Na czym polega problem?

Zapotrzebowanie na insulinę u ciężarnych z cukrzycą typu 1 lub 2 zmienia się w czasie ciąży. Insulina jest dostępna w różnych postaciach, co ma wpływ na to, jak często i kiedy podaje się insulinę. Dostępne formy insuliny różnią się tym, po jakim czasie insulina wywiera swoje działanie, tym jak długo może utrzymywać się jej efekt oraz tym, czy jest ona pochodzenia zwierzęcego czy ludzkiego, co może być ważne ze względów osobistych lub kulturowych. W obecnym przeglądzie dokonaliśmy analizy najbezpieczniejszych i najskuteczniejszych typów insuliny i sposobów jej podawania w czasie ciąży.

Dlaczego jest to ważne?

Kobiety z cukrzycą typu 1 lub 2 są obciążone zwiększonym ryzykiem powikłań w czasie ciąży i porodu. Istnieje większe prawdopodobieństwo utraty ciąży (poronienie, urodzenie martwego dziecka), nadciśnienia tętniczego i stanu przedrzucawkowego (nadciśnienie tętnicze związane z obrzękami i obecnością białka w moczu) oraz urodzenia dużego dziecka (gdy dziecko w chwili urodzenia waży 4 kilogramy lub więcej, nazywamy to makrosomią płodu), co prowadzi do obrażeń u matki lub dziecka. Zwiększone jest prawdopodobieństwo porodu poprzez cesarskie cięcie. U matek i u noworodków mogą pojawić się powikłania związane z regulacją poziomu glukozy we krwi. Jest większe prawdopodobieństwo, że dziecko będzie miało nadwagę i rozwinie się u niego cukrzyca typu 2. Naszym celem było ustalenie, jaka jest najlepsza insulina i sposób jej dawkowania u kobiet w ciąży.

Jakie dane znaleźliśmy?

W październiku 2016 roku znaleźliśmy pięć badań z randomizacją (badania, w których uczestników przydziela się losowo do grupy badanej i kontrolnej - przyp. tłum.), w których uczestniczyło 555 kobiet i 554 dzieci. W każdym z tych badań oceniono różne rodzaje insuliny i różne sposoby jej podawania. W każdym z badań analizowano różne skutki zdrowotne. W jednym badaniu nie uwzględniono żadnego z głównych skutków zdrowotnych ocenianych w niniejszym przeglądzie. Wszystkie badania obejmowały małe liczby uczestników i ze względu na ograniczenia związane ze sposobem ich przeprowadzenia, ryzyko wypaczenia wyników jest duże lub niejasne. Jakość wyników była bardzo niska.

Gdy badacze porównali stosowanie szybko działającej insuliny ludzkiej (Lispro) ze zwykłą insuliną (33 uczestniczki), nie znaleźli żadnych ewidentnych różnic pomiędzy grupami badanymi pod względem stanu przedrzucawkowego, nieprawidłowości u dzieci lub potrzeby wykonania cesarskiego cięcia. Nie podano danych na temat makrosomii płodu, śmierci okołoporodowej, urazów porodowych obejmujących niewspółmierność barkową, porażenia nerwów, złamania oraz na temat łącznie wszystkich powikłań u dzieci.

W jednym z badań (43 uczestniczki), porównano insulinę pochodzenia zwierzęcego i ludzkiego i nie zaobserwowano żadnych ewidentnych różnic w liczbie dzieci z makrosomią. Nie podano danych na temat śmierci okołoporodowej, stanu przedrzucawkowego, cesarskiego cięcia, anomalii płodu, urazów porodowych obejmujących niewspółmierność barkową, porażenia nerwów, złamania oraz na temat łącznie wszystkich powikłań u dzieci.

W jednym z badań (93 uczestniczki) autorzy nie znaleźli żadnych różnic w liczbie dzieci z makrosomią i porodów przez cesarskie cięcie, pomiędzy grupą ciężarnych, które stosowały gotowe mieszanki insulin, a kobietami, które same przygotowywały mieszankę insuliny. W badaniu porównano również insulinę wstrzykiwaną za pomocą tzw. penów ze wstrzykiwaną za pomocą igieł (strzykawek). Ryzyko porodu poprzez cesarskie cięcie było mniejsze u kobiet z grupy stosującej peny insulinowe, ale liczba dzieci z makrosomią nie różniła się pomiędzy dwiema grupami. Nie podano danych na temat śmierci okołoporodowej, stanu przedrzucawkowego, anomalii płodu, urazów porodowych obejmujących niewspółmierność barkową, porażenia nerwów, złamania oraz na temat łącznie wszystkich powikłań u dzieci.

W jednym z badań (223 uczestniczki) porównujących insulinę Aspart z insuliną ludzką, nie uwzględniono żadnych głównych skutków zdrowotnych ocenianych w niniejszym przeglądzie (makrosomia, śmierć okołoporodowa, stan przedrzucawkowy, cesarskie cięcie, anomalie płodu, urazy porodowe w tym niewspółmierność barkowa, porażenie nerwów, złamania oraz łącznie wszystkie powikłania u noworodków).

W jednym z badań (162 uczestniczki) porównano długo działającą insulinę Detemir ze średniodługo działającą izofanową insuliną Hagedorn (NPH) i nie odnaleziono żadnych ewidentnych różnic w liczbie anomalii płodów pomiędzy obiema grupami. W badaniu tym nie oceniano częstości występowania makrosomii, śmierci okołoporodowej, stanu przedrzucawkowego, cesarskich cięć, anomalii płodu, urazów porodowych w tym niewspółmierności barkowej, porażeń nerwów i złamań, oraz łącznie wszystkich powikłań u noworodków.

Co to oznacza?

Badania nie dostarczyły wystarczających dowodów na to, aby zidentyfikować wyraźne różnice pomiędzy rożnymi typami insuliny i różnymi sposobami jej podawania. W każdym z badań oceniano różne insuliny i różne sposoby jej podawania, dlatego nie można było połączyć wyników tych badań. Badania obejmowały małe liczby uczestników i były obarczone dużym ryzykiem wypaczenia wyników. Z tego powodu nie mogliśmy wywnioskować, który typ insuliny i sposób jej dawkowania jest najlepszy dla ciężarnych z już istniejącą cukrzycą. Niezbędne jest przeprowadzenie dalszych badań, z liczniejszymi grupami kobiet i dokładniejszymi informacjami na temat tego, jak przeprowadzone zostały badania, oraz z większą liczbą przedstawionych skutków zdrowotnych.