Na czym polega problem?
Przewlekła choroba nerek (PChN) to stan, w którym sprawność nerek stopniowo pogarsza się z czasem. Aby zachować dobry stan zdrowia, chorzy na PChN muszą dostosować się do odpowiedniej diety, konkretnego stylu życia oraz porad dotyczących stosowania leków. Często też korzystają z usług kilku specjalistów. Niektóre osoby z zaawansowaną PChN mogą wymagać dializ lub przeszczepienia nerki. Umożliwienie pacjentom samodzielnego radzenia sobie z tą chorobą poprawia jakość i długość ich życia oraz zmniejsza koszty opieki zdrowotnej. Interwencje w zakresie e-zdrowia mogą poprawić zdolność pacjentów do dbania o siebie i jakość opieki zapewnianej przez system zdrowotny. Interwencje te odnoszą się do usług zdrowotnych i informacji dostarczanych lub ulepszanych dzięki internetowi i powiązanym technologiom. Jest jednak niewiele badań naukowych oceniających wpływ interwencji z zakresu e-zdrowia na stan zdrowia osób z PChN.
Co zrobiliśmy?
Skupiliśmy się na badaniach z randomizacją (RCT), w których wzięli udział chorzy na PChN (w tym pacjenci przed dializami, w trakcie dializ lub po przeszczepie nerki) i porównaliśmy interwencje w zakresie e-zdrowia ze standardową opieką.
Co udało nam się stwierdzić?
Znaleźliśmy 43 badania z udziałem 6617 osób z PChN, w których oceniano czy interwencje z zakresu e-zdrowia poprawiają opiekę nad pacjentem i wyniki zdrowotne. W ramach interwencji wykorzystano różne technologie, takie jak telemedycyna, elektroniczne monitorowanie, aplikacje na telefony komórkowe lub tablety, wiadomości tekstowe lub e-maile, strony internetowe oraz płyty DVD lub filmy wideo. Interwencje zostały sklasyfikowane według ich roli jako: edukacyjne, systemy przypominające, służące samokontroli, doradztwo behawioralne, pomoc w podejmowaniu decyzji klinicznych oraz interwencje mieszane. Wyniki podzieliliśmy na dziewięć dziedzin: przyjmowanie pokarmu, jakość życia, kontrola ciśnienia tętniczego krwi, przestrzeganie zaleceń odnośnie przyjmowania leków, wyniki badań laboratoryjnych, analiza kosztów, zachowanie, aktywność fizyczna i punkty końcowe badania klinicznego, takie jak zgon. Wykazaliśmy, że nie ma pewności, czy korzystanie z interwencji z zakresu e-zdrowia poprawiło wyniki kliniczne i wyniki pacjentów w porównaniu ze standardową opieką. Jakość włączonych badań była niska, przez co nie mamy pewności, że w przyszłych badaniach uzyska się podobne wyniki.
Wnioski
Nie mamy pewności, czy korzystanie z interwencji z zakresu e-zdrowia poprawia wyniki zdrowotne u chorych na PChN. Potrzebne są wysokiej jakości badania przeprowadzone na dużą skalę, które pomogą zrozumieć wpływ interwencji z zakresu e-zdrowia na stan zdrowia osób z PChN.
Tłumaczenie: Katarzyna Kijowska Redakcja: Karolina Moćko, Małgorzata Kołcz