Pytanie przeglądu
Celem tego przeglądu jest sprawdzenie, czy stosowanie różnych rodzajów opatrunków (lub też pozostawienie rany bez opatrunku) ma wpływ na liczbę osób, których rana ulega zakażeniu po operacji, podczas której do zamknięcia rany użyto szwów, szwów mechanicznych (staplera), klipsów lub kleju. Badaliśmy również czy któreś opatrunki zmniejszały ból i wielkość blizny oraz czy były bardziej niż inne akceptowane przez pacjentów i pracowników medycznych.
Wprowadzenie
Każdego roku na świecie przeprowadza się miliony operacji. Większość zabiegów wiąże się z powstaniem ran. Aby się zagoiły, ich brzegi zbliża się do siebie za pomocą szwów, zszywek, klipsów albo kleju. Nazywa się to gojeniem przez pierwotne zamknięcie rany (rychłozrost). Następnie rany pooperacyjne często pokrywa się opatrunkiem, który je oddziela od środowiska zewnętrznego. Zaletą opatrunków może być ochrona rany przed zakażeniami. W użyciu jest wiele rodzajów opatrunków do ran pooperacyjnych. Nie jest jednak jasne, czy któryś opatrunek lepiej zapobiega zakażeniu rany niż inne, albo czy może lepiej nie stosować żadnego opatrunku.
Charakterystyka badania
Dokonaliśmy przeglądu wszystkich dostępnych badań oceniających wpływ opatrunku na ochronę przed zakażeniem rany pooperacyjnej gojącej się przez rychłozrost. Do przeglądu włączyliśmy dane z 29 badań z randomizacją (takie badania dostarczają najbardziej wiarygodnych danych). Analizowano w nich stosowanie opatrunków po operacjach związanych z małym ryzykiem (tzw. rany czyste) i z większym ryzykiem zakażenia rany (rany potencjalnie zanieczyszczone).
Główne wyniki
Nie znaleźliśmy bezspornych dowodów na to, że jakiś rodzaj opatrunku bardziej od innych zmniejsza ryzyko infekcji rany pooperacyjnej, ani też że w ogóle pokrywanie rany jakimkolwiek opatrunkiem zmniejsza ryzyko infekcji. Nie ma też pewnych danych, że jakikolwiek rodzaj opatrunku zmniejsza bliznowacenie i ból albo jest lepiej akceptowany przez pacjentów lub łatwiejszy w usuwaniu. Decyzje o założeniu oraz rodzaju opatrunku powinno się więc obecnie podejmować na podstawie preferencji pacjenta, lekarza oraz kosztów.
Wiarygodność danych
Trzeba zaznaczyć, że wiele badań włączonych do przeglądu było małymi badaniami, a jakość danych naukowych była niska lub bardzo niska; dlatego aktualna wiedza nie jest pewna.
Dane aktualne na wrzesień 2016 r.
Tłumaczenie: Mateusz Kaczmarczyk, Redakcja: Łukasz Strzeszyński