Jaki jest cel przeglądu?
Celem niniejszego przeglądu jest ocena, czy leki blokujące szlak przewodzenia PI3K/AKT/mTOR (nazywane inhibitorami PI3K, AKT i mTOR) mogą wydłużyć przeżycie u kobiet, u których rozpoznano lokalnie zaawansowaną (nowotwór naciekający poza macicę/łono), przerzutową lub nawrotową postać raka endometrium (rak błony śluzowej macicy; przyp.tłum.).
Kluczowe informacje
Istnieje niska pewność co do wiarygodności wyników 2 badań klinicznych dotyczących stosowania leków ukierunkowanych na szlak przewodzenia PI3K/AKT/mTOR u kobiet z miejscowo zaawansowanym, przerzutowym lub nawrotowym rakiem endometrium. W oparciu o małą liczbę zakończonych badań stwierdzono, że kobiety wcześniej leczone z powodu zaawansowanego lub nawrotowego raka endometrium, które otrzymywały inhibitory mTOR, mogą być obciążone mniejszym ryzykiem progresji nowotworu (wzrostu nowotworu; przyp.tłum.), w porównaniu z kobietami, które otrzymały wyłącznie chemioterapię/terapię hormonalną. Jednak w przypadku kobiet otrzymujących chemioterapię skojarzoną z inhibitorami mTOR w ramach pierwszej linii leczenia po rozpoznaniu choroby zaawansowanej, zastosowanie inhibitorów mTOR może spowodować szybszą progresję choroby i prawdopodobnie wiązać się z większymi powikłaniami, w porównaniu z samą chemioterapią lub hormonoterapią. Chociaż inhibitory mTOR mogą wpłynąć na czas progresji choroby, różnice w przeżyciu po zakończeniu leczenia (nazywanym też przeżyciem całkowitym) mogą być nieznaczne lub żadne. Czekamy na publikację przynajmniej pięciu badań, w których oceniano rolę inhibitorów PI3K, AKT i mTOR w zaawansowanym i nawrotowym raku endometrium.
Co oceniano w ramach tego przeglądu?
Leczenie kobiet z przerzutowym lub nawrotowym rakiem endometrium zazwyczaj obejmuje radio-, chemio- lub hormonoterapię albo połączenie tych metod, czego celem jest zmniejszenie wymiarów guza lub spowolnienie jego wzrostu. Odpowiedź na to leczenie bywa zmienna, ale w większości przypadków jest umiarkowana. By poprawić wyniki leczenia konieczne jest wprowadzenie nowych metod terapeutycznych. Szlak przewodzenia PI3K/AKT/mTOR w komórkach nowotworowych odpowiedzialny jest za wzrost raka endometrium, dlatego opracowano wiele leków ukierunkowanych molekularnie w ten szlak w celu zmniejszenia wzrostu komórek nowotworowych. Lekami tymi są inhibitory PI3K, AKT i mTOR. Odnaleźliśmy stosowne badania oceniające inhibitory mTOR. Można je podawać samodzielnie lub w skojarzeniu z innymi lekami przeciwnowotworowymi. Leki te mogą być podawane z chemioterapią lub hormonoterapią. Inhibitory mTOR działają poprzez blokowanie podziału i reprodukcji komórek nowotworowych. Ich działania niepożądane mogą obejmować owrzodzenia błony śluzowej przewodu pokarmowego (nazywany mucositis), zapalenie płuc (nazywany pneumonitis) i obniżenie liczby czerwonych krwinek (anemia).
Włączyliśmy 2 badania, w których zapewniono losowy przydział 361 kobiet do poszczególnych grup. W jednym z nich kobiety otrzymywały inhibitor mTOR (temsirolimus) w skojarzeniu z innymi chemoterapeutykami lub wyłącznie chemoterapeutyki bez inhibitorów mTOR lub w skojarzeniu z inną terapią celowaną (bewacyzumab). Leczenie stosowano w ramach pierwszej linii leczenia po rozpoznaniu zaawansowanego raka endometrium. W drugim badaniu kobiety, u których wystąpił nawrót choroby lub które wcześniej były co najmniej jeden raz poddane chemioterapii przed rozpoczęciem leczenia samym inhibitorem mTOR (ridaforolimus) porównano z kobietami poddanymi chemioterapii lub hormonoterapii albo niestosowaniem inhibitora mTOR.
Jakie są główne wyniki przeglądu?
W przypadku kobiet, które przyjmowały inhibitory mTOR w ramach pierwszego leczenia, może istnieć większe ryzyko nasilenia choroby po zastosowaniu tego leku niż w przypadku leczenia konwencjonalnego lub podczas podawania bewacyzumabu. Jednak u kobiet z nawrotem choroby, które wcześniej otrzymywały chemioterapię, stosowanie inhibitorów mTOR może zmniejszyć ryzyko pogorszenia choroby, w porównaniu ze stosowaniem kolejnej chemio- czy hormonoterapii. Wyniki te oparto o pojedyncze badanie w każdym z kontekstów leczenia.
Stosowanie inhibitorów mTOR wiązało się z wystąpieniem działań niepożądanych. Istnieje większe prawdopodobieństwo wystąpienia owrzodzeń błony śluzowej przewodu pokarmowego u kobiet leczonych inhibitorami mTOR, w porównaniu z kobietami, które nie otrzymały tych leków. Prawdopodobnie różnice pod względem częstości występowania stanów zapalnych płuc lub anemii pomiędzy osobami leczonymi inhibitorami mTOR i tymi, które nie otrzymały takiego leczenia, były małe lub żadne, jednak mamy niską pewność co do wiarygodności uzyskanych wyników. W żadnym z badań nie przedstawiono informacji na temat jakości życia.
W chwili obecnej prowadzona jest rekrutacja do pięciu badań klinicznych. Mamy nadzieję, że gdy dostępne będą wyniki tych badań, możliwa będzie pełniejsza odpowiedź na postawione pytania w następnej aktualizacji tego przeglądu.
Na ile aktualny jest ten przegląd?
Przegląd obejmuje badania opublikowane do stycznia 2019 roku.
Tłumaczenie: Anna Rychert Redakcja: Karolina Moćko, Małgorzata Kołcz