سرطان ریه شایعترین علت مرگومیر ناشی از سرطان در کشورهای غربی است. این نوع سرطان حدود 20 سال طول میکشد تا ایجاد شود و سیگار کشیدن یک علت شناخته شده آن است. اکثر موارد سرطانهای ریه در اوایل ایجاد بیماری یافت نمیشوند. انجام غربالگری منظم برای افرادی که در معرض خطر بالای ابتلا به این بیماری هستند، توصیه میشود. کارآزماییهایی با محوریت بررسی روشهای تشخیص زودهنگام مانند آزمایش خلط، رادیوگرافی و سیتی اسکن قفسه سینه انجام شدند تا ببینند تفاوتی در تعداد افرادی که تحت عمل جراحی قرار گرفته و تعداد افرادی که بر اثر این بیماری جان باختند، وجود دارد یا خیر. این مرور شواهد حاصل از نه کارآزمایی (با مجموع 453,965 شرکتکننده) را مورد بررسی قرار داد و دریافت که انجام غربالگری زودهنگام با اشعه ایکس قفسه سینه یا آزمایش خلط تعداد افرادی را که در اثر سرطان ریه فوت میکنند، کاهش نمیدهد. یک کارآزمایی بزرگ نشان داد که غربالگری با دوز پائین CT قفسه سینه تعداد افرادی را که در اثر سرطان ریه جان خود را از دست دادند، کاهش داد، اما این کارآزمایی فقط شامل افراد سیگاری بسیار پُرخطر و سیگاریهای سابق بود. با این حال، غربالگری با CT با تعداد بالایی از نتایج مثبت کاذب همراه است و همچنین برخی از افراد هستند که مبتلا به سرطان ریه شناسایی شده و درمان شدهاند اما ممکن است این سرطان در طول زندگی آنها پیشرفت نکرده و حتی در صورت عدم درمان منجر به مرگ نشود (تشخیص بیش از حد). انجام تحقیقات بیشتری در مورد بررسی مضرات و مزایای نسبی انجام غربالگری با CT در افراد در معرض خطر کمتر ابتلا به سرطان ریه مورد نیاز است.
شواهد فعلی، غربالگری سرطان ریه را با رادیوگرافی قفسه سینه یا سیتولوژی خلط تائید نمیکند. غربالگری سالانه با CT با دوز پائین با کاهش مورتالیتی ناشی از سرطان ریه در افراد سیگاری پُرخطر همراه است، اما دادههای بیشتری در مورد هزینه-اثربخشی غربالگری و مضرات و مزایای نسبی غربالگری در طیف وسیعی از گروهها و شرایط خطر مختلف مورد نیاز است.
این نسخه بهروز شده از مرور اصیل کاکرین است که در کتابخانه کاکرین در سال شماره 1999 منتشر شده و در سال 2004 بهروز شد. انجام غربالگری مبتنی بر جمعیت برای سرطان ریه در اکثر کشورها پذیرفته نشده است. با این حال مشخص نیست که بررسی خلط، رادیوگرافی قفسه سینه یا روشهای جدیدتر مانند توموگرافی کامپیوتری (computed tomography; CT) در کاهش مورتالیتی ناشی از سرطان ریه موثر هستند یا خیر.
تعیین اینکه غربالگری سرطان ریه، با استفاده از بررسی منظم خلط، رادیوگرافی قفسه سینه یا سیتی اسکن قفسه سینه، مورتالیتی ناشی از سرطان ریه را کاهش میدهد یا خیر.
بانکهای اطلاعاتی الکترونیکی زیر را جستوجو کردیم: پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL) (کتابخانه کاکرین (Cochrane library)) (شماره 5؛ 2012)؛ MEDLINE (1966 تا 2012)، PREMEDLINE و EMBASE (تا 2012) و کتابشناختیها (bibliography). مجله Lung Cancer (تا سال 2000) را به صورت دستی جستوجو کرده و با متخصصان در این زمینه تماس گرفتیم تا کارآزماییهای منتشر شده و منتشر نشده را شناسایی کنیم.
کارآزماییهای کنترل شده از غربالگری سرطان ریه با استفاده از بررسی خلط، رادیوگرافی قفسه سینه یا سیتی اسکن قفسه سینه.
تجزیهوتحلیل قصد غربالگری (intention-to-screen) را انجام دادیم. در مواردی که ناهمگونی آماری قابلتوجهی وجود داشت، خطر نسبی (RR) را با استفاده از مدل اثرات تصادفی گزارش کردیم. برای دیگر پیامدها، از مدل اثر ثابت استفاده کردیم.
نه کارآزمایی (هشت مطالعه تصادفیسازی و کنترل شده و یک کارآزمایی کنترل شده) را با مجموع 453,965 نفر در این مطالعه وارد کردیم. در یک مطالعه بزرگ که شامل افراد سیگاری و غیر سیگاری بوده و غربالگری سالانه اشعه ایکس قفسه سینه را با مراقبتهای معمول مقایسه کرد، هیچ کاهشی در مورتالیتی ناشی از سرطان ریه مشاهده نشد (RR: 0.99؛ 95% CI؛ 0.91 تا 1.07). در متاآنالیز مطالعاتی که فراوانیهای مختلف غربالگری اشعه ایکس قفسه سینه را مقایسه کردند، انجام مکرر غربالگری در مقایسه با غربالگری کمتر با اشعه ایکس قفسه سینه، با افزایش نسبی 11% در مورتالیتی ناشی از سرطان ریه همراه بود (RR: 1.11؛ 95% CI؛ 1.00 تا 1.23)؛ با این حال، چندین کارآزمایی موجود در این متاآنالیز دارای نقاط ضعف بالقوه روششناسی (methodology) بودند. هنگامی که غربالگری با اشعه ایکس قفسه سینه و سیتولوژی خلط با اشعه ایکس قفسه سینه بهتنهایی مقایسه شد، روند غیر معنیدار آماری را برای کاهش مورتالیتی ناشی از سرطان ریه مشاهده کردیم (RR: 0.88؛ 95% CI؛ 0.74 تا 1.03). یک کارآزمایی بزرگ که از نظر روششناختی دقیق بود و در سیگاریهای پُرخطر و سیگاریهای سابق (افراد بین 55 و 74 سال با ≥ 30 بسته-سال سیگار کشیدن و کسانی که ≤ 15 سال قبل از ورود به مطالعه سیگار میکشیدند) انجام شد، به مقایسه غربالگری سالانه با CT با دوز پائین با غربالگری سالانه با اشعه ایکس قفسه سینه پرداخت؛ در این مطالعه نسبت خطر (relative risk) مرگ ناشی از سرطان ریه در گروه CT با دوز پائین بهطور قابلتوجهی کاهش یافت (RR: 0.80؛ 95% CI؛ 0.70 تا 0.92).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.