موضوع چیست؟
افراد مبتلا به نارسایی کلیوی ممکن است با دیالیز صفاقی درمان شوند، که در آن کاتتر دائمی از طریق دیواره شکم داخل پریتونئوم (آستر اطراف اجزای شکم) قرار داده می‌شود و مایع استریل‌کننده، چندین بار در طول شب یا روز وارد و تخلیه می‌شود. شایع‌ترین عارضه جدی عفونت پریتونئوم - پریتونیت است. این عارضه ممکن است توسط میکروب‌هایی ایجاد شود که ممکن است به‌طور تصادفی از طریق کاتتر به داخل پریتونئوم وارد شده و منجر به پریتونیت شوند.
ما چه کاری انجام دادیم؟
ما یک مرور را از منابع علمی برای بررسی تاثیرات روش‌های مختلف جاگذاری کاتتر و انواع مختلف کاتتر در پیشگیری از پریتونیت در بیماران PD انجام دادیم.
ما چه چیزی را یافتیم؟
ما 42 مطالعه (3144 شرکت‌کننده) را شناسایی کردیم که به بررسی تاثیرات روش‌های مختلف جاگذاری کاتتر و انواع کاتتر بر پریتونیت پرداختند. خطر پریتونیت تحت تاثیر انواع مختلف روش‌های جاگذاری یا انواع کاتتر جاگذاری‌شده قرار نگرفت.
نتیجه‌گیری‌ها
هیچ شواهدی برای حمایت از یک تکنیک خاص جاگذاری کاتتر یا نوع کاتتر، به منظور پیشگیری از پریتونیت در بیماران تحت دیالیزی صفاقی وجود ندارد.
شواهد محکمی وجود ندارد که نشان دهد هرگونه مداخله مرتبط با کاتتر، از جمله استفاده از انواع مختلف کاتتر یا تکنیک‌های مختلف جاگذاری، خطر ابتلا به پریتونیت PD یا سایر عفونت‌های مرتبط با PD، شکست تکنیک یا مرگ‌ومیر (به هر علتی) را کاهش می‌دهد. با این حال، تعداد و اندازه مطالعات به‌طور کلی کوچک و کیفیت روش‌شناسی مطالعات موجود کم‌تر از حد مطلوب بود، به‌طوری که این احتمال وجود دارد که یک مداخله خاص مرتبط با کاتتر، تاثیر مفیدی داشته باشد که نتوان آن را با قطعیت به‌طور کامل منتفی دانست.
پریتونیت (peritonitis) یکی از عوامل محدودکننده برای افزایش دیالیز صفاقی (peritoneal dialysis; PD) در سراسر جهان و یکی از علل اصلی شکست تکنیک است. مطالعات متعددی به بررسی اثربخشی مداخلات مختلف مرتبط با کاتتر برای کاهش خطر پریتونیت مرتبط با PD پرداخته‌اند. این یک به‌روزرسانی از مروری است که اولین بار در سال 2004 منتشر شد.
ارزیابی نقش تکنیک‌های مختلف کاشت کاتتر و انواع کاتتر در کاهش خطر ابتلا به پریتونیت مرتبط با PD در بیماران مبتلا به PD.
ما تا 15 ژانویه 2019 از طریق تماس با متخصص اطلاعات با استفاده از اصطلاحات جست‌وجوی مرتبط با این مرور، به جست‌وجو در پایگاه ثبت مطالعات گروه کلیه و پیوند در کاکرین پرداختیم. مطالعات موجود در پایگاه‌های ثبت از طریق جست‌وجوها در CENTRAL؛ MEDLINE؛ EMBASE؛ مجموعه مقالات کنفرانس؛ پورتال جست‌وجوی پایگاه ثبت بین‌المللی کارآزمایی‌های بالینی (ICTRP) و ClinicalTrials.gov شناسایی می‌شوند.
مطالعاتی وارد شدند که به مقایسه تکنیک‌های مختلف جاگذاری کاتتر، انواع کاتتر، استفاده از تکنیک‌های بی‌حرکت‌سازی (immobilisation) و دوره‌های مختلف شکست پرداختند. مطالعات مربوط به مجموعه‌های مختلف PD خارج شدند.
دو نویسنده به‌طور مستقل از هم، کیفیت مطالعه را ارزیابی و داده‌ها را استخراج کردند. تجزیه‌وتحلیل آماری با استفاده از یک مدل تاثیرات تصادفی (random effects model) انجام شد و نتایج بر اساس خطر نسبی (RR) با 95% فاصله اطمینان (CI) بیان شدند.
چهل‌ودو مطالعه (3144 شرکت‌کننده) وارد شدند: 18 مطالعه، تکنیک‌های کاشت کاتتر را ارزیابی کردند، 22 مطالعه به بررسی انواع کاتتر پرداختند، یک مطالعه، دستگاه بی‌حرکت‌ساز (immobiliser) را ارزیابی کرد، و یک مطالعه، دوره شکست را مورد بررسی قرار داد. به‌طور کلی، کیفیت مطالعه متغیر بود و تقریبا تمام جنبه‌های طراحی مطالعه، استانداردهای CONSORT را برای گزارش‌دهی نداشتند.
جاگذاری کاتتر از طریق لاپاروسکوپی در مقایسه با لاپاروتومی، احتمالا تفاوتی اندک یا عدم تفاوت را در خطرات پریتونیت (RR: 0.90؛ 95% CI؛ 0.59 تا 1.35؛ شواهد با قطعیت متوسط)، عفونت محل خروج/تونل (RR: 1.00؛ 95% CI؛ 0.43 تا 2.31؛ شواهد با قطعیت پائین)، برداشت/جایگزینی کاتتر (RR: 1.20؛ 95% CI؛ 0.77 تا 1.86؛ شواهد با قطعیت پائین)، شکست تکنیک (RR: 0.71؛ 95% CI؛ 0.47 تا 1.08؛ شواهد با قطعیت پائین)، و مرگ‌ومیر (به هر علتی) (RR: 1.26؛ 95% CI؛ 0.72 تا 2.20؛ شواهد با قطعیت متوسط) ایجاد می‌کند. اینکه آیا جاگذاری زیرپوستی کاتتر، پریتونیت را افزایش می‌دهد یا خیر، نامطمئن است (RR: 1.16؛ 95% CI؛ 0.37 تا 3.60؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین). جاگذاری میدلاین در مقایسه با جاگذاری لترال، احتمالا تفاوتی اندک یا عدم تفاوت را در خطرات پریتونیت ایجاد می‌کند (RR: 0.65؛ 95% CI؛ 0.32 تا 1.33؛ شواهد با قطعیت متوسط) و ممکن است در عفونت محل خروج/تونل تفاوتی اندک یا عدم تفاوت ایجاد کند (RR: 0.56؛ 95% CI؛ 0.12 تا 2.58؛ شواهد با قطعیت پائین). جاگذاری از طریق پوست در مقایسه با جراحی باز، در عفونت محل خروج/تونل تفاوتی اندک یا عدم تفاوت ایجاد می‌کند (RR: 0.16؛ 95% CI؛ 0.02 تا 1.30؛ شواهد با قطعیت متوسط).
کاتترهای صاف در مقایسه با کاتترهای خمیده‌شکل، احتمالا تفاوتی اندک یا عدم تفاوت را در خطر پریتونیت (RR: 1.04؛ 95% CI؛ 0.82 تا 1.31؛ شواهد با قطعیت متوسط)، میزان پریتونیت (RR: 0.91؛ 95% CI؛ 0.68 تا 1.21؛ شواهد با قطعیت متوسط)، خطر عفونت محل خروج (RR: 1.12؛ 95% CI؛ 0.94 تا 1.34؛ شواهد با قطعیت متوسط) و میزان عفونت محل خروج (RR: 1.05؛ 95% CI؛ 0.77 تا 1.43؛ شواهد با قطعیت متوسط) ایجاد می‌کنند. این موضوع که آیا کاتترهای صاف از برداشتن یا جایگزینی کاتتر پیشگیری می‌کنند یا خیر، نامطمئن است (RR: 1.11؛ 95% CI؛ 0.73 تا 1.66؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین)؛ اما کاتترهای صاف در مقایسه با کاتترهای خمیده‌شکل، احتمالا تفاوتی اندک یا عدم تفاوت را در شکست تکنیک (RR: 0.82؛ 95% CI؛ 0.51 تا 1.31؛ شواهد با قطعیت متوسط) و مرگ‌ومیر (به هر علتی) (RR: 0.95؛ 95% CI؛ 0.62 تا 1.46؛ شواهد با قطعیت پائین) ایجاد می‌کنند. کاتتر Tenckhoff با منحنی مصنوعی در مسیر زیرپوستی در مقایسه با کاتتر swan‐neck ممکن است تفاوتی اندک یا عدم تفاوت را در پریتونیت (RR: 1.29؛ 95% CI؛ 0.85 تا 1.96؛ شواهد با قطعیت پائین) و بروز عفونت محل خروج/تونل (RR: 0.96؛ 95% CI؛ 0.77 تا 1.21؛ شواهد با قطعیت پائین) ایجاد کند اما ممکن است میزان عفونت محل خروج را اندکی بهبود ببخشد (RR: 0.67؛ 95% CI؛ 0.50 تا 0.90؛ شواهد با قطعیت پائین).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.