سوال مطالعه مروری
این مرور را برای مقایسه آزیترومایسین با آموکسی‌سیلین یا آموکسی‌کلاو در درمان عفونت‌های حاد دستگاه تنفسی تحتانی (LRTI) انجام دادیم.
پیشینه
عفونت حاد دستگاه تنفسی تحتانی (LRTI) یکی از شایع‌ترین تشخیص‌ها در مراکز سرپایی است. این عفونت‌ها از برونشیت حاد و تشدید حاد برونشیت مزمن تا پنومونی متغیر است. آزیترومایسین زیرمجموعه‌ای است از آنتی‌بیوتیک‌های ماکرولید و برای درمان برخی عفونت‌های باکتریایی استفاده می‌شود.
تاریخ جست‌وجو
همه کارآزمایی‌های منتشرشده و در انتظار انتشار را تا نوامبر 2014 جست‌وجو کردیم.
ویژگی‌های مطالعه
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (randomised controlled trials; RCTs) و شبه-RCTها، که به مقایسه آزیترومایسین با آموکسی‌سیلین یا آموکسی‌سیلین/کلاوولانیک اسید در شرکت‌کنندگان دارای شواهد بالینی LRTI حاد، مانند برونشیت حاد، پنومونی و تشدید حاد برونشیت مزمن، پرداختند.
نتایج کلیدی
نتایج 15 کارآزمایی را با 2496 شرکت‌کننده آنالیز کردیم. تاثیرات آزیترومایسین بر درمان، بهبودی یا شکست درمان، بهتر از آموکسی‌سیلین یا آموکسی‌کلاو نبودند. با این حال، به نظر می‌رسد آزیترومایسین بروز عوارض جانبی کمتری نسبت به آموکسی‌سیلین یا آموکسی‌کلاو دارد، اما قابل توجه نیست.
کیفیت شواهد
به‌طور کلی، کیفیت شواهد برای پیامد اصلی پائین است، زیرا فقط سه مورد از 15 کارآزمایی واردشده پنهان‌سازی کافی تخصیص را نشان دادند. از این رو، در حال حاضر، شواهد کافی برای نشان دادن قاطعانه برتری آزیترومایسین نسبت به آموکسی‌سیلین یا آموکسی‌کلاو در درمان LRTI حاد وجود ندارد.
شواهد نامشخصی مبنی بر برتری آزیترومایسین نسبت به آموکسی‌سیلین یا آموکسی‌کلاو در درمان LRTI حاد وجود دارد. در بیماران مبتلا به برونشیت حاد با شک به علت باکتریایی، آزیترومایسین از نظر کاهش بروز شکست درمان و عوارض جانبی، موثرتر از آموکسی‌سیلین یا آموکسی‌کلاو است. با این حال، اکثر مطالعات کیفیت روش‌شناسی نامشخصی داشتند و حجم نمونه کوچکی داشتند؛ انجام کارآزمایی‌های آتی با کیفیت روش‌شناسی بالا و حجم نمونه‌های کافی، مورد نیاز است.
عفونت‌های حاد دستگاه تنفسی تحتانی ( lower respiratory tract infection; LRTI) از برونشیت حاد و تشدید حاد برونشیت مزمن تا پنومونی متغیر است. سالانه تقریبا پنج میلیون نفر بر اثر ابتلا به عفونت‌های حاد دستگاه تنفسی جان خود را از دست می‌دهند. در این میان، پنومونی شایع‌ترین علت مورتالیتی، بستری شدن در بیمارستان و نیاز به مشاوره پزشکی است. آزیترومایسین (azithromycin) یک آنتی‌بیوتیک ماکرولید (macrolide) است، که از نظر ساختاری از اریترومایسین (erythromycin) اصلاح شده و به دلیل فعالیت آن در برابر برخی ارگانیسم‌های گرم منفی مرتبط با عفونت‌های دستگاه تنفسی، به ویژه هموفیلوس آنفلوآنزا (Haemophilus influenzae) ( H. influenzae ) مورد توجه قرار گرفته است .
مقایسه اثربخشی آزیترومایسین در برابر آموکسی‌سیلین (amoxycillin) یا آموکسی‌سیلین/کلاوولانیک اسید (amoxycillin/clavulanic acid) (آموکسی‌کلاو (amoxyclav)) در درمان LRTI، از نظر شکست بالینی درمان، بروز عوارض جانبی و ریشه‌کنی میکروبی.
ما CENTRAL (2014، شماره 10)؛ MEDLINE (ژانویه 1966 تا هفته 4 اکتبر، 2014)؛ و EMBASE (ژانویه 1974 تا نوامبر 2014) را جست‌وجو کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (randomised controlled trials; RCTs) و شبه-RCTها، که به مقایسه آزیترومایسین با آموکسی‌سیلین یا آموکسی‌سیلین/کلاوولانیک اسید در شرکت‌کنندگان دارای شواهد بالینی LRTI حاد، مانند برونشیت حاد، پنومونی و تشدید حاد برونشیت مزمن، پرداختند.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم کیفیت روش‌شناسی (methodology) تمام مطالعات بالقوه شناسایی‌شده را از طریق راهبرد جست‌وجو ارزیابی کردند. داده‌های مربوطه را جدا از هم استخراج و آنالیز کردیم. اختلاف‌نظرها را از طریق بحث و تبادل نظر، حل‌وفصل کردیم. در ابتدا همه انواع LRTI حاد را در متاآنالیزها تجمیع کردیم. ناهمگونی (heterogeneity) نتایج را با استفاده از نمودار انباشت (forest plot) و آزمون Chi 2 بررسی کردیم. همچنین از شاخص آمار I 2 برای اندازه‌گیری ناسازگاری نتایج بین کارآزمایی‌ها استفاده کردیم. آنالیزهای زیرگروه و حساسیت (sensitivity) را انجام دادیم.
تعداد 16 کارآزمایی را با مجموع 2648 شرکت‌کننده وارد کردیم. ما توانستیم 15 کارآزمایی را با 2496 شرکت‌کننده آنالیز کنیم. آنالیز تجمعی از همه کارآزمایی‌ها نشان داد که تفاوت معنی‌داری در بروز شکست بالینی در حدود روزهای 10 تا 14 میان دو گروه وجود ندارد (خطر نسبی (RR)، اثرات تصادفی (random-effect): 1.09؛ 95% CI؛ 0.64 به 1.85). آنالیز زیرگروه در کارآزمایی‌ها با شرکت‌کنندگان مبتلا به برونشیت حاد، شکست بالینی بسیار کمتری را در گروه آزیترومایسین در مقایسه با آموکسی‌سیلین یا آموکسی‌کلاو نشان داد (RR اثرات تصادفی: 0.63؛ 95% CI؛ 0.45 تا 0.88). آنالیز حساسیت کاهش غیرقابل توجهی را در شکست بالینی در شرکت‌کنندگان تحت درمان با آزیترومایسین (RR: 0.55؛ 95% CI؛ 0.25 تا 1.21) در سه مطالعه با پنهان‌سازی کافی، در مقایسه با RR برابر با 1.32، 95% CI؛ 0.70 تا 2.49 در 12 مطالعه با پنهان‌سازی ناکافی، نشان داد. دوازده کارآزمایی بروز ریشه‌کنی میکروبی را گزارش کرده و تفاوت معنی‌داری بین دو گروه وجود نداشت (RR: 0.95؛ 95% CI؛ 0.87 تا 1.03). کاهش عوارض جانبی در گروه آزیترومایسین برابر بود با RR معادل 0.76 (95% CI؛ 0.57 تا 1.00).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.