Dlaczego to pytanie jest ważne?
Osoby z podejrzeniem COVID-19 muszą szybko dowiedzieć się, czy są zakażone, aby mogły otrzymać odpowiednie leczenie, odizolować się i poinformować osoby, z którymi miały bliski kontakt.
Obecnie formalne postawienie rozpoznania COVID-19 wymaga laboratoryjnego badania (RT-PCR) z nosogardła. Badanie laboratoryjne, nazywane testem RT-PCR, wymaga użycia specjalistycznego sprzętu i zazwyczaj czas oczekiwania na wynik wynosi co najmniej 24 godziny. Ponadto test RT-PCR nie jest całkowicie dokładny i do potwierdzenia rozpoznania może być konieczne wykonanie drugiego testu RT-PCR lub innego.
Klinicyści stosują obrazowanie klatki piersiowej w procesie diagnostycznym COVID-19, na przykład w trakcie oczekiwania na wyniki testów RT-PCR lub gdy wyniki testów RT-PCR są ujemne, a u pacjenta występują objawy tej choroby.
To już czwarta wersja naszego przeglądu.
Czego chcieliśmy się dowiedzieć?
Chcieliśmy wiedzieć, czy obrazowanie klatki piersiowej jest wystarczająco dokładne, aby zdiagnozować COVID-19 u osób z podejrzeniem zakażenia; uwzględniliśmy badania tylko u osób z podejrzeniem COVID-19 i wykluczyliśmy badania u osób z potwierdzonym COVID-19. Chcieliśmy również ocenić dokładność obrazowania klatki piersiowej w badaniach przesiewowych osób bezobjawowych.
Dane naukowe są aktualne do 17 lutego 2021 roku.
Co to są badania obrazowe klatki piersiowej?
Zdjęcia rentgenowskie lub skany tomografii komputerowej dostarczają obraz organów i struktur (serca, płuc i dróg oddechowych - przyp. tłum.) w klatce piersiowej.
- Promieniowanie rentgenowskie (radiografia, RTG) wykorzystuje niewielką ilość promieniowania do wytworzenia obrazu 2‐D. Zazwyczaj badanie wykonuje się w szpitalach przy użyciu stacjonarnego sprzętu radiologicznego, ale można je również wykonać przy użyciu sprzętu przenośnego.
- Tomografia komputerowa (TK) wykorzystuje komputer do łączenia wielu zdjęć rentgenowskich wykonanych pod różnymi kątami w celu uzyskania obrazu 2-D, który można przekształcić w obraz 3-D. Badania wymagają wysokospecjalistycznego sprzętu i są wykonywane w szpitalu przez specjalistę radiologa.
- Ultrasonografia (USG) wykorzystuje fale dźwiękowe o wysokiej częstotliwości do wytworzenia obrazu. Badania można przeprowadzać w szpitalu lub w innym miejscu świadczenia opieki zdrowotnej, takim jak gabinet lekarski lub przychodnia.
Co zrobiliśmy?
Poszukiwaliśmy badań oceniających dokładność obrazowania klatki piersiowej w celu rozpoznania choroby COVID-19 u osób w każdym wieku z podejrzeniem tej choroby. Uwzględniliśmy badania z "objawowymi" lub "mieszanymi populacjami".
Czego się dowiedzieliśmy?
Znaleźliśmy 94 badania z 37 631 uczestnikami (spośród których 19 768 (53%) miało ostateczną diagnozę COVID-19) w celu oceny dokładności diagnostycznej obrazowania klatki piersiowej w ocenie osób z podejrzeniem COVID-19. W osiemdziesięciu siedmiu badaniach oceniano jedną metodę obrazowania, a w siedmiu badaniach oceniano dwie metody obrazowania. We wszystkich 94 badaniach wykorzystano RT-PCR samodzielnie lub w połączeniu z innymi kryteriami (takimi jak objawy kliniczne lub pozytywne kontakty) jako standard odniesienia dla diagnozy COVID-19.
TK klatki piersiowej: osoby z podejrzeniem
Zbiorcza analiza wyników wykazała, że badanie TK klatki piersiowej (69 badań) poprawnie wykryło zakażenie COVID-69 u średnio 87% osób, które miały COVID-19. Jednak badanie to wykryło zakażenie u 21% osób pomimo tego, że nie były zakażone.
RTG klatki piersiowej: osoby z podejrzeniem
Zbiorcza analiza wyników wykazała, że badanie RTG klatki piersiowej (17 badań) poprawnie wykryło zakażenie COVID-69 u średnio 73% osób, które miały COVID-19. Jednak badanie to wykryło zakażenie u 27% osób pomimo tego, że nie były zakażone.
USG płuc: osoby z podejrzeniem
Zbiorcza analiza wyników wykazała, że USG płuc (15 badań) poprawnie wykryło zakażenie u 87% osób, które miały COVID-19. Jednak badanie to wykryło zakażenie u 24% osób pomimo tego, że nie były zakażone.
Badania przesiewowe osób bezobjawowych
Uwzględniliśmy 10 badań (7 TK, 1 RTG, 2 USG) z udziałem 3548 bezobjawowych uczestników, z których 364 (10%) miało ostateczną diagnozę COVID-19. Zbiorcze wyniki siedmiu badań wykazały, że tomografia komputerowa prawidłowo zdiagnozowała COVID-19 u 56% osób, które miały COVID-19, i nieprawidłowo zidentyfikowała COVID-19 u 8% osób, które nie były zakażone.
Jak wiarygodne są wyniki?
Badania te różniły się od siebie i stosowano w nich różne metody raportowania wyników. Bardzo niewiele badań bezpośrednio porównywało jeden rodzaj badania obrazowego z innym. Ponadto ryzyko błędu systematycznego było wysokie lub niejasne w około połowie wszystkich włączonych badań. Dlatego trudno jest sformułować pewne wnioski.
Co to oznacza?
Dane naukowe sugerują, że TK klatki piersiowej i USG lepiej wykluczają zakażenie COVID-19 niż odróżniają od innych problemów z oddychaniem. Tak więc jego przydatność może ograniczać się do wykluczenia zakażenia COVID-19, a nie odróżnienia go od innych przyczyn zakażenia płuc. Ponadto obrazowanie TK klatki piersiowej miało niską czułość i wysoką swoistość w wykrywaniu osób bezobjawowych.
Tłumaczenie: Katarzyna Hurko Redakcja: Karolina Moćko