال استرسی» در وبگاه مرکز کاکرین ایران به نشانی Cochrane نقطه ir بخش کتابخانه کاکرین پیدا کنید.
Podcast translated by Kosar Bagherzadeh and Ahmad Sufi, edited by Bita Mesgarpour
Translated Podcast read by Elmira Vanaki and Ahmad Sufi
Translated Podcast recorded by Ahmad Sufi