Pytanie badawcze

Postawiliśmy sobie za cel ustalenie, czy u dorosłych TNS występują częściej po ustąpieniu znieczulenia podpajęczynówkowego z użyciem lidokainy niż po innych środkach do znieczulenia miejscowego. Objawy obejmują ból o nasileniu łagodnym do silnego, umiejscowiony w pośladkach i nogach, który może trwać przez kilka dni. Szukaliśmy również dłużej trwających zaburzeń czuciowych lub motorycznych spowodowanych uszkodzeniem nerwów przez środki do znieczulenia miejscowego, znanych jako powikłania neurologiczne.

Wprowadzenie

Łagodny ból w dolnej części pleców jest częstą dolegliwością po znieczuleniu podpajęczynówkowym (gdzie środek do znieczulenia miejscowego wstrzykuje się do kręgosłupa, zamiast stosowania znieczulenia ogólnego całego ciała). Pacjenci mogą również doświadczyć bólu głowy i niskiego ciśnienia tętniczego. Objawy TNS są różne. Pojawiają się w ciągu kilku do 24 godzin po podaniu znieczulenia podpajęczynówkowego i mogą utrzymywać się do 2–5 dni.

Lidokaina (środek do znieczulenia miejscowego) jest nadal stosowana do znieczulenia podpajęczynówkowego ze względu na jej wyjątkowo krótki czas działania, intensywną blokadę, szybki powrót do zdrowia i przydatność w chirurgii jednego dnia, ale potrzebne są alternatywy.

Ten przegląd został pierwotnie opublikowany w 2005 r. i ostatnio zaktualizowany w 2009 r.

Charakterystyka badań

Włączyliśmy wszystkie badania z randomizacją i quasi-randomizacją, w których porównywano częstość występowania TNS i powikłań neurologicznych po znieczuleniu podpajęczynówkowym z użyciem lidokainy, w porównaniu z innymi środkami znieczulenia miejscowego. W badaniach z randomizacją porównuje się co najmniej dwie metody leczenia, a uczestników do grup przydziela się losowo, aby organizatorzy badania nie przewidzieli tego przydziału. Badania z quasi-randomizacją są podobne, ale nie zapewniają prawdziwie losowego doboru do grup (następuje on np. na podstawie daty urodzenia lub kolejności, w jakiej osoby były rekrutowane), w związku z tym istnieje większe prawdopodobieństwo, że organizator badania może przewidzieć, jakie leczenie otrzymają uczestnicy.

Dane naukowe są aktualne do 25 listopada 2018 roku.

Kluczowe wyniki

Uwzględniliśmy 24 badania z udziałem 2226 uczestników, z których u 239 wystąpiły TNS. Nie było dowodów na to, że obecność TNS wiązała się z jakąkolwiek specyficzną chorobą neurologiczną, a objawy ustąpiły samoistnie do piątego dnia po operacji. Ryzyko rozwoju TNS przy zastosowaniu lidokainy do znieczulenia podpajęczynówkowego było większe w porównaniu ze stosowaniem bupiwakainy, prylokainy lub prokainy; i podobne w porównaniu ze stosowaniem 2-chloroprokainy i mepiwakainy.

W szczególności, gdy porównywano alternatywne środki do znieczulenia miejscowego bezpośrednio z lidokainą, ryzyko rozwoju TNS było mniejsze o 82% i 90%, gdy zamiast lidokainy stosowano bupiwakainę, lewobupiwakainę, prylokainę, prokainę i ropiwakainę. Nie stwierdzono wyraźnych różnic pod względem ryzyka wystąpienia TNS między lidokainą a 2-chloroprokainą lub mepiwakainą. W przypadku stosowania 2-chloroprokainy, TNS wystąpił tylko w jednym badaniu, a wyniki różniły się znacznie w przypadku małej liczby uczestników. Objawy bólowe ustąpiły do piątego dnia po operacji u wszystkich uczestników. Wśród ciężarnych poddanych zabiegom chirurgicznym tylko u 3 na 310 kobiet wystąpił TNS; nie można było wyciągnąć wniosków, czy ryzyko wystąpienia objawów było większe w przypadku stosowania lidokainy.

Autorzy wykorzystali również metodę statystyczną – metaanalizę sieciową – do porównania różnych środków znieczulenia miejscowego między sobą. Analiza ta podobnie wykazała, że ryzyko TNS było mniejsze dla bupiwakainy, lewobupiwakainy, prylokainy, prokainy i ropiwakainy, natomiast ryzyko TNS nie różniło się w przypadku stosowania 2-chloroprokainy i mepiwakainy w porównaniu z lidokainą.

Jakość danych naukowych

Ze względu na bardzo niską lub umiarkowaną jakość danych naukowych z obecnie dostępnych badań, konieczne są przyszłe wysiłki badawcze w tej dziedzinie, aby ocenić alternatywy dla lidokainy, które mogą zapewnić wysokiej jakości znieczulenie bez ryzyka rozwoju TNS.

Wnioski

Lidokaina jest lekiem z wyboru do wywoływania znieczulenia podpajęczynówkowego w chirurgii ambulatoryjnej (lub chirurgii jednego dnia) ze względu na szybki początek działania, intensywną blokadę nerwów i krótki czas działania. W niniejszym przeglądzie wykazano, że lidokaina częściej niż bupiwakaina, prylokaina i prokaina powoduje TNS. Leki te dają jednak dłuższy efekt znieczulenia miejscowego i dlatego nie są wskazane u pacjentów ambulatoryjnych.

Nasze wyniki sugerują, że 2-chloroprokaina może być alternatywą dla lidokainy w jednodniowym trybie zabiegów chirurgicznych o krótkim czasie trwania oraz w procedurach położniczych, ponieważ ten środek do znieczulenia miejscowego ma szybki początek działania, jest szybko metabolizowany i charakteryzuje się małą toksycznością. Wniosek ten opiera się jednak tylko na wynikach 2 badań i danych niskiej jakości.