Pytanie badawcze
Jakie jest najlepsze postępowanie przy wgłobieniu jelita u dzieci?
Wprowadzenie
Wgłobienie jelita jest ostrym stanem medycznym występującym u dzieci, w którym część jelita wsuwa się w inny fragment jelita. Powoduje to ból, wymioty i zaparcie utrudniające prawidłowy pasaż pokarmu w jelicie. Nieleczone wgłobienie może prowadzić do przedziurawienia jelita i w konsekwencji do przemieszczenia się jego zawartości do jamy brzusznej powodując dalsze powikłania. W rzadkich przypadkach takie zdarzenia mogą prowadzić do śmierci. Szybkie rozpoznanie i odpowiednie leczenie wgłobienia jelita zmniejsza ryzyko z nim związane oraz konieczność operacji.
Przy rozpoznaniu wgłobienia większość lekarzy proponuje zastosowanie lewatywy jako leczenia początkowego. Procedura ta polega na wprowadzeniu substancji (powietrza lub cieczy) do jelita przez odbyt z określonym ciśnieniem, co prowadzi do powrotu wgłobionego jelita do normalnej pozycji.
Toczą się dyskusje na temat rodzaju substancji, która powinna być użyta przy lewatywie, w jaki sposób jest ona uwidoczniana podczas zabiegu, czy powinno się podawać dodatkowe leki, aby zwiększyć skuteczność leczenia, jak sobie radzić z niepowodzeniem terapii oraz jakie jest najlepsze postępowanie chirurgiczne przy wgłobieniu jelita u dzieci.
Charakterystyka badań
Dane naukowe są aktualne do września 2016 roku. Zidentyfikowaliśmy 6 badań z randomizacją obejmujących 822 osoby. W badaniach oceniano postępowanie lecznicze przy wgłobieniu jelita u dzieci oraz różne typy interwencji. Zidentyfikowaliśmy również 3 badania, które jeszcze trwały.
Główne wyniki
Głównym punktem końcowym była liczba dzieci, u których pomyślnie odprowadzono wgłobione jelito. Ponadto punktami końcowymi była liczba dzieci, które miały nawrót wgłobienia oraz obecność działań szkodliwych (niepożądanych efektów) wynikających z interwencji.
Dane z 2 badań sugerują, że zastosowanie przy lewatywie powietrza jest lepsze niż stosowanie płynu w odprowadzeniu wgłobienia. Dane z 2 badań postulują również, że podanie dziecku leków zawierających steroidy, takie jak deksametazon, może obniżyć ryzyko nawrotu wgłobienia, niezależnie od tego czy podczas lewatywy wykorzystano powietrze, czy płyn.
Zidentyfikowaliśmy nieliczne informacje dotyczące śród- i pooperacyjnych powikłań i innych działań niepożądanych.
Jakość danych naukowych
We wszystkich 6 badaniach rozważamy ryzyko związane ze stronniczością ze względu na brak szczegółów dotyczących sposobu przeprowadzenia poszczególnych badań. Stwierdziliśmy brak spójności w sposobie definiowania i mierzenia wyników. Wszystkie włączone badania były przedmiotem poważnych obaw dotyczących braku precyzji opartego ze względu na małą liczbę zdarzeń, szerokie przedziały ufności lub duże ryzyko błędu systematycznego (błędu stronniczości wypaczającego wyniki badania w jednym kierunku - przyp. tłum.). Ostatecznie doszliśmy do wniosku, że jakość dostarczonych dowodów była niska, a realne efekty mogą się różnić znacząco od tych stwierdzonych w przedstawionych badaniach.
Konieczne są dalsze badania aby pomóc lekarzom lepiej zrozumieć najbardziej skuteczny sposób postępowania z wgłobieniem jelita u dzieci.
Tłumaczenie: Joanna Sułkowska, Redakcja: Piotr Szymczak, Małgorzata Kołcz